1-3. a) ¿Mbaʼéichapa tuicha oñevendesi Jesús disipulokuérape omoirũ haguére chupe? ¿Ha mbaʼéichapa Jesús oipytyvõ chupekuéra ani hag̃ua hesarái umi mbaʼe omboʼe vaʼekuégui? b) ¿Mbaʼépepa ñanepytyvõkuaa umi ehémplo?

 JESÚS disipulokuéra omoirũ meme vaʼekue chupe ojapo aja hembiapo ko yvy ape ári. Upekuévo ohendu hikuái mbaʼéichapa omyesakã Ñandejára Ñeʼẽ ha omboʼe umi mbaʼe iporãitereíva. ¡Ajépa tuichaite oñevendesi chupekuéra! Upérõ nog̃uahẽi gueteri pe tiémpo ojeskrivi hag̃ua Jesús ñeʼẽngue Ñandejára Ñeʼẽme, upéicha rupi idisipulokuéra ndoipeʼái vaʼerã iñakãgui ni ipyʼapýgui umi mbaʼe ohendúva. a Péro Jesús oipytyvõ chupekuéra ani hag̃ua hesarái. ¿Mbaʼéichapa ojapo upéva? Haʼe ningo peteĩ mboʼehára ikatupyryetereíva ha omboʼe chupekuéra opáicha rei, ha imanduʼa porãve hag̃ua hikuái umi mbaʼe omboʼe vaʼekuére oipuru ehémplo.

² Oñemoĩ jave peteĩ ehémplo porã nañanderesaráiri chugui péicha péichante. Peteĩ eskritór heʼi vaʼekue, ñahendu jave ehémplo iporãva “ñande apyságui haʼete oikóva ñande resa ha upéicha rupi haʼete ku jahechapáva umi mbaʼe ñahendúva”. Ñaikumby porãve hag̃ua ojeʼéva ñandéve ñaikotevẽ umi ehémplo. Umíva ñanepytyvõ ñantende porã hag̃ua umi mbaʼe hasýva jepe, ha haʼete voi jahecháva umi mbaʼe ojeʼéva. Avei ñanemboʼe heta mbaʼe porã ha opytaitéva ñane akãme.

³ Ndaipóriva ko yvy ape ári ni peteĩ mboʼehára oipurukuaáva  umi ehémplo Jesucristo oipuru haguéicha. Koʼag̃aite peve ñanemanduʼa porã gueteri umívare. ¿Mbaʼére piko Jesús oipuruete vaʼekue ehémplo oporomboʼe hag̃ua? ¿Mbaʼéicha rupípa ideprovechoite chupe? ¿Ha mbaʼéichapa ñande avei ikatu jaipuru porã?

4, 5. ¿Mbaʼérepa Jesús oipuru vaʼekue ehémplo oporomboʼe hag̃ua?

⁴ La Biblia heʼi mbaʼérepa Jesús oipuru vaʼekue ehémplo oporomboʼe hag̃ua. Primero, upéicha okumpli peteĩ profesía. Mateo 13:34, 35 heʼi: “Jesús omboʼe hag̃ua umi héntepe koʼã mbaʼe, omoĩ chupekuéra ehémplo. Añetehápe, haʼe siémpre omoĩ umi ehémplo oporomboʼe jave. Péicha oñekumpli Ñandejára heʼi vaʼekue pe proféta rupive. Haʼe heʼi: ‘Aipurúta ehémplo amboʼe hag̃ua umi héntepe’”. Ko profesía oĩva Salmo 78:2-pe ojeskrivi vaʼekue Ñandejára espíritu sánto rupive heta áño Jesús ou mboyve ko yvy ape ári. Ñapensamíntena, Jehová hetaiterei áño ou mboyve pe Mesías, heʼíma vaʼekue haʼe oipurutaha ehémplo oporomboʼe hag̃ua. Upévare jaʼekuaa Jehovápe g̃uarã iporãitereiha jaipuru ehémplo ñaporomboʼe hag̃ua.

⁵ Segundo, Jesús oipuru vaʼekue ehémplo ohecha hag̃ua mbaʼépa oĩ umi hénte pyʼapýpe, péicha ojekuaáta mávapa nohenduséi chupe (Mateo 13:10-15; Isaías 6:9, 10). ¿Mbaʼéichapa ojapo upéva? Sapyʼánte omoĩ ehémplo ikatu hag̃uáicha umi ojapysakáva ojerure chupe omyesakãve hag̃ua. Umi iñumíldeva katuetei oporandu, péro umi oñemombaʼeguasúva nahániri (Mateo 13:36; Marcos 4:34). Upéicha jahechakuaa umi ehémplo Jesús omoĩ vaʼekue omyesakãha Ñandejára Ñeʼẽ umi oikuaasevévape, péro omokañy umi oñemombaʼeguasúvagui.

6. ¿Mbaʼérepa ideprovechoite umi ehémplo Jesús oipuru vaʼekue?

⁶ Avei umi ehémplo Jesús omoĩ vaʼekue ideprovechoiterei, upéicha rupi umi hénte hovayva opytávo hese. Ojapysaka  aja hese hikuái ohechapáma iñakãme umi mbaʼe ohendúva, ha ojeʼe haguéicha ko kapítulo oñepyrũvo, oipytyvõ chupekuéra imanduʼa hag̃ua ohendu vaʼekuére. Sermón del Móntepe, oĩva Mateo 5:3–7:27-pe, Jesús oipuru vaʼekue heta ehémplo. Ojekalkula oipuru hague mas de 50. Ha ñañemoĩramo jalee ko Sermón del Mónte jaleepáta 20 minútope, upéva heʼise jatopataha peteĩ ehémplo káda 20 segúndo. Ñantende upéicharõ Jesús ohechakuaa hague iñimportanteha oipuru ehémplo oporomboʼe hag̃ua.

7. ¿Mbaʼérepa jaipuru vaʼerã ehémplo Jesús ojapo haguéicha?

⁷ Ñande ñamoirũva Crístope ñamboʼese ñande rapichápe haʼe oporomboʼe haguéicha, upévare jaipuruse umi ehémplo haʼe oipuru haguéicha. Peteĩ tembiʼu ningo heve ikondiménto porãrõ, upéicha avei ñambojeguáta ñamboʼéva jaipurúramo ehémplo. Avei ñanepytyvõ ñamyesakãve hag̃ua umi mbaʼe iñimportantevéva oĩva Ñandejára Ñeʼẽme. Opa umívare, koʼág̃a ñahesaʼỹijo porãvéta mbaʼéicha rupípa Jesús ehemplokuéra ideprovechoite. Ha upe rire jahecháta mbaʼéichapa ñande ikatu jaipuru ñaporomboʼe jave.

8, 9. ¿Mbaʼeichagua ehémplopa oipuru vaʼekue Jesús, ha mbaʼérepa jaʼekuaa hesakã porãiterei hague?

⁸ Umi ehémplo Jesús oipurúva ndahasýi vaʼekue oñentende hag̃ua ha hiʼarive ndoikói oñeʼẽ pukueterei. Umi hénte haʼete voi ku ohecháva umi mbaʼe ohendúva ha hesakã porãve chupekuéra Ñandejára Ñeʼẽ. Peteĩ jey heʼi idisipulokuérape ani hag̃ua ojepyʼapy hemikotevẽre, ha heʼi topensa “umi guyra ovevévare pe yvágare”, haʼekuéra ningo noñemitỹi ni nomonoʼõi, péro Ñandejára omongaru chupekuéra. Avei heʼi opensa hag̃ua hikuái “umi lírio oĩvare pe ñúre”, umíva ndojapói ijaorã, upéicharamo jepe Ñandejára oñangareko hesekuéra. ¿Mbaʼépa omboʼese rakaʼe? Ndahasýi rasa ningo. Ñandejára oñangarekóramo guyrakuéra  ha yvotýre, koʼyteve oñangarekóta yvyporakuérare ‘omotenonde meméramo Irréino’ (Mateo 6:26, 28-33).

⁹ Peteĩ jey heʼi hemimboʼekuérape: “Peẽ ningo pe lus oĩva ko múndope”. Upéva heʼise idisipulokuéra ikatuha omyesakã Ñandejára Ñeʼẽ opa mbaʼe heʼi ha ojapóvare, ha upéicha oipytyvõ hapichakuérape omombaʼeguasu hag̃ua Ñandejárape (Mateo 5:14-16). Jahecha upéicharõ Jesús oporomboʼérõ guare pyʼỹinte oñeʼẽ vaʼekue peteĩ mbaʼére haʼerõguáicha ótra kósa. Péicha umi ohendúva chupe pyaʼeterei opilla mbaʼépa heʼise. Avei heʼi vaʼekue: “Peẽ ningo pejogua pe juky oĩvape ko yvy ape ári”, ha “Che hína pe parrál máta ha peẽ katu umi hakã” (Mateo 5:13; Juan 15:5). Añetehápe ningo ndahasyieterei vaʼekue oñentende hag̃ua koʼã ehémplo Jesús omoĩva.

10. ¿Mbaʼe ehémplopa ikatu jaipuru ñaporomboʼe jave?

¹⁰ ¿Mbaʼéichapa ñande ikatu jaipuru ehémplo ñaporomboʼe jave? Natekotevẽi ñamombeʼu umi káso puku térã hasýva oñentende hag̃ua, ikuentave ningo ndahasýiramo. Ñamoĩ chupe ñañeʼẽha ñemoingove jeýre ha ñamoĩse peteĩ ehémplo ohechaukáva Jehovápe g̃uarã ndahasyiha omoingove jey hag̃ua umi omano vaʼekuépe. ¿Mbaʼépa jaʼekuaa? La Biblia heʼi peteĩ tapicha omano jave haʼeteha ku okéva. Upévare ikatu jaʼe: “¿Ajépa ndahasyiete ñamombáy peteĩ okévape? Upéicha avei Ñandejárape g̃uarã ndahasýi rasa omoingove jey umi omano vaʼekuépe” (Juan 11:11-14). Térã jahechaukaséramo umi mitã oikotevẽha ituakuéra ohayhu ha omokunuʼũ chupekuéra okakuaa porã hag̃ua, ikatu jahechauka la Biblia heʼíva: “Ne familiakuéra [...] haʼetéta umi olívo rakã pyahu asýva” (Salmo 128:3). Ha ikatu jaʼe: “Umi mitã ningo oikotevẽ ituakuéra ohayhu ha omokunuʼũ chupekuéra umi plánta oikotevẽháicha kuarahy ha ýre”. Amáske ndahasýi umi ehémplo jaipurúva, koʼýte hesakã porãvéta.

11. ¿Mbaʼe mbaʼépa ohecháne raʼe Jesús okakuaa aja Galiléape?

¹¹ Jesús ivaleterei vaʼekue oipuru hag̃ua ehémploramo umi mbaʼe jahasáva ára ha ára. Oiméne okakuaa aja Galiléape ohecha heta mbaʼe ojapóva umi hénte ha oipuru umíva oporomboʼe hag̃ua. Ñapensamína: imitãme piko mboy vése ohecháne raʼe isýpe omolinahápe trígo ojapo hag̃ua arína, omoĩ levadúra pe másape, omyendy peteĩ lámpara térã oitypei hóga (Mateo 13:33; 24:41; Lucas 15:8). Avei ohecháne raʼe umi peskadórpe opoi irréd Mar de Galiléape (Mateo 13:47). Térã ohecha umi mitãme ohuga joa merkádo térã plásape (Mateo 11:16). Avei katuete ojesarekóne raʼe umi oñemitỹvare, mbaʼéichapa umi hénte ovyʼa joa kasamientohápe térã mbaʼéichapa umi semílla heñói ha okakuaa ohóvo kuarahýpe (Mateo 13:3-8; 25:1-12; Marcos 4:26-29).

12, 13. Jesús heʼi vaʼekue pe kuimbaʼe Samariagua ‘ovahea hague ohóvo Jerusaléngui’, ¿mbaʼérepa iñimportantete upéva?

¹² Jesús oipuru jave peteĩ ehémplo omombeʼu heta detálle umi hénte oikuaa porãva. Peteĩ jey omombeʼúrõ guare mbaʼépa oiko peteĩ kuimbaʼe Samariaguáre, omoñepyrũ kóicha: “Peteĩ kuimbaʼe ovahea ohóvo Jerusaléngui, Jericó gotyo. Ha upeichahágui osẽ chupe unos kuánto mondaha. Haʼekuéra omoperõ pe kuimbaʼépe, oinupã chupe ha oheja heʼongue lénto” (Lucas 10:30). Oñepyrũre omombeʼu ko káso Jesús heʼi pe kuimbaʼe ovaheaha ohóvo “Jerusaléngui, Jericó gotyo”. ¿Maʼerãpa heʼi upéva? Upérõ guare Jesús oĩ vaʼekue ag̃ui Jerusaléngui ha umi ohendúva chupe oikuaa porã upe tape. Avei oikuaa porã hikuái ipeligrosoha, koʼýte oviahávape g̃uarã haʼeño. Ojehasa vaʼerã umi lugár ndaiporihápe ni peteĩ óga, ha ivaiveha katu ndaipóri ojedesvia hag̃ua upe tapégui, upéicha rupi heta oĩ opeskáva hapicháre osẽ hag̃ua chupe.

¹³ Jesús heʼive heta mbaʼe umi hénte ohecháva jepi oikoha upe tapére. Haʼe omombeʼu ohasa hague upérupi peteĩ  saserdóte ha upe rire peteĩ levita, ha ni peteĩva ndopytái hague oipytyvõ hapichápe (Lucas 10:31, 32). Umi saserdóte ningo ombaʼapo vaʼekue Jerusalén témplope, ha umi levita oipytyvõ chupekuéra. Ijapytepekuéra heta oĩ oikóva Jericópe, opytáva 23 kilómetro Jerusaléngui, ha nahembiapói jave témplope oviaha upe tapére oho hag̃ua hogakuérape. Avei Jesús heʼi umi oviaháva upe tapére ‘ovaheaha ohóvo Jerusaléngui’, ndeʼíri oarrivaha. Ha upéva ontende porã umi ohendúva chupe, oikuaágui Jerusalén oĩha peteĩ lugár ijyvatevehápe Jericógui ha upégui ojejúrõ ojevaheámante vaʼerãha. b Koʼã mbaʼe Jesús heʼíva haʼetéramo jepe vyrorei ohechauka haʼe omombaʼeha umi hénte ohendúvape chupe.

14. ¿Mbaʼe mbaʼépa jahecha raẽ vaʼerã ñamoĩ hag̃ua peteĩ ehémplo?

¹⁴ Jesús ojapo haguéicha ñande avei jahecha vaʼerã  mávapa umi ñanerendúva ñamoĩ mboyve peteĩ ehémplo. Jahecha vaʼerã mboy áñorupipa oguereko, mbaʼe tetãyguápa, mbaʼépepa ombaʼapo térã mbaʼeichaguápa ifamília. Ñamoĩramo ehémplo omombeʼúva mbaʼéichapa ombaʼapo umi oñemitỹva, umíva oñentende porãvéta kampañaháre. Avei ikatu ñañeʼẽ umi mbaʼe oikóvare ogapýpe, mitãnguérare, vyʼarãre térã umi tembiʼúre.

15. ¿Mbaʼéicha rupípa Jesús oikuaapaite Ñandejára rembiapokue?

¹⁵ Heta ehémplo Jesús oipuru vaʼekue ohechauka oikuaaha heta mbaʼe umi plánta, mymba ha pe tiémpogui (Mateo 16:2, 3; Lucas 12:24, 27). ¿Mbaʼéicha rupípa haʼe oikuaa koʼã mbaʼe? Okakuaa aja Galiléape ojesarekóne raʼe avei Ñandejára rembiapokuére. Upéicharamo jepe ndahaʼéi upévarente oikuaáva heta mbaʼe. Ñanemanduʼa vaʼerã Jesús haʼeha “pe Taʼýra ypykue ojejapo vaʼekue opaite mbaʼe mboyve” ha Jehová oipuru hague chupe ombaʼapo hag̃ua hendive “peteĩ konstruktór ivaletereívaicha”, ojapo hag̃ua opa mbaʼe (Colosenses 1:15, 16; Proverbios 8:30, 31). ¡Ndareíri ningo Jesús oikuaapaite Ñandejára rembiapokue! Jahechamína mbaʼéichapa oipuru porã koʼã mbaʼe oikuaáva.

16, 17. a) ¿Mbaʼépa ohechauka Jesús oikuaa porã hague umi ovechápe? b) ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa umi ovecha oikuaa porãha ipastór ñeʼẽ?

¹⁶ Peteĩ jey Jesús heʼi vaʼekue ijehe haʼeha “pe pastór imbaʼeporãva” ha idisipulokuéra haʼeha “ovecha”. Heʼívo upéva ohechauka oikuaa porãitereiha mbaʼépa ojapo umi ovecha. Jesús oikuaa umi ovecha ha ipastór ojepokuaaitereiha ojuehe. Koʼã mymba imansoitéva omoirũ ijárape mamo ohohápe. ¿Mbaʼérepa ojapo upéva umi ovecha? “Pórke oikuaa iñeʼẽ” (Juan 10:2-4, 11). ¿Oikuaa piko añete umi ovecha ipastór oñeʼẽ jave chupekuéra?

¹⁷ Pe lívro Geografía histórica de la Tierra Santa omombeʼu heʼi vaʼekue George A. Smith: “Sapyʼánte ropyta ropytuʼu  asajekue umi póso ykére oĩva Judéape. Upépe ou 3 térã 4 pastór omboyʼu hag̃ua ijovechakuérape, ha upéicha jave umi mymba ojeheʼapa ojuehe ha oiko chuguikuéra peteĩ atýnte. Ore katu roikuaase mbaʼéichapa umi pastór ombyatypa jeýta ijovechakuérape ogueraha hag̃ua. Péro ropyta orejurujái rohechávo peteĩteĩ umi ovecha osegiha ijárape, ha ndahaʼéi ku ohóva ótro ládo hikuái, umi pastór ohenói chupekuéra ha haʼekuéra oikuaa mávapa ijára. Hiʼariete ndahaʼéi ku sarambikuépe mbaʼe ohopáva hikuái, síno ou hagueichaite jey”. Ñande avei jahechakuaáramo umi mbaʼe ñanemboʼéva “pe pastór imbaʼeporãva” ha ñaneñeʼẽrendúramo chupe, haʼe oñangarekóta ñanderehe. Añetehápe Jesús hesakuaitépe oipuru ko ehémplo.

18. ¿Moõpa ikatu jatopa informasión oñeʼẽva Jehová rembiapokuére?

¹⁸ ¿Mbaʼéichapa ikatu jaipuru ehémploramo Ñandejára rembiapokue? Ikatu ñañeʼẽ umi mymbáre ha umi mbaʼe haʼekuéra ojapóvare. La Bíbliape oñeñeʼẽ opaichagua mymbáre, ha sapyʼánte oñemoĩ chupekuéra ehémploramo. Heʼi  ñandepyaʼe vaʼerãha guasuʼi térã leopárdoicha, ñañatende porã vaʼerãha mbóicha ha ñanemánso vaʼerãha palómaicha (1 Crónicas 12:8; Habacuc 1:8; Mateo 10:16). c Avei jatopavéta koʼãichagua ehémplo rrevísta ¡Pepáyke! ha Ñemañaháme, avei umi seriekuéra osẽva jw.org-pe, hérava “¿Oĩpa peteĩ Kreadór?”. Heta mbaʼe ningo ñaaprendéta ñañatendéramo mbaʼéichapa ojepuru heta ehémplo oñeguenohẽva Jehová rembiapokue neporãmba jepévagui ha ndahasýiva oñentende hag̃ua.

19, 20. a) ¿Mbaʼe kásopa oipuru vaʼekue Jesús ohechauka hag̃ua umi desgrásia ndoikoiha ñande pekádo heta haguére? b) ¿Mbaʼéichapa ñande avei ikatu jaipuru umi káso koʼag̃agua ñaporomboʼe hag̃ua?

¹⁹ Avei ikatu jaipuru ehémploramo umi káso oiko vaʼekue. Peteĩ jey Jesús ojevale peteĩ ehémplo upeichaguáre ohechauka hag̃ua umi aksidénte térã ambue mbaʼe vai oikóva ndahaʼeiha Ñandejára káusare. Haʼe heʼi: “¿Mbaʼépa pepensa umi 18 persóna omano vaʼekuére hoʼárõ guare hiʼarikuéra pe tórre de Siloam? ¿Peẽ piko peimoʼã haʼekuéra ipekádo hetaveha umi oikóvagui Jerusalénpe?” (Lucas 13:4). Umi 18 tapicha nomanói opeka haguére térã Ñandejára ndoguerohorýi rupi chupekuéra, síno oĩgui upe lugárpe oiko javete pe aksidénte (Eclesiastés 9:11). Jahechakuaa Jesús omombeʼu hague peteĩ káso oikuaa porãva umi hénte ohendúva chupe, ha upéicha ohechauka umi desgrásia ndoikoiha ñande pekádo heta haguére.

²⁰ ¿Mbaʼéichapa ñande avei ikatu jaipuru umi káso koʼag̃agua ñaporomboʼe hag̃ua? Ñamoĩ chupe ñamyesakãseha mbaʼéichapa oñekumpli umi profesía Jesús heʼi vaʼekue oikotaha haʼe ogoverna vove (Mateo 24:3-14). Ikatu ñamombeʼu  umi notísia osẽva gérra, ñembyahýi térã yvyryrýire jahechauka hag̃ua mbaʼéichapa oñekumpli umi profesía koʼã ára pahápe. Térã jahechauka hag̃ua mbaʼéichapa ñakambia vaʼerã ñande rekove, ikatu jaipuru ehémploramo ñane ermanokuéra rembiasakue térã umi osẽva ñane puvlikasionkuérape (Efesios 4:20-24). Ikatu jatopa hetave experiénsia umi seriekuéra osẽva jw.org-pe, hérava “La Biblia okambia chupekuéra”.

21. ¿Mbaʼe mbaʼépa jahupytýta ñañehaʼãramo ñandekatupyryve ñaporomboʼévo Ñandejára Ñeʼẽ?

²¹ Añetehápe ningo Jesús peteĩ mboʼehára ikatupyryetereíva. Jahecha haguéicha ko pártepe, haʼe oñemeʼẽmbaite vaʼekue “omboʼe [...] ha omombeʼu umi notísia porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore” (Mateo 4:23). Ñande avei jaipuru vaʼerã ñande rekove jajapo hag̃ua ko tembiapo, ha Jehová katuete ñanevendesíta ñañehaʼãramo ñandekatupyryve ñaporomboʼévo. Jajapóvo upéva ningo javyʼave ñaipytyvõ rupi ñande rapichápe (Hechos 20:35). Jaikuaa ñamboʼeha chupekuéra Ñandejára Ñeʼẽ, ha upéva tuichaiterei mbaʼe. Avei javyʼa jasegi rupi Jesús ehémplo, pe Mboʼehára ikatupyryvéva oiko vaʼekue ko yvy ape ári.