1-3. a) ¿Mbaʼépa ojapo peteĩ chokokue hetáramo la oñemonoʼõ vaʼerã ha saʼi la omonoʼõva? b) ¿Mbaʼépa ohechakuaa Jesús áño 33-pe, ha mbaʼépa ojapo upémarõ?

 ÑAPENSAMÍNA peteĩ chokokuére. Haʼe ñepyrũrã oara ha upéi oñotỹ umi semílla. Tiémpo rire omaña hemitỹnguére ha ohecha hokymaha, upe rire mbeguekatúpe otyarõmbáma. ¡Oiméne piko ovyʼaite ohechávo oĩmbaitemaha omonoʼõ hag̃uáicha hemitỹngue! Péro oĩ peteĩ provléma: saʼieterei itiémpo, heta oĩ la oñemonoʼõ vaʼerã ha saʼi la omonoʼõva. ¿Mbaʼépa ojapo upémarõ pe chokokue? Pyaʼe porã oheka ombaʼapo vaʼerã hendive ombyaty hag̃ua pe ñemitỹngue.

² Upéva ikatu ñambojoja Jesús rembiapokuére ko yvy ape ári. Opredikávo haʼete ku oñotỹva umi semílla, ha áño  33-pe oñemoingove jey rire ohechakuaa hetaiterei oĩha omoirũséva chupe (Juan 4:35-38). ¿Mbaʼépa ojapo Jesús upémarõ? Oho mboyve yvágape, peteĩ montáña guive oĩva Galiléape heʼi idisipulokuérape oheka hag̃ua ombaʼapo vaʼerã hendivekuéra. Haʼe heʼi: “Tapeho pemboʼe umi hénte entéro paisguápe oiko hag̃ua chuguikuéra che disípulo, ha pevautisa [...]. Pemboʼe chupekuéra ojapo hag̃ua entéro mbaʼe amanda vaʼekue peẽme” (Mateo 28:19, 20).

³ Jajapóramo upe tembiapo Jesús ojeruréva jahechauka hína ñamoirũseha chupe. Upévare iporã ñañeporandumi: ¿Mbaʼérepa oñekotevẽve ombaʼapo vaʼerã? ¿Mbaʼéichapa ombokatupyry idisipulokuérape otopa hag̃ua umi omonoʼõ vaʼerãpe? ¿Mbaʼérepa ñande jaikuaa vaʼerã koʼã mbaʼe?

4, 5. ¿Mbaʼérepa Jesús nomohuʼãi pe tembiapo omoñepyrũ vaʼekue? ¿Mávapepa opyta ko tembiapo haʼe omano rire?

⁴ Jesús oikuaa porã ndaikatumoʼãiha omohuʼã pe tembiapo omoñepyrũva áño 29-pe, ¿mbaʼérepa? Tuichaiterei la território, hetaiterei umi hénte ohenduséva ha saʼieterei itiémpo. Haʼe ningo opredika umi judío ha ambue osegívape judío rrelihión, ha ohenói voi chupekuéra ‘ovecha okañýva’ (Mateo 15:24). Péro koʼã ‘ovecha okañýva’ oiko Israel tuichakuére, upéva ningo peteĩ tetã guasu. Ha haʼe oikuaa ndahaʼeiha upépe añónte ojepredika vaʼerãha, umi notísia porã iñasãi vaʼerã ko múndo tuichakuére (Mateo 13:38; 24:14).

⁵ Jesús oikuaa omano rire hetaiterei tembiapo ojejapo vaʼerãha, upévare heʼi ijapostolkuérape: “Añetehápe haʼe peẽme: pe ohechaukáva ojeroviaha cherehe ojapóta avei umi mbaʼe che ajapóva, ha ojapóta umi traváho tuichavéva voi, pórke che aháma hína che Túa rendápe” (Juan 14:12). Jesús oho jey vaʼerã Itúa rendápe, upévare heʼi idisipulokuérape toho rei hese omohuʼã meve ko tembiapo. Ha ndahaʼéi  umi apóstol añónte ojapo vaʼerã upe mbaʼe, avei opavave idisipulokuéra omombeʼu vaʼerã umi notísia porã ha omboʼe hapichakuérape (Juan 17:20). Jesús heʼi vaʼekue idisipulokuéra ojapótava, ‘tuichaveha’ hembiapógui. ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa upeichaha? Jahechamína mbohapy mbaʼe ohechauka porãva upéva.

6, 7. a) ¿Mbaʼérepa Jesús disipulokuéra rembiapo ‘tuichave’ Jesús rembiapógui? b) ¿Mbaʼéichapa ñande ikatu jahechauka Jesús ndojavýi hague ojeroviávo ñanderehe?

⁶ Primero, Jesús disipulokuéra ikatúta opredika hetave hendárupi. Koʼág̃arupi ojepredika ko múndo tuichakuére, hetaitereive Jesús opredika vaʼekuégui. Segundo, idisipulokuéra ikatúta opredika hetave héntepe. Ñepyrũrã mbovymínte oĩ vaʼekue omoirũva Jesúspe, upe rire heta hetave ohóvo (Hechos 2:41; 4:4). Koʼág̃a katu káda áño ojevautisa hetaiterei tapicha ha péicha hetavéntema Jesús disípulo. Tercero, hemimboʼekuéra opredika arevéta. Jesús opredika vaʼekue 3 áño rasa, koʼág̃a 2.000 áño potaitéma haʼe omano hague ha ñande katu japredika gueteri.

⁷ ¡Aje piko ojeroviaite Jesús idisipulokuérare ohejávo ojapo hikuái peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva ha “tuichavéva voi” hembiapógui! Ñapensamíntena, heʼi chupekuéra omombeʼu vaʼerãha umi notísia porã ha omboʼe vaʼerãha umi héntepe ‘Ñandejára Rréino’ ojapótava (Lucas 4:43). Jesús ojeroviaiterei idisipulokuéra ojapotaha hekopete ko tembiapo. ¿Mbaʼérepa koʼã mbaʼe iñimportánte ñandéve g̃uarã? Ñande japredikáramo hekopete ha kyreʼỹme ikatu jahechauka Jesús ndojavýi hague ojeroviávo ñanderehe. ¡Aje piko tuichaite mbaʼe upéva! (Lucas 13:24).

8, 9. ¿Mbaʼe ehémplopa Jesús oheja ñandéve opredikávo, ha mbaʼéichapa ñande ikatu jasegi iñehémplo?

⁸ Jesús oprepara porãiterei vaʼekue idisipulokuérape osẽ  mboyve hikuái opredika, haʼe voi omoĩ chupekuéra pe ehémplo iporãvéva (Lucas 6:40). Pe kapítulo jahasa vaʼekuépe jahecha kuri mbaʼéichapa haʼe omombaʼe pe predikasión. Péro koʼág̃a ñapensami umi omoirũ vaʼekuére chupe. Haʼekuéra ningo ohecha mbaʼéichapa haʼe opredika oimehápe, tahaʼe y rembeʼýpe, sérro ári, siudápe, merkádope térã ogahárupi (Mateo 5:1, 2; Lucas 5:1-3; 8:1; 19:5, 6). Ha ohechakuaa hikuái mbaʼéichapa ikyreʼỹ, haʼe opuʼã voi ha opredika jepi pyharepyte peve. Jahechakuaa upéicharõ ndojapoiha péicha péichante hembiapo (Lucas 21:37, 38; Juan 5:17). Avei idisipulokuéra ohechakuaáne Jesús rováre ombyasy ha ohayhuetereiha umi héntepe, upévare opredikaha chupekuéra (Marcos 6:34). ¿Mbaʼéichapa oñeñandúne raʼe Jesús disipulokuéra ohechávo ko ehémplo porãite? ¿Mbaʼéichapa nde reñeñandu vaʼerãmoʼã reimérire upépe?

⁹ Ñande ñamoirũva Jesúspe jasegise iñehémplo japredikávo. Upévare ñañehaʼãmbaite jaikuaauka opárupi ha ‘ñamyesakã porã’ Ñandejára mensáhe (Hechos 10:42). Jesús ojapo haguéicha, ñande avei jaha ogahárupi (Hechos 5:42). Ha tekotevẽramo ñamohenda vaʼerã ñane tiémpo ikatu hag̃uáicha jaha pe ogajára oĩha óra. Avei jasegi iñehémplo japredikávo oimehápe, tahaʼe kállere, plásare, negosioháre térã ñambaʼapohápe. Ñande ningo “ñambaʼapo jejopy ha ñañehaʼãmbaite” predikasiónpe jaikuaa rupi ko tembiapo ndahaʼeiha vyrorei (1 Timoteo 4:10). Jahayhúramo ñande rapichápe ñande pyʼaite guive japredikáta chupekuéra oimeha óra ha toĩ oĩháme (1 Tesalonicenses 2:8).

10-12. ¿Mbaʼe mbaʼépa omboʼe Jesús idisipulokuérape omondo mboyve chupekuéra opredika hag̃ua?

¹⁰ Jesús avei ombokatupyry idisipulokuérape heʼívo mbaʼéichapa ojapo vaʼerã hikuái hembiapo. Por ehémplo omondo mboyve umi 12 apóstolpe, ha upe rire avei umi 70-pe, ijaty hendivekuéra ha heʼi mbaʼe mbaʼépa ojapo vaʼerã (Mateo 10:1-15; Lucas 10:1-12). Ha umi mbaʼe Jesús heʼi  vaʼekue ou porãiterei chupekuéra, upévare heʼiháicha Lucas 10:17 “umi 70 disípulo vyʼápe ou”. Jahechamína koʼág̃a mokõi mbaʼe iñimportantetereíva Jesús omboʼe vaʼekue chupekuéra ha ou porãtava avei ñandéve.

¹¹ Primero, Jesús omboʼe idisipulokuérape ojerovia hag̃ua Jehováre. Haʼe heʼi: “Ani pegueraha óro, pláta ni kóvre pende pláta ryrúpe. Ha ani pegueraha avei tembiʼu tapére g̃uarã, ni ótro ao peñekambia hag̃ua ni ótro sandália, térã ótro vastón. Pórke pe ombaʼapóva, oreko derécho orresivívo hembiʼurã” (Mateo 10:9, 10). Yma umi oviahátava oguerahámi peteĩ vosaʼichaguápe ipláta ha omoĩ upéva isíntore, ogueraha peteĩ matúla térã vosa omoĩ hag̃ua pype tembiʼu, ha avei ogueraha ótro sandália. a Heʼívo chupekuéra ani hag̃ua ojepyʼapy koʼã mbaʼére haʼete heʼíva: “Pejeroviántena Jehováre, haʼe ningo katuete omeʼẽta peẽme pene remikotevẽ”. Péro, ¿mbaʼéicha piko Jehová ojapóta upéva? Israélpe umi hénte ojepokuaa otrata porã hapichápe, ha Jehová ojevalétante umi ohendu porãvare umi notísia porã omeʼẽ hag̃ua chupekuéra umi mbaʼe oikotevẽva (Lucas 22:35).

¹² Segundo, Jesús omboʼe idisipulokuérape ani hag̃ua ojehesarea vyroreíre. Heʼi chupekuéra: “Ani pepyta tapére  pesaluda hag̃ua avavépe” (Lucas 10:4). ¿Omboʼe piko chupekuéra Jesús imaledukádo térã ijay guasu hag̃ua? Nahaniriete. Upe tiémpope ningo ndahaʼéi koʼag̃aguáicha jaʼénteva ojupe “mbaʼéichapa” térã “mbaʼeteko” ha opáma. Isaludokuéra ningo ipuku voi ha oñepyrũrõ oñemongeta katu oho reíma hese. Peteĩ karai iñarandúva heʼi: “Ojosaluda vove umi oikóva kuarahyresẽ gotyo ndahaʼeiete ojepokuaaháicha umi oikóva kuarahyreike gotyo. Ndoikói ojepopyhýnte térã oñakãityʼimi ha opáma. Haʼekuéra heta oñoañuã rire oñepyrũ oñakãity jey jey ha oñesũ voi hapicha renondépe. Ha ojejapopa hag̃ua koʼã mbaʼe heta tiémpo hoʼu”. Upéicharõ, Jesús heʼívo chupekuéra ani hag̃ua opyta tapére osaluda hapichápe ojapo jepiháicha voi, haʼete heʼíva: “Ani peperde rei pene tiémpo, pe notísia pegueraháva pyaʼe porã pemog̃uahẽ vaʼerã”. b

13. ¿Mbaʼéichapa jahechaukáta jajaposeha opa mbaʼe Jesús heʼi vaʼekue idisipulokuéra ypykuépe?

¹³ Ñande avei jahechaukáta jajaposeha opa mbaʼe Jesús heʼi vaʼekue idisipulokuéra ypykuépe, jajerovia mbaretéramo Jehováre ñasẽvo japredika (Proverbios 3:5, 6). Jaikuaa porã ‘ñamotenonde meméramo Ñandejára Rréino’ ndofaltamoʼãiha ñandéve mbaʼeve (Mateo 6:33). Ko múndo tuichakuére oĩ ermáno ombaʼapo meméva Jehovápe g̃uarã ha ohechakuaa Haʼe oimeháicha rei ohupytykataha chupekuéra oikotevẽva, ijetuʼuvéramo jepe la situasión (Salmo 37:25). Ko múndo ningo ikatu peteĩ tesapirĩme ñaneguenohẽ Ñandejára rapégui, upévare naiporãi jajehesarea vyroreíre (Lucas 21:34-36). Aníkena japerde rei ñane tiémpo,  ikatu hína heta hénte ojesalva ñamog̃uahẽramo chupekuéra umi notísia porã (Romanos 10:13-15). Ñapensa meméramo koʼã mbaʼére ñanepytyvõta ani hag̃ua ko múndo oipeʼa ñandehegui ñane tiémpo ha ñane mbaretekue ikatúva jaipuru predikasiónpe. Aníke ñanderesarái: saʼipaitéma ñane tiémpo ha heta gueteri oñemonoʼõ vaʼerã (Mateo 9:37, 38).

14. ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa Jesús oheja hague pe tembiapo oĩva Mateo 28:18-20-pe opavave idisipulokuérape? (Ehecha avei pe nóta).

¹⁴ Jesús oñemoingove jey rire oheja idisipulokuérape peteĩ tembiapo iñimportantetereíva heʼívo: “Tapeho pemboʼe [...] oiko hag̃ua chuguikuéra che disípulo”. Ha ndahaʼéi umi 11 disípulo oĩvape upe montáña Galileaguápe añónte ohejáva pe tembiapo. c Haʼe ningo ojerure ojepredika hag̃ua “hénte entéro paisguápe” ha ojejapotaha upéva “og̃uahẽ meve pe fin”. Upévare jaʼekuaa ñandéve avei ojeheja hague upe tembiapo. Ñahesaʼỹijo porãmína koʼág̃a umi mbaʼe heʼi vaʼekue Jesús Mateo 28:18-20-pe.

15. ¿Mbaʼérepa ikuentavénte ñaneñeʼẽrendu Jesúspe?

¹⁵ Oheja mboyve idisipulokuérape upe tembiapo Jesús heʼi: “Ñandejára omoĩ che poguýpe entéro mbaʼe oĩva yvágape ha ko yvy ape ári” (versíkulo 18). ¿Añetehápe piko Jesús peichaite peve ipoderóso? Jaikuaa upéva. Haʼe ningo peteĩ arkánhel ha omoakã hetaiterei ánhelpe (1 Tesalonicenses 4:16; Apocalipsis 12:7). ‘Omoakã avei pe kongregasión’, upévare idisipulokuéra oĩva ko yvy ape ári oĩmba  ipoguýpe (Efesios 5:23). Avei Jehová oiporavo chupe Rreirã, ha 1914 guive haʼe ogovernáma yvágape (Apocalipsis 11:15). Umi omano vaʼekue jepe oĩmba ipoguýpe, ha ikatu omoingove jey chupekuéra (Juan 5:26-28). Jesús heʼi raẽ mbaʼe mbaʼépa oreko ipoguýpe ha upe rire ae heʼi mbaʼe tembiapópa ohejáta chupekuéra. ¿Maʼerãpa ojapo upéicha? Ohechakuaa hag̃ua hikuái umi mbaʼe heʼíva chupekuéra ojapo vaʼerãha katuete. Ha ñapensa porãramo ikuentavénte ñaneñeʼẽrendu, jaikuaágui Jehová voi omoĩ hague chupe opa mbaʼe ári (1 Corintios 15:27).

16. ¿Mbaʼérepa Jesús heʼi raʼe “tapeho”, ha mbaʼéichapa ñande ikatu jajapo hekopete ko tembiapo?

¹⁶ Upe rire Jesús heʼíma chupekuéra mbaʼe mbaʼépa ojapo vaʼerã, ha oñepyrũvo heʼi: “Tapeho” (versíkulo 19). Jahechakuaa upéicharõ haʼe oipotaha ñande jaha jagueraha umi notísia porã. Ha jajapo hag̃ua hekopete ko tembiapo japredika vaʼerã oparupiete. Por ehémplo japredika ogahárupi jaikuaágui upépe ikatuha ñañemongeta porãve ñande rapichakuérandi (Hechos 20:20). Avei ikatu hag̃uáicha ñamombeʼu umi notísia porã opárupi japredikámante vaʼerã oimeha óra ha oimehápe rei. Ñande ningo ndajapredikái peteĩ hendápente térã peteĩ hendáichante, síno ‘jaha’ ha jaheka umi ipyʼaporãvape (Mateo 10:11).

17. ¿Mbaʼéichapa ikatu ‘oiko umi héntegui Jesús disípulo’?

¹⁷ Upéi Jesús heʼi: “Pemboʼe umi hénte entéro paisguápe oiko hag̃ua chuguikuéra che disípulo” (versíkulo 19). “Disípulo” ningo heʼise peteĩ oñepyrũ ramóva oikuaa peteĩ mbaʼe térã oñemboʼéva hína chupe. Péro ndahaʼéi upéva añónte ñane rembiapo. Ñande ningo ndajaipotái ñande rapicha oikuaánte opa mbaʼe Jehová ha Jesúsgui, jaipota avei omoirũ Crístope. Upévare iporãta jahechauka chupekuéra Jesús haʼeha pe Mboʼehára ha Ehémplo iporãvéva, péicha osegiséta iñehémplo ha ojapóta upe tembiapo neporãmba jepéva haʼe oheja vaʼekue (Juan 13:15).

18. ¿Mbaʼérepa Jesús disípulo tekotevẽterei ojevautisa?

 ¹⁸ Oĩ avei peteĩ mbaʼe Jesús heʼi vaʼekue tekotevẽtereíva jajapo: “Pevautisa chupekuéra pe Túa, pe Taʼýra ha pe espíritu sánto rérape” (versíkulo 19.) Oiko rire peteĩ tapichágui Jesús disípulo tekotevẽ ojevautisa, upeichaʼỹrõ ndaikatumoʼãi ojesalva. Pe vautísmo ningo iñimportanteterei, upéva ohechauka oñemeʼẽmaha Jehovápe opa ára g̃uarã (1 Pedro 3:21). Peteĩ tapicha ojevautisáramo ha oñehaʼãmbaite ojapo porã Ñandejára rembipota katuete haʼe ovendesíta chupe imúndo pyahúpe. Oiméramo nde reipytyvõma peteĩ tapichápe ojevautisa hag̃ua reikuaáne ñañeñandu porãitereiha jajapóvo upéva ha ndaiporiha mbaʼeve oñembojojáva hese (3 Juan 4).

19. ¿Mbaʼépa ñamboʼe vaʼerã umi ostudia ramóvape, ha mbaʼérepa ojevautisa rire jepe ikatu ñaipytyvõ chupekuéra?

¹⁹ Upe rire Jesús heʼive: “Pemboʼe chupekuéra ojapo hag̃ua entéro mbaʼe amanda vaʼekue peẽme” (versíkulo 20). Ñande jajevautisámava ñamboʼe umi ostudia ramóvape ohayhu hag̃ua Ñandejárape ha hapichakuérape, ha upéicha ikatu avei haʼekuéra oipytyvõ ótrope omoirũ hag̃ua Jesúspe (Mateo 22:37-39). Mbeguekatúpe ñamboʼe chupekuéra  mbaʼéichapa ikatu omyesakã peteĩ mbaʼe oĩva la Bíbliape ha ombohovaikuaa hag̃ua oĩramo otakýva ijeroviáre. Ha ikatu vove opredika ñasẽ vaʼerã hendivekuéra ha jahechauka jaʼéva ha jajapóva rupive mbaʼéichapa ojapo vaʼerã hekopete hembiapo. Ñanemanduʼa vaʼerã avei ojevautisa rire oĩtaha heta oñemoĩva hesekuéra omoirũ haguére Jesúspe, upévare ikatu gueteri ñamboʼe chupekuéra ojevautisa rire jepe (Lucas 9:23, 24).

20, 21. a) ¿Mbaʼérepa ndajajepyʼapýi vaʼerã jajapo hag̃ua pe tembiapo Jesús oheja vaʼekue ñandéve? b) ¿Mbaʼe tembiapópa jajapo vaʼerã toiko la oikóva, ha mbaʼépa jajapokuaa osẽ hag̃ua hekopete ñane rembiapo?

²⁰ Heʼipa rire idisipulokuérape mbaʼépa ojapo vaʼerã, Jesús omokyreʼỹeterei chupekuéra heʼívo: “Penemanduʼáke, che aĩta penendive káda día, og̃uahẽ meve pe fin” (Mateo 28:20). Jesús oikuaa porã iñimportantetereiha ñane rembiapo ha oikuaa avei oĩtaha heta oñemoĩ mbaretéva ha ojaposéva mbaʼe vai ñanderehe (Lucas 21:12). Péro ndajajepyʼapýi vaʼerã mbaʼevére, upe ñanemoakãva ningo nañanderejareimoʼãi. ¡Ajépa ñandepyʼaguapyete jaikuaávo ñanepytyvõtaha upe orekóva ‘ipoguýpe entéro mbaʼe oĩva yvágape ha ko yvy ape ári’!

²¹ Jesús opromete idisipulokuérape oĩtaha hendivekuéra “og̃uahẽ meve pe fin”. Ha ñande jasegi vaʼerã jajapo upe tembiapo Jesús oheja vaʼekue og̃uahẽ meve pe fin. Aníkena ñanekangy, koʼág̃a ningo oñembyaty hína hetaiterei ipyʼaporãvape ha oikuaasévape Ñandejára rembipota. Ha ñande ñamoirũva Crístope jajapo vaʼerã ko tembiapo toiko la oikóva. Jaipurupaitékena ñane tiémpo, mbaretekue ha mbaʼerepy jajapo hag̃ua hekopete Jesús ojerure vaʼekue: “Tapeho pemboʼe [...] oiko hag̃ua chuguikuéra che disípulo”.