1, 2. Sapyʼánte umi omendáva iprovléma oñondive, ¿heʼisépa upéva imatrimónio osẽ vai hague? Emyesakã.

PE MATRIMÓNIO ningo haʼe peteĩ rregálo oúva Jehovágui, ha oĩ voi heta ovyʼaitereivéva omenda rire. Upéicharõ jepe, umi matrimónio ombohovái avei heta mbaʼe ijetuʼúva. Ikatu voi oĩ opensáva núnka ndopamoʼãiha umi provléma orekóva hikuái. Upéicha rupi ikatu umi omendáva oñandu oñemomombyryha ohóvo ojuehegui.

² Umi omendáva noñesorprendéi vaʼerã sapyʼánte oúramo iprovléma oñondive. Upéva ndeʼiséi hína imatrimónio osẽ vai hague. Oĩ voi heta omendáva ohasa vaʼekue umi provléma ijetuʼuetereíva, péro ndohejái hikuái umíva ohundi imatrimónio, upéva rangue oñemoag̃uive guei hikuái ojuehe. ¿Mbaʼépa oipytyvõ chupekuéra?

3, 4. ¿Mbaʼépa ikatu sapyʼánte oiko umi omendávare?

³ Umi omendáva heta vése idiferénte ojuehegui umi mbaʼe ogustávape chupekuéra, ha ikatu avei idiferénte hikuái opensa ha ojapo lája heta mbaʼe. Ikatu avei oime noñehekomboʼéi chupekuéra peteĩcha ha oreko diferénte kostúmbre. Upévare oñehaʼãmbaite vaʼerã  ikatu hag̃uáicha ojokuaa ha oñontende porãve hikuái, ha upearã oñekotevẽ tiémpo.

⁴ Ohasávo ohóvo pe tiémpo, ikatu hína umi omendáva hembiapoiterei ha naitiempovéi ojupe g̃uarã. Upévare ikatu voi ou oñemomombyry ojuehegui. ¿Mbaʼépa oipytyvõta chupekuéra oñemoag̃ui jey hag̃ua ojuehe?

5. a) ¿Mbaʼépa oipytyvõta kristianokuérape omombarete hag̃ua imatrimónio? b) Heʼiháicha Hebreos 13:4, ¿mbaʼéichapa jahecha vaʼerã pe matrimónio?

⁵ Jehová omeʼẽ umi omendávape heta konsého oipytyvõva chupekuéra oñemoag̃uive hag̃ua hese ha avei omombarete hag̃ua imatrimónio (Salmo 25:4; Isaías 48:17, 18). Haʼe heʼi ñandéve: “Enterovéva orrespeta vaʼerã pe matrimónio” (Hebreos 13:4). Pe matrimónio iñimportanteterei ha Jehová voi omombaʼeterei upéva, upévare ñande  avei jarrespeta vaʼerã. Ha jahechauka hag̃ua upeichaha tekotevẽ japrotehe ñane matrimónio.

6. Ohechaukaháicha Mateo 19:4-6, ¿mbaʼépa opensa Jehová pe matrimóniore?

⁶ Jehová voi omomenda vaʼekue pe primera paréhape. Itaʼýra Jesús oĩrõ guare ko yvy ape ári heʼi vaʼekue: “¿Ndapeleéiva piko Ñandejára ojapórõ guare iñepyrũme umi persónape, ojapo hague kuimbaʼe ha kuña? Haʼe heʼi vaʼekue: ‘Upévare pe kuimbaʼe ohejáta itúa ha isýpe, opytáta hembirekóndi, ha mokõivégui oikóta peteĩntema’. Upéicha rupi, haʼekuéra ndahaʼevéima mokõi, síno peteĩntema. Upévare, ani avave osepara ojuehegui Ñandejára ombojoaju vaʼekue” (Mateo 19:4-6). Jahechaháicha Jehová ymaite guive oipota umi omendáva oiko oñondive pára siémpre. Haʼe oipota umi família ovyʼa ha oiko oñondive peteĩ ñeʼẽme.

7. ¿Mbaʼépa oipytyvõta umi omendávape omombarete hag̃ua imatrimónio?

⁷ Ñambyasýramo jepe, ñane tiémpope umi omendáva ombohovái vaʼerã hetaitereive provléma ha situasión ijetuʼúva ymave guarégui. Sapyʼánte ijetuʼueterei rupi la ohasáva hikuái oĩ voi opensáva naipohãveimaha la imatrimónio, ha upévare oñentregántema. Péro ñantende porãramo mbaʼépa opensa Jehová pe matrimóniore, ikatu hína tuichaiterei ñanepytyvõ (1 Juan 5:3).

8, 9. a) ¿Mbaʼéicha javépa jasegi vaʼerã umi konsého Jehová omeʼẽva pe matrimóniore? b) ¿Mbaʼéichapa ikatu jahechauka ñamombaʼeha ñane matrimónio?

⁸ Umi konsého oúva Jehovágui siémpre ideprovécho. Jahecháma haguéicha, Jehová heʼi voi ñandéve: “Enterovéva orrespeta vaʼerã pe matrimónio” (Hebreos 13:4;  Eclesiastés 5:4). Ha ikatu ñaime segúro katuete ñasẽ porãtaha jajapóramo haʼe omandáva ñandéve sapyʼánte ijetuʼúramo jepe (1 Tesalonicenses 1:3; Hebreos 6:10).

⁹ Ñande ningo ñamombaʼeterei ñane matrimónio, upévare ni mbaʼevéicharõ ndajajaposéi ni ndajaʼeséi mbaʼeve ombyai vaʼerã ñandehegui. Upéva rangue hiʼãiterei ñandéve ñañemoag̃uive jahávo ñane rembiayhúre. ¿Mbaʼéichapa ikatu jajapo upéva?

10, 11. a) ¿Mbaʼe provlémapa ikatu oreko umi omendáva? b) ¿Mbaʼérepa iñimportanteterei ñañeʼẽ lája ñane rembireko térã ñane ménape?

¹⁰ Oĩ heta mbaʼe ikatúva omoñeñandu vai ñane rembiayhúpe. Jaikuaaháicha, peteĩ kristiáno arakaʼeve noinupãmoʼãi ni nolastimamoʼãi hembireko térã iménape. Péro umi mbaʼe jaʼéva ikatu hína omoñeñandu vaieterei chupe. Umi mbaʼe jaʼéva ikatu voi hína ojogua peteĩ ármape. Peteĩ kuñakarai heʼi vaʼekue: “Hasy asy umi mbaʼe che ména heʼíva chéve. Ndarekói ningo ni peteĩ moretón añenupã hague, péro haʼe chemoñeñandu vaieterei ha chereja voi yvýre, pórke siémpre oiko heʼi chéve: ‘¡Chekuerái ndehegui!’ térã ‘¡nderevaléi mbaʼeverã!’”. Peteĩ karai katu heʼi hembireko siémpre ojaʼómi hague chupe ha omona voi chupe yvýre. Haʼe heʼi: “Nañanimái ni arrepeti la heʼíva chéve. Upévare che nañeʼẽséi voi hendive, ha ikuentavénte chéve apytánte che travahohápe tárde peve. Upépe aime trankílo ha igustove ogapeguágui”. Koʼág̃arupi oĩ hetaiterei hénte heʼi vai guasúnteva umi mbaʼe ñaneofendéva ha hasy asýva.

¹¹ Umi omendáva oñeʼẽ vai guasúramo ojupe ikatu hína omoñeñandu vai térã oheja voi yvýre hembiayhúpe,  ha koʼã mbaʼégui hasy jajerrekupera hag̃ua. Ñande jaikuaa porãiterei Jehová ndoipotaiha ojotrata péicha umi omendáva. Péro ikatu hína ñalastima ñane rembiayhúpe ñañemeʼẽʼỹre enkuénta. Ikatu voi ñapensa siémpre jatrata porãha chupe, péro, ¿mbaʼépa haʼe opensa? Ha oiméramo epilla ere hague peteĩ mbaʼe omoñeñandu vaíva ne rembiayhúpe, ¿reñehaʼãtapa rekambia hag̃ua? (Gálatas 5:15; elee Efesios 4:31).

12. Oiméramo nde haʼe peteĩ omendáva, ¿mbaʼépa ikatu operhudika hína ne amista erekóva Jehovándi?

¹² Jehovápe g̃uarã iñimportanteterei ñañeʼẽ lája ñane rembiayhúpe tahaʼe ñaime jave ótrondi térã ñaneañoháme (elee 1 Pedro 3:7). Santiago 1:26 heʼi voi ñandéve: “Peteĩ kuimbaʼe opensáramo oadoraha Ñandejárape péro  ndojokói ijuru, oñembotavy ijupe voi, ha pe adorasión omeʼẽva Ñandejárape ndovaléi mbaʼeverã”.

13. ¿Mbaʼéichapa ikatu avei ñamoñeñandu vai hína ñane rembiayhúpe?

¹³ Umi omendáva ikatu avei ótro hendáicha ohechauka ojepyʼapyha hembiayhu oñandúvare. Por ehémplo, ¿mbaʼéichapa oñeñandúta ne rembireko térã ne ména rehasaitereíramo tiémpo ótra persónandi? Ndaivaíri añete jaipuru ñane tiémpo japredika hag̃ua ótrondi ha ñaipytyvõ hag̃ua ñande rapichápe, péro, ¿ikatúpa ne rembiayhu oñeñandu vai reñekonsentraitereíramo upévarente? Peteĩ ermána heʼi: “Hasyeterei chéve ahechávo che ména ohasaveha tiémpo oipytyvõvo ótra ermánape. Añandu voi ótro iñimportanteveha chehegui”.

14. a) ¿Mbaʼépa ñanemboʼe Génesis 2:24? b) ¿Mbaʼépa ñañeporandu vaʼerã?

¹⁴ Ñande kristiáno jareko pe rresponsavilida ñaipytyvõvo ñande tuakuérape ha umi ermanokuérape. Péro ñamenda vove ñane rembiayhu haʼéma vaʼerã la iñimportantevéva ñandéve. Jehová heʼi voi vaʼekue pe ména ‘opytataha hembirekóndi’ (Génesis 2:24). Umi mbaʼe oñandúva ñane rembireko térã ñane ména iñimportanteterei vaʼerã ñandéve. Upévare eñeporandumína: “¿Ameʼẽpa che rembiayhúpe umi mbaʼe oikotevẽva? ¿Añemotiémpopa akuida ha amokunuʼũ hag̃ua chupe?”.

15. ¿Mbaʼérepa peteĩ kristiáno omendáva naiporãi ohasaiterei tiémpo ndahaʼéivandi hembiayhu?

¹⁵ Ñaneprovlémata ñane matrimóniope ñañepyrũramo jahasaiterei tiémpo térã jajeheʼaitereíramo peteĩ ndahaʼéivare ñane rembiayhu. Ha ikatu voi jaju jajepokuaaitereíma upe persónare ha ñañepyrũma jajegusta hese (Mateo 5:28). Nañañatendéiramo upévare, ikatu jajapo peteĩ mbaʼe ombyaíva ñane matrimónio.

16. ¿Mbaʼépa omanda la Biblia umi omendávape?

¹⁶ La Biblia heʼi: “Enterovéva orrespeta vaʼerã pe matrimónio”. Upéi heʼi avei: “Ména ha tembireko ni mbaʼevéicharõ ndovaléi oñomoakãratĩ, pórke Ñandejára okondenáta umi hekovaívape ha umi oporomoakãratĩvape” (Hebreos 13:4; Proverbios 5:18). Upéicharõ umi omendáva ohechauka vaʼerã orrespetaha umi rrelasión sexuál ani hag̃ua omongyʼa imatrimónio. ¿Mbaʼéichapa ikatu ojapo hikuái upéva?

17. a) ¿Mbaʼépa heta persóna opensa pe ñemoakãratĩre? b) ¿Mbaʼépa opensa umi kristiáno pe ñemoakãratĩre?

¹⁷ Oĩ heʼíva ndaivairiha ñamoakãratĩ ñane rembiayhúpe. Péro ñande nañapensái vaʼerã ko múndope oñepensaháicha. Jehová heʼi porã ñandéve ndochaʼeiha umi hekokyʼáva ha oporomoakãratĩvare (elee Romanos 12:9; Hebreos 10:31; 12:29). Umi orekóva rrelasión sexuál ndahaʼéivandi hembireko térã iména omongyʼa imatrimónio. Umi upéicha ojapóva ohechauka avei nomombaʼeiha Jehová mandamientokuéra ha operdéta pe amista orekóva hendive. Upévare avave ndajajaposéi mbaʼeve ñandeguerahátava tekovaípe, por ehémplo jareko peteĩ pensamiénto ikyʼáva ótra persónare (Job 31:1).

18. a) ¿Mbaʼépepa ojojogua pe ñemoakãratĩ ha ojeadora umi dios guaʼúpe? b) ¿Mbaʼépa opensa Jehová pe ñemoakãratĩre?

¹⁸ Pe léi omeʼẽ vaʼekue Moisés heʼi pe ñemoakãratĩ ivaietereiha ha oñembojoja voi jaadoraramoguáicha umi dios guaʼúpe. Ha ojejuka vaʼekue umi ojapóvape koʼã mbaʼe vai (Levítico 20:2, 10). ¿Mbaʼépepa ojojogua umi oporomoakãratĩva ha oadoráva umi dios guaʼúpe? Peteĩ israelita oadoráramo umi dios guaʼúpe opyrũ pe promésa ojapo vaʼekue ifieltaha Jehovápe. Ha peteĩ persóna oporomoakãratĩramo opyrũ pe promésa ojapo vaʼekue  ifieltaha hembiayhúpe (Éxodo 19:5, 6; Deuteronomio 5:9; elee Malaquías 2:14). Upéicha jahecha porã ymaite guive pe ñemoakãratĩ haʼe hague peteĩ pekádo ivaietereíva Jehovápe g̃uarã.

19. ¿Mbaʼépa oipytyvõta umi omendávape ani hag̃ua arakaʼeve omoakãratĩ hembiayhúpe?

¹⁹ ¿Ha mbaʼépa Jehová opensa pe ñemoakãratĩre ñane tiémpope? Koʼág̃a ñande nañakumplivéima pe léi Moisés omeʼẽ vaʼekue, péro koʼag̃aite peve Jehová heʼi ivaietereiha pe ñemoakãratĩ. Peteĩ kristiáno arakaʼeve ndoadoraichéne umi dios guaʼúpe, upéicha avei peteĩ omendáva arakaʼeve nomoakãratĩri vaʼerã hembiayhúpe (Salmo 51:1, 4; Colosenses 3:5). Peteĩ omendáva omoakãratĩramo hembireko térã iménape omongyʼáta imatrimónio ha Jehová réra (ehecha nóta 26 entende porãve hag̃ua).

20. ¿Mbaʼéichapa pe arandu ikatu oipytyvõ umi omendávape?

²⁰ ¿Mbaʼéichapa ikatu ñamombareteve ñane matrimónio? La Biblia heʼi: “Nearandu vaʼerã remopuʼã hag̃ua peteĩ óga, neentendído vaʼerã remombarete hag̃ua nde rogapy” (Proverbios 24:3). Peteĩ óga ikatu hoʼysã ha inandi térã haku asy ha igústo ojeiko pype. Ha upéva ikatu oiko avei peteĩ matrimóniope. Pe iñarandúva oñehaʼãmbaitéta omombarete hogapy ikatu hag̃uáicha oiko porã ha ovyʼa hembiayhúndi.

21. ¿Mbaʼéichapa umi konsého oĩva la Bíbliape ñanepytyvõta ñane matrimóniope?

²¹ La Biblia heʼi avei: “Reñehaʼãramo reikuaa heta mbaʼe, haʼetéta remyenyhẽva umi nde koty tesóro porã porãgui” (Proverbios 24:4). Umi konsého bíblico tuichaiterei ñanepytyvõta ñamombarete hag̃ua ñane matrimónio (Romanos 12:2; Filipenses 1:9). Umi omendáva olee  jave la Biblia ha umi puvlikasión oñondive oñehaʼã vaʼerã oñemongeta hikuái ohecha hag̃ua mbaʼéichapa ikatu ojapo umi mbaʼe oaprendéva. Avei entéro omendáva siémpre ohechauka vaʼerã ohayhu, orrespeta, iñamávle ha imbaʼerechakuaaha hembireko térã iménandi. Ejerurékena Jehovápe ereko hag̃ua umi kualida nepytyvõtava remombareteve hag̃ua ne matrimónio ha upéicha nderayhuve hag̃ua ne rembiayhu (Proverbios 15:16, 17; 1 Pedro 1:7).

22. ¿Mbaʼérepa jahechauka vaʼerã jahayhu, jarrespeta ha ñamombaʼeha ñane rembiayhúpe?

²² Entéro ñamendáva jajapo vaʼerã opa ikatúva jahechauka hag̃ua jahayhu, jarrespeta ha ñamombaʼeha ñane rembiayhúpe. Upéicha ñane matrimónio imbaretéta ha jajogueraha porãvéta ñane rembireko térã ñane ménandi. Ha iporãveha, jajapóramo upéicha ñambovyʼáta Jehovápe (Salmo 147:11; Romanos 12:10).