PETEĨ mitã onase ramóva ningo ndaikatúi anga gueteri oñedefende haʼeño. Jajúvo ko múndope, ñadependete ñande tuvakuérare ñandeprotehe hag̃ua. Ñañepyrũvo jaguata, umi hénte oĩva ñande ykére haʼete voi higánte, ha jakyhyje chuguikuéra nañaiméirõ ñande túva térã ñande sýndi. Péro haʼekuéra ñandejagarra jave ñande pógui haʼete voi ndaipóriva mbaʼeve ikatúva ñanemongyhyje.

Ñanemitã aja, ñaikotevẽterei ñande tuvakuérare ikatu hag̃uáicha ñañeñandu porã. Ha jahechakuaávo haʼekuéra ñanderayhuha, jajeroviave ñandejehe. Ha heʼívo ñandéve jajapo porãha peteĩ mbaʼe, ñañeñandu porã ha ñañehaʼã ñamehorave.

Jakakuaavévo jahávo, ñane amigokuéra ñanepytyvõ avei jajeroviave hag̃ua ñandejehe. Upéi ñañepyrũ jaha eskuélape, ha ñaime rupi ñane amigokuérandi igústo ñandéve upépe.

Añetehápe iporãiterei vaʼerãmoʼã entéro mitã okakuaárire péicha. Péro oĩ mitãrusu ha mitãkuña ndotopaguasúiva iñamigorã, ha hetaiterei mitã okakuaa ituvakuéra oapojaʼỹre chupekuéra. Melisa * heʼi: “Ahecha jave fótope umi família oñontendéva ha ojapóva heta mbaʼe oñondive, apensa jepi: ‘Igustoite vaʼerãmoʼã che avyʼárire avei péicha chemitãvépe’”. Ikatu oime nde avei reñeñandu haʼéicha.

Oiméramo nde tuvakuéra ndohechaukái vaʼekue ndéve nderayhuha ha nanemokyreʼỹi, katuete hasýne ndéve rejerovia hag̃ua ndejehe. Ikatu oime nemanduʼa mbaʼéichapa nde tuvakuéra oiko vaími oñondive ha upéi ojedivorsia, ha repensa voi nde káusare oiko hague upéva. Térã ikatu oime nde túva térã nde sy iñeʼẽ pohyieterei rakaʼe ndéve ha nemaltrata vaipa.

¿Mbaʼépa ojapo jepi umi mitã ndojeroviáiva ijehe? Oĩ oñepyrũva ojedroga térã okaʼu og̃uahẽvo pe adolesénsiape. Ótro katu ojeheʼa umi patotérore oimeségui peteĩ grúpo oaseptávape chupe. Oĩ avei ohekáva ichíka térã ichikorã oipotágui peteĩ ohayhúva ha omombaʼéva chupe. Péro normálmente pyaʼe ojopoi jey ha upépe katu menovéntema ojerovia ijehe.

Oĩ mitãrusu ha mitãkuña ndoʼáiva koʼãichagua provlémape, péro lomímonte ndojeroviái ijehe ha opensa ndovaleiha mbaʼeverã. Por ehémplo, Ana omombeʼu: “Che apensa voi ndachedeprovechoiha mbaʼeverã, pórke che sy siémpre heʼími chéve  upéva. Haʼe núnka ndeʼíriva chéve ajapo porãha peteĩ mbaʼe ni ndohechaukái cherayhuha”.

Añetehápe ningo umi okakuaáva peteĩ família ndaiporiguasuihápe mborayhu ikatu ou ndojeroviavéi ijehe okakuaapa rire. Péro ndahaʼéi koʼãichagua persóna añónte oñeñandúva upéicha. Por ehémplo, oĩ oúva iprovléma vaieterei hogapýpe ha ojedivorsia. Ótro katu ijedáma ohóvo ha omboguapyeterei ijehe upéva. Ha oĩ avei ndojeroviáiva ijehe openságui ivaiha, ikyraha ha umícha. Tahaʼe haʼeháicha, koʼã mbaʼére ikatu jaju ndajavyʼavéi ha ijetuʼu ñandéve jajogueraha porã hag̃ua ñande rapichakuérandi. ¿Mbaʼépa ikatu jajapo jajeroviave hag̃ua ñandejehe?

Ikatu ñaime segúro nañaimeiha ñaneaño. Ñandejára oĩ ñande ykére ha ñanepytyvõse.

Proféta Isaías rupive Ñandejára heʼi ñandéve: “Ani reñemondýi, che hína nde Jára. Che romombaretéta, che katuete roipytyvõta. Tekojojápe che po deréchape añakaramáta nderehe ani hag̃ua ndepytaryrýi” (Isaías 41:10, 13, NM). ¡Ajépa javyʼaite ñapensávo Ñandejára ñandeguerahaha hína ipógui! Ndaipóri jajepyʼapy hag̃ua.

La Biblia omombeʼu oĩ hague avei Ñandejára siérvo yma guare ojepyʼapyetereíva, péro haʼekuéra ojerovia vaʼekue Ñandejára oipytyvõtaha chupekuéra. Por ehémplo, Samuel sy, hérava Ana, opensa vaʼekue ndovaleiha mbaʼeverã pórke ndaikatúi imemby. Hiʼarive oĩ vaʼekue oñembohorýva hese upe haguére. Upéva káusare haʼe ou ndokarusevéi ha pyʼỹi hasẽ (1 Samuel 1:6, 8). Péro upéi haʼe omombeʼupaite Ñandejárape mbaʼéichapa oñeñandu, ha upéva tuicha ombopyʼaguapy chupe (1 Samuel 1:18).

Pe salmísta David avei heta vése ndojeroviapái vaʼekue ijehe ha okyhyje. Heta áñore rréi Saúl opersegi ha ojukase vaʼekue chupe. David okonsegi ojehekýi chugui, péro lomímonte heta vése oñandu umi provléma oahoʼiha chupe (Salmo 55:3-5; 69:1). Upéicharõ jepe haʼe oskrivi: “Aháta añeno ake pyʼaguapýpe, pórke nde Jehová reñangareko cherehe, upévare ndakyhyjéi mbaʼevégui” (Salmo 4:8, NM).

Ana ha David omombeʼu Jehovápe umi mbaʼe oñandúva, ha haʼe omombarete chupekuéra (Salmo 55:22). ¿Mbaʼéichapa ñande ikatu jasegi iñehemplokuéra?

1. Jahecha Jehovápe ñande Túvaicha ha jajerovia hese.

Jesús ñanemokyreʼỹ vaʼekue jaikuaa hag̃ua Itúvape, ‘Ñandejára teete ha peteĩetéva’ (Juan 17:3). Ha apóstol Pablo heʼi: “[Ñandejára] noĩri voi mombyry ñandehegui” (Hechos 17:27). Upévare, la Biblia ñanemokyreʼỹ: “Peñemoag̃uíkena Ñandejárare, ha haʼe oñemoag̃uíta penderehe” (Santiago 4:8).

Tuichaiterei ningo ñañeñandu porãve jaikuaávo ñande Túva yvagapegua ñanderayhu ha oñeinteresaha ñanderehe. Siérto, ndahaʼéi sapyʼaitépe jajeroviátamava hese, péro mbeguekatúpe ikatu ñañemoag̃ui hese ha upéva añetehápe ñanepytyvõta. Carolina omombeʼu: “Ajeroviavévo Jehováre añepyrũ ahecha chupe che Túvaicha. ¡Hasypeve areko peteĩ persóna ikatúvape amombeʼu umi mbaʼe añandúva! Upéva ningo tuichaiterei chembopyʼaguapy”.

Raquel heʼi: “Che tuvakuéra cherejárõ guare, Jehová la chepytyvõ vaʼekue ani hag̃ua añeñandu cheaño. Ikatu vaʼekue añeʼẽ hendive ha ajerure chupe tachepytyvõ asupera hag̃ua umi provléma. Ha haʼe ndacherejareíri”. *

2. Jajeheʼa umi ohayhúvare Ñandejárape.

Jesús heʼi vaʼekue idisipulokuérape: “Peẽ enterovéva oñoermáno” (Mateo 23:8). Haʼe oipota vaʼekue idisipulokuéra ojoayhu oñoermánoicha ha oiko peteĩ família guasúicha (Mateo 12:48-50; Juan 13:35).

Umi testígo de Jehová ningo oñehaʼãmbaite ojoayhu ha oñopytyvõ peteĩ famíliaicha, upévare umi ohóva pe kongregasiónpe oñeñandu porã hendivekuéra (Hebreos 10:24, 25). Heta persónama ohechakuaa umi rreunión tuichaiterei oipytyvõha chupekuéra ipyʼaguapy jey hag̃ua oñeñandu vai jave.

Eva omombeʼu: “Pe kongregasiónpe atopa peteĩ che amigarã tuichaiterei chepytyvõva. Haʼe ontende vaʼekue mbaʼéichapa che añeñandu. Cherendu, avei olee chéve la Biblia ha oñemboʼe chendive. Chepytyvõ ani hag̃ua añeñandu cheaño ha avei amombeʼu hag̃ua umi mbaʼe añandúva. Ha oĩ rupi che ykére, añepyrũ ajerovia jey chejehe”. Raquel heʼi avei: “Umi oĩva pe kongregasiónpe oñangareko cherehe haʼeramoguáicha ‘che túva ha che sy’. Ahechakuaa cherayhuha hikuái, ha upéva chepytyvõiterei añeñandu porãve hag̃ua”.

3. Jahayhu ha jatrata porã ñande rapichápe.

Jahechaukáramo japorohayhuha, katuete jajogueraha porãvéta ñane amigokuérandi. Jesús heʼi  vaʼekue: “Javyʼaiteve ñameʼẽvo, ñandéve oñemeʼẽ rangue” (Hechos 20:35). Amáske jahechauka japorohayhuha, ñande rapichakuéra ñanderayhuvéta avei. Jesús heʼi vaʼekue idisipulokuérape: “Pemeʼẽ ha oñemeʼẽ vaʼerã avei peẽme” (Lucas 6:38, ÑÑB).

Japorohayhúvo ha jahechakuaávo ñande rapichakuéra ñanderayhuha ñañeñandu porãve ha jajeroviave ñandejehe. La Biblia heʼi voi: “Pe mborayhu ndopamoʼãi arakaʼeve” (1 Corintios 13:8). María heʼi: “Che ahechakuaa ndahaʼeiha siérto umi mbaʼe vai apensáva jepi chejehe. Ha cheresarái hag̃ua umívagui añehaʼã aipytyvõ che rapichakuérape. Siémpre añeñandu porãve aipytyvõ jave ótrope”.

Umi mbohapy mbaʼe jahecha vaʼekue ndahaʼéi peteĩ “pohã milagróso” ñanepytyvõtava anivetéma hag̃ua ñañeñandu vai, péro ikatu tuicha ñandeajuda ñañeñandu porãve hag̃ua. Carolina heʼi voi: “Sapyʼánte añandu gueteri ndavaleiha mbaʼeverã, péro koʼág̃a ajeroviavéma chejehe. Aikuaa porã Jehová oñeinteresaha cherehe ha areko heta amígo cheajudáva añeñandu porãve hag̃ua”. Raquel oñeñandu avei upéicha, haʼe heʼi: “Sapyʼánte ndavyʼái, péro aikuaa péicha jave ikatuha ajerure konsého che amigokuéra kongregasionpeguápe. Haʼekuéra siémpre chepytyvõ ani hag̃ua amboguapy chejehe umi mbaʼe vai. Ha iporãveha, aikuaa ikatuha añeʼẽ káda día che Ru yvagapeguándi. Ndaipóri ótra kósa iñimportantevéva upévagui”.

Péro og̃uahẽta pe tiémpo enterove oñeñandu porãtahápe. La Biblia heʼi Ñandejára ojapotaha ko yvýgui peteĩ hardín neporãva, upérõ avavéma ndokyhyjemoʼãvéi ha nopensamoʼãvéi ndovaleiha mbaʼeverã. Ñandejára opromete: “Kyhyjeʼỹre opárupi ojeikóta, maymáva ikatúta opytuʼu iparrál ha hiʼígo máta guýpe” (Miqueas 4:4). Upépe ndajakyhyjemoʼãvéima pórke ndaiporimoʼãi avave ojapóva ñanderehe mbaʼe vai térã ñanemoñeñandu vaíva. Ko tiémpope heta hénte ohasa umi mbaʼe ivaietereíva ha ndaikatúi hesarái chugui, péro upérõ umi mbaʼe “opytáta tesaráipe” (Isaías 65:17, 25). Ñandejára ha Itaʼýra Jesucristo omoĩta hustísia ko yvy ape ári ha entéronte oikóta pyʼaguapy ha kyhyjeʼỹme pára siémpre (Isaías 32:17).