Ehecha oĩva pype

Ehecha oĩva pype

Aníkena ñañentremete ko múndore

Aníkena ñañentremete ko múndore

“Pemeʼẽ Ñandejárape imbaʼéva.” (MAT. 22:21)

PURAHÉI: 33, 137

1. ¿Mbaʼéichapa ikatu ñaneñeʼẽrendu Ñandejárape ha umi goviérnope avei?

LA BIBLIA heʼi ñaneñeʼẽrendu vaʼerãha umi goviérnope, péro heʼi avei ñaneñeʼẽrendu vaʼerãha Ñandejárape yvypórape rangue (Hech. 5:29; Tito 3:1). ¿Mbaʼéichapa ikatu jajapo upéva? Jesús heʼi vaʼekue peteĩ mbaʼe ñanepytyvõva ñantende hag̃ua mávapepa ñamotenonde vaʼerã. Haʼe heʼi: “Pemeʼẽ Césarpe imbaʼéva, péro pemeʼẽ Ñandejárape imbaʼéva” (Mat. 22:21). [1] (Elee pe nóta oĩva opakuévo ko artíkulo.) Upéicharõ, ñakumpli vaʼerã umi léi omoĩva umi goviérno, jarrespeta umi mburuvichápe ha japaga vaʼerã umi impuésto (Rom. 13:7). Péro umi goviérno ojeruréramo ñandéve peteĩ mbaʼe Ñandejára ndoipotáiva jajapo, rrespetuósamente jaʼe chupekuéra ndaikatumoʼãiha, pórke ñamotenonde vaʼerãha Ñandejárape.

2. ¿Mbaʼéichapa jahechauka nañañentremeteiha mbaʼeveichagua polítikape?

2 Ñande ñameʼẽ hína “Ñandejárape imbaʼéva” nañañentremetéi jave mbaʼeveichagua polítikare (Is. 2:4). Jaikuaaháicha, Jehová opermiti yvyporakuérape ogoverna, upévare ñande nañapuʼãi umi autorida kóntrape. Avei ndajapartisipái umi aktivida ojejapóvape oñembotuicha hag̃ua peteĩ tetã (Rom. 13:1, 2). Ñande ndajaikói jajopy ni ñakambiase umi goviérnope. Upévare ndajavotái mbaʼeveichagua kandidáto térã partído polítikore, ni ndajaikói ñañekandidata ñakonsegi hag̃ua peteĩ puésto.

3. ¿Mbaʼérepa Ñandejára oipota ñañemantene neutrál ko múndope?

3 La Biblia omombeʼu ñandéve mbaʼérepa Ñandejára oipota ñañemantene neutrál ko múndope. [2] Primero, ñande jasegi Jesús omboʼe vaʼekue ha iñehémplo. Haʼe ningo “ndojeheʼái ko múndore”, upévare ndopartisipái vaʼekue polítikape ni gérrape (Juan 6:15; 17:16). Segundo, ñande jaapoja Ñandejára goviérno. Nañaiméi rupi umi goviérno favórpe, ikatu japredika konsiénsia potĩre pe Rréino añoite osolusionataha entéro yvypóra provléma. Ha tercero, ñande ndajajoguái umi rrelihión fálsape. Haʼekuéra oñentremete polítikare, ha upéva káusare umi hénte oiko vaipa. Péro ñande ndajapartisipái rupi koʼã mbaʼépe, ñaime unído ñane ermanokuérandi ko yvy tuichakuére (1 Ped. 2:17).

4. a) ¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe ijetuʼuvetaha ohóvo jasegi hag̃ua ñañemantene neutrál? b) ¿Mbaʼérepa koʼág̃ama jajeprepara vaʼerã jasegi hag̃ua ñañemantene neutrál?

4 Ikatu ningo ñande paíspe pe situasión polítika itrankílo, ha umi hénte nopenaguasúi ñane rrelihiónre. Péro Satanás múndo aña oñehundi potaitéma, upévare ivaivéta ohóvo pe situasión, ha amás día ijetuʼuvéta ñañematene hag̃ua neutrál. Ko múndope umi hénte ‘oñemohatã heʼívape’ ha ‘hovaʼatã’, upévare koʼẽ koʼẽre ojoavypave hikuái (2 Tim. 3:3, 4). Heta paíspe de rrepénte okambia pe situasión polítika, ha ñane ermanokuéra tekotevẽmante ohechauka oñemanteneha neutrál. Upévare koʼág̃ama enterove jajeprepara vaʼerã ñambohovái hag̃ua koʼãichagua situasión. Pórke ñahaʼarõramo oñepresenta raẽ, ikatu hína ñanekangy ha jaju ñañentremete umi mbaʼe ko múndope ojejapóvare. Jahechamína 4 kósa ñanepytyvõtava upearã.

JAHECHÁKENA UMI GOVIÉRNOPE JEHOVÁ OHECHAHÁICHA

5. ¿Mbaʼépa Jehová opensa umi goviérno umánore?

5 Jahecháramo umi goviérnope Jehová ohechaháicha, ikatúta ñañemantene neutrál. Jehová okreárõ guare yvyporakuérape nomeʼẽi chupekuéra derécho ogoverna hag̃ua ótro yvypórape (Jer. 10:23). Jehovápe g̃uarã entéro yvypóra peteĩchapa. Péro umi goviérno oroviaka umi héntepe ipaís iñimportanteveha ótrogui, ha upévare oiko vaipa hikuái. Ha umi governánte iñintensión porãramo jepe, ndaikatúi osolusionamba umi provléma oĩva ko múndope. Avei áño 1914 guive, entéro goviérnogui oiko Ñandejára Rréino enemígo. Ko Rréino ningo koʼẽrõite ohundipaitéta entéro goviérno umáno (elee Salmo 2:2, 7-9).

6. ¿Mbaʼéichapa jatrata vaʼerã umi orekóvape autorida?

6 Ñandejára opermiti oĩ umi goviérno umáno pórke omoĩʼimi órden. Upéicha rupi ñande ikatu avei japredika pe marandu porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore (Rom. 13:3, 4). Jehová voi heʼi ñandéve ñañemboʼe vaʼerãha umi orekóvare autorida, ikatu hag̃uáicha jaservi porã chupe (1 Tim. 2:1, 2). Ha oĩ vove umi ñandetrata vaíva, ikatu jajerure umi autoridápe tañanepytyvõ, ojapo haguéicha apóstol Pablo (Hech. 25:11). La Biblia heʼíramo jepe Satanás orekoha ipoguýpe ko múndope, ndajaʼéi vaʼerã haʼe ojapoukaha chupekuéra opa mbaʼe vai (Luc. 4:5, 6). Avei ndovaléi ñaneñeʼẽ arhél chupekuéra (Tito 3:1, 2).

7. ¿Mbaʼépa nañapensái vaʼerã?

7 Ñande jahechauka avei ñaneñeʼẽrenduha Jehovápe, ndajaikóiramo jafavorese algún kandidáto térã partído polítikope, haʼetéramo jepe ou porãtava ñandéve ijideakuéra. Por ehémplo, ñamoĩ chupe heta hénte oñemanifestaha peteĩ goviérno kóntrape, pórke upe goviérno hetáma ombosufri pe puévlope, ha ijapytepekuéra heta Testígope avei. Añetehápe ningo ñande ndajahamoʼãi jaapoja umi oñemanifestávape. Péro, ¿iporãtapa ñapensa ojapo porãha hikuái ha ñahaʼarõta voi okúi pe goviérno? (Efes. 2:2.) Ñañemanteneséramo neutrál, ndovaléi jafavorese peteĩ grúpo polítikope ni ñapensa ogoverna porãvetaha ótrogui. Umi mbaʼe jaʼe ha jajapóvare ojekuaáta ndajajeheʼaiha ko múndore.

‘JAIKOKUAA’ HA ‘ÑANEMÁNSO’ VAʼERÃ

8. ¿Mbaʼéichapa jahechauka ‘jaikokuaa’ ha ‘ñanemansoha’ oñepresenta jave umi situasión ijetuʼúva?

8 Ñande jahechauka avei ñañemanteneha neutrál jajapóramo ko téxto heʼíva: “Peikokuaákena mbóicha ha penemánsokena palómaicha” (elee Mateo 10:16, 17). Jahechauka hag̃ua ‘jaikokuaaha’, tekotevẽ ñapensáma mbaʼe pelígropa ikatu oñepresenta ñandéve. Ha jahechauka hag̃ua ‘ñanemansoha’, ñañemantene vaʼerã neutrál oñepresenta jave umi situasión ijetuʼúva. Jahechamína mbaʼe situasiónpa ikatu oñepresenta, ha mbaʼépa jajapo vaʼerã jahechauka hag̃ua ñañemanteneha neutrál.

9. ¿Mbaʼéichapa ikatu jajekuida ñañemongeta jave ñande rapichándi?

9 Ñañemongeta jave. Tekotevẽ jajekuida umi hénte oñeʼẽ jave ñandéve polítikare. Por ehémplo, ñañemongeta jave ñande rapichándi Ñandejára Rréinore, ndovaléi jaiko ñamoporã ni ñambyai umi projékto orekóva peteĩ partído térã líder polítiko. Jaiko rangue jaʼe mbaʼépa yvyporakuéra ojapo osolusiona hag̃ua iprovlemakuéra, iporãve jahechauka la Biblia rupive Ñandejára goviérno añoite oipeʼapaitetaha umi provléma. Ha oĩ jave oñeʼẽva por ehémplo pe matrimónio omosexuál térã avórtore, ñande ñadefende vaʼerã la Biblia omboʼéva ha jahechauka mbaʼéichapa ñakumpli Ñandejára omandáva. Ha oĩramo heʼíva oñekambia térã ojepeʼaite vaʼerãha peteĩ léi, ñande ñakirirĩnte ha ndajaovligái avavépe okambia hag̃ua opensa lája.

10. ¿Mbaʼéichapa jahechauka ñañemanteneha neutrál jahecha térã jalee jave umi informasión osẽva umi médio de komunikasiónpe?

10 Umi médio de komunikasión. Heta paíspe umi goviérno la odesidíva mbaʼe informasiónpa la ojepuvlikátava umi médio de komunikasión rupive. Upévare sapyʼánte umi notísia oñemombeʼúva ofavorese chupekuéra térã algún polítikope. Umi médio de komunikasión térã umi periodísta oñepyrũramo ofavorese algún polítikope, ñañatende vaʼerã ani hag̃ua jaju ñapensa haʼekuéraicha. Por ehémplo ikatu ñañeporandu: “¿Igústopa chéve ahendu peteĩ periodístape chegustágui umi mbaʼe heʼíva pe polítikare?”. Ikatu hag̃uáicha ñañemantene neutrál, ndovaléi jajecha ni jaleeterei umi informasión ofavoreséva algún partído térã idéa polítikape. Iporãta ñakomparáramo umi mbaʼe ñahendúva notísiape “umi ñeʼẽ porãite” oĩvare la Bíbliape (2 Tim. 1:13).

11. ¿Mbaʼérepa jahayhuetereíramo umi mbaʼerepy hasýta ñañemantene hag̃ua neutrál?

11 Jahayhu umi mbaʼerepy. Oiméramo ñandéve g̃uarã iñimportanteterei pe pláta térã umi mbaʼerepy, ijetuʼuvéta ñandéve jasegi hag̃ua ñañemantene neutrál. Por ehémplo, áño 1970 rire heta Testígo oikóva Maláuipe tekotevẽ kuri ohejapaite hóga ha ikosakuéra, pórke ojepersegi chupekuéra ha oñemondo peteĩ kámpo de rrefuhiádope. Peteĩ ermána hérava Ruth imanduʼa pe oiko vaʼekuére upérõ. Haʼe omombeʼu: “Oĩ unos kuánto ermáno ndosufriséiva pe kámpo de rrefuhiádope, upévare odesidi ojeafilia pe partído polítikope ikatu hag̃uáicha oho jey hógape”. Péro la majoría umi ermáno ndojapói upéva. Haʼekuéra odesidi noñentremetéi polítikape, operdepárõ jepe ipláta ha ikosakuéra (Heb. 10:34).

12, 13. a) ¿Mbaʼéichapa Jehová ohecha yvyporakuérape? b) ¿Mbaʼéichapa ikatu jaikuaa oimépa ñañepyrũ hína ñañemombaʼeguasu?

12 Ñañemombaʼeguasu. Heta persóna oñemombaʼeguasu openságui irrása, ikultúra, isiuda térã ipaís iñimportanteveha ótrogui. Péro Jehová nopensái peteĩ persóna térã grúpo de persóna iñimportanteveha ótrogui. Chupe g̃uarã entéronte peteĩchapa. Jehová voi ñandeapo vaʼekue diferentepa ojuehegui, péro upéva ndeʼiséi ndaikatuiha javyʼa oñondivepa. Ñandejára ndojeruréi ñandéve ñamboyke hag̃ua ñande kultúra, péro ndoipotái avei ñañemoimportánte ha jaapoʼi ñande rapichakuérape (Rom. 10:12).

13 Jaikóramo ñañembotuicha ñane nasionalidáre, ijetuʼúta ñandéve ñañemantene hag̃ua neutrál. Upéva oiko vaʼekue síglo primérope. Upérõ oĩ vaʼekue unos kuánto kristiáno evréo omboykéva umi viúda griégape (Hech. 6:1). ¿Mbaʼéichapa ikatu jaikuaa oimépa ñañepyrũ hína ñañemombaʼeguasu? Ñamoĩ chupe peteĩ ermáno térã ermána ótro paisgua heʼiha ñandéve mbaʼéichapa ikatu jajapo peteĩ mbaʼe. ¿Jarrechasátapa ensegída upe suherénsia, ha jaʼéta: “Koʼápe che paíspe ningo ojejapo porãve upéva”? Ñapensáramo upéicha, tekotevẽ ñanemanduʼa ko konsého omeʼẽvare la Biblia: “Peñemomirĩ [...] ha pepensa umi ótro tuichaveha pendehegui” (Filip. 2:3).

JAJERURE JEHOVÁPE TAÑANEPYTYVÕ

14. a) ¿Mbaʼéichapa ñanepytyvõ pe ñemboʼe? b) ¿Mbaʼe ehémplopa jajuhu la Bíbliape ohechaukáva pe orasión ñanepytyvõha?

14 Ikatu hag̃uáicha ñañemantene neutrál tekotevẽ avei jajerure ajúda Jehovápe. Jajerure chupe tomeʼẽ ñandéve ijespíritu sánto ñanepasiénsia ha jajejokokuaa hag̃ua. Koʼã kualida ñanepytyvõta jagueropuʼaka hag̃ua oimérõ peteĩ goviérno ikorrúpto térã iñinhústo. Jajerure Jehovápe tañanemoarandu ikatu hag̃uáicha ñarrekonose oĩ jave peteĩ situasión ikatuhápe ijetuʼu ñandéve ñañemantene neutrál. Ha jajerure chupe tañanepytyvõ ñambohovái porã hag̃ua koʼã situasión (Sant. 1:5). Sapyʼánte ikatu jajegueraha préso térã jajepersegi ñaneñeʼẽrendúgui Jehovápe. Oiméramo upéicha, ñañemboʼe vaʼerã Jehovápe tañanembopyʼaguasu ikatu hag̃uáicha ñamombeʼu ótrope mbaʼérepa nañañentremetéi polítikape. Jehová ningo katuete ñanepytyvõta ñaaguanta hag̃ua oimeraẽ situasión ijetuʼúva (elee Hechos 4:27-31).

15. ¿Mbaʼéichapa la Biblia ñanepytyvõ ñañemantene hag̃ua neutrál? (Ehecha avei pe rrekuádro heʼíva “La Biblia oipytyvõ chupekuéra oaguanta hag̃ua”.)

15 Jehová omeʼẽ ñandéve Iñeʼẽ ikatu hag̃uáicha ñanemombarete. Jajepyʼamongetáramo umi téxtore, ikatúta jasegi ñañemantene neutrál ijetuʼúramo jepe pe situasión. Ñañehaʼã vaʼerã jalee ha ñamemorisa umi téxto bíblico, peichahágui ndaikatuvéiramo jareko peteĩ Biblia. La Biblia ñanepytyvõ ñaime hag̃ua segúro Jehová katuete okumplitaha ipromesakuéra. Ha upe esperánsa ñanemombaretéta ikatu hag̃uáicha ñaaguanta jajepersegi jave (Rom. 8:25). Ikatu jaiporavo umi versíkulo omombeʼúva umi mbaʼe porãite jadisfrutaséva pe múndo pyahúpe. Koʼág̃ama voi ikatu ñañeimahina oñekumpliha umíva ha ñaimeha upépe.

JASEGÍKENA UMI IÑEʼẼRENDÚVA EHÉMPLO

16, 17. ¿Mbaʼéichapa ñanepytyvõ Ñandejára siervokuéra ehémplo? (Ehecha pe taʼanga oĩva iñepyrũme.)

16 Ikatu hag̃uáicha ñañemantene neutrál, tekotevẽ jasegi umi Ñandejára siérvo yma guare ehémplo. Oĩ heta ipyʼaguasu vaʼekue, ha odesidi porã rupi ikatu kuri oñemantene neutrál. Epensamína Sadrac, Mesac ha Abednégore. Haʼekuéra oñenega vaʼekue oadora peteĩ monuménto orrepresentáva pe goviérno vavilónio (elee Daniel 3:16-18). Ko rreláto bíblico oipytyvõma hetaiterei Testígope ipyʼaguasu ha oñenega hag̃ua oadora pe vandéra ipaispegua. Jesús oĩrõ guare ko yvy ape ári noñentremetéi vaʼekue polítikape ni mbaʼeveichagua provlémape odividívape umi héntepe. Haʼe oikuaa iñehémplo oipytyvõtaha idisipulokuérape. Jesús heʼi vaʼekue: “¡Pendepyʼaguasúkena!, che chepuʼakáma ko múndore” (Juan 16:33).

17 Heta Testígo ñane tiempopegua oñemantene neutrál. Heta ermánope ojegueraha kárselpe, ojetortura, térã ojejuka voi iñeʼẽrendu haguére Jehovápe. Pe ehémplo haʼekuéra omoĩ vaʼekue ikatu avei ñanembopyʼaguasu. Peteĩ ermáno Turquiagua hérava Barış, heʼi: “Ermáno Franz Reiter imitãiti vaʼekue ojejukárõ guare oñenega haguére oñeuni Hitler ehérsitope. Haʼe oskrivi peteĩ kárta isýpe pe pyhare omano mboyve, ha umi mbaʼe heʼíva upe kártape ohechauka mbaʼeichaite pevépa ojerovia Jehováre. Oiméramo che ahasa vaʼerã peichagua pruévare, asegise iñehémplo”. [3]

18, 19. a) ¿Mbaʼéichapa umi ermáno ñane kongregasiongua ikatu ñanepytyvõ ñañemantene hag̃ua neutrál? b) ¿Mbaʼépa jajapóma vaʼerã koʼág̃a guive?

18 Umi ermáno ha ermána ñane kongregasiongua ikatu avei ñanepytyvõ ñañemantene hag̃ua neutrál. Umi ansiáno oikuaa oiméramo jahasa hína peteĩ situasión ijetuʼúva, ha ikatu omeʼẽ ñandéve konsého oúva Ñandejára Ñeʼẽgui. Avei oĩramo ermáno oikuaáva ñane situasión, ikatu hína ñanemokyreʼỹ. Jajerurékena chupekuéra toñemboʼemi ñanderehe. Péro ñande avei jaapoja vaʼerã ñane ermanokuérape ha ñañemboʼe hesekuéra (Mat. 7:12). Ñane páhina de Internétpe, jw.org-pe oĩva españólpe, jajuhúta peteĩ lísta oĩháme umi ermáno réra oĩva préso odefende haguére ikreénsia. Ikatu jaike pe seksión heʼihápe PRENSA > ASUNTOS LEGALES, ha upéi heʼihápe “Testigos de Jehová presos por sus creencias (por países)”. Ikatu jaiporavo unos kuánto ermáno réra ha ñañemboʼe espesífikamente hesekuéra. Jajerurékena Jehovápe toipytyvõmi chupekuéra osegi hag̃ua ipyʼaguasu ha iñeʼẽrendu chupe (Efes. 6:19, 20).

19 Pe fin ningo hiʼag̃uimbaitéma, ha ikatu hína umi goviérno oñepyrũ ñandejopyve oipotágui jafavorese chupekuéra. Upévare, jajepreparákena koʼág̃a guivéma ikatu hag̃uáicha ñañemantene neutrál ko múndo ojedividipávape.

^ [1] (párrafo 1) Jesús oipuru pe título César oñeʼẽ hag̃ua umi goviérnore. Upe tiémpope, César haʼe vaʼekue pe governánte omandavéva ko yvy ape ári.

^ [2] (párrafo 3) Ko artíkulope ojeʼe jave ñañemantene vaʼerãha neutrál heʼise ndovaleiha ñañentremete polítikare, gérra, provléma oĩvare peteĩ paíspe, umi opinión orekóvare umi periodísta, ha umícha.

^ [3] (párrafo 17) Ehecha lívro Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios, páh. 662, ha lívro Ñandejára Rréino ogovernáma, pe rrekuádro oĩva kapítulo 14-pe heʼihápe “Omano iñeʼẽrendu haguére Ñandejárape.