1, 2. a) ¿Mbaʼéichapa Satanás ombotavy umi héntepe? b) ¿Mbaʼépa jahecháta ko artíkulope?

SATANÁS ningo ymaite guive ombotavy yvyporakuérape. Adán ha Eva tiémpo guive haʼe ojapo upéva, upéicha rupi la Biblia heʼi hese haʼeha “pe japu ruvicha” (Juan 8:44). Haʼe omosarambi opaichagua japu, por ehémplo mbaʼépa oiko ñandehegui ñamano rire. Upéva káusare, oĩ heta kostúmbre ojesegíva omano jave peteĩ persóna, ha oĩ avei oroviáva umi aguería. Upévare heta ermáno ha ermánagui omanóramo peteĩ ihénte térã ikonosído, tekotevẽ ‘oñorairõ mbarete’ odefende hag̃ua umi mbaʼe ogueroviáva (Jud. 3).

² Oiméramo nde rejecha peichagua situasiónpe, ¿mbaʼépa ikatu nepytyvõ resegi hag̃ua ndefiél Jehovápe ha redefende la Biblia omboʼéva pe ñemanóre? (Efes. 6:11). Sapyʼánte umi ermánogui omano ihénte, ha upéicha jave ojejopy chupekuéra osegi hag̃ua umi kostúmbre Ñandejára ndoguerohorýiva, ¿mbaʼéichapa ikatu rekonsola ha remokyreʼỹ chupekuéra? Ko artíkulope jahecháta mbaʼéichapa Jehová ñanepytyvõ jajapo hag̃ua upéva. Jahechamína ñepyrũrã mbaʼépa omboʼe la Biblia pe ñemanóre.

3. ¿Mbaʼépa oiko Satanás oñepyrũrõ guare ijapu?

³ Ñandejára ndoipotái vaʼekue ñamano, péro upearã Adán ha Eva tekotevẽ kuri iñeʼẽrendu Ñandejárape ha osegi peteĩ mandáto isensíllova omeʼẽ vaʼekue chupekuéra: “Ndereʼúi vaʼerã pe yva orekóva pe yvyramáta opermitíva ojekuaa mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai, pórke reʼuha díape katuete remanóta” (Gén. 2:16, 17). Péro upe riremi Satanás oñentremetéma ha oñeʼẽ Évape peteĩ mbói rupive, ha heʼi chupe: “Peẽ ningo ni mbaʼevéicharõ napemanomoʼãi”. Ñambyasýramo jepe, Eva orovia chupe ha hoʼu upe yva, ha upéi iména  hoʼu avei (Gén. 3:4, 6). Upéva káusare entéro yvypóra japeka ha ñamano (Rom. 5:12).

4, 5. ¿Mbaʼéichapa Satanás osegi ombotavy umi héntepe?

⁴ Amo ipahápe Adán ha Eva omano, Ñandejára heʼi haguéicha. Péro Satanás osegi ijapu. ¿Mbaʼéichapa ojapo upéva? Haʼe osegi oinventa heta mbaʼe pe ñemanóre, por ehémplo heʼi ñamano jave ñande reténte la omanoha péro peteĩ párte ñandehegui osegiha oikove ha ohoha umi espíritu oĩháme. Ñambyasýramo jepe, koʼag̃aite peve oĩ hetaiterei hénte oroviáva koʼãichagua japu (1 Tim. 4:1).

⁵ ¿Mbaʼérepa hetaite hénte orovia la Satanás heʼíva pe ñemanóre? Pórke ñande nañamanoséi ha Satanás ojaprovecha upévare. Ani ñanderesarái Ñandejára ñandeapo hague jaiko hag̃ua opa árare (Ecl. 3:11). Opa umívare ñandéve g̃uarã pe ñemano haʼe hína ñane enemígo (1 Cor. 15:26).

6, 7. a) ¿Ikatúpa raʼe Satanás omokañy pe añetegua la Biblia omboʼéva umi omanóvagui? Emyesakã. b) ¿Mbaʼéichapa la Biblia ñanepytyvõ ani hag̃ua jakyhyje umi omanóvagui?

⁶ Satanás oñehaʼãmbaite ani hag̃ua avave oikuaa mbaʼépa añetehápe oiko umi omanóvagui, péro upéicharõ jepe, koʼág̃arupi oĩ hetaiterei hénte oikuaáva mbaʼépa omboʼe la Biblia ha omombeʼu hapichakuérape mbaʼépa oiko umi omanóvagui ha mbaʼe esperánsapa oreko hikuái (Ecl. 9:5, 10; Hech. 24:15). La Biblia heʼíva tuicha ñanekonsola ha ñanepytyvõ ani hag̃ua jakyhyje umi omanóvagui, ha ani hag̃ua jaduda mbaʼépa oiméne oiko chuguikuéra. Por ehémplo, ñande jaservíva Jehovápe ndajakyhyjéi umi omano vaʼekuégui, ha nañandepyʼapýi avei oiméramo g̃uarã osufri hína umi jahayhúva omano vaʼekue. Ñande jaikuaa haʼekuéra noĩveimaha moõve ha ndaikatuiha operhudika avavépe. Haʼete ku oketéva hikuái (Juan 11:11-14). Jaikuaa avei umi omanóva noñanduiha ohasa jave pe tiémpo. Upévare ág̃a oiko vove pe rresurreksión, umi ymaitereíma omano vaʼekue jepe oñandúta opáy hague peteĩ tesapirĩmente.

⁷ ¿Ndépa rehechakuaa la Biblia heʼíva umi omano vaʼekuére isensíllo, hesakã porã ha orekoha sentído? ¡Ajépa idiferentete umi japu Satanás omosarambívagui ha okonfundipáva umi héntepe! Péro umíva ndahaʼéi ombotavýnteva umi héntepe, síno otaky avei ñande Apoharére ha oheja vai chupe. Ñantende porãve hag̃ua mbaʼeichaite pevépa oporoperhudika Satanás heʼíva, ñambohováita mbohapy porandu: ¿mbaʼérepa ikatu jaʼe umi japu Satanás omosarambíva oheja vaiha Jehovápe? ¿Mbaʼérepa umi japu ontendeka avave noikotevẽiha Jesús sakrifísiore? ¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe umi japu ombosufriveha guei umi héntepe?

8. Jarekóramo enkuénta la heʼíva Jeremías 19:5, ¿mbaʼérepa jaʼekuaa umi japu Satanás heʼíva umi omanóvare oheja vaiha Jehovápe?

⁸ Umi japu Satanás omosarambíva umi omanóvare oheja vai Jehovápe. Por ehémplo, Satanás oroviaka umi héntepe umi omanóva ohoha osufri pe infiérnope, péro koʼãichagua japu oheja vai Jehovápe. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? La Biblia ningo heʼi Ñandejára haʼeha mborayhu, péro umi japu káusare oĩ heta hénte oimoʼãva haʼe iñaña ha ipyʼahatãha Satanáicha (1 Juan 4:8). ¿Mbaʼéichapa nemoñeñandu upéva? Ha iñimportanteveha, ¿mbaʼéichapa upéva omoñeñandu Jehovápe? Añetehápe ningo haʼe ndoipotái oñembohasa asy avavépe (elee Jeremías 19:5).

9. Heʼiháicha Juan 3:16 ha 15:13, ¿mbaʼérepa umi japu Satanás heʼíva umi omanóvare ontendeka avave noikotevẽiha Jesús sakrifísiore?

⁹ Umi japu Satanás omosarambíva umi omanóvare ontendeka avave noikotevẽiha Jesús sakrifísiore (Mat. 20:28). Satanás ombotavy avei umi héntepe heʼívo ñande jarekoha peteĩ álma nomanóiva. Oiméramo upéicha, entéro ikatútama voi jaiko pára siémpre, ha Cristo natekotevẽi kuri omano ñanderehehápe ikatu hag̃uáicha jahupyty pe jeikove opaveʼỹva. Ñanemanduʼa vaʼerã Jehová ha Jesús ojapo hague ko sakrifísio ñanderayhuetereígui, ha upéva hína pe rregálo iporãvéva oñemeʼẽ vaʼekue yvyporakuérape (elee Juan 3:16; 15:13). Epensamíntena mbaʼéichapa oiméne oñeñandu Jehová ha Jesús ohendúvo koʼã japu ontendekáva natekotevẽi hague ojejapo upe sakrifísio.

10. ¿Mbaʼéichapa umi japu Satanás omosarambíva ombosufrive umi héntepe?

¹⁰ Umi japu Satanás omosarambíva ombosufrive guei umi héntepe. Omano jave peteĩ mitã, sapyʼánte ojeʼe ituakuérape oiméne hag̃ua Ñandejára oipota raʼe yvágape peteĩ iñanhelitorã. ¿Omoñeñandu porãmiépa chupekuéra ko japu, térãpa omoñeñandu vaive? Pe enseñánsa heʼíva umi omanóva ohoha osufri pe infiérnope ojepurúmi vaʼekue kómo exkúsa ojetortura hag̃ua umi héntepe. Por ehémplo, oĩramo opuʼãva pe iglésia omboʼévare, oñemoĩmi vaʼekue chupekuéra peteĩ yvyráre ha ojehapy. Peteĩ lívro oñeʼẽva pe Inquisición Españólare heʼi umi oporotortura vaʼekue ikatúne hague orovia haʼekuéra ohechaukanteha umi eréhepe “mbaʼéichapa oñeñandúta ág̃a oĩ vove pe infiérnope”. Upéicha guaʼu oipytyvõ chupekuéra ikatu hag̃uáicha oñarrepenti ha ani hag̃ua oho osufri pe infiérnope. Koʼág̃arupi heta lugárpe oĩ umi oadoráva ihénte ymave omano vaʼekuépe, ha ojapo upéva oipotágui ovendesi chupekuéra. Ótro katu oñehaʼã otrankilisa umi ihénte ymave omano vaʼekuépe ani hag̃ua ipochy ha okastiga algúnope upe haguére. Ñambyasýramo jepe, koʼã japu Satanás omosarambíva añetehápe nokonsolái avavépe, upéva rangue okevranta rei ha omongyhyje chupekuéra.

11. ¿Mbaʼéichapa ñane hénte térã ñane amígo ikatu ñandejopy ani hag̃ua ñaneñeʼẽrendu Jehovápe?

¹¹ Sapyʼánte ñane hénte térã ñane amígo ikatu hína ñandejopy jasegi hag̃ua umi kostúmbre orekóva hikuái omano jave peteĩ persóna. Ikatu hína ndaivaíri la iñintensión, péro upéicharõ jepe sapyʼánte umi kostúmbre oñemoĩ la Biblia heʼívare. ¿Mbaʼépa ikatu ñanepytyvõ upéicha jave? Ñanemanduʼa vaʼerã ñande jahayhuha Jehovápe ha avei Iñeʼẽ, upéva ñanepytyvõta jasegi hag̃ua ñaneñeʼẽrendu chupe. Ñane hénte térã ñane amigokuéra ikatu ñanemoñeñandu vai heʼívo ñande ndajarrespetái térã ndajahayhuiha pe omano vaʼekuépe. Térã ikatu heʼi pe omanóva ipochytaha ñande kúlpare ha upévare operhudikataha umi osegívape oikove. ¿Mbaʼépa ikatu jajapo ñadefende hag̃ua la Biblia omboʼéva jajecháramo peichagua situasiónpe? Jahechamína mbaʼéichapa ikatu ñanepytyvõ koʼã konsého oĩva la Bíbliape.

12. ¿Mbaʼeichagua kostúmbrepa oñemoĩ la Biblia heʼívare?

¹² Ñaime vaʼerã desidído ñamboyketaha umi kreénsia ha kostúmbre oñemoĩva la Biblia heʼívare (2 Cor. 6:17). El Caríbepe oĩ peteĩ país umi hénte  oroviahápe peteĩ persóna omanóramo, “ipóra” okorreha pérupi ha okastigaha umi otrata vai vaʼekuépe chupe. Peteĩ informasión heʼi pe omanóva “póra” ikatuha voi “ojapo sarambi peteĩ lugárpe”. Áfricape katu umi hénte ojepokuaa omoʼã umi espého oĩva pe omanóva rógape, avei omomaña hikuái umi fóto pe paréoty ládo. Haʼekuéra ojapo péicha oĩgui heʼíva pe omanóva ndovaleiha omaña ijehe. Ñande jaservíva Jehovápe ndajaroviái koʼãichagua japu Satanás omosarambíva ha ndajasegíri avei umi kostúmbre ojerekóva (1 Cor. 10:21, 22).

13. Heʼiháicha Santiago 1:5, ¿mbaʼépa rejapo vaʼerã ndereikuaaporãirõ oimépa peteĩ kostúmbre oñemoĩ la Biblia heʼívare?

¹³ Oiméramo ndereikuaaporãi peteĩ kostúmbrepa oñemoĩ la Biblia heʼívare, reñemboʼe vaʼerã Jehovápe ha ejerure chupe tanemoarandu (elee Santiago 1:5). Upéi iporãta rehekáramo informasión ñane puvlikasionkuérape. Ha tekotevẽramo, ikatu voi reporandu umi ansiáno oĩvape ne kongregasiónpe. Haʼekuéra ndeʼimoʼãi ndéve mbaʼépa rejapo vaʼerã, péro ikatu nepytyvõ retopa hag̃ua la Bíbliape umi konsého ideprovéchotava ndéve, por ehémplo, umi koʼág̃a jahecháva rehegua. Rejapóramo koʼã mbaʼe ikatúta ‘reipuru meme ne akã’, ha upéva nepytyvõta reikuaa hag̃ua “mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai” (Heb. 5:14).

14. ¿Mbaʼépa ikatu jajapo pono ñamoñepysanga avavépe?

¹⁴ “Pejapo vaʼerã opa mbaʼe pembotuicha hag̃ua Ñandejárape. Peñatende ani pemoñepysanga” avavépe (1 Cor. 10:31, 32). Tekotevẽramo jadesidi japartisipátapa peteĩ kostúmbre ojerekóvape, jareko vaʼerã enkuénta ñande rapichakuéra konsiénsia, ha koʼýte umi ermanokuéra konsiénsia. ¡Ñande ningo arakaʼeve nañamoñepysangaséi avavépe! (Mar. 9:42). Ndajaipotái avei umi ndahaʼéiva Testígo ipochy ñanendive. Upévare jahechauka vaʼerã jahayhu ha jarrespetaha chupekuéra ñañeʼẽ jave hendivekuéra, pórke upéva omombaʼeguasu Jehovápe. Naiporãmoʼãi avei jaiko vaíramo hendivekuéra térã jaapoʼi umi kostúmbre orekóva hikuái. Upéva rangue, jarrespeta ha jatratáramo chupekuéra mborayhúpe, ikatu voi hína umi oñemoĩ mbaretevéva ñanderehe jepe okambia.

15, 16. a) ¿Mbaʼérepa iporã jaikuaauka umi mbaʼe jagueroviáva? Emombeʼu peteĩ ehémplo. b) ¿Mbaʼéichapa ikatu jasegi Romanos 1:16 heʼíva?

¹⁵ Eikuaauka nde haʼeha testígo de Jehová (Is. 43:10). Omanóramo peteĩ ne pariénte, ikatu hína ne hénte ha ne vesinokuéra ipochy nendive nderepartisipái haguére hendivekuéra umi kostúmbre osegívape hikuái omano jave peteĩ persóna. Péro voimi reexplikámarõ chupekuéra  umi mbaʼe regueroviáva, ifasilvéta ndéve regueropuʼaka oñepresentáramo peichagua situasión. Francisco, oikóva Mozambíquepe oskrivi: “Che ha che rembireko Carolina roaprendérõ guare pe añetegua, roñemongetáma ore hentekuérandi ha roʼe chupekuéra ndaikatumoʼãveimaha roadora umi omanóvape. Upéi ou omano Carolina ermána ha orejopy vaipaite hikuái. Upe lugárpe ningo umi hénte ojepokuaa ojapo peteĩ rrituál ha ombojahu pe omanóvape. Upéi ipariénte serkanovéva oke vaʼerã 3 día pe lugár oñeñohẽ haguépe pe y oñembojahu hague pe omano vaʼekuépe. Péicha ojejapo ikatu hag̃uáicha oñetrankilisa pe omanóva espíritu. Carolina hentekuéra ohaʼarõiterei haʼe osegi upe kostúmbre”.

¹⁶ ¿Mbaʼépa ojapo Francisco ha Carolina? Francisco omombeʼu: “Ore ningo rohayhu Jehovápe ha rombovyʼase chupe, upévare ndorosegíri upe kostúmbre. Carolina hentekuéra ou kuri ipochyeterei. Heʼi voi orerehe ndororrespetaiha umi omanóvape, ha upévare ndaorevisitaveimaha ni ndaorepytyvõmoʼãiha roikotevẽrõ hesekuéra. Ore ningo roexplikáma kuri chupekuéra umi mbaʼe rogueroviáva, upévare noroñeʼẽi hendivekuéra upe témare ipochy aja. Carolina hentekuéra apytépe oĩ la oredefendéva ha heʼíva ore roʼéma hague chupekuéra la rodesidi vaʼekue. Tiémpo rire, oñetrankilisamie hikuái ha upépe roñemongeta hendivekuéra. Upe guive ropyta porã jey. Ha oĩ voi ijapytepekuéra oúva ore rógape ojerure oréve umi puvlikasión bíblica”. Jahechaháicha, núnka nañatĩri vaʼerã ñadefende hag̃ua la Biblia omboʼéva umi omano vaʼekuére (elee Romanos 1:16).

17. ¿Mbaʼépa ikatu ñanepytyvõ oiko hag̃ua ñandehegui peteĩ amígo teete?

¹⁷ Peteĩ kristiánogui omano jave peteĩ persóna ohayhúva, ñande ñañehaʼãmbaite vaʼerã oiko hag̃ua ñandehegui “peteĩ amígo verdadéro”, haʼetéva hína peteĩ ermáno tee oĩtava pe ohasa asýva ykére (Prov. 17:17). ¿Mbaʼéichapa ikatu jahechauka ñande haʼeha “peteĩ amígo verdadéro”, koʼýte ojejopy jave ñane ermánope ojapo hag̃ua peteĩ mbaʼe la Biblia nomboʼéiva? Jahechamína mokõi konsého bíblico ñanepytyvõtava ñakonsola hag̃ua umi ohasa asývape.

18. ¿Mbaʼéicha rupípa Jesús hasẽ, ha mbaʼépa ikatu ñaaprende chugui?

¹⁸ “Penerasẽ umi hasẽva ndive” (Rom. 12:15).  Katuete ningo ijetuʼúne ñandéve jaikuaa hag̃ua mbaʼépa jaʼéta peteĩ persónape omano jave chugui peteĩ ohayhúva. Sapyʼánte iporãvéta ñanerasẽramo hendive jaʼe rangue chupe heta mbaʼe. Lázaro omanórõ guare, María, Marta ha umi iñamigokuéra hasẽmba kuri pórke operde hikuái peteĩ persóna ohayhúva. Ohasa rire 4 día Jesús og̃uahẽ upe lugárpe ha “hasẽ” avei, oikuaáramo jepe omoingove jeytaha Lázarope (Juan 11:17, 33-35). Jesús hasẽvo ohechauka mbaʼéichapa oñeñandu Itúa. Avei, péicha ohechauka ohayhuha upe famíliape. Katuete ningo upéva tuichaiterei okonsola kuri María ha Mártape. Péicha avei, ñane ermanokuéra ohechakuaa jave jahayhu ha jajepyʼapyha hesekuéra, oñemeʼẽ enkuénta noĩriha haʼeño. Upéva rangue ohechakuaa hikuái orekoha heta amígo ojepyʼapýva hesekuéra ha oapojáva chupekuéra.

19. ¿Mbaʼéichapa ikatu jasegi Eclesiastés 3:7 heʼíva ñakonsoláta jave peteĩ ermáno oñembyasývape?

¹⁹ “Oĩ tiémpo ñakirirĩ hag̃ua ha tiémpo ñañeʼẽ hag̃ua” (Ecl. 3:7). ¿Mbaʼéichapa ikatu avei ekonsola umi ermáno oñembyasývape omano haguére peteĩ ohayhúva? Ikatu ehendu chupekuéra. Eheja tomombeʼu ndéve umi mbaʼe oñandúva, ha ani ndepochy heʼíramo peteĩ mbaʼe opensa porãʼỹre (Job 6:2, 3). Ikatu oime ihénte ojopy hína chupe ojapo hag̃ua peteĩ mbaʼe oñemoĩva la Biblia heʼívare, upévare iporãta reñemboʼéramo hendive. Ejerure Jehovápe omombarete hag̃ua chupe ha avei toipytyvõ chupe opensa porã hag̃ua (Sal. 65:2). Ijáramo ndéve, ikatu pelee la Biblia oñondive, térã peteĩ artíkulo iporãva osẽ vaʼekue peteĩ puvlikasiónpe, por ehémplo peteĩ tembiasakue ikatúva omokyreʼỹ chupe.

20. ¿Mbaʼépa jahecháta pe ótro artíkulope?

²⁰ Ajépa javyʼaite jaikuaa haguére mbaʼépa añetehápe oiko umi omano vaʼekuégui ha mbaʼe esperánsa iporãvapa oreko hikuái (Juan 5:28, 29). Upévare, jasegíkena ñadefende umi mbaʼe omboʼéva la Biblia, tahaʼe jaʼe térã jajapóva rupive, ha jaaprovecha umi oportunida jarekóva ñamombeʼu hag̃ua umíva ñande rapichakuérape. Pe ótro artíkulope jahecháta mbaʼéichapa Satanás ojevale avei pe espiritísmore ombotavy hag̃ua umi héntepe. Jahecháta avei mbaʼérepa ñamboykete vaʼerã umi vyʼarã ha kostúmbre orekóva espiritísmo.