1. ¿Mbaʼépa opensa heta hénte pe traváhore?

¿MBAʼÉICHAPA ojehecha pe traváho nde reikohárupi? Heta paíspe amás día umi hénte ombaʼapo jejopyve, ha upéicha rupi naitiempovéima opytuʼu hag̃ua, oĩ hag̃ua ifamíliandi térã oaprendeve hag̃ua Ñandejáragui (Ecl. 2:23). Péro oĩ avei umi nombaʼaposéiva ha omoĩva oimeraẽ exkúsa pono ombaʼapo (Prov. 26:13, 14).

2, 3. ¿Mbaʼéichapa ohecha Jehová ha Jesús pe traváho, ha mbaʼe ehémplopa omoĩ ñandéve?

² Ko múndope ningo umi hénte ndohechái hendápe porã pe traváho. Jehová ha Jesús katu ndaupeichaiete. ¿Mbaʼéichapa ohecha hikuái pe traváho? Jehová ningo itravahadór ha ñande jaikuaa porã upéva. Jesús omyesakã voi upe mbaʼe heʼívo: “Che Ru osegi ombaʼapo koʼág̃a peve, upévare che asegi avei ambaʼapo” (Juan 5:17). Ñapensamíntena mbaʼeichaitépa oiméne ombaʼapo raʼe Ñandejára ojapórõ guare entéro umi anhelkuérape ha pe univérso kompletoite. Ha avei jahecha ojapo hague ko yvy ape ári hetaiterei mbaʼe porã. Ndareíri ningo pe salmísta heʼi vaʼekue: “¡Hetaite mbaʼe porã ningo rejapo Jehová! Ko yvy henyhẽte ne rembiapokuégui. Umíva ohechauka mbaʼeichaitépa nearandu” (Sal. 104:24).

³ Jesús osegi vaʼekue Itúa ehémplo. Haʼe oipytyvõ Jehovápe “ojapórõ guare pe yvága” ha oĩ hendive “peteĩ konstruktór ivaletereívaicha” (Prov. 8:27-31). Heta tiémpo upe rire, Jesús ojapo porãiterei vaʼekue hembiapo oĩrõ guare ko yvy ape ári. Jesús ningo ovyʼaiterei vaʼekue ojapóvo pe traváho orresivi vaʼekue Jehovágui, ha chupe g̃uarã haʼete vaʼekue peteĩ tembiʼu héva ha ogustaitereíva  chupe. Entéro mbaʼe ojapo vaʼekue ohechauka porã Ñandejára ombou hague chupe (Juan 4:34; 5:36; 14:10).

4. ¿Mbaʼéichapa Jehová ha Jesús ohechauka iporãha japytuʼu?

⁴ Jehová ha Jesús ehémplo ohechauka ñambaʼapo jejopy vaʼerãha. Péro, ¿heʼisépa upéva natekotevẽiha japytuʼu? Ni mbaʼevéicharõ. Jehová ningo núnka naikaneʼõi, upévare natekotevẽi opytuʼu ñandéicha. Upéicharõ jepe, la Biblia omombeʼu ñandéve Jehová ojapo rire pe yvága ha yvy ‘oñepyrũ hague opytuʼu’ (Éx. 31:17). Amalisia upéva heʼise Jehová ndokreavéi hague mbaʼeve ha oñemotiémpo odisfruta hag̃ua umi mbaʼe ojapo vaʼekue. Ha Jesús oĩrõ guare ko yvy ape ári ombaʼapo jejopy vaʼekue, péro oñemotiémpo avei opytuʼu ha okaru hag̃ua iñamigokuérandi (Mat. 14:13; Luc. 7:34).

5. ¿Mbaʼépa ijetuʼu hetápe g̃uarã?

⁵ La Biblia ningo heʼi ñande jaservíva Jehovápe ñandetravahadór vaʼerãha. Ñandejára siervokuéra ndovaléi iñateʼỹ, síno ombaʼapo jejopy vaʼerã (Prov. 15:19). Oiméne ñande ñambaʼapo ñamantene hag̃ua ñane família, ha enterove kristiáno jareko avei ótra rresponsavilida: Japredika umi notísia porã. Péro ñaikotevẽ avei tiémpo japytuʼu porã hag̃ua. ¿Ijetuʼúpa sapyʼánte ñandéve ñamohenda hag̃ua pe tiémpo ikatu hag̃uáicha ñambaʼapo, japredika ha japytuʼu? ¿Mbaʼéichapa ikatu jaikuaa mboýpa ñambaʼapo ha japytuʼu vaʼerã?

6. ¿Mbaʼéichapa Marcos 6:30-34 ohechauka Jesúspe g̃uarã iñimportánte hague ñambaʼapo ha japytuʼu?

⁶ Iñimportánte ningo jahecha hendaitépe pe traváho. Ñandejára espíritu rupive rréi Salomón oskrivi vaʼekue: “Oĩ peteĩ tiémpo ojejapo hag̃ua opaite mbaʼe”. Salomón heʼi oĩha tiémpo ñañotỹ hag̃ua, ñamopuʼã hag̃ua peteĩ óga, ñanerasẽ, japuka, jajeroky ha jajapo hag̃ua hetave mbaʼe (Ecl. 3:1-8). Péro oĩ mokõi mbaʼe iñimportánteva jajapo vaʼerã katuete: Ñambaʼapo ha japytuʼu. Jesús ohecha vaʼekue hendaitépe koʼã mbaʼe. Por ehémplo, peteĩ vuéltape ijapostolkuéra ou jeýrõ guare opredikapa rire, hembiapoiterei hikuái ha “naitiémpoi ni okaru hag̃ua”. Upévare Jesús heʼi chupekuéra: “Jahána ndaiporihápe avave pepytuʼumi hag̃ua” (elee Marcos 6:30-34). Haʼe ha idisipulokuéra ndaikatúi vaʼekue siémpre opytuʼu chupekuéra ogustahaichaite, péro Jesús oikuaa vaʼekue tekotevẽha opytuʼu hikuái.

7. ¿Mbaʼéichapa ñanepytyvõta ñantendéramo pe léi oñeʼẽva pe sábadore?

⁷ Sapyʼánte enterove japytuʼu térã ñakambiaʼimi vaʼerã umi mbaʼe jajapóva jepi. Jahechakuaa upéva peteĩ léi Jehová omeʼẽ vaʼekuére umi israelítape: Pe léi oñeʼẽva pe sábadore. Ñande natekotevẽvéima ñakumpli Moisés léi, upéicharõ jepe ñantende porãramo upe léi ikatúta jajepyʼamongeta oimépa ñande ñambaʼapo ha japytuʼu hína hendaitépe.

8. ¿Mbaʼépa ojejapo vaʼerã kuri sabadokue ohechaukaháicha Éxodo 31:12-15?

⁸ La Biblia heʼi ohasa rire 6 día, * Jehová ndokreavéi hague mbaʼeve ko yvy ape ári (Gén. 2:2). Péro Jehovápe ogustaiterei pe traváho, upévare haʼe osegi ombaʼapo péro ótro hendáicha (Juan 5:17). Jehová ningo ombaʼapo kuri 6 díare ha opytuʼu pe séptimo díape, ha heʼi umi israelítape haʼekuéra avei opytuʼu vaʼerãha káda semána pe séptimo díape. Ñandejára heʼi pe sábado ohechaukataha haʼekuéra haʼeha ipuévlo, ha omomanduʼataha chupe ha umi israelítape haʼe olivera hague chupekuéra. Upe díape ningo haʼekuéra ‘opytuʼu vaʼerã’, pórke  upéva haʼe vaʼekue “peteĩ día ojeapartáva Jehovápe g̃uarã” (elee Éxodo 31:12-15). Avave nombaʼapói vaʼerã sabadokue, tahaʼe mitã, esklávo ni umi animál jepe (Éx. 20:10). Péicha umi israelita ikatúta ojesarekove umi mbaʼe oipytyvõtavare chupekuéra oñemoag̃ui hag̃ua Ñandejárare.

9. ¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe Jesús tiémpope heta hénte ndohechái hague hendápe porã pe sábado?

⁹ Pe léi oñeʼẽva pe sábadore iporãiterei vaʼekue Ñandejára puévlope g̃uarã. Péro Jesús tiémpope, heta líder rrelihióso ohasáma la rrája ha omoĩ heta léi ijexaherádova oñekumpli vaʼerã pe sábadope. Haʼekuéra heʼi sabadokue ndovaleiha ojejagarra trígo ojeʼu hag̃ua ni noñemonguerái vaʼerãha peteĩ hasykatúvape (Mar. 2:23-27; 3:2-5). Péro Jehová nopensaiete voi haʼekuéraicha, ha Jesús omyesakã porã vaʼekue upéva.

10. Asegún Mateo 12:9-12, ¿mbaʼépa Jesús opensa vaʼekue pe sábadore?

¹⁰ Jesús ha isegidorkuéra ningo judío vaʼekue, upéicha rupi okumpli Moisés léi ha opytuʼu sabadokue. * Péro umi mbaʼe Jesús heʼi ha ojapóva ohechauka ndaivairiha ojejapo iporãva ha oñepytyvõ ótrope sabadokue. Haʼe heʼi voi: “Ikatu hína ojejapo peteĩ mbaʼe iporãva sabadokue” (elee Mateo 12:9-12). Haʼe nopensái vaʼekue noñekumplimoʼãiha pe léi ojejapóramo upe díape álgo iporãva. Umi mbaʼe Jesús ojapóva ohechauka haʼe ontende hague mbaʼérepa Jehovápe g̃uarã iñimportánte vaʼekue ipuévlo nombaʼapói upe díape. Umi israelita opytuʼu rupi sabadokue, ikatu kuri oñekonsentra oadora hag̃ua Jehovápe  upe díape. Jesús okakuaa vaʼekue peteĩ família ojepokuaahápe hikuái omboyke pe sábado oñemoag̃ui hag̃ua Ñandejárare. Ñande jaikuaa upeichaha, pórke la Biblia omombeʼu ñandéve mbaʼépa Jesús ojapo vaʼekue oĩrõ guare iválle Nazarétpe: “Ojapoháicha jepi sabadokue, oike pe sinagógape ha oñemboʼy olee hag̃ua” (Luc. 4:15-19).

11. ¿Mávapa ohechauka raʼe Jesúspe mbaʼépa heʼise ñambaʼapo jejopy?

¹¹ Amedída ke José omboʼe Jesúspe oiko hag̃ua chugui karpintéro, katuete omboʼéne raʼe avei chupe mbaʼépa Jehová opensa pe traváhore (Mat. 13:55, 56). Jesús oiméne ohecha raʼe José káda día ombaʼapo jejopyha omantene hag̃ua ifamiliakuéra mimi, hiʼarive haʼekuéra éntre heta oĩ vaʼekue. Ndareíri Jesús heʼi vaʼekue idisipulokuérape tiémpo rire: “Pe ombaʼapóva oreko derécho orresivívo isuéldo” (Luc. 10:7). Jahechakuaa upéicharõ Jesús oikuaa hague mbaʼépa heʼise ñambaʼapo jejopy.

12. ¿Mbaʼe téxtopa ohechauka mbaʼépa Pablo opensa vaʼekue pe traváhore?

¹² Apóstol Pablo oikuaa vaʼekue avei mbaʼépa heʼise ñambaʼapo jejopy. Pe traváho iñimportantevéva ojapóva haʼe vaʼekue oikuaauka ótrope mávapa Jesús ha mbaʼépa omboʼe raʼe. Péro Pablo ombaʼapo avei oñemantene hag̃ua ijupe voi. Umi oikóva Tesalónicape oikuaa vaʼekue siertoha Pablo heʼírõ guare: “Rombaʼapo pohýi ára ha pyhare ani hag̃ua romoĩ pende ári peteĩ kárga pohýi” (2 Tes. 3:8; Hech. 20:34, 35). Pablo ningo ojapo vaʼekue óga kárpa, ha ko pártepe oiméne oñeʼẽ raʼe upe traváhore. Oĩ aja Coríntope, haʼe opyta Áquila ha Priscila rógape ha “ombaʼapo hendivekuéra. Haʼekuéra ningo ojapo vaʼekue umi óga kárpa”. Péro heʼívo ombaʼapo hague “ára ha pyhare” Pablo ndeʼiséi ndopytuʼúi hague ni michĩmi. Por ehémplo, sabadokue haʼe oaprovecha oho hag̃ua opredika umi judíope, pórke upe díape haʼekuéra nombaʼapói vaʼekue avei (Hech. 13:14-16, 42-44; 16:13; 18:1-4).

13. ¿Mbaʼépa ikatu ñaaprende Pablo ehémplogui?

¹³ Ajépa iporãite pe ehémplo oheja vaʼekue ñandéve apóstol Pablo. Haʼe ombaʼapo vaʼerã kuri oñemantene hag̃ua, péro avei opredika meme vaʼekue “umi notísia porã”, ha péicha ojapo pe ‘tembiapo sagrádova’ (Rom. 15:16; 2 Cor. 11:23). Haʼe omokyreʼỹ vaʼekue umi ermánope opredika meme hag̃ua avei. Upéicha rupi Áquila ha Priscila ‘ombaʼapo hendive Cristo Jesús rembiapópe’ (Rom. 12:11; 16:3). Pablo omokyreʼỹ vaʼekue umi Corintoguápe heʼívo: “Siémpre penerembiapo heta vaʼerã ñande Ruvicha servísiope” (1 Cor. 15:58; 2 Cor. 9:8). Jehová omomýi avei Páblope oskrivi hag̃ua: “Oĩramo peteĩ nombaʼaposéiva, ani avei okaru” (2 Tes. 3:10).

14. ¿Mbaʼépa heʼise vaʼekue Jesús heʼírõ guare umi mbaʼe jatopáva Juan 14:12-pe?

¹⁴ ¿Mbaʼépa hína pe traváho iñimportantevéva jajapóva koʼã ára pahápe? Japredika ha ñaipytyvõ umi héntepe oiko hag̃ua chuguikuéra Jesús disípulo. Ha Jesús oprofetisa vaʼekue idisipulokuéra ojapotaha umi traváho tuichavéva haʼe ojapo vaʼekuégui (elee Juan 14:12). Jesús ndeʼiséi kuri jajapotaha milágro haʼe ojapo haguéicha. Upéva rangue, heʼise kuri japredikataha hetave lugárpe, hetave persónape ha hetave tiémpore.

15. ¿Mbaʼe mbaʼépa ñañeporandu vaʼerã, ha mbaʼérepa?

¹⁵ Oiméramo jareko peteĩ traváho, ñañeporandumína: “¿Ojeʼénepa cherehe chetravahadorha? ¿Aterminápa che traváho a tiémpo ha ajapo ikatúva entéro osẽ porã hag̃ua?”. Ikatúramo ñambohovái “si”, upéicharõ ñane patrón katuete ojeroviáta ñanderehe. Avei péicha ñane kompañéro de traváho ohendusevéta umi notísia porã. Ha ñapensávo predikasiónre ha pe traváho jajapóvare ñaporomboʼévo umi héntepe, ikatu ñañeporandu: “¿Ojeʼénepa cherehe cheguapoha predikasiónpe? ¿Ajeprepara porãpa asẽ  hag̃ua apredika? ¿Aha jeýpa ensegída avisita umi ohendu porã vaʼekuépe? ¿Ajepokuaápa apredika por ehémplo aikohárupi, kállere, karríto reheve, térã hetave hendáicha?”. Ikatúramo ñambohovái “si”, upéicharõ katuete javyʼáta jajapóvo ko tembiapo.

16. ¿Mbaʼépa opensa koʼág̃arupi umi hénte, ha mbaʼéichapa upéva idiferénte Jesús ha ijapostolkuéra opensávagui?

¹⁶ Jesús oikuaa vaʼekue haʼe ha ijapostolkuéra opytuʼu vaʼerãha avei sapyʼánte. Péro oiko haguéicha upe tiémpope, koʼág̃arupi avei oĩ umi ojoguáva pe karai ipláta hetávape oñeñeʼẽha Jesús ehémplope. Upe kuimbaʼe heʼi ijupe: “Koʼág̃a ikatúma aiko trankílo, akaru, haʼu vevída ha avyʼa” (Luc. 12:19; 2 Tim. 3:4). Pe kuimbaʼépe g̃uarã iñimportanteve vaʼekue opytuʼu ha ojediverti. Jesús ha ijapostolkuéra katu idiferénte vaʼekue, pórke haʼekuéra ndoikói vaʼekue vyʼarã rapykuérinte.

17. ¿Mbaʼéichapa jaipuru ñane tiémpo nañambaʼapói jave?

¹⁷ Koʼág̃arupi ñande ñañehaʼã avei jasegi Jesús ehémplo. Ñande ndahaʼéi japytuʼúnteva nañambaʼapói jave, síno jaipuru ñane tiémpo jajapo hag̃ua iporãva, por ehémplo japredika ha jaha rreunionhápe. Añetehápe ñandéve g̃uarã koʼã mokõi mbaʼe sagrádo ha iñimportanteterei hína, upévare ñañehaʼãmbaite jajapo meme umíva (Heb. 10:24, 25). Jaháramo jepe de vakasión térã ñaiméramo jepe de viáhe, ñande lomímonte jasegi jaha rreunionhápe ñaime ñaimehápe, ha jaheka oportunida japredika hag̃ua umi jatopávape (2 Tim. 4:2).

18. ¿Mbaʼépa oipota jajapo ñande Rréi Jesucristo?

¹⁸ Javyʼaite ningo ñande Rréi Jesucristo nohaʼarõi haguére ñandehegui peteĩ mbaʼe ikatuʼỹva jajapo, ha jaagradese chupe ñanepytyvõ haguére ikatu hag̃uáicha ñambaʼapo ha japytuʼu hendaitépe (Heb. 4:15). Haʼe oipota japytuʼu porã, péro oipota avei ñambaʼapo jejopy ñañemantene hag̃ua. Avei oipota ñaipytyvõ umi héntepe oiko hag̃ua chuguikuéra idisípulo, kóva ko tembiapo ningo añetehápe ñanembovyʼaiterei voi. Pe artíkulo oúvape jahecháta mbaʼéichapa Jesús ñandesalva anivéma hag̃ua jaiko esklávoramo.