1. ¿Mbaʼépa ojapo Jehová ikatu hag̃uáicha oipytyvõ isiervokuérape?

 JEHOVÁ ningo ikatu ojevale ñanderehe ombohovái hag̃ua iñemboʼe algún ermánope, haʼe ikatu hína oipuru oimeraẽvape ñande apytépe upearã. Por ehémplo peteĩ Jehová siérvo ojerure asy jave chupe ajúda, haʼe ikatu oipuru umi ansianokuérape térã ótro ermánope okonsola hag̃ua chupe (Col. 4:11). Ñande ningo jaipotaiterei Jehová ojevale ñanderehe oipytyvõ hag̃ua ñane ermanokuérape oĩ jave peteĩ mbaʼasy pyaʼeterei okorréva, oiko jave peteĩ desástre naturál o jajepersegi jave.

2. ¿Mbaʼérepa ikatu ijetuʼu ñaipytyvõ hag̃ua umi ermanokuérape?

² Oĩ jave peteĩ mbaʼasy pyaʼeterei okorréva ningo ijetuʼuve ñaipytyvõ hag̃ua ótrope. Por ehémplo, ikatu javisitase ñane ermanokuérape, péro ipeligrósota jajapóramo upéva. O ikatu ñainvitase hína peteĩ ermáno ojecha vaívape okaru hag̃ua ñande rógape, péro ndaikatúinte avei. A lo mehór ñaipytyvõse ótrope, péro ñane família voi ohasa hína peteĩ situasión ijetuʼúvare. Jehová ovyʼaiterei ohecha jave mbaʼéichapa jajapo ikatumíva guive ñaipytyvõ hag̃ua ñane ermanokuérape (Prov. 3:27; 19:17). ¿Upéicharõ mbaʼépa ikatu jajapo?

3. ¿Mbaʼépa ñaaprende Desi ansianokuéragui? (Jeremías 23:4).

³ ¿Mbaʼépa ikatu ojapo umi ansiáno? Nde haʼéramo peteĩ ansiáno, eikuaa porãkena umi ermanokuérape (elee Jeremías 23:4). Desi, pe ermána ñañeʼẽ hague pe artíkulo anteriórpe heʼi: “Umi ansiáno che grupopegua ojepokuaámi voi opredika orendive, avei rokomparti vaʼekue heta mbaʼe oñondivepa”. b Péicha ojapo rupi hikuái, upéi ifasilvéma chupekuéra oipytyvõ hag̃ua Désipe oúrõ guare pe pandémia del COVID-19, ha omanórõ guare chugui unos kuánto ihénte upéva káusare.

4. ¿Mbaʼéicha rupípa umi ansiánope g̃uarã ifasilve vaʼekue oipytyvõ Désipe, ha mbaʼépa ñaaprende upévagui?

 ⁴ Desi heʼi: “Umi ansianokuéra ningo haʼéma voi kuri che amígo, upévare ifásilma chéve amombeʼu hag̃ua chupekuéra mbaʼéichapa añeñandu ha mbaʼépa la chepyʼapýva”. Umi ansianokuéra ningo ojapo vaʼerã avei upéva. Haʼekuéra oñamiga vaʼerã umi ermanokuérare oiko mboyvéma voi umi mbaʼe ijetuʼúva. Upéi peteĩ mbaʼasy oñepyrũramo okorre pyaʼeterei ha ndaikatúi ojevisita umi ermanokuérape hógape, umi ansiáno oheka vaʼerã ótra fórma ikatu hag̃uáicha oĩ en kontákto la ermanokuérandi. Desi heʼi: “Sapyʼánte diferénte ansiáno cherenóimi vaʼerã térã oenvia chéve mensáhe el mísmo día. Umi téxto bíblico okompartíva chendive hikuái ikonosídoma vaʼekue chéve, upéicharõ jepe opokoiterei cherehe aimérõ guare upe situasiónpe”.

5. ¿Mbaʼéichapa umi ansianokuéra ikatu oipytyvõ porãve ermanokuérape?

⁵ Umi ansianokuéra oikuaa hag̃ua mbaʼépa oikotevẽ ermanokuéra, ikatu oporandu chupekuéra mbaʼetekópa oĩ hína hikuái (Prov. 20:5). ¿Orekopápa hikuái umi mbaʼe oikotevẽva káda día g̃uarã, por ehémplo hoʼu vaʼerã térã pohã? ¿Noiméipa opyta raʼe travahoʼỹre térã ndorekói moõpa ohóta? ¿Oikotevẽpa oñepytyvõ hína chupekuéra ikatu hag̃uáicha orresivi umi ajúda omeʼẽva pe goviérno? Desi kásope umi ermáno omeʼẽ avei chupe umi mbaʼe oikotevẽtava hogapýpe. Péro tuichaitereive oipytyvõ vaʼekue chupe ohechávo mbaʼéichapa umi ansiáno ojepyʼapy hese, ha omokyreʼỹ chupe la Biblia rupive. Desi heʼi: “Umi ansiáno ningo oñemboʼémi chendive. Legálmente nachemanduʼaporãvéima mbaʼépa la heʼi vaʼekue hikuái, péro si chemanduʼa porã mbaʼéichapa añeñandu upe moméntope. Haʼete voi Jehová mbaʼe la heʼíva chéve hína: ‘Nereiméi neaño’” (Is. 41:10, 13).

6. ¿Mbaʼéichapa enterovéva ikatu ñañopytyvõ? (Ehecha pe taʼanga).

⁶ ¿Mbaʼépa ikatu ojapo pe kongregasión? Umi ansianokuéra ningo haʼe la tenondete oñatende vaʼerã umi ermanokuéra oikotevẽvare. Péro Jehová enterovetévape ojerure ñañopytyvõ ha ñañomokyreʼỹ hag̃ua (Gál. 6:10). Michĩmíramo jepe pe ikatúva jajapo, upéva ikatúma tuicha oipytyvõ hína umi ermanokuéra hasykatúvape. Por ehémplo umi mitã ningo ojapokuaa peteĩ kartíta o peteĩ divúho peteĩ ermánope g̃uarã, umi mitãrusukuéra ikatu ojeofrese ojejokuái hag̃ua chupekuéra, ha oĩ umi ikatúva oprepara tembiʼu peteĩ hasykatúvape g̃uarã ha oheja  chupe hógape. Péro oĩramo peteĩ mbaʼasy pyaʼeterei okorréva pe lugár jaikohápe, entéro umi ermanokuéra pe kongregasionpegua tekotevẽta oñemokyreʼỹ. Upévare opa rire la rreunión iporãta japytáramo ñañemongeta hendivekuéra tahaʼe en persóna térã videokonferénsia rupive. Ha ñanemanduʼa vaʼerã umi ansianokuéra oikotevẽha avei oñemokyreʼỹ chupekuéra. Upévare oĩ ermáno ojepokuaáva ojapo umi notaʼi ikatu hag̃uáicha oagradese umi mbaʼe ojapóva umi ansiáno. Koʼýte omokyreʼỹ chupekuéra koʼã mbaʼe oĩ jave peteĩ mbaʼasy pyaʼeterei okorréva, pórke upéicha jave hetavéntema hembiapo hikuái. Upévare voi la Biblia omeʼẽ ñandéve ko konsého: “Pesegíkena peñomokyreʼỹ ha peñomombarete” (1 Tes. 5:11).

7. ¿Mbaʼépa ikatu oiko oĩ jave peteĩ desástre?

⁷ Oiko jave peteĩ sarambi ningo ikatu peteĩ tesapirĩme okambiaite la ñande rekove. Por ehémplo ikatu japerdepaite opa mbaʼe jarekóva, ásta ikatu omano ñandehegui ñane pariénte térã álgien jahayhúva. ¿Mbaʼéichapa ikatu ñaipytyvõ ñane ermanokuérape ojehúramo chupekuéra koʼã mbaʼe?

8. ¿Mbaʼépa ojapo vaʼerã umi ansiáno ha tuakuéra oiko jave peteĩ desástre?

⁸ ¿Mbaʼépa ikatu ojapo umi ansiáno? Ansianokuéra, peipytyvõkena umi ermánope oikuaa hag̃ua mbaʼépa ojapo vaʼerã hikuái oikóramo peteĩ desástre, ha oikuaa hag̃ua mbaʼéichapa oñekomunikáta penendive upéicha jave. Margaret omombeʼu: “Kavalete peteĩ rreunionhápe umi ansianokuéra heʼi kuri umi insendiokuéra ndopáiti hague ore sónape. Heʼi avei hikuái umi autorida omandáramo rosẽ hag̃ua pe lugár roikohágui, térã ore voi ropilláramo rojapeligramaha, pyaʼe rosẽ vaʼerãha upégui”. Ha upéva upe diskúrso ningo oraitépe ojejapo vaʼekue, pórke 5 semána upe rirénte oiko jeýma peteĩ inséndio upépe. Umi tuakuéra oñehaʼã vaʼerã avei oprotehe ifamiliakuérape. Upearã ikatu oaprovecha ijestúdio de família oanalisa hag̃ua mbaʼépa ojapóta káda uno peichahágui oikóramo peteĩ sarambi. Péicha ojapóramo, enterovéva oĩta trankílo ha siémpre oĩta preparádo.

9. ¿Mbaʼépa ojapo vaʼerã umi ansianokuéra oiko mboyve ha oiko rire peteĩ desástre?

⁹ Oiméramo nde haʼe peteĩ superintendénte de grúpo, ani ehaʼarõ oiko raẽ peteĩ sarambi ikatu hag̃uáicha embyaty umi ermanokuéra dáto de kontákto ha inúmero de teléfono. Koʼág̃ama voi eguereko vaʼerã umíva, ha káda tánto errevisa jepi oĩ porãmbápa hína umi datokuéra. Péicha ejapóramo, oiko vove peteĩ sarambi pyaʼe eñekomunikáta umi ermanokuérandi ehecha hag̃ua mbaʼéichapa oĩ hikuái. Reikuaa rire upéva, emombeʼu vaʼerã mbaʼéichapa oĩ la situasión pe koordinadór del kuérpo de ansiánope, ha haʼe omombeʼúta upéva pe superintendénte de sirkuítope. Péicha oñondivepa pembaʼapóramo ikatu ojesalvaite ermanokuérape. Margaret oikohápe oikórõ guare pe inséndio, pe superintendénte de sirkuíto 36 órare voi ndokevéi oipytyvõ hag̃ua ermanokuérape. Haʼe ombaʼapo umi ansiánondi ikatu hag̃uáicha okuida umi 450 ermáno osẽ vaʼekuére hógagui, ha otopa hag̃ua alohamiénto umi oikotevẽvape (2 Cor. 11:27).

10. ¿Mbaʼérepa umi ansianokuérape g̃uarã iñimportantete oñatende porã umi ermanokuérare? (Juan 21:15).

¹⁰ Ansianokuéra rresponsavilida ningo hína omombarete ermanokuéra jerovia ha omokyreʼỹ chupekuéra (1 Ped. 5:2). Oikóramo peteĩ sarambi, umi ansianokuéra primeroite voi ohecha vaʼerã oĩ porãpa hína umi ermanokuéra ha orekopápa umi mbaʼe oikotevẽva. Por ehémplo orekópa hikuái tembiʼu, ao o peteĩ lugár opytami hag̃ua. Péro posívlemente hetave tiémpore oikotevẽta hikuái umi ansiáno omombarete ha omokyreʼỹmi chupekuéra (elee Juan 21:15). Peteĩ ermáno hérava Harold, oĩva peteĩ komite de sukursálpe, heʼi: “Umi ermáno ojerrekupera  hag̃ua peteĩ sarambígui ningo ikatu ogueraha heta tiémpo. Avése oĩ porãhágui hína hikuái, imanduʼa jey peteĩ ihénte omano vaʼekuére, peteĩ kósa ohayhuetereíva operde vaʼekuére térã ótra kósare, ha hasy asy jey chupekuéra upéva. Péro upéva ndeʼiséi ndojeroviaiha hikuái, normál ningo la ñañeñandu upéicha”.

11. Oiméramo peteĩ sarambi operhudika raʼe algún ermánope, ¿mbaʼéichapa umi ansiáno osegi vaʼerã oipytyvõ chupe?

¹¹ Iñimportánte ningo umi ansiáno osegi ko konsého oĩva la Bíbliape: “Penerasẽ umi hasẽva ndive” (Rom. 12:15). Upévare umi ermanokuérape operhudikáramo peteĩ desástre naturál, ansianokuéra omomanduʼa vaʼerã chupekuéra Jehová ha umi ermanokuéra ohayhuetereiha chupekuéra. Avei umi ansiáno ojasegura vaʼerã umi ermanokuéra oĩha siémpre aktívo Jehová servísiope. Por ehémplo, toho rreunionhápe, topredika, ha tojapo ijestúdio de família ha ijestúdio personál. Avei umi ansianokuéra omokyreʼỹ vaʼerã umi tuakuérape oipytyvõ hag̃ua ifamíliape ohechakuaa hag̃ua operdéramo jepe algúna kósa, siémpre orekotaha hikuái umi mbaʼe iñimportantevéva. Por ehémplo, oreko hikuái Jehová amista ha heta ermáno opárupi ko yvy ape ári oĩva dispuésto oipytyvõ hag̃ua chupekuéra (1 Ped. 2:17).

12. ¿Mbaʼéichapa ikatu oipytyvõ pe kongregasión oiko jave peteĩ sarambi? (Ehecha pe taʼanga).

¹² ¿Mbaʼépa ikatu ojapo pe kongregasión? Oikóramo peteĩ sarambi ag̃ui pe ñande jaikohágui ikatu ñaporandu umi ansiánope mbaʼéichapa ñaipytyvõkuaa. Por ehémplo, ikatu jaipuruka ñande róga opyta hag̃ua upépe umi ermanokuéra. Térã ikatu avei ñaipytyvõ jarreparti hag̃ua umi provísta térã merkaderiakuéra oñemeʼẽva chupekuéra g̃uarã. Péro ñande jaikóramo mombyry pe lugár oiko haguégui pe sarambi ikatúnte avei ñaipytyvõ. Por ehémplo ikatu ñañemboʼe umi ermanokuéra ohasa asývare hína, térã ñameʼẽ ñane kontrivusión pe óvra mundiálpe g̃uarã (2 Cor. 1:8-11; 8:2-5). Ha ikatúramo reho pe lugár oiko haguépe pe sarambi, eporandukuaa umi ansianokuérape mbaʼépepa ikatu reipytyvõ. Ha neinvitáramo hikuái, ikatu hína reñeentrena ndedeprovechove hag̃ua pe lugár oñekotevẽhápe.

13. ¿Mbaʼépa ombohovái umi ermáno oikóva umi país oĩháme persekusión?

¹³ Umi ermáno oikóva umi país oĩháme persekusión ningo ohasánte avei umi mbaʼe ñande jahasáva. Por ehémplo, haʼekuéra avei oreko umi provléma ekonómiko, hasykatu térã  omano chugui álgien ohayhúva. Péro ojepersegi rupi chupekuéra, umíva umi situasión ijetuʼuvéntema, pórke la ansianokuéra ndaikatúi ovisita chupekuéra ni oñekomunika lívremente hendivekuéra. Upéva oiko vaʼekue Andréi rehe, pe ermáno ñañeʼẽ hague pe artíkulo anteriórpe. Peteĩ ermána oĩva igrúpo de predikasiónpe ou ojecha vai ha ijetuʼu kuri hendive ekonómikamente. Upe rire ou oñaksidenta ha ojopera heta vése, upéicha rupi ndaikatuvéi vaʼekue ni ombaʼapo anga. Péro umi ermáno ojapo ikatúva guive okuida hag̃ua hese oĩramo jepe pe pandémia, ha umi autoridakuéra opersegíramo jepe chupekuéra. Ha Jehová ohechapaite kuri la ojapóva guive hikuái.

14. ¿Mbaʼéichapa umi ansianokuéra ohechauka ojeroviaha Jehováre?

¹⁴ ¿Mbaʼépa ikatu ojapo umi ansiáno? Andréi oñemboʼe kuri Jehovápe ha ojapo ikatúva guive oipytyvõ hag̃ua pe ermánape. Haʼe orresponde pe iñemboʼe, ha ojevale umi ermánore upearã. Por ehémplo algúno ogueraha chupe doktórpe ha ótro katu omeʼẽ voi chupe plataʼimi okonsegi hag̃ua la oikotevẽmíva. Ha Jehová ovendesi chupekuéra ipyʼaguasu haguére, ha ojapo haguére ikatumíva guive hikuái oipytyvõ hag̃ua pe ermánape (Heb. 13:16). Ansianokuéra, ojejoko mbaʼéramo pe predikasión pe lugár peikohápe, pejevalékena umi ermanokuérare, pemeʼẽ chupekuéra umi traváho ndaikatúiva peẽ pejapo (Jer. 36:5, 6). Ha la iñimportantevéva katu, pejerovia Jehováre. Haʼe penepytyvõta pekuida porã hag̃ua ermanokuérare.

15. ¿Mbaʼépa ikatu jajapo ñaime hag̃ua unído jajepersegíramo jepe?

¹⁵ ¿Mbaʼépa ikatu ojapo pe kongregasión? Jajepersegi jave ningo ikatu hína tekotevẽ jajapo umi rreunionkuéra umi grúpo michĩvape. Upévare iñimportanteterei umi ermanokuéra oĩ pyʼaguapýpe oñondive, péicha ñañorairõta Satanás kóntrape ha ndahaʼéi ñane ermanokuéra kóntrape. Upévare pyaʼe ñañoperdona vaʼerã ha ñasolusiona umi provléma ikatúva jareko oñondive (Prov. 19:11, Efe. 4:26). Avei ñañehaʼã vaʼerã siémpre ñaipytyvõ ñane ermanokuérape (Tit. 3:14). Andréi grúpope enterovénte oñevenefisia kuri oipytyvõ haguére pe ermána ohasa vaʼekuépe pe situasión ijetuʼúva. ¿Mbaʼérepa? Pórke upéva oipytyvõ pe grúpope oĩ hag̃ua unído peteĩ famíliaicha (Sal. 133:1).

16. Heʼiháicha Colosenses 4:3, 18, ¿mbaʼépa ikatu jajapo umi ñane ermanokuéra ojepersegíva rehehápe?

¹⁶ Hetaiterei ñane ermanokuéra ningo osegi oservi Jehovápe ojepersegíramo jepe chupekuéra, ha algúno oĩ voi préso upe haguére. ¡Ñañemboʼékena hesekuéra ha umi ifamiliakuérare!  Ñanemanduʼa vaʼerã avei oĩha heta ermáno oñehaʼãva omokyreʼỹ chupekuéra, oipytyvõva chupekuéra osegi hag̃ua ifiél, ha oipytyvõva chupekuéra umi trivunálpe. Ñañemboʼékena avei koʼã ermánore (elee Colosenses 4:3, 18). c Aníkena núnka ñanderesarái ñañemboʼéramo hesekuéra, tuichaiterei ñaipytyvõha hína chupekuéra (2 Tes. 3:1, 2; 1 Tim. 2:1, 2).

17. ¿Mbaʼéichapa koʼág̃ama voi jajeprepara vaʼerã ani hag̃ua ñanemokangy pe persekusión?

¹⁷ Umi família ningo koʼág̃ama voi tekotevẽ ojeprepara amo gotyove ombohovái hag̃ua pe persekusión (Hech. 14:22). Péro ani pepensa umi mbaʼe vaírente, síno pemombarete pende jerovia ha pene família jerovia. Oiméramo pendepyʼapy hína álgo, pemombeʼúkena upéva Jehovápe ha haʼe katuete penepytyvõta (Sal. 62:7, 8). Pehechaukákena pene famíliape mbaʼérepa ojerovia vaʼerã Jehováre. d Iñimportanteháicha japrepara ñane familiakuérape oikórõ g̃uarã peteĩ desástre, japrepara vaʼerã avei chupekuéra oaguanta hag̃ua pe persekusión. Upéva oipytyvõta chupekuéra osegi hag̃ua okonfia Jehováre ha ipyʼaguasu hag̃ua.

18. ¿Mbaʼépa ñaneraʼarõ amo gotyove?

¹⁸ Jehová katuete ñanepytyvõta ñaime hag̃ua trankílo oĩramo jepe heta mbaʼasy, desástre naturál, térã jajepersegíramo jepe (Filip. 4:6, 7). Haʼe ningo ojevale umi ansianokuérare okuida hag̃ua ñanderehe. Péro avei omeʼẽ enterovetépe la priviléhio ikatu hag̃uáicha jakuidapa ojuehe. Péva ñanepytyvõ hína koʼág̃ama voi, ha avei ñanepytyvõta ñaime hag̃ua trankílo amo gotyove ou vove pe “jehasa asy guasu” (Mat. 24:21). Og̃uahẽ vove upe tiémpo ningo iñimportantetereíta ñaime trankílo ha ñaipytyvõ ótrope oĩ hag̃ua avei trankílo. Péro pe jehasa asy guasu rire katu ndaiporimoʼãvéima mbaʼevete asy ñanekevrantáva. ¡Hasypeve ikatúta jaiko trankílo pára siémpre Jehová opromete haguéicha ñandéve! (Is. 26:3, 4).