1-3. a) ¿Mbaʼérepa Jehová ohayhu vaʼekue Salomónpe, ha mbaʼeichagua vendisiónpa orresivi kuri? b) ¿Mbaʼe porandúpa ñambohováita ko artíkulope?

SALOMÓN oñepyrũ vaʼekue ogoverna Israel imitã reheve. Haʼe oñepyrũmíre ogoverna, Jehová ojechauka chupe isuéñope ha heʼi: “Ejerure chéve la reipotáva ha ameʼẽta ndéve”. Salomón ohechakuaa haʼe imitãitiha ha ndoikuaaiha gueteri heta mbaʼe, upévare ojerure Jehovápe: “Chepytyvõmína areko hag̃ua peteĩ korasõ iñeʼẽrendúva ahusga hag̃ua ko nde puévlo” (1 Rey. 3:5-10). Salomón ojerure Jehovápe “peteĩ korasõ iñeʼẽrendúva”. ¡Ajépa iñumildete ojerurévo upéva! Ndareíri ningo Jehová ohayhuete vaʼekue chupe (2 Sam. 12:24). Ñandejára oguerohoryetereígui ko rréi imitãitévape omeʼẽ chupe “peteĩ korasõ iñarandúva ha ontendéva heta mbaʼe” (1 Rey. 3:12).

² Salomón ifiél aja gueteri, orresivi kuri heta vendisión. Por ehémplo, oreko vaʼekue pe priviléhio omopuʼãvo peteĩ témplo “oñemombaʼeguasu hag̃ua Jehová Israel Jára réra” (1 Rey. 8:20). Hiʼarive, pe rréi ikonosído vaʼekue opárupi Ñandejára omoarandueterei rupi chupe. Avei, umi mbaʼe Salomón heʼi vaʼekue Ñandejára espíritu rupive oñemoĩ mbohapy lívro oĩvape la Bíbliape. Peteĩva umi lívro haʼe hína Proverbios.

³ Pe lívro de Provérbiospe oñeñeʼẽ voi haimete 100 véserupi ñane korasõre. Por ehémplo, Proverbios 4:23 heʼi: “Heta mbaʼére ningo reñatende vaʼerã, péro pe iñimportantevéva hína reñatende ne korasõre”. ¿Mbaʼépa heʼise pe palávra ‘korasõ’ ko téxtope? Ko artíkulope ñambohováita ko porandu ha avei jahecháta koʼã mbaʼe: ¿mbaʼéichapa Satanás oñehaʼã  ombyai ñane korasõ? ¿Ha mbaʼépa ikatu jajapo ñañangareko hag̃ua ñane korasõre? Iñimportanteterei ñambohovái koʼã porandu jasegi hag̃ua ñandefiél Ñandejárape.

4, 5. a) ¿Mbaʼéichapa Salmo 51:6 ñanepytyvõ ñantende hag̃ua mbaʼépa heʼise pe palávra ‘korasõ’? b) ¿Mbaʼéichapa umi mbaʼe jajapóva ñañangareko hag̃ua ñande salúre ojogua umi mbaʼe jajapóvape ñañangareko hag̃ua ñande pyʼapýre?

⁴ Pe palávra ‘korasõ’ ojepurúva Proverbios 4:23-pe heʼise umi mbaʼe jarekóva ñande pyʼapýpe (elee Salmo 51:6). Jaʼe porãsérõ g̃uarã ‘korasõ’ heʼise la añetehápe ñapensáva, ñañandúva, ñanemomýiva jajapo hag̃ua álgo ha umi mbaʼe jaipotáva térã ñandegustáva. Jahechaháicha, ndahaʼéi katuete umi mbaʼe ótro ikatúva ohecha ñanderehe, síno umi mbaʼe añetehápe jarekóva ñande pyʼapýpe ha ohechaukáva mbaʼeichagua persónapa ñande.

⁵ Jahechamína mbaʼéichapa umi mbaʼe jajapóva ñañangareko hag̃ua ñande salúre, ojogua avei umi mbaʼe jajapóvape ñañangareko hag̃ua ñande pyʼapýre. Primero, ñañehaʼãramo ñaneresãi hag̃ua jaiporavo porã vaʼerã umi mbaʼe jaʼúva, ha tekotevẽ avei jajapo ehersísio. Péicha avei, jaservi porã hag̃ua Ñandejárape ñañalimenta porã vaʼerã espirituálmente. Avei ñamombarete vaʼerã ñande jerovia jajaporamoguáicha ehersísio. Upéva jahupytýta jajapóramo umi mbaʼe ñaaprendéva ha ñañeʼẽ umi mbaʼe jagueroviávare (Rom. 10:8-10; Sant. 2:26). Segundo, ñamañávo ñandejehe ikatu ñapensa ñaneresãiha hína péro añetehápe ñanderasy. Péicha avei, ikatu ñapensa ñandejerovia mbareteha ñasẽ meme haguére japredika térã jaha haguére rreunionhápe, péro ikatu hína okakuaáma ohóvo ñande pyʼapýpe umi deséo vai (1 Cor. 10:12; Sant. 1:14, 15). Ani ñanderesarái Satanás ojapoha ikatúva guive ñande ñapensa hag̃ua haʼe opensaháicha. ¿Mbaʼéichapa haʼe ojapo upéva ha mbaʼépa ikatu jajapo jajeprotehe hag̃ua chugui?

6. ¿Mbaʼépa Satanás okonsegise, ha mbaʼépa ojapo upearã?

⁶ Satanás ningo peteĩ rrevélde naiñeʼẽrendúiva Jehovápe ha opensáva ijehénte, ha  oipota ñande ñapensa ha jajapo avei haʼéicha. Péro Satanás ndaikatúi ñandeovliga, upéicha rupi oñehaʼã ñandereity ambue hendáicha. Por ehémplo, ojevale umi hénte haʼe ombyaíma vaʼekuére (1 Juan 5:19). Haʼe oipota ñande jahasa tiémpo hendivekuéra, jaikuaáramo jepe umichagua persóna ombyai térã omongyʼataha ñapensa lája ha ñañemaneha lája (1 Cor. 15:33). Upéva ojapo vaʼekue avei Salomón rehe. Haʼe ningo omenda kuri heta kuña ndoservírivare Ñandejárape ha “mbeguekatúpe koʼã hembirekokuéra ogueraha vai chupe” (1 Rey. 11:3).

7. ¿Mbaʼépa oipuru avei Satanás omosarambi hag̃ua opensa lája, ha mbaʼérepa tekotevẽterei ñañatende porã?

⁷ Satanás oipuru umi pelíkula ha prográma osẽva télepe omboʼe hag̃ua opensa lája. Haʼe oikuaa umi istória ndahaʼeiha oporoentretenénteva, síno omoldeaha umi mbaʼe ñapensáva, ñañandúva ha jajapóva. Jesús oipuru porã vaʼekue ko método oporomboʼe hag̃ua, por ehémplo omombeʼúrõ guare pe parávola oñeʼẽva pe samaritano ipyʼaporãvare ha pe taʼýra oho vaʼekuére hógagui ha hoʼupaite la iñerénsia (Mat. 13:34; Luc. 10:29-37; 15:11-32). Péro umi hénte opensáva Satanás opensaháicha ikatu oipuru koʼã istória ñanembyai hag̃ua. Upévare tekotevẽ ñaneakãguapy jaiporavo jave umi vyʼarã. Oĩ hína umi pelíkula ha prográma osẽva télepe ikatúva ñaneentretene ha ñanemboʼe porã. Ñañatendénte vaʼerã jaiporavo porã hag̃ua. Jaelehíta jave umi vyʼarã, iporãta ñañeporandu: “¿Chemomýipa ko pelíkula térã prográma añemeʼẽ hag̃ua umi deséo vaípe?” (Gál. 5:19-21; Efes. 2:1-3). ¿Mbaʼépa jajapo vaʼerã japilláramo peteĩ prográma omboʼeha Satanás opensa lája? Jajehekýi vaʼerã umívagui, jajapoháicha oĩ jave peteĩ mbaʼasy ikatúva ova ñanderehe.

8. ¿Mbaʼéichapa tuakuéra ikatu oñangareko ifamiliakuéra korasõre?

⁸ Peẽ tuakuéra ningo pereko pe rresponsavilida peñangarekóvo pene famíliare ani hag̃ua Satanás ombyai chuguikuéra ikorasõ.  Peẽ katuete pejapo ikatúva guive pono pene famíliape ojagarra algún mbaʼasy. Upearã pemopotĩ pende róga ha peipeʼa upégui oimeraẽ mbaʼe ikatúva ombohasy umi mitãme térã penembohasy peẽme voi. Upéicha avei, tekotevẽ peñangareko hesekuéra ani hag̃ua umi pelíkula, prográma osẽva télepe, videohuégo ha umi sítio de Internét orova hesekuéra Satanás opensa lája. Jehová omeʼẽ peẽme pe autorida pekuida hag̃ua umi mitãre ijerovia mbarete hag̃ua (Prov. 1:8; Efes. 6:1, 4). Aníkena pekyhyje pemoĩ hag̃ua rrégla ogapýpe, péro upearã peipuru vaʼerã la Biblia omboʼéva. Peje umi mitãme mbaʼépa ikatu ha mbaʼépa ndaikatúi ohecha, ha peñehaʼã tontende hikuái mbaʼérepa pejapo umíva (Mat. 5:37). Amáske umi mitã okakuaa ohóvo, pehekomboʼe vaʼerã chupekuéra opilla hag̃ua ijeheguiete mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai Jehová renondépe (Heb. 5:14). Aníkena penderesarái, umi mitã ningo heta mbaʼe oaprende umi mbaʼe pejévagui, péro hetaiteve mbaʼe oaprendéta pene ehémplogui (Deut. 6:6, 7; Rom. 2:21).

9. ¿Mbaʼéichapa Satanás oipota ñapensa, ha mbaʼérepa upéva ipeligróso?

⁹ ¿Mbaʼéichapa Satanás ombyaise avei ñane korasõ? Haʼe ojapo ikatúva guive jajeroviave hag̃ua yvyporakuéra arandúre jajerovia rangue Jehová opensa lájare (Col. 2:8). Por ehémplo, Satanás oipota umi hénte omotenonde pe pláta ha umi mbaʼerepy. Umi persóna opensáva péicha ikatu ou irríko, térã ikatu avei ndoikói la ohaʼarõ haguéicha. Tahaʼe haʼeháicha, peichagua pensamiénto ipeligrosoiterei. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Pórke umi hénte omotenondéva pe pláta ombotapykue isalu, ihentekuérape ha oñemomombyry Ñandejáragui oñehaʼã rupi ipláta hetave (1 Tim. 6:10). Ñande katu javyʼaiterei ñande Ru yvagapegua iñaranduetéva ñanepytyvõ haguére jahecha hag̃ua hekoitépe umi mbaʼerepy (Ecl. 7:12; Luc. 12:15).

10, 11. a) ¿Mbaʼépa jahechakuaa vaʼerã ikatu hag̃uáicha ñañangareko ñandejehe? b) ¿Mbaʼépa ymave ojapo vaʼekue umi guárdia, ha mbaʼéichapa ñane konsiénsia ikatu ombaʼapo peteĩ guárdiaicha?

¹⁰ Ñañangareko porãsérõ ñane korasõre, iñimportanteterei jahechakuaa moõpa oĩ la pelígro ha pyaʼe porã jajehekýi umívagui. Pe palávra “reñatende” ojepurúva Proverbios 4:23-pe ñanemomanduʼa umi guárdia oĩ vaʼekuére rréi Salomón tiémpope. Upérõ oĩ vaʼekue umi guárdia ojekolokáva pe siuda murálla ári oavisa hag̃ua hiʼag̃ui sapyʼárõ peteĩ pelígro. Ko ehémplo ñanepytyvõ ñantende hag̃ua mbaʼépa jajapo vaʼerã ani hag̃ua Satanás ombyai ñapensa lája.

¹¹ Ymave ningo umi guárdia oĩva pe murálla ári ombaʼapo umi soldádo oñatendévandi pe siuda rokẽme (2 Sam. 18:24-26). Haʼekuéra ombaʼapo oñondive oñangareko hag̃ua pe siudáre, ha umi okẽ oñemboty hag̃ua oñemoag̃ui jave umi enemígo (Neh. 7:1-3). Ñahekomboʼéramo ñane konsiénsia la Biblia rupive * ombaʼapóta peteĩ guárdiaicha, pórke ñandeavisáta Satanás oñehaʼã jave ombyai ñane korasõ. Haʼe ikatu ojapo upéva oñehaʼã jave ñapensa, ñañandu ha jaipota umi mbaʼe chupe ogustáva. Upévare ñane konsiénsia ñandeavisáramo oĩha pelígro tekotevẽ ñahendu chupe, ha jaʼe porãsérõ g̃uarã, ñambotyete ñane rokẽ Satanásgui.

12, 13. ¿Mbaʼépa ikatu ñandestira, péro mbaʼépa jajapo vaʼerã upéicha jave?

 ¹² Jahechamína peteĩ ehémplo ohechaukáva mbaʼéichapa ikatu jajeprotehe pono Satanás orova ñanderehe la opensa lája. Jehová heʼi ani hag̃ua ‘ni mbaʼevéicharõ ñañeʼẽ tekovaíre, ni mbaʼeveichagua tekokyʼa, ni taryrýire’ (Efes. 5:3). Péro, ¿mbaʼépa jajapóta ñane kompañéro de traváho térã de estúdio oñepyrũramo oñeʼẽ umi mbaʼe kyʼáre? Ñande jaikuaa tekotevẽha ‘ñamboyke opa mbaʼe oñemoĩva Ñandejára rembipotáre ani hag̃ua jaipota umi mbaʼe ko mundopegua’ (Tito 2:12). Ñane konsiénsia ñakompara kuri peteĩ guárdiare, upévare ikatu hína ñandeavisa oĩha pelígro (Rom. 2:15). ¿Ñapenátapa hese? Ikatu ñandestira la ojapóva ñane kompañerokuéra ha ñahenduse la heʼíva hikuái, térã jahechase umi taʼanga haʼekuéra ohecháva. Péro jaʼe porãsérõ g̃uarã, upe moméntope ñamboty vaʼerã umi siuda rokẽ. Upéva heʼise ñañehaʼãtaha ñakambia pe konversasión térã jahataha upégui.

¹³ Sapyʼánte ñane kompañerokuéra ñandejopy ñapensa térã jajapo hag̃ua umi mbaʼe ivaíva, péicha jave tekotevẽ ñandepyʼaguasu ñambohovái hag̃ua upe situasión. Jehová ningo ohecha ñañehaʼãha ñamboyke umi mbaʼe vai, upévare ñanemombaretéta ha ñanemoarandúta ñamboyke hag̃ua Satanás opensa lája (2 Crón. 16:9; Is. 40:29; Sant. 1:5). Upéicharõ jepe, ¿mbaʼépa ikatu avei jajapo ñañangareko hag̃ua ñane korasõre?

14, 15. a) ¿Maʼerãpa tekotevẽ jaavri ñane korasõ, ha mbaʼéichapa ikatu jajapo upéva? b) ¿Mbaʼéichapa Proverbios 4:20-22 ñanepytyvõ ideprovechove hag̃ua ñandéve jalee jave la Biblia? (Ehecha avei pe rrekuádro “ Mbaʼéichapa jajepyʼamongeta vaʼerã”).

¹⁴ Ñañangareko hag̃ua ñane korasõre, ndahaʼéi ñamboykénte vaʼerã umi mbaʼe vai, tekotevẽ avei ñamoinge pype umi mbaʼe iporãva. Ñapensami jeýna pe ehémplo oñeʼẽva pe siuda imurallapávare. Umi soldádo oñatendéva hokẽnguérare okuida pono oike pe siudápe umi enemígo, péro opermiti oñemoinge hiʼupy ha ambue mbaʼe oñekotevẽva. Umi okẽ núnka ndojeavríriramo, umi hénte oikóva pe siudápe ikatu omano ñembyahýigui. Upéicha avei, ñande ñaikotevẽ jaavri meme ñane korasõ ikatu hag̃uáicha oike pype Ñandejára opensa lája.

¹⁵ La Bíbliape jatopa Jehová opensa lája, upévare jalee jave la oĩva pype jaheja hína Jehová ogia umi mbaʼe ñapensa, ñañandu ha jajapóva. ¿Mbaʼéichapa ikatu ideprovechove ñandéve jalee jave la Biblia? Upearã tekotevẽterei ñañemboʼe. Peteĩ ermána heʼi: “Alee mboyve la Biblia, ajerure Jehovápe ikatu hag̃uáicha chepytyvõ ‘ahechakuaa hag̃ua mbaʼeichaitépa iporã umi mbaʼe oĩva Iñeʼẽme’” (Sal. 119:18). Iñimportanteterei avei jajepyʼamongeta la jaleévare. Jahechaháicha, ñañemboʼe, jalee ha jajepyʼamongeta jave Ñandejára Ñeʼẽre, jaheja hína opoko ñanderehe ha avei ñanepytyvõ jahayhu hag̃ua Jehová opensa lája (elee Proverbios 4:20-22; Sal. 119:97).

16. ¿Mbaʼéichapa ikatu ideprovécho ñandéve umi mbaʼe jahecháva JW Broadcástingpe?

¹⁶ ¿Mbaʼépa ikatu avei jajapo jasegi hag̃ua ñapensa Jehová opensaháicha? Por ehémplo ikatu jahecha umi vidéo osẽva JW Broadcástingpe^®. Peteĩ matrimónio heʼi: “Umi prográma osẽva káda mes orepytyvõiterei. Añetehápe rohechakuaa Jehová ombohovaiha ore ñemboʼe. Koʼã prográma oremombarete ha oremokyreʼỹ roñedesanima jave térã roñeñandu jave oreaño. Rohendu meme jepi avei umi purahéi osẽva Broadcástingpe, por ehémplo roñekosina jave, romopotĩ aja térã roguapy jave roʼu hag̃ua te”. Jahechaháicha, koʼã prográma ñanepytyvõiterei ñañangareko hag̃ua ñane korasõre. Avei ñanemboʼe ñapensa hag̃ua  Jehová opensaháicha, ha ani hag̃ua arakaʼeve ñapensa Satanás opensa lája.

17, 18. a) Ohechaukaháicha 1 Reyes 8:61, ¿mbaʼépa jahechauka jajapo jave Jehová heʼíva? b) ¿Mbaʼépa ñaaprende rréi Ezequías ehémplogui? c) ¿Mbaʼe rehepa ikatu ñañemboʼe ohechaukaháicha Salmo 139:23, 24?

¹⁷ Jahecha jave mbaʼeichaitépa ideprovécho ñandéve jajapóramo la oĩ porãva, imbareteve ohóvo ñande jerovia (Sant. 1:2, 3). Ñañeñandu porã pórke Jehová ovyʼa ñande haʼe haguére ifamília, ha upéva ñanemomýi jajapove hag̃ua umi mbaʼe ogustáva chupe (Prov. 27:11). Káda ke ñambohovái peteĩ mbaʼe ijetuʼúva jareko peteĩ oportunida jahechauka hag̃ua nañandepyʼamokõiha (Sal. 119:113). Upéva rangue, ojekuaáta jahayhuha Jehovápe ñande pyʼaite guive, ñaĩha desidído ñaneñeʼẽrendúvo chupe ha jajapóvo hembipota (elee 1 Rey. 8:61).

¹⁸ Ñande ningo ñaneimperfékto, upévare jajavy katuete. Péicha jave, ñapensa vaʼerã rréi Ezequías ehémplore. Haʼe ojavy vaʼekue péro oñembyasy ha osegi oservi Jehovápe ‘ipyʼaite guive’ (Is. 38:3-6; 2 Crón. 29:1, 2; 32:25, 26). Upévare, ñañemoĩ mbaretékena Satanás rehe ñaneraʼã jave ñapensa hag̃ua haʼe opensaháicha. Ñañemboʼe meme avei ikatu hag̃uáicha jareko “peteĩ korasõ iñeʼẽrendúva” (1 Rey. 3:9; elee Salmo 139:23, 24). Ñande ikatu hína jasegi ñandefiél Jehovápe ñañehaʼãmbaitéramo ñañangareko ñane korasõre.