1. ¿Mbaʼe mbaʼépa oñeporandu vaʼerã peteĩ ermána opensáva hína omendávo?

ENTEROVE kristiáno oĩ hína Jesucristo poguýpe, ha haʼe ningo peteĩ líder perfékto. Péro peteĩ ermána omendávo opytáma peteĩ kuimbaʼe imperfékto poguýpe, ha upéva ikatu hína ijetuʼu. Upévare peteĩ ermána omendaséva oñeporandu vaʼerã koʼã mbaʼe: “¿Mbaʼépa ohechauka chéve ko ermáno omoakã porãtaha peteĩ família? ¿Omotenondépa hekovépe Jehová servísio? Ha oiméramo ndojapói hína upéva, ¿mbaʼérepa apensa haʼe chemoakã porãtaha romenda rire?”. Péro pe ermána oñeporandu vaʼerã avei: “¿Mbaʼe kualidápa che areko ovenefisiátava pe matrimóniope? ¿Chépa chepasiénsia ha chembaʼeporã? ¿Arekópa peteĩ amista imbaretéva Jehovándi?” (Ecl. 4:9, 12). Peteĩ ermána odesidi porãramo omenda mboyve, upéva ikatúta oipytyvõ osẽ porã hag̃ua imatrimónio ha ovyʼa hag̃ua hikuái.

2. ¿Mbaʼépa jahecháta ko artíkulope?

² Hetaiterei ermána ningo omoĩ ehémplo iporãitereíva pórke oñemoĩ hína iména poguýpe. Haʼekuéra omerese voi jafelisita chupekuéra. Javyʼaiterei ningo ikatu haguére jaservi Jehovápe koʼã kuña ifiélvandi. Ko artíkulope ñambohováita koʼã mbohapy porandu: 1) ¿Mbaʼe situasión ijetuʼúvapa ikatu hína ombohovái umi tembirekokuéra? 2) ¿Mbaʼérepa umi tembireko odesidi oñemoĩtaha iména poguýpe? 3) ¿Mbaʼépa ikatu oaprende umi ména ha tembireko oservíva Jehovápe pe ehémplo oheja vaʼekuégui Jesús, Abigaíl ha María haʼéva Jesús sy?

3. ¿Mbaʼérepa umi omendáva oreko provléma?

³ Pe matrimónio ningo peteĩ rregálo perfékto oúva Ñandejáragui, péro ñande ñaneimperfékto (1 Juan 1:8). Upévare Ñandejára Ñeʼẽ oavisa ‘umi omendáva heta iprovlemataha’ (1 Cor. 7:28). Jahechamína mbaʼe mbaʼépa ikatu ijetuʼu hína umi tembirekópe g̃uarã.

4. ¿Mbaʼérepa pe tembireko ikatu oñandu ojeapoʼiha chupe oñemoĩ haguére iména poguýpe?

⁴ Sapyʼánte umi kostúmbre káusare, pe tembireko ikatu oñandu ojeapoʼiha chupe oñemoĩ haguére iména poguýpe. Marisol, peteĩ ermána oikóva Estados Unídospe omombeʼu: “Che akakuaa haguépe, kontinuadoite ojeʼe vaʼekue kuñanguérape peteĩchaite ojetrata vaʼerãha opa mbaʼépe kuñanguéra ha kuimbaʼekuérape. Che aikuaa Jehová odesidi hague menakuéra omoakã vaʼerãha hogapy, ha kuñanguérape omeʼẽ hague peteĩ lugár iñumíldeva péro ojerrespetáva. Upéicharõ jepe, sapyʼánte ijetuʼu chéve añemoĩ hag̃ua che ména poguýpe, pórke ko múndope ojeʼe natekotevẽiha ojejapo upéva”.

5. ¿Mbaʼépa algúno opensa kuñanguérare ndojegiái rupi la Biblia heʼívare?

⁵ Oĩ avei umi kuimbaʼe oapoʼíva hembirekópe oimoʼãgui haʼekuéra iñimportanteveha kuñanguéragui. Peteĩ ermána hérava Ivon oikóva Sudaméricape, heʼi: “Pe lugár ore roikohápe, kuimbaʼekuéra raẽ okaru vaʼerã ha upéi ae kuñanguéra. Umi hénte ohaʼarõ voi umi mitãkuñaʼi okosina ha omopotĩ óga, péro umi mitãʼípe katu oservi vaʼerã isy ha iñermanakuéra, ha ojeʼe voi chupekuéra haʼeha ‘el rréi de la kása’”. Peteĩ ermána oikóva Ásiape heʼi avei: “Idióma chínope oĩ peteĩ ñeʼẽnga heʼíva kuñanguéra natekotevẽiha iñintelihénte térã ojapokuaa peteĩ mbaʼe. Haʼekuéra ojapónte vaʼerã umi tembiapo ogapypegua, péro noñepermitíri chupekuéra heʼi iménape mbaʼépa opensa”. Umi ména ojapóva upéva ndohechaukái ohayhuha hembirekópe ha ndojegiái la Biblia heʼívare. Upéicha rupi oreko asy hembirekópe, ndosegíri Jesús ehémplo ha ombopochy Jehovápe (Efes. 5:28, 29; 1 Ped. 3:7).

6. ¿Mbaʼépa ojapo vaʼerã umi tembireko omombarete hag̃ua iñamista Jehovándi?

⁶ Jahecha haguéicha pe artíkulo ohasa vaʼekuépe, Jehová oipota umi ména oipytyvõ ifamíliape oreko hag̃ua peteĩ amista iporãva Jehovándi, omoñeñandu ojehayhuha chupekuéra ha omantene umi hogayguápe (1 Tim. 5:8). Péro umi ermána omendáva hembiapoitereíramo jepe, oñemotiémpo vaʼerã káda día olee hag̃ua la Biblia ha ojepyʼamongeta hag̃ua hese, ha oñemboʼe hag̃ua Jehovápe ipyʼaite guive. Upéva ningo ikatu hína ijetuʼu, pórke umi tembireko oreko heta mbaʼe ojapo vaʼerã. Upévare ikatu opensa naitiempoiha térã oñandu ikaneʼõitereimaha ojapo hag̃ua koʼã mbaʼe. Upéicharõ jepe, iñimportanteterei hína oñemotiémpo umiarã. ¿Mbaʼérepa? Pórke Jehová oipota káda uno jareko ha ñamantene peteĩ amista iporãva hendive (Hech. 17:27).

7. ¿Mbaʼépa ikatu oipytyvõ pe tembirekópe ikatu hag̃uáicha ifasilve chupe okumpli hag̃ua pe asignasión orekóva?

⁷ Ñantende ningo peteĩ tembireko oñehaʼãmbaite vaʼerãha oñemoĩ hag̃ua iména imperfékto poguýpe. Péro ifasilvéta chupe okumpli hag̃ua pe asignasión Jehová omeʼẽ vaʼekue tembirekokuérape, haʼe ontende ha oaseptáramo mbaʼérepa la Biblia heʼi oñemoĩ vaʼerãha iména poguýpe.

8. Ohechaukaháicha Efesios 5:22-24, ¿mbaʼérepa peteĩ ermána odesidi oñemoĩtaha iména poguýpe?

⁸ Peteĩ ermána odesidi oñemoĩtaha iména poguýpe, pórke upéva la ojeruréva chupe Jehová ojapo hag̃ua (elee Efesios 5:22-24). Haʼe  ojeroviaiterei Itúa yvagapeguáre oikuaágui ohayhuetereiha chupe, ha opa mbaʼe ojeruréva chupe haʼetaha ivenefisiorãnte (Deut. 6:24; 1 Juan 5:3).

9. ¿Mbaʼépa oiko peteĩ ermána iñeʼẽrendúramo Jehovápe orrespetávo iménape?

⁹ Ko múndo omokyreʼỹ umi kuñáme ani hag̃ua opena Jehová heʼívare, ha opensa hag̃ua ojeapoʼitaha chupekuéra oñemoĩramo iména poguýpe. Péro umi omokyreʼỹva ótrope opensa hag̃ua upéicha ndoikuaái Ñandejára ñanderayhuetévape. Jehová ningo núnka ndojeruremoʼãi itajyrakuéra ohayhuetévape peteĩ mbaʼe oapoʼítava chupekuéra. Peteĩ ermána oñehaʼãmbaitéva iñeʼẽrendu iménape okumpli hína pe asignasión Jehová omeʼẽ vaʼekue chupe, ha péicha oipytyvõ ifamíliape oiko hag̃ua pyʼaguapýpe (Sal. 119:165). Upéva ou porãta iménape, chupe voi, ha avei imembykuérape.

10. ¿Mbaʼe mbaʼépa ikatu ñaaprende Carol heʼi vaʼekuégui?

¹⁰ Peteĩ tembireko oñemoĩva iména imperfékto poguýpe ohechauka ohayhu ha orrespetaha Jehovápe, pórke haʼe hína pe odesidi vaʼekue omeʼẽtaha autorida ótrope. Carol, peteĩ ermána oikóva Sudaméricape heʼi: “Che ningo aikuaa che ména ojavytanteha voi jepi, ha aikuaa avei pe arreaksiona lája haʼe ojavy jave ohechaukataha mbaʼeichaitépa amombaʼe che amista Jehovándi. Upévare añehaʼã siémpre añemoĩ che ména poguýpe, pórke aĩ porãse che Ru yvagapeguándi”.

11. ¿Mbaʼépa oipytyvõ ermána Anéespe oporoperdona hag̃ua, ha mbaʼépa ikatu ñaaprende upe heʼívagui?

¹¹ Peteĩ tembireko opensáramo iména ndorekoiha enkuénta umi mbaʼe haʼe oñandúva ha oipyʼapýva chupe, ikatu hína ijetuʼu chupe orrespeta ha oñemoĩ hag̃ua iména poguýpe. Jahechamína mbaʼépa ojapo oiko jave upéva peteĩ ermána omendáva hérava Aneese. Haʼe heʼi: “Añehaʼã ani hag̃ua chepochy ha chemanduʼa enterove jajavyha jepi. Añehaʼãmbaite avei asegi Jehová ehémplo, ha aperdona chupe che pyʼaite guive. Ajapo rire upéva chepyʼaguapy jey” (Sal. 86:5). Peteĩ tembireko oporoperdonakuaáramo ifasilve jepi chupe oñemoĩ hag̃ua iména poguýpe.

12. ¿Mbaʼe ehémplopa jatopa la Bíbliape?

¹² Ikatu oĩ opensáva umi persóna oñemoĩva ótro poguýpe ikangyha. Péro ndahaʼeiete hína upéicha. La Biblia oñeʼẽ umi persóna  oñemoĩ vaʼekuére ótro poguýpe, péro ohechaukáva ipyʼaguasuetereiha. Jahechami mbaʼépa ikatu ñaaprende Jesús, Abigaíl ha María ehémplogui.

13. a) ¿Mbaʼérepa Jesús oñemoĩ Jehová poguýpe? b) ¿Mbaʼéichapa Jesús ehémplo ohechauka umi persóna oñemoĩva ótro poguýpe naikangyiha?

¹³ Jesús oñemoĩ Jehová poguýpe, péro upéva ndeʼiséi haʼe naiñintelihenteiha térã ndaikatupyryiha. Haʼe ningo oporomboʼe vaʼekue sensíllo ha oñentende porã hag̃uáicha, ha peteĩ persóna iñintelihentetereívante ikatu ojapo upéicha (Juan 7:45, 46). Jehová oikuaa vaʼekue Jesús ivaletereiha, ha opermiti chupe ombaʼapo ijykére okreárõ guare opa mbaʼe yvágape ha ko yvy ape ári (Prov. 8:30; Heb. 1:2-4). Upéi Jehová omoingove jey rire Jesúspe, ‘omoĩ ipoguýpe entéro mbaʼe oĩva yvágape ha ko yvy ape ári’ (Mat. 28:18). Ha Jesús ivaletereíramo jepe, haʼe osegi oheka Jehová gía. ¿Mbaʼérepa haʼe ojapo upéicha? Pórke ohayhu Itúape (Juan 14:31).

14. a) ¿Mbaʼépa umi ména ikatu oaprende Jehová ehémplogui? b) ¿Mbaʼépa umi ména ikatu oaprende pe heʼívagui Proverbios 31-pe?

¹⁴ ¿Mbaʼépa menakuéra ikatu oaprende? Jehová ndeʼíri tembirekokuéra oñemoĩ vaʼerãha iména poguýpe openságui umi kuimbaʼekuéra iñimportanteveha umi kuñágui. Jehová voi ohechauka upéva oiporavo rupi kuimbaʼe ha kuñáme ogoverna hag̃ua Jesús ndive (Gál. 3:26-29). Jehová ohechauka vaʼekue avei ojeroviaha Itaʼýrare omeʼẽvo chupe autorida. Péicha avei peteĩ ména iñarandúva omeʼẽ hembirekópe siérta autorida. La Biblia ningo omombeʼu mbaʼe mbaʼépa ikatu ojapo peteĩ tembireko ikatupyrýva. Por ehémplo, haʼe ikatu oñenkarga umi tembiapo ogapypeguáre, ojogua ha ovende peteĩ terréno, térã onegosia (elee Proverbios 31:15, 16, 18). Pe tembireko ningo ndahaʼéi peteĩ eskláva ndorekóiva derécho heʼívo la opensáva. Upéva rangue, iména okonfia hese ha ohendu chupe omombeʼu jave ijideakuéra (elee Proverbios 31:11, 26, 27). Pe ména péicha orrespetáramo hembirekópe, vyʼápe oñemoĩta ipoguýpe hembireko.

15. ¿Mbaʼépa umi tembirekokuéra ikatu oaprende Jesús ehémplogui?

¹⁵ ¿Mbaʼépa tembirekokuéra ikatu oaprende? Jesús ningo ojapo vaʼekue heta mbaʼe ijojahaʼỹva, péro haʼe noñandúi ojeapoʼiha chupe oñemoĩ haguére Jehová poguýpe (1 Cor. 15:28; Filip. 2:5, 6). Upéicha avei, peteĩ tembireko ikatupyrýva ha osegíva Jesús ehémplo, noñandúi ojeapoʼiha chupe oñemoĩ haguére iména poguýpe. Haʼe oapojáta iménape, ndahaʼéi ohayhúguinte chupe, síno prinsipálmente ohayhu ha orrespetágui Jehovápe.

16. Ohechaukaháicha 1 Samuel 25:3, 23-28, ¿mbaʼe ijetuʼúvapa ombohovái vaʼekue Abigaíl? (Ehecha pe taʼanga oĩva ko rrevísta apére).

¹⁶ Abigaíl ména héra vaʼekue Nabal. Ko kuimbaʼe ningo ijorgullóso, imalagradesído ha opensa ijehénte. Upéicharõ jepe, Abigaíl ndoikói vaʼekue okalkula mbaʼéichapa ifasilvéta chupe opoi hag̃ua iménagui. Haʼe ikatúnte kuri okirirĩ ha oheja David ha isoldadokuéra ojuka iménape, péro haʼe ndojapói upéva. Upéva rangue, haʼe ojapo opa ikatúva oprotehe hag̃ua Nabálpe ha umi hogayguakuérape. ¡Epensamíntena mbaʼeichaitépa ipyʼaguasu vaʼekue Abigaíl! Haʼe ningo oñanima vaʼekue ohug̃uaitĩ 400 soldádope, ha rrespetuósamente oñemongeta David ndive pe provlémare. Ha haʼe voi ojerure diskúlpa upe iména ojapo vaʼekuére (elee 1 Samuel 25:3, 23-28). David ohechakuaa Jehová ojevale hague ko kuña ipyʼaguasuetévare oñemoñeʼẽ hag̃ua chupe, ani hag̃ua ojapo peteĩ mbaʼe ivaietereíva.

17. ¿Mbaʼépa menakuéra ikatu oaprende pe rreláto oñeʼẽvagui David ha Abigaíl rehe?

¹⁷ ¿Mbaʼépa menakuéra ikatu oaprende? Abigaíl ningo iñarandu vaʼekue, upévare David ojapo porã ohendúrõ guare ikonsého. Upéva  ojoko chupe ani hag̃ua ojuka heta hénte inoséntepe. Upéicha avei, peteĩ ména iñarandúva orekóta enkuénta mbaʼépa opensa hembireko odesidíta jave peteĩ mbaʼe iñimportánteva. Upéva ikatu hína oipytyvõ chupe ani hag̃ua odesidi peteĩ mbaʼe noiporãiva.

18. ¿Mbaʼépa tembirekokuéra ikatu oaprende Abigaíl ehémplogui?

¹⁸ ¿Mbaʼépa tembirekokuéra ikatu oaprende? Peteĩ tembireko ohayhu ha orrespetáva Jehovápe tuichaiterei ikatu oipytyvõ ifamíliape, jepe iména ndahaʼéi Testígo térã ijerovia kangy. Haʼe ndoikomoʼãi okalkula mbaʼéichapa ifasilvéta chupe opoi hag̃ua iménagui. Upéva rangue pe tembireko orrespetáta chupe ha oñemoĩta ipoguýpe. Péicha omokyreʼỹta iménape oaprendeseve hag̃ua Jehovágui (1 Ped. 3:1, 2). Péro iména ndodesidíriramo jepe oservitaha Jehovápe, Ñandejára lomímonte ovyʼáta pe ermána ifiél haguére chupe ha oñemoĩ haguére iména poguýpe.

19. ¿Mbaʼéicha javépa pe tembireko natekotevẽmoʼãi iñeʼẽrendu iménape?

¹⁹ Péro ñamoĩ chupe peteĩ ména ndoservíriva Jehovápe, ojerureha hembirekópe ojapo hag̃ua peteĩ mbaʼe la Biblia heʼíva noiporãiha. Por ehémplo heʼi chupe ijapu, omonda térã ojapo hag̃ua ótra kósa ndogustáiva Jehovápe. ¿Mbaʼépa ojapo vaʼerã pe tembireko péicha jave? Ñanemanduʼa vaʼerã entéro kristiáno, umíva apytépe umi ermána omendáva, iñeʼẽrendu ha ifiél vaʼerãha Jehovápe raẽvete. Upévare iména ojeruréramo chupe ojapo hag̃ua peteĩ mbaʼe la Biblia heʼíva oĩ vaiha, haʼe ndoaseptái vaʼerã upéva. Ha heʼi vaʼerã chupe pyʼaguasúpe, péro pyʼaguapýpe porãnte mbaʼérepa haʼe ndaikatumoʼãi ojapo pe ojeruréva chupe (Hech. 5:29).

20. ¿Mbaʼéichapa jaikuaa María oreko hague peteĩ amista iporãva ha imbaretéva Jehovándi?

²⁰ María oreko vaʼekue peteĩ amista iporãva ha imbaretéva Jehovándi. Haʼe ningo oikuaa porã vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva. Oñemongetárõ guare Elisabet ndive, haʼéva Juan el Bautista sy, María imanduʼa vaʼekue mas de 20 téxto oĩvare umi Escrituras Hebréaspe (Luc. 1:46-55). Ha epensamína avei ko mbaʼére: María oñekomprometémaramo jepe omenda hag̃ua Josére, Jehová ánhel ndojapareséi vaʼekue Josépe raẽ, síno primero oñeʼẽ Mariaitépe voi,  ha heʼi chupe orekotaha peteĩ mitã haʼétava Ñandejára raʼy (Luc. 1:26-33). Jehová ningo oikuaa porã vaʼekue Maríape, ha ojerovia hese ohayhu ha oñangareko porãtaha Itaʼýrare. Ha katuete María osegi vaʼekue oreko peteĩ amista iporãva Jehovándi, Jesús omano rire ha oho rire yvágape jepe (Hech. 1:14).

21. ¿Mbaʼépa menakuéra ikatu oaprende la Biblia heʼívagui Maríare?

²¹ ¿Mbaʼépa menakuéra ikatu oaprende? Peteĩ ména iñarandúva ningo ovyʼa hembireko oikuaa porãramo la Biblia heʼíva. Haʼe ndaipochýi hendive upévare, ha nopensái hembireko omoakãseha hína hogapy. Ohechakuaa tuichaiterei ovenefisiataha ifamíliape hembireko oikuaa porãramo la Biblia heʼíva ha umi konsého oĩva pype. Ha hembireko ijestúdio porãvéramo jepe chugui, pe ména rresponsavilida hína oipytyvõ ifamíliape oikuaa hag̃ua Jehovápe, por ehémplo ojapo hag̃ua pe estúdio de família (Efes. 6:4).

22. ¿Mbaʼépa tembirekokuéra ikatu oaprende Maríagui?

²² ¿Mbaʼépa tembirekokuéra ikatu oaprende? Peteĩ tembireko oñemoĩ vaʼerã iména poguýpe, péro irresponsavilida hína osegi omombarete ijerovia (Gál. 6:5). Upearã haʼe oñemotiémpo vaʼerã ojapo hag̃ua ijestúdio personál ha ojepyʼamongeta hag̃ua. Upéva oipytyvõta chupe osegi hag̃ua ohayhu ha orrespeta Jehovápe, ha ovyʼa hag̃ua oñemoĩvo iména poguýpe.

23. ¿Mbaʼéichapa umi tembireko oñemoĩva iména poguýpe oñevenefisia haʼekuéra voi, ifamília ha avei pe kongregasión?

²³ Umi tembireko oñemoĩva iména poguýpe ohayhu rupi Jehovápe, ovyʼavéta umi ndojaposéivagui upéva Jehová heʼi haguéicha. Haʼekuéra omoĩ hína ehémplo porã umi mitãrusu ha mitãkuñanguérape. Avei oipytyvõ hikuái oĩ hag̃ua mborayhu ha pyʼaguapy ifamíliape, ha avei kongregasiónpe (Tito 2:3-5). Koʼág̃arupi ermána hína la majoría umi oservíva Jehovápe (Sal. 68:11). Péro entéro ñande, tahaʼe ermáno térã ermána, ikatu ñaipytyvõ ojevyʼa hag̃ua kongregasiónpe. Pe artíkulo oúvape jahecháta mbaʼéichapa káda uno ikatu jajapo upéva.