Ehecha oĩva pype

Ehecha oĩva pype

Jaikuaave hag̃ua

Jaikuaave hag̃ua

¿Mbaʼeichagua impuéstopa opaga vaʼekue umi hénte Jesús tiémpope?

YMAITE guive, umi israelita ojepokuaa vaʼekue omeʼẽ pláta oapoja hag̃ua pe adorasión oñemeʼẽva Jehovápe. Péro Jesús tiémpope, umi judío opagáma vaʼerã hetaiterei impuésto, ha upéva oforsaitereíma vaʼekue chupekuéra.

Enterove kuimbaʼe judío orekóva 20 áño pára arríva opaga vaʼerã káda áño médio siclo (2 monéda de dracma) oapoja hag̃ua pe adorasión oñemeʼẽva Jehovápe pe tavernákulope, ha upe rire pe témplope. Jesús tiémpope upe impuésto ojepuru vaʼekue oñekonsegi hag̃ua umi ofrénda, ha ojepaga hag̃ua umi gásto oĩvare pe témplo Herodes omopuʼã vaʼekuépe. Unos kuánto judío oporandu vaʼekue Pédrope Jesúspa opaga hína upe impuésto, ha Jesús heʼi ndaivairiha ojepaga upéva. Heʼi voi katu Pédrope moõpa ikatu ojuhu peteĩ monéda opaga hag̃ua upe impuésto (Mat. 17:24-27).

Upe tiémpope, Ñandejára puévlo opaga vaʼerã avei kuri pe diésmo. Upéva heʼise omeʼẽ vaʼerãha 10 por ciento umi mbaʼe okosechávagui ha iganansiakuéragui (Lev. 27:30-32; Núm. 18:26-28). Umi líder rrelihióso ojopy vaʼekue umi héntepe opagapaite hag̃ua pe diésmo entéro mbaʼe oprodusívagui pe yvy, por ehémplo “pe ménta, enéldo ha komínogui” jepe. Jesús ndeʼíri vaʼekue oĩ vaiha ojepaga pe diésmo. Péro heʼi umi mboʼehára leipegua ha fariseokuéra hovamokõiha, pórke oipuru vai hikuái pe léi oñeʼẽva pe diésmore (Mat. 23:23).

Péro upe tiémpope umi judío oĩ vaʼekue umi rrománo poguýpe, upévare opaga vaʼerã chupekuéra heta impuésto. Por ehémplo, umi orekóva ijyvy opaga vaʼerã hese peteĩ impuésto, ha upearã omeʼẽ vaʼerã pláta térã umi mbaʼe oprodusíva pe yvy. Umi hénte opaga vaʼerã éntre 20 a 25 por ciento umi mbaʼe oprodusívagui pe yvy. Avei káda judío opaga jey vaʼerã peteĩ impuésto ijehe. Ha upéva upe impuéstore la umi fariséo oporandu vaʼekue Jesúspe. Ha haʼe ohechauka vaʼekue mbaʼéichapa jahecha vaʼerã umi impuésto heʼírõ guare: “Pemeʼẽ Césarpe la okorrespondéva chupe, péro pemeʼẽ Ñandejárape la okorrespondéva chupe” (Mat. 22:15-22).

Avei ojepaga vaʼerã peteĩ impuésto oñembohasase jave merkadería peteĩ sónagui ótro sónape. Upéva ojekovra vaʼekue umi puérto, puénte, umi krúsepe, umi merkádo térã siudakuéra entrádape.

Umi hénte oĩvape Roma poguýpe oforsaitereíma vaʼekue entéro umi impuésto opaga vaʼerã. Pe istoriadór rrománo Tácito heʼi pe emperadór Tiberio ogoverna aja Jesús oĩrõ guare ko yvy ape ári, “Siria ha Judea ojerure asy hague opaga saʼive hag̃ua umi impuésto, pórke ijetuʼuetereíma kuri chupekuéra”.

Avei ojekovra lája umi impuésto ombojetuʼuve vaʼekue umi héntepe opaga hag̃ua umíva. Por ehémplo, oĩramo ombaʼaposéva impuésto kovraháramo opaga vaʼerã oreko hag̃ua upe traváho, ha upéva oñemeʼẽ vaʼekue umi opaga porãvévape hese. Ha koʼã persóna okonsegíva pe traváho, upéi okovra hepyve umi impuésto ogana hag̃ua umi héntere. Hiʼarive, haʼekuéra okontrata jey umi hénte okovrátavape avei umi impuésto, ha koʼãva okovra hepyve jey ikatu hag̃uáicha ogana avei la ipárte. Amalisia Zaqueo oreko vaʼekue peichagua traváho, ha oreko umi hénte ombaʼapóva chupe okovra hag̃ua impuésto (Luc. 19:1, 2). Ndareíri umi hénte ipochy ha ndochaʼeiete rakaʼe umi okovrávare impuésto.