1, 2. a) ¿Mbaʼe ehémplopa ohechauka yvyporakuéra ñaikotevẽha konsuélo ñanase guive ha avei ñaporokonsolakuaaitereiha? b) ¿Mbaʼépa sapyʼánte ojejapo umi mitãre ha péicha oñelastima vaieterei chupekuéra?

ENTÉRO yvypóra ningo ñaikotevẽ konsuélo ñanase guive ha avei ñakonsolakuaaiterei ñande rapichápe. Upéicha rupi, peteĩ mitã hoʼáramo ha oipiro irrodílla ohuga aja, hasẽta ohóvo isy térã itúa rendápe. Itúa térã isy ndaikatumoʼãi omonguera chupe, péro okonsoláta pe mitãme. Haʼekuéra oporandúta chupe mbaʼépa oiko raʼe hese, omokãta chupe hesay, ohupi ha omokunuʼũta chupe. Ikatu avei omoĩ chupe pohã irrodíllare térã álgo ikatu hag̃uáicha okuera. Sapyʼaitérõ g̃uarã pe mitã okirirĩtama ha ikatúma voi oho jey ohuga. Ha tiémpo riremínte okuerátama la irrodílla.

² Ñambyasýramo jepe, sapyʼánte oñelastima vaive umi mitãme. Oĩ voi umi ojeavusa térã ojeviola vaʼekue. Ikatu hína ojejapo raʼe hese upéva una ves, térã heta áñore voi. Tahaʼe haʼeháicha, pe mitã ojeavusa térã ojeviola vaʼekue ikatu opyta yvýre ha osegi osufri heta tiémpore. Sapyʼánte pe mbaʼe vai apohápe ojejagarra ha ojekastiga, péro ótro katu haʼetévaicha núnka ndojekastigáiva upe ojapo vaʼekuére. Péro ojekastigáramo jepe chupe ensegída, pe mitã ojeavusa vaʼekue ikatu osegi osufri okakuaapa rire jepe.

3. Heʼiháicha 2 Corintios 1:3, 4, ¿mbaʼépa Jehová oipota isiervokuérape g̃uarã, ha mbaʼe pregúntapa ñambohováita?

³ Oiméramo peteĩ ermáno térã ermána osegi osufri ojeavusa térã ojeviola haguére chupe imitãme, ¿mbaʼépa ikatu oipytyvõ chupe? (Elee 2 Corintios 1:3, 4). Jehová ningo oipotaiterei ojehechauka mborayhu isiervokuérape ha oñemeʼẽ chupekuéra pe konsuélo oikotevẽva. Ñambohovaimi koʼág̃a koʼã mbohapy pregúnta: 1) ¿Mbaʼérepa umi ojeavusa térã ojeviola vaʼekue imitãme oikotevẽ konsuélo? 2) ¿Mávapa ikatu okonsola chupekuéra? 3) ¿Mbaʼépa ikatu jajapo ñakonsola hag̃ua chupekuéra?

4, 5. a) ¿Mbaʼérepa iñimportánte jahechakuaa umi mitã idiferenteha umi kakuaágui? b) ¿Mbaʼéichapa ikatu oafekta peteĩ mitãme oavusáramo hese peteĩ haʼe okonfiaha?

⁴ Umi ojeavusa térã ojeviola vaʼekue imitãme ikatu oikotevẽ gueteri oñekonsola chupe okakuaapa ha ohasámaramo jepe heta áño. ¿Mbaʼérepa? Ñantende hag̃ua upéva, jahechakuaa raẽ vaʼerã umi mitã idiferenteteha umi kakuaágui. Peteĩ mitãme ningo oafekta de ótro hína oñemaltrata jave chupekuéra. Jahechami unos kuánto ehémplo.

⁵ Umi mitã ningo oñandu vaʼerã ikatuha okonfia umi omongakuaa ha oñangarekóvare hesekuéra. Upéva oipytyvõ umi mitãme oñeñandu hag̃ua segúro, ha oaprende ikatuha okonfia umi ohayhúvare chupekuéra (Sal. 22:9). Ñambyasýramo jepe, pe mitãre ojeavusa térã ojeviola jepi hógape voi, ha upéva ojapo jepi ihénte teete térã iparientekuéra amígo. Pe mitãre oavusáramo peteĩ haʼe okonfiaha, ijetuʼueterei jepi chupe okonfia jey hag̃ua ótrore ohasáramo jepe heta áño.

6. ¿Mbaʼérepa pe avúso tuichaiterei operhudika ha olastima umi mitãme?

⁶ Mitãnguéra ningo noñedefendekuaáiti haʼeño, ha pe avúso tuichaiterei operhudika ha olastima chupekuéra. Peteĩ mitã ningo neʼĩra gueteri ontende heta mbaʼe, ndoikuaái gueteri mbaʼépa heʼise rrelasión sexuál, ha hete noĩri gueteri preparádo upearã. Upévare ojeovligáramo umi mitãme ojapo hag̃ua koʼãichagua mbaʼe, ikatu tuichaiterei ojeperhudika chupekuéra. Ikatu voi upéva káusare ohecha pe rrelasión sexuál hendapeʼỹ, omoñeñandu chupekuéra ndovaleiha mbaʼeverã ha ndaikatuvéi okonfia avavére.

7. a) ¿Mbaʼérepa ikatu ifásil umi mbaʼe vai apohápe ombotavy umi mitãme ha oavusa hesekuéra, ha mbaʼeichagua japúpa ogueroviaka chupekuéra? b) ¿Mbaʼépa oiko jepi péicha oñembotavy haguére umi mitãme?

⁷ Mitãnguéra ningo neʼĩra gueteri oĩ preparádo ontende ni odesidi hag̃ua heta mbaʼe, ndohechakuaái jepi avei umi pelígro ni ndojehekyikuaái umívagui (1 Cor. 13:11). Upévare ifásil jepi umi mbaʼe vai apohápe ombotavy hag̃ua umi mitãme ha oavusa hesekuéra. Umi oavusa térã ovioláva mitãme ijapu jepi ha ogueroviaka chupekuéra koʼã mbaʼe: Pe mitãre ojeavusaha ikáusare voi, nomombeʼúi vaʼerãha avavépe upe oiko vaʼekue, avave ndogueroviamoʼãiha ni noipytyvõmoʼãiha chupe omombeʼúramo ojeviola hague, térã umi kakuaa ha mitã ojaponteha voi umi mbaʼe tieʼỹ ohechauka hag̃ua ojupe ojoayhuha. Ikatu hína ohasa heta áño pe mitã ontende hag̃ua japuha entéro koʼã mbaʼe. Okakuaávo ohóvo, koʼãichagua mitã ikatu opensa ijehe ndovaleiha mbaʼeverã, ikyʼaha ha nomereseiha avave ohayhu ni okonsola chupe.

8. ¿Mbaʼérepa ñaimekuaa segúro Jehová ikatuha omeʼẽ konsuélo umi osufrívape pe avúso káusare?

⁸ Ko informasión ikatu ñanepytyvõ ñantende hag̃ua mbaʼérepa umi ojeavusa térã ojeviola vaʼekue ikatu osegi osufri heta áñore. ¡Ajépa ivaiete ko mbaʼe! Ñambyasýramo jepe, ko múndo tuichakuére hetaiterei oĩ ojapóva ko mbaʼe vaiete ha upéva ohechauka porãiterei jaikomaha umi ára pahápe. Ko tiémpope hetaiterei oĩ umi ‘ndohayhúiva ihéntepe’ ha “umi kuimbaʼe aña ha hovamokõiva oho vai vaive” (2 Tim. 3:1-5, 13). Añetehápe ivaieterei hína umi mbaʼe Satanás okalkuláva ojapo ñandeperhudika hag̃ua, ha ñambyasyeterei oĩ haguére umi hénte ojapóva umi mbaʼe ogustáva Satanáspe. Péro Jehová ipoderosoiteve hína Satanásgui térã umi ojapóvagui Satanáspe ogustáva. Jehová ningo oikuaapa la Satanás ojapóva. Ñande ñaimekuaa segúro Jehová oikuaa porãha mbaʼeichaitépa jasufri ha ikatuha omeʼẽ ñandéve pe konsuélo ñaikotevẽva. ¡Ajépa javyʼaite ikatu haguére jaservi Ñandejára omeʼẽvape opaichagua konsuélo! “Haʼe ñanekonsola opa umi ñande jehasa asýpe, ikatu hag̃uáicha pe konsuélo Ñandejára omeʼẽva ñandéve rupive, ñande avei ñakonsola umi ohasávape opaichagua jehasa asýre” (2 Cor. 1:3, 4).  ¿Mávarepa upéicharõ Jehová ojevale omeʼẽ hag̃ua konsuélo?

9. Oĩ jave umi tuakuéra ndoprotehéiva ifamíliape, ¿mbaʼépa Jehová ojapóta heʼi haguéicha rréi David Salmo 27:10-pe?

⁹ Oĩ ningo imitãme ituakuéra ndoprotehéi vaʼekue chupe pe avúsogui térã oavusa vaʼekue hese ihénte teete, umíva koʼýte oikotevẽ hína konsuélo. Rréi David oikuaa vaʼekue ikatuha jajerovia Jehová siémpre oporokonsolataha (elee Salmo 27:10). David ojerovia vaʼekue Jehová oñangarekotaha umi ndoprotehéi vaʼekuépe chupe ituakuéra, ha haʼetaha peteĩ Túa chupekuéra g̃uarã. ¿Mbaʼéichapa Jehová ojapo upéva? Haʼe ojevale umi isiervokuéra ifiélvare. Umi ermáno ha ermanakuéra kongregasionpegua ningo haʼe peteĩ família ñandéve g̃uarã. Jesús voi heʼi vaʼekue umi oadorávare Jehovápe haʼeha iñermáno, iñermána ha isýicha chupe g̃uarã (Mat. 12:48-50).

10. ¿Mbaʼépa apóstol Pablo heʼi vaʼekue pe tembiapo ojapo vaʼekuére?

¹⁰ Jahechami peteĩ ehémplo ohechaukáva mbaʼéichapa pe kongregasióngui ikatu oiko ñane família. Apóstol Pablo haʼe vaʼekue peteĩ ansiáno ifiélva ha ombaʼapo jejopýva kongregasión rehehápe. Haʼe omoĩ vaʼekue peteĩ ehémplo iporãva, ha espíritu sánto rupive oskrivi vaʼekue ojesegi hag̃ua iñehémplo, haʼe voi osegiháicha Cristo ehémplo (1 Cor. 11:1). Jahechamína Pablo heʼi vaʼekue pe tembiapo ojapo vaʼekuére ansiánoramo: “Ore orembaʼeporã penendive, peteĩ sy omokambu ha omokunuʼũháicha imembýpe” (1 Tes. 2:7). Ko tiémpope avei, umi ansiáno imbaʼeporã ha mborayhúpe oipuru la Biblia omeʼẽ hag̃ua konsuélo umi oikotevẽvape.

11. ¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe ndahaʼeiha umi ansianokuérante ikatúva omeʼẽ konsuélo?

¹¹ Péro, ¿ansianokuérantepa ikatu omeʼẽ konsuélo umi ojeavusa térã ojeviola vaʼekuépe? Nahániri. Enterove jareko pe rresponsavilida ‘jasegi hag̃ua ñañokonsola’ (1 Tes. 4:18). Umi ermána ijerovia mbaretéva ikatu tuicha oipytyvõ umi ermána oikotevẽvape konsuélo. Ndareíri ningo Jehová oñembojoja peteĩ sy okonsolávare imembýpe ohechauka hag̃ua mbaʼeichagua konsuélopa haʼe omeʼẽ umi ohasa asývape (Is.  66:13). La Biblia oñeʼẽ avei umi kuña okonsola vaʼekuére umi osufrívape (Job 42:11). ¡Mbaʼeichaitépa oiméne Jehová ovyʼa ohechávo umi ermána ñane kongregasionpegua okonsolaha hína umi ermána osufrívape! Sapyʼánte, umi ansiáno ikatu oporandu apartete peteĩ ermána ijerovia mbaretévape ndaikatúipa oipytyvõmi peteĩ ermána ohasávape hína peichagua sufrimiénto. *

12. ¿Mbaʼépa ñañatende vaʼerã ani hag̃ua jajapo?

¹² Ñaipytyvõta jave peteĩ ermáno térã ermánape, ñañatende vaʼerã ani ñaporandu chupe umi mbaʼe haʼe nomombeʼuséiva (1 Tes. 4:11). Upéicharõ, ¿mbaʼépa ikatu jajapo ñaipytyvõ hag̃ua umi oikotevẽvape ha oipotávape ñakonsola chupe? Jahechamína la Biblia rupive 5 kósa ikatúva jajapo ñaporokonsola hag̃ua.

13. Heʼiháicha 1 Reyes 19:5-8, ¿mbaʼépa Jehová ánhel ojapo Elías rehehápe, ha mbaʼépa ikatu jajapo jasegi hag̃ua iñehémplo?

¹³ Jajapo álgo pe osufríva rehehápe. Proféta Elías okañýrõ guare ohóvo ani hag̃ua ojejuka chupe, haʼe oñeñandu vaieterei ha omanose voi. Upémarõ Jehová omondo peteĩ ánhel ipoderósova hendápe omokyreʼỹ hag̃ua chupe. Pe ánhel omeʼẽ Elíaspe pe oikotevẽva upe jave. Haʼe omeʼẽ chupe pan haku asýva ha mborayhúpe heʼi chupe hoʼu hag̃ua (elee 1 Reyes 19:5-8). Upe oiko vaʼekue ñanemboʼe peteĩ mbaʼe iñimportánteva: Jajapóramo jepe peteĩ mbaʼe michĩva ñande rapicha rehehápe, ikatu tuicha ñaipytyvõ upe persónape. Jahechauka hag̃ua jahayhuha ñane ermáno térã ñane ermána osufrívape ikatu jajapo chupe álgo hoʼu vaʼerã, jarregala chupe peteĩ mbaʼe michĩva jepe, jaskrivi peteĩ notaʼi térã peteĩ mensáhe ñamokyreʼỹ hag̃ua chupe. Oiméramo ijetuʼu ñandéve ñañeʼẽ pe ermáno térã ermánandi umi mbaʼe oñandúvare, ikatu hína jajapo koʼã mbaʼe jaʼe vaʼekue jahechauka hag̃ua jajepyʼapyha hese.

14. ¿Mbaʼépa ikatu ñaaprende Elías ehémplogui?

¹⁴ Ñamoñeñandu segúro ha ñamoñeñandu porã pe osufrívape. Ikatu hína ñaaprendeve álgo Elías rembiasakuégui. Peteĩ milágro rupive Jehová omombarete pe profétape ojapo hag̃ua pe viáhe pukuete ikatu hag̃uáicha og̃uahẽ Sérro Horébpe, pe lugár Jehová ojapo haguépe pe kompromíso ipuévlondi. Oiméne Elías oñeñandu raʼe segúro upe lugár opytávape mombyryete, pórke upépe haʼe oĩta mombyry porã umi ojukasévagui chupe. ¿Mbaʼépa ikatu ñaaprende ko ehémplogui? Oiméramo ñande ñakonsolase peteĩ ojeavusa térã ojeviola vaʼekuépe, tekotevẽ ñamoñeñandu raẽ chupe segúro. Iporãta avei umi ansianokuéra orekóramo enkuénta peteĩ ermána osufríva ikatuha oñeñandu segúra ha itrankilave oñeñeʼẽramo hendive hógape ha hoʼu jave terere térã kaʼay, oñemongeta rangue hikuái hendive Salón del Réinope. Ótro katu ikatu oñeñandu porãve oñeñeʼẽramo hendive pe Salónpe.

15, 16. ¿Mbaʼépa heʼise ñahendukuaa ñande rapichápe?

¹⁵ Ñahendukuaa vaʼerã. La Biblia heʼi porã ñandéve: “Opavave tekotevẽ ipyaʼe ohendukuaa hag̃ua ha imbegue oñeʼẽ [...] hag̃ua” (Sant. 1:19). ¿Ñandépa ñahendukuaa hína ñande rapichápe? Ikatu ñapensa ñahendukuaaha ñamañánteramo pe ótra persónare jaʼeʼỹre chupe mbaʼeve. Péro ndahaʼéi upévante jajapo vaʼerã ñahendukuaa hag̃ua ótrope. Por ehémplo, Elías heʼipaite rire Jehovápe mbaʼeichaitépa oñeñandu vai, Jehová ohendu chupe ha ohechakuaa Elías okyhyjeha, oñeñanduha haʼeño ha opensaha entéro mbaʼe ojapo vaʼekue ndovaleiha mbaʼeverã. Jehová ningo mborayhúpe oipytyvõ chupe anivéma hag̃ua oñeñandu upéicha, ha ohechauka añetehápe ohendu hague Elíaspe (1 Rey. 19:9-11, 15-18).

¹⁶ ¿Mbaʼéichapa ikatu jahechauka ñambyasy ha jaiporiahuverekoha ñande rapichápe ñahendu aja chupe? Sapyʼánte, umi mbaʼe jaʼéva mborayhúpe ha ñapensa porã rire ikatu ohechauka  mbaʼéichapa ñande ñañeñandu. Por ehémplo ikatu jaʼe: “¡Ambyasyete ningo la oiko vaʼekue nderehe! ¡Mitã rehe ningo ndojejapói vaʼerã upéicha!”. Ikatu voi ñaporandu jey chupe algúna kósa jaasegura hag̃ua ñantende porãpa hína la heʼíva upe ñane amígo térã ñane amíga osufríva. Ikatu avei jaʼe chupe: “Chepytyvõmína antende porã hag̃ua upe ere vaʼekue”. Térã ikatu jaʼe: “Erérõ guare péicha, antende kuri..., ¿antende porãiko hína?”. Péicha ñañeʼẽramo mborayhúpe ñande rapichápe, jaasegura hína chupe añetehápe jajapysakaha hese ha ñañehaʼãha ñantende umi mbaʼe oñandúva (1 Cor. 13:4, 7).

17. ¿Mbaʼérepa ñanepasiénsia ha ‘ñanembegue vaʼerã ñañeʼẽ hag̃ua’?

¹⁷ Ñañatende vaʼerã ikatu hag̃uáicha ‘ñanembegue ñañeʼẽ hag̃ua’. Ani ñañeʼẽjoko pe persónape jakorrehi térã ñameʼẽ hag̃ua chupe konsého, ha ñanepasiénsiakena hese. Elías heʼipaitérõ guare Jehovápe mbaʼéichapa oñeñandu, haʼe oĩ vaieterei kuri ha oipuru umi palávra ohechaukáva mbaʼeichaitépa oñembyasy. Upéi, Jehová omombarete rire chupe ijerovia, Elías heʼi jey mbaʼéichapa oñeñandu ha heʼi jey la mísma kósa heʼíma vaʼekue voi (1 Rey. 19:9, 10, 13, 14). ¿Mbaʼépa ñanemboʼe upéva? Sapyʼánte umi osufríva oikotevẽ omombeʼu mbaʼéichapa oñeñandu mas de una ves. Upéicha jave, ñande ñanepasiénsia vaʼerã ha ñahendu chupekuéra Jehová ojapoháicha. Jaʼe rangue chupekuéra mbaʼéichapa osolusiona vaʼerã iprovléma, ikuentave jahechauka ñambyasy ha jahayhuha chupekuéra (1 Ped. 3:8).

18. ¿Mbaʼeichagua ñemboʼépa ikatu okonsola upe osufrívape ha mbaʼérepa?

¹⁸ Ñañemboʼe vaʼerã ñande pyʼaite guive pe osufrívandi. Umi oĩ vaietereíva sapyʼánte oñandu ndaikatuiha oñemboʼe. Pe persóna ikatu opensa nomereseiha oñemoag̃ui Jehováre. Ñande ñakonsolaséramo chupe, ikatu ñañemboʼe hendive ha jaipuru héra ñane ñemboʼépe. Ikatu jaʼe Jehovápe mbaʼeichaitépa ñande ha umi ermáno kongregasionpegua jahayhu upe persóna ohasa asývape. Ikatu avei jajerure Jehovápe tombopyʼaguapy ha tokonsola pe isiérvo ohayhuetévape.  Peichagua ñemboʼe ningo tuichaiterei ikatu oporokonsola (Sant. 5:16).

19. ¿Mbaʼéichapa ikatu jajeprepara ñaporokonsola hag̃ua?

¹⁹ Jaiporavo vaʼerã umi palávra oporomongueráva ha oporokonsoláva. Ñapensa porãkena la jaʼe vaʼerãre. Japoi rei reíramo ñande jurúgui ikatu ñaporolastima hína. Péro umi mbaʼe jaʼéva mborayhúpe haʼete pohã oporomongueráva (Prov. 12:18). Upévare jajerurékena Jehovápe tañanepytyvõ jaipuru hag̃ua umi palávra ikatúva omokyreʼỹ ha okonsola upe osufrívape. Ñanemanduʼa vaʼerã umi mbaʼe heʼíva Jehová la Biblia rupive ipoderosoitereiveha oimeraẽ mbaʼe ikatúvagui jaʼe (Heb. 4:12).

20. ¿Mbaʼépa ikatu opensa ijehe umi ermáno ha ermána ojeavusa térã ojeviola vaʼekue, ha mbaʼépa ñande ñamomanduʼase chupekuéra?

²⁰ Oĩ umi ermáno ha ermána ojeavusa térã ojeviola vaʼekue opensáva ijehe ikyʼaha, ndovaleiha mbaʼeverã, avave ndohayhuiha chupe térã nomereseiha voi ojehayhu. ¡Péro umíva ningo japu memete! Upévare jaipuru vaʼerã la Biblia ñamomanduʼa hag̃ua chupekuéra Jehová añetehápe ohayhuetereiha chupekuéra (ehecha pe rrekuádro “ Konsuélo omeʼẽva la Biblia”). Ñanemanduʼa vaʼerã mbaʼéichapa peteĩ ánhel mborayhúpe omombarete vaʼekue proféta Daniélpe, haʼe ikangy ha oñeñandu vaietereírõ guare. Jehová ningo oipota vaʼekue upe isiérvo ohayhuetéva oikuaa haʼe ovaloraitereiha chupe (Dan. 10:2, 11, 19). Upéicha avei Jehová ovaloraiterei umi ñane ermáno ha ermána osufrívape hína.

21. ¿Mbaʼépa ohaʼarõ umi mbaʼe vai apoha noñarrepentírivape, péro mbaʼépa ñande jajapo vaʼerã upéva oiko mboyve?

²¹ Ñameʼẽ jave konsuélo, ñande ñamomanduʼa hína koʼã ermánope Jehová ohayhuha chupekuéra. Ñanemanduʼa vaʼerã avei Jehová haʼeha peteĩ Dios ihústova. Jehová ningo oikuaapaite máva mávarepa ojeavusa vaʼekue, ótro ndoikuaáiramo jepe. Haʼe ohechapaite la oikóva ha nopermitimoʼãi opyta kastigoʼỹre ni peteĩ mbaʼe vai apoha noñarrepentíriva (Núm. 14:18). Upéva oiko mboyve, ñañehaʼãkena enterove jahechauka jahayhuha umi ojeavusa vaʼekuépe. Ha tuicha ñanembopyʼaguapy jaikuaávo Jehová omongueraitetaha umi osufrívape Satanás ha imúndo aña káusare. Koʼẽrõitéma avave naimanduʼamoʼãvéima entéro koʼã mbaʼe ñanembosufrívare ha ojeietétama ñane korasõgui (Is. 65:17).