1. ¿Mbaʼépa ikatu jajapo umi purahéi rupive?

PETEĨ eskritór de músika ifamósova heʼi vaʼekue: “Rehendu jave umi palávra, nemopensa. Rehendu jave umi melodía, nembopyʼarory. Péro repurahéi jave katu, umi palávra og̃uahẽ ne korasõite peve”. Umi kántiko rupive ñambotuicha ñande Ru yvagapeguápe ha jahechauka jahayhuha chupe. Avei péicha ñañemoag̃uive hese. Jahechakuaa upéicharõ mbaʼérepa umi purahéi iñimportanteterei jaadora hag̃ua Jehovápe, tahaʼe japurahéirõ ñaneaño térã ñane ermanokuérandi.

2, 3. a) ¿Mbaʼéichapa heta oĩ oñeñandúva opurahéi jave kongregasiónpe? b) ¿Mbaʼe porandúpa ñambohováita ko artíkulope?

² ¿Mbaʼéichapa reñeñandu repurahéi jave kongregasiónpe? ¿Retĩpa repurahéi hatã hag̃ua? Heta lugárpe, kuimbaʼekuéra ndojepokuaái opurahéi ótro rovake. Upéva ningo ndouporãi kongregasiónpe, koʼýte umi ansiáno ikoyguáramo opurahéi hag̃ua, térã ojapóramo ótra kósa pe kántiko aja (Sal. 30:12).

³ Umi purahéi rupive ñamombaʼeguasu Jehovápe. Péicha rupi ñañehaʼãmbaite ani hag̃ua jajeperde umi kántiko. Upévare iporã ñañeporandu: “¿Mbaʼépa che apensa umi kántiko ojepurahéivare rreunionhápe? ¿Mbaʼépa ikatu ajapo atĩramo apurahéi hag̃ua ótro rovake? Ha, ¿mbaʼépa ikatu ajapo apurahéi hag̃ua che pyʼaite guive?”.

4, 5. ¿Mbaʼéichapa oñeorganisa vaʼekue pe músika pe témplope?

⁴ Ymaite guive, Jehová siervokuéra opurahéi omombaʼeguasu hag̃ua chupe. Umi israelita iñeʼẽrendu tiémpope Jehovápe, pe purahéi iñimportanteterei vaʼekue chupekuéra g̃uarã. Por ehémplo, David oorganisárõ guare umi ombaʼapótavape témplope, omoĩ 4.000 levítape oñenkarga hag̃ua pe músikare ojeadora jave Jehovápe. Umíva apytégui, oĩ vaʼekue 288 kuimbaʼe “oñembokatupyry vaʼekue opurahéi hag̃ua Jehovápe, enterovete ivaleterei” (1 Crón. 23:5; 25:7, TNM).

⁵ Umi melodía ha purahéi iñimportánte vaʼekue oñeinaugurárõ guare pe témplo. La Biblia heʼi: “Umi ombopúva trompéta ha umi opurahéiva oñepyrũ omombaʼeguasu ha oagradese oñondivepa Jehovápe, ha oñehendu pe trompéta pu, umi platíllo ha umi instruménto musikál ryapu oñemombaʼeguasu hag̃ua Jehovápe”. Upe javete, “Jehová podér omimbipáva omyenyhẽ Ñandejára tee róga”. Koʼã mbaʼe ningo katuete oipytyvõne raʼe umi israelítape ojeroviave hag̃ua Jehováre (2 Crón. 5:13, 14; 7:6, TNM).

6. ¿Mbaʼéichapa Nehemías oorganisa vaʼekue pe músika oservírõ guare kómo governadór Jerusalénpe?

⁶ Nehemías oorganisa vaʼekue umi israelítape omopuʼã jey hag̃ua Jerusalén murálla. Avei oorganisa umi levítape opurahéi ha ombopu hag̃ua músika. Oñeinaugurárõ guare umi murálla, pe músika oipytyvõ ojevyʼave hag̃ua. Avei Nehemías odividi “mokõi grúpope umi opurahéiva oagradese hag̃ua Ñandejárape”. Káda grúpo oguata pe murálla ári, peteĩva oho un ládo gotyo ha pe ótro grúpo katu pe ótro ládo gotyo, ha ojotopa hikuái pe témplo ypýpe. Haʼekuéra opurahéi hatãiterei ha oñehendu voi chupekuéra mombyry guive (Neh. 12:27, 28, 31, 38, 40, 43, TNM). Katuete ningo Jehovápe ogustaitereíne raʼe ohendúrõ guare isiervokuérape opuraheiha kyreʼỹme omombaʼeguasu hag̃ua chupe.

7. ¿Mbaʼéichapa Jesús ohechauka vaʼekue pe músika iñimportantetereiha ñamombaʼeguasu hag̃ua Jehovápe?

⁷ Jesús tiémpope, pe músika iñimportánte vaʼekue avei oñemombaʼeguasu hag̃ua Jehovápe. Por ehémplo, ñapensamína la oiko vaʼekuére pe día iñimportantevévape enterovévagui. Jesús ojapo rire pe Séna del Señór idisipulokuérandi, haʼekuéra opurahéi ombotuicha hag̃ua Jehovápe (elee Mateo 26:30).

8. ¿Mbaʼéichapa umi kristiáno síglo primérope guare omoĩ ñandéve ehémplo porã?

⁸ Umi kristiáno síglo primérope guare opurahéi vaʼekue omombaʼeguasu hag̃ua Jehovápe, ha péicha omoĩ ñandéve ehémplo porã. Umi israelita ningo oñembyatými pe témplope, upéva haʼe vaʼekue peteĩ lugár tuicháva ha iporãva. Péro umi kristiáno ndaupéichai vaʼekue, haʼekuéra oñembyatýnte ogahárupi. Upéicharõ jepe, opurahéi avei hikuái ipyʼaite guive. Apóstol Pablo heʼi vaʼekue iñermanokuérape: “Pesegíkena peñohekomboʼe ha peñomokyreʼỹ, upearã pepurahéi sálmo, pembotuicha Ñandejárape ha pepurahéi músika iporãva omombaʼeguasúva chupe. Pegueropurahéi Jehovápe pende pyʼaite guive” (Col. 3:16). Ñande purahéi ryrúpe oĩ umi “músika iporãva omombaʼeguasúva” Jehovápe. Koʼã purahéi haʼe hína “hiʼupy hiʼoraitépe” omeʼẽva ñandéve “pe tembiguái jeroviaha ha iñarandúva” (Mat. 24:45).

9. a) ¿Mbaʼérepa algúno otĩ opurahéi hag̃ua rreunionhápe ha asambleahápe? b) ¿Mbaʼépa ñanepytyvõta japurahéi hag̃ua Jehovápe ñande pyʼaite guive, ha mávapa omoĩ vaʼerã la ehémplo? (Ehecha pe taʼanga oĩva iñepyrũme).

⁹ ¿Mbaʼérepa algúno otĩ opurahéi hag̃ua?  Ikatu ningo ñane hentekuéra apytépe térã pe lugár jaikohápe ndojejepokuaái ojepurahéi. Ikatu avei ñahendu jepi rrádio térã télepe umi kantánte opurahéi jave, ha ñañekomparávo hesekuéra nañanekyreʼỹi térã ñatĩ japurahéi hag̃ua. Péro ñande jareko hína pe rresponsavilida japurahéivo ñamombaʼeguasu hag̃ua Jehovápe. ¿Mbaʼépa ikatu ñanepytyvõ japurahéi porãve hag̃ua? Jahupi ñane kántiko ñande resa altúra peve, ñañakãrapuʼã ha kyreʼỹme japurahéi (Esd. 3:11; elee Salmo 147:1). Heta Salón del Reino oreko téle térã projektór ojehechahápe umi kántiko létra, ha upéva ikatu ñanepytyvõ japurahéi hatãve hag̃ua. Koʼág̃a avei ojejapo jave pe Eskuéla del Ministério del Rréino ansianokuérape g̃uarã, ojepurahéi umi kántiko. Upéva ohechauka iñimportanteha ansianokuéra omoĩ la ehémplo ojepurahéi jave rreunionhápe.

10. ¿Mbaʼérehepa ñanemanduʼa vaʼerã oimérõ ñatĩ japurahéi hatã hag̃ua?

¹⁰ Heta oĩ otĩva opurahéi hag̃ua pórke ndoipotái oñehendu chupekuéra, térã openságui ivós vaietereiha. Péro ñapensamína ko mbaʼére: “Enterovéva ningo jajavy heta vése” ñañeʼẽ jave, péro ndahaʼéi upévarente nañañeʼẽvéimava (Sant. 3:2). Upéicha avei, ikatu hína nañandevosporãi, péro ndajahejái vaʼerã upéva ñandejoko japurahéi hag̃ua Jehovápe.

11, 12. ¿Mbaʼe konséhopa ñanepytyvõkuaa japurahéi porãve hag̃ua?

¹¹ Sapyʼánte ikatu ñatĩ japurahéi hag̃ua pórke ndajaikuaái mbaʼéichapa japurahéi vaʼerã. Upévare, jahechamína umi konsého isensíllova ñanepytyvõtava japurahéi porãve hag̃ua. *

¹² Ñande ningo ikatu japurahéi hatã porã ñaaprendéramo mbaʼéichapa jarrespira vaʼerã japurahéi jave. Pe elektrisida omyendyháicha peteĩ fóko ohesape  porã hag̃ua, ñande rrespirasión omeʼẽ avei ñandéve pe fuérsa ñañeʼẽ ha japurahéi hag̃ua. Japurahéi jave, ñande vos oreko vaʼerã pe mísmo volúmen orekóva ñañeʼẽ jave, térã ikatu voi hatãve (Ikatu rehecha umi konsého oĩva lívro Eñembokatupyrýke Eskuéla Jaipurukuaa Hag̃ua la Biblia Rupive, páhina 181-184, pe leksión héravape “Emehora la nde vos”). La Bíbliape ojeʼe voi Ñandejára siervokuéra vyʼápe opurahéi hatã vaʼerãha (Sal. 33:1-3).

13. Emombeʼu mbaʼépa ikatu jajapo japurahéi kyreʼỹve hag̃ua.

¹³ Rejapo jave nde estúdio de família térã reime jave neaño, etanteami koʼã mbaʼe: Eelehi peteĩva umi purahéi ndegustavéva ñande purahéi ryrúgui. Eleepaite pe kántiko hatã porã. Upéi, emoinge nde jurúrupi áire emyenyhẽ meve ne pulmón, ha syryrýpe elee peteĩ orasión. Péro ani nderesarái remantene vaʼerãha pe mísmo volúmen. Koʼág̃a ikatúma repurahéi pe orasión pe mísmo volúmen repraktika haguéicha nde lektúrape (Is. 24:14). Péicha rehecháta nde vos ipotenteveha, ha upéva iporãiterei. Aníkena retĩ ni rekyhyjétei rejapo hag̃ua upéva.

14. a) ¿Mbaʼéichapa ñanepytyvõ japurahéi porãve hag̃ua jaavrivérõ ñande juru? (Ehecha pe rrekuádro “ Japurahéi porãve hag̃ua”). b) Emombeʼu umi konsého ikatúva ñanepytyvõ ñamehorave hag̃ua ñande vos.

¹⁴ Ikatu hag̃uáicha nde vos ipotenteve tekotevẽ eavri porã nde juru. Jaikuaaháicha, ñañeʼẽta jave natekotevẽi jaavrieterei ñande juru, péro japurahéi jave jaavrive vaʼerã. ¿Mbaʼépa ikatu rejapo rehechakuaárõ nde vos ikangyha térã ne ñeʼẽ poʼírõ? Ikatu retopa informasión nepytyvõtava lívro Eñembokatupyrýke Eskuéla Jaipurukuaa Hag̃ua la Biblia Rupive páhina 184-pe, pe rrekuádro hérava “Mbaʼépa ikatu rejapo rerekóramo koʼã provléma”.

15. a) ¿Mbaʼépa oñeanunsia kuri pe rreunión anuál 2016-pe? b) ¿Mbaʼérepa tekotevẽ kuri oñemodifika umi purahéi?

¹⁵ Pe rreunión anuál oiko vaʼekue 2016-pe,  ermáno Stephen Lett oĩva pe Kuérpo Governántepe, oanunsia oĩha peteĩ purahéi ryru pyahu hérava Vyʼápe japurahéi Jehovápe. Ermáno Lett omombeʼu mbaʼérepa tekotevẽ kuri oñemodifika umi kántiko oĩma vaʼekue voi. Por ehémplo áño 2013-pe osẽ kuri ingléspe pe Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras edisión rrevisáda. Ha ojehecha unas kuánta palávra oĩva pe purahéi ryru tujápe ndaiporiveimaha pe Biblia pyahúpe. Upévare tekotevẽ kuri oñekambia heta palávra oĩva ñande purahéi ryru tujápe. Avei oñemoĩ purahéi pyahu oñeʼẽva predikasiónre ha pe rreskátere. Pe Kuérpo Governánte oipota kuri peteĩ purahéi ryru ojejapóva materiál porãme, pórke pe músika iñimportanteterei ñamombaʼeguasu hag̃ua Jehovápe. Upévare, ojejapo hag̃ua ijape ojepuru pe mísmo materiál orekóva pe Biblia edisión rrevisáda.

16, 17. ¿Mbaʼe mbaʼépa oñemehora pe kántiko pyahúpe?

¹⁶ Umi purahéi oĩva pe kántiko pyahúpe oñeordena por téma, péicha ifasilve ojepuru hag̃ua. Por ehémplo, umi 12 purahéi oĩva ñepyrũrã oñeʼẽ Jehováre, umi 8 purahéi oĩva upe rire oñeʼẽ Jesúsre ha pe rreskátere, ha péicha oho hese. Pe kántiko pyahu oreko iñepyrũhaitépe peteĩ lísta de téma ojekuaa hag̃ua mbaʼérehepa oñeʼẽ umi purahéi. Upéva ningo ideprovechoiterei, por ehémplo peteĩ ermáno oelehíta jave peteĩ kántiko ohóva pe idiskúrso púvlikore.

¹⁷ Unos kuánto purahéi ojejapo sensillomie ikatu hag̃uáicha ñantende porãve ha opokove ñanderehe. Oĩ palávra ndojepuruguasuvéimava, por ehémplo, “márõ”, “ijapyraʼỹva”, ha umícha. Avei ojehecha iporãha oñekambia unos kuánto purahéi título. Peteĩ purahéi hérava kuri “Tekotevẽ ñanepasiénsia”, koʼág̃a héra “Ñanepasiénsiakena”. Ko purahéipe oñekambia mimi avei la heʼíva. Ótro purahéi héra vaʼekue “Emopotĩ ne korasõ”, ha koʼág̃a oñembohéra “Ñañatende porã ñane korasõre”. ¿Mbaʼérepa ojejapo koʼã kámbio? Pórke anteve peteĩ persóna opurahéi jave koʼã kántiko, haʼete ku omandáva ótrope la ojapo vaʼerã. Upéva ikatu kuri omoñeñandu vai umi ou ramóvape rreunionhápe ha asambleahápe, avei umi imitãvape ha ermanakuérape.

18. ¿Mbaʼérepa iporãta ñaaprendéramo umi purahéi oĩva ñane kántiko pyahúpe? (Ehecha pe nóta).

¹⁸ Haʼete ningo ku ñañemboʼéva Jehovápe japurahéi jave heta kántiko oĩva ñane purahéi ryru pyahúpe. Koʼã purahéi ñanepytyvõ ñamombeʼu hag̃ua chupe mbaʼéichapa ñañeñandu. Oĩ katu umi ñanepytyvõva ikatu hag̃uáicha ñamokyreʼỹ ermanokuérape “japorohayhu ha jajapo hag̃ua iporãva” (Heb. 10:24). Iporãta jaikuaáramo umi kántiko melodía ha la heʼíva. Upéva ikatúta jajapo ñahendu memérõ umi kóro jatopáva ñande sítio jw.org-pe. Ñañensajáramo umi kántiko ñande rógape, japurahéita ñande pyʼaite guive ha nañatĩmoʼãi. *

19. ¿Mbaʼéichapa enterovéva ikatu ñambotuicha Jehovápe?

¹⁹ Ani ñanderesarái pe músika rupive ñamombaʼeguasuha avei Jehovápe. Péicha jahechauka jaagradese ha jahayhuha chupe (elee Isaías 12:5). Kyreʼỹme japurahéi jave, ñaanima avei umi ótrope ojapo hag̃ua upéva. Añetehápe, enterove ñaiméva kongregasiónpe, tahaʼe ipyahúva, ijedáva térã imitãva, ikatu ñambotuicha Jehovápe japurahéivo chupe. Upévare, aníkena ñatĩ, síno japurahéi ñande pyʼaite guive. Jajapo pe salmísta heʼi vaʼekue: “Pepurahéi vaʼerã Jehovápe” (Sal. 96:1, TNM). Upéicharõ, ¡japurahéikena vyʼápe!