Ehecha oĩva pype

Ehecha oĩva pype

Oñeporandúva jepi

Oñeporandúva jepi

¿Máva mávarepa Jesús oñeʼẽ vaʼekue pe pyhare omano mboyve heʼírõ guare “Mbaʼe Porã Apoha”, ha mbaʼérepa péicha oñehenói kuri chupekuéra?

Upe pyhare omano mboyve, Jesús oñemoñeʼẽ ijapostolkuérape ani hag̃ua oñemombaʼeguasuse. Haʼe heʼi: “Peẽngo peikuaa mbaʼéichapa umi rréi omanda hetãyguakuérare, ha umi [Mbaʼe Porã Apoha] oñembotuicha. Peẽ katu ndaupéichai vaʼerã” (Luc. 22:25, 26, nóta).

¿Máva piko umi “Mbaʼe Porã Apoha” Jesús oñeʼẽ hague? Oĩ palávra yma ojeskrivi vaʼekue itáre térã ambue mbaʼére, avei monéda ha dokuménto ohechaukáva umi griego ha romano ojepokuaa hague omoĩ pe título Euerguétes (Evérgetes) térã “Mbaʼe Porã Apoha”. Péicha haʼekuéra omombaʼeguasu umi kuimbaʼe ha governánte iñimportántevape. Avei ojeguerohory koʼã kuimbaʼépe ojapógui algúna kósa ideprovéchova umi héntepe.

Unos kuánto rréipe oñehenói vaʼekue “Mbaʼe Porã Apoha”. Umíva apytépe oĩ umi governánte egipcio hérava Tolomeo III Evérgetes (247-222 rupi a.C.) ha Tolomeo VIII Evérgetes II (147-117 rupi a.C.). Péicha oñehenói vaʼekue avei umi governánte romano héravape Julio César (48-44 a.C.) ha Augusto (31 a.C.-14 d.C.), ha pe rréi de Judea héravape Herodes el Grande. Pe rréi de Judéape oiméne oñemoĩ ko título pórke ogueruka kuri trígo ótro hendágui umi hénte iñembyahyipárõ guare, ha omeʼẽ rupi ao umi oikotevẽvape.

Peteĩ expérto alemán ostudiáva umi mbaʼe oĩva la Bíbliape, hérava Adolf Deissmann heʼi pe título “Mbaʼe Porã Apoha” ojepuru hague heta hendárupi. Haʼe omombeʼu: “Sapyʼaitépe ikatu jatopa mas de 100 párte [ojepuruhápe pe título], jarrevisáramo umi mbaʼe ojeskrivi vaʼekue ymaiterei”.

Upéicharõ, Jesús oñeʼẽrõ guare umi ‘Mbaʼe Porã Apoháre’, ¿mbaʼépa omboʼese kuri heʼírõ guare idisipulokuérape: “Peẽ katu ndaupéichai vaʼerã”? ¿Heʼise piko raʼe ndojepyʼapýi vaʼerãha hikuái ikomunidáre ha noipytyvõi vaʼerãha umi héntepe oikotevẽ jave? Nahániri. Amalisia Jesús oipotánte kuri idisipulokuéra ohechakuaa iñimportanteha umi mbaʼe omomýiva peteĩ persónape ipojera hag̃ua.

Jesús tiémpope, heta irríkova oipota vaʼekue ojeguerohory chupekuéra. Upévare koʼã persóna omeʼẽ la oñekotevẽva oiko hag̃ua umi espektákulo ha huégo oentretenéva umi héntepe. Avei ojapokámi hikuái párke ha témplo, térã oipytyvõ oiko hag̃ua ambue mbaʼe ogustáva hetápe. Péro haʼekuéra ojapo umi mbaʼe ojejepopete hag̃ua chupekuéra, okae porã hag̃ua enterovépe térã ojevota hag̃ua hesekuéra. Peteĩ puvlikasión heʼi: “Añetehápe oĩ vaʼekue umi persóna imbaʼeporãva hapichándi ha upévare ipojeráva. Péro hetave vése oiko upéva umi rríko ohekágui la okonveníva chupekuéra polítikape”. Upéicha rupi Jesús ndoipotái vaʼekue ni mbaʼevéicharõ isegidorkuéra ojapo peteĩ mbaʼe itaryrýi haguére térã openságui ijehénte.

Un tiémpo rire, apóstol Pablo omomanduʼa jey vaʼekue umi ermánope iñimportanteha ñanesinséro ñameʼẽ jave. Haʼe heʼi kuri umi ermáno Corintoguápe: “Káda uno tomeʼẽ ipyʼapýpe odesidiháicha, anítei omeʼẽ tovapukúpe ni ojejopýgui chupe; Ñandejára ohayhúgui upe vyʼapópe omeʼẽvape” (2 Cor. 9:7).