Mbaʼe mbaʼépa ñanemboʼe Ezequiel (párte 1)
Jehová Ñeʼẽ ningo oikove
Mbaʼe mbaʼépa ñanemboʼe Ezequiel (párte 1)
ÁÑO 613-pe Jesús ou mboyve, proféta Jeremías oĩ Judápe ha pyʼaguasúpe omombeʼu Jerusalén oñehunditaha ha Judá opytataha tapere. Rréi Nabucodonosor Babiloniaygua ogueraha tembiguairã heta hudíope. Ijapytépe oĩ Daniel ha mbohapy iñirũ. Koʼã mitãrusu ombaʼapo rréi palásiope. Umi hudío oiko “Babilóniape ysyry Kebar rembeʼýpe” (Ezequiel 1:1-3). Péro Jehová ndohejareíri chupekuéra. Haʼe oiporavo Ezequiélpe profetarã orekórõ guare 30 áño.
Lívro hérava Ezequiel ojehaipa 591-pe, ha omombeʼu oikóva 22 áño aja. Ezequiel ohai entéro mbaʼe oikohagueichaite. Haʼe omombeʼu mbaʼe féchape oñemeʼẽ chupe umi profesía, omoĩ día, més ha áño. Pe primera pártepe Ezequiel omombeʼu Jerusalén oñehunditaha. Segunda pártepe omombeʼu mbaʼépa oikóta umi tetã oĩvare ijerére. Ha ipahápe katu omombeʼu mbaʼéicha umi hénte oadora jeýta Jehovápe. Ko pártepe jahecháta mbaʼépa ñanemboʼe Ezequiel 1:1–24:27. Jahecháta umi visión ha profesía ohechaukáva Jerusalén oñehunditaha.
‘CHE ROMOĨ ÑANGAREKOHÁRAMO’
Ezequiel ohecha peteĩ mbaʼe ijojahaʼỹva, upéva hína Jehová oguapyha térã itróno. Upe rire ojeʼe chupe mbaʼépa ojapovaʼerã. “Che romoĩ Israelgua maymáva ñangarekoháramo” heʼi chupe Jehová. “Rehendúvo ñeʼẽ che jurúgui, nde remomaranduvaʼerã chupekuéra che rérape” (Ezequiel 3:17). Ohechauka hag̃ua mbaʼéicha Jerusalén oñemongoráta, ha mbaʼépa upéva oguerúta, ojeʼe Ezequiélpe orrepresenta hag̃ua mokõi hendáicha upe oikótava. Judáre katu Jehová heʼi: ‘Amboúta pende ári ñorairõ ha ahundíta umi oñemomorãha ñandejára guaʼu’ (Ezequiel 6:3). Umi hentekuérape heʼi: “Og̃uahẽ ñembyaipa guasu, che retãygua” (Ezequiel 7:7).
Áño 612-pe, peteĩ visión rupive Ezequiel ohecha oikóva Jerusalénpe. Hetaiterei mbaʼe vai ojejapohína Ñandejára rógape! Jehová omondo hiʼanhelkuérape (umi “6 kuimbaʼe”) ohundi hag̃ua umi omboykévape chupe. Ojesalva umi tapicha orekóva peteĩ márka ‘isyváre’ (Ezequiel 9:2-6). Upéva oiko mboyve, “tatapỹi hendýva” oñemombo pe táva ári. Upéicha Ñandejára heʼi ohunditaha chupekuéra (Ezequiel 10:2). Jehová heʼi umi iñañáva ‘ári oitytaha hembiapo vaikue’, ha avei ogueru jeytaha umi Israelgua isarambivaʼekuépe (Ezequiel 11:17-21).
Oreko rire pe visión, Ezequiel ohechauka mbaʼéichapa rréi Sedequías ha umi hénte okañy ha ohóta Jerusaléngui. Omongavaju umi proféta japu kuña ha kuimbaʼévape, ha ojaʼo umi taʼanga oadorávape. Judá oñembojoja peteĩ parralty ndahiʼáivare. Pe káso mokõi águila ha parralty rehegua ohechauka mbaʼépa ohupytýta Jerusalénpe ojeroviahaguére Egíptore. Upéi Jehová opromete ‘oikytĩtaha peteĩ yvyra roky ha orahataha oñotỹ sérro ijyvatevévape’ (Ezequiel 17:22, 23 [17:22, NM]). Judápe katu ndopytavéima ni peteĩ yvyra ‘mburuvicha guasu pópe g̃uarã’ (Ezequiel 19:14).
Porandukuéra:
1:4-28. Mbaʼépa hína pe kárro yvagapegua? Upéva orrepresenta Jehová organisasión yvagapegua oĩháme umi ánhel iñeʼẽrendúva. Ko kárro oñemomýi Ñandejára espíritu rupive. Pe omaneháva orrepresenta Jehovápe, tuichaiterei ha ndaijojaháiva. Peteĩ árko íris iporãitereíva ohechauka pyʼaguapy omeʼẽva Jehová.
1:5-11. Mbaʼépa umi irundy tekove? Ezequiel oñeʼẽ jeývo pe kárrore omombeʼu umi irundy tekove haʼeha keruvín (Ezequiel 10:1-11; 11:22). Upépe haʼe heʼi pe tóro rova haʼeha peteĩ keruvín rova (Ezequiel 10:14). Umi tóro ningo imbareteterei, upévare iporã ojeporu orrepresenta hag̃ua umi keruvínpe. Umíva niko ánhel imbaretetereíva.
2:6. Mbaʼérepa pyʼỹi ojeʼe Ezequiélpe yvypóra raʼy? Jehová ohenói péicha Ezequiélpe omomanduʼa hag̃ua chupe haʼe yvyporanteha. Péicha ohechakuaáta oñeʼẽramo jepe Jehová rérape, haʼe michĩetereiha hovake. Umi lívro héravape Mateo, Marcos, Lucas ha Juan oñehenói péicha Jesúspe 80 vése rupi. Péva ohechauka haʼe añetehápe ouhague peteĩ yvypóraicha.
2:9–3:3. Mbaʼérepa Ezequiélpe heʼẽ pe kuatia ñembyasy ha jaheʼo rehegua? Upéva ohechauka mbaʼépa Ezequiel opensa hembiapóre. Haʼe ningo ovyʼaiterei oservihaguére Jehová profétaramo.
4:1-17. Añetehápepa Ezequiel ohechaukáraʼe umi mbaʼe oikótava Jerusalén oñemongora aja? Jaikuaa ojapohague upéva, Ezequiel ojerure rupi Jehovápe okambia hag̃ua pe oiporútava ombojy hag̃ua hembiʼu ha Jehová oheja chupe. Oñenóvo ijasu gotyo ohechauka 390 áño aja umi 10 trívu Israelgua ojapohague ivaíva. Upéva oñepyrũ 997-pe ha opa oñehundívo Jerusalén 607-pe. Oñenóvo iderécha gotyo katu ohechauka Judá rembiapo vaikue 40 áñore. Oñepyrũ Jeremíaspe ojeporavórõ guare profetarã 647-pe ha opa 607-pe. Umi 430 ára aja Ezequiel ohasa saʼimi tembiʼu ha ýre ohechauka hag̃ua mbaʼéicha umi hénte iñembyahýita Jerusalén oñemongora aja.
5:1-3. Mbaʼérepa Ezequiel omosarambi iñakãrague yvytúre, ha upéi ombyaty michĩmi ijaópe? Upéva ohechauka oĩtaha ou jeýva Judápe oadora hag̃ua Jehovápe 70 áño rire (Ezequiel 11:17-20).
17:1-24. Mbaʼépa umi mokõi águila tuichaicháva, mbaʼéichapa oñekytĩ pe cedro rakã, ha mávapa pe yvyra ‘roky’ Jehová oñotỹva? Umi águila orrepresenta Babilonia ha Egipto mburuvichakuérape. Peteĩ águila oguejy pe cedro ruʼãre, upéva hína rréi oúva David familiarégui. Ko águila oikytĩ pe cedro rakã omoĩvo Sedequíaspe rreirã Joaquín rekovia. Jepe Sedequías oñekompromete oservitaha Babilóniape, upéi ojerure Egipto mburuvichápe oipytyvõ hag̃ua chupe, péro osẽ vai. Ojegueraha chupe Babilóniape ha upépe omano. Jehová katu oikytĩ peteĩ cedro ‘roky’, upéva hína Jesús. Kóva oñeñotỹ peteĩ ‘sérro ijyvatevévape’, yvyty Sión yvagapeguápe. Upépe oiko chugui peteĩ “yvyra neporãva”. Haʼe oguerúta heta mbaʼe porã yvyporakuérape g̃uarã (Apocalipsis [Revelación] 14:1).
Mbaʼépa ñanemboʼe:
2:6-8; 3:8, 9, 18-21. Ndajakyhyjeivaʼerã umi iñañávagui, jaikuaaukavaʼerã chupekuéra Ñandejára huísio og̃uahẽtaha. Oĩ jave nañanerenduséiva térã oñemoĩva ñanderehe diamánteicha ñanembaretevaʼerã. Péro ñañatendevaʼerã ani hag̃ua ñandepyʼahatã. Jaikuaa Jesús opredikahague umi héntepe oiporiahuverekógui chupekuéra, ha ñande jajapovaʼerã avei upéva (Mateo 9:36)
3:15. Oñemeʼẽ rire Ezequiélpe hembiaporã haʼe oho Tel-abídpe. Upépe opyta ‘7 ára ku iñakã tavyraívaicha’, ojepyʼamongeta umi mbaʼe omombeʼuvaʼerãre. Ñande avei ñahesaʼỹijo ha jajepyʼamongetavaʼerã ñantende porã hag̃ua umi mbaʼe hasýva oĩva Ñandejára Ñeʼẽme.
4:1–5:4. Ojapo hag̃ua Jehová heʼíva chupe, Ezequiel ipyʼaguasu ha ndaijejapoivaʼerã. Ñande avei tekotevẽ ñandepyʼaguasu ha nañañemombaʼeguasúi, jajapo hag̃ua umi tembiapo Ñandejára omeʼẽva ñandéve.
7:4, 9; 8:18; 9:5, 10. Og̃uahẽ vove ára Ñandejára okastiga hag̃ua umi iñañávape naiporãmoʼãi jaiporiahuvereko chupekuéra.
7:19. Jehová ohundi vove ko múndo añáme, pláta ha óro ndovalemoʼãi mbaʼeverã ku ytýicha.
8:5-18. Umi ohejáva Jehovápe ha upéi opuʼãva kongregasiónre ikatu ñanembyai. “Iñañáva, iñeʼẽme ohundi hapichápe.” (Proverbios 11:9.) Upévare ni guaʼuhápe nañahenduseivaʼerã haʼekuéra heʼíva.
9:3-6. Jareko hag̃ua pe márka tekotevẽ ñañemeʼẽ Ñandejárape, jajevautisa, ha jaiko Jesús oikohaguéicha. Upéicha añoite jajesalváta ág̃a ou vove “jehasa asy tuicháva” (Mateo 24:21, BNP). Umi kristiáno ungido omotenonde pe tembiapo oñemarka hag̃ua tapichakuérape. Upéva ojapo hikuái opredika ha omboʼévo chupekuéra. Ani hag̃ua ojeʼo ko márka ñandehegui, kyreʼỹme japredikavaʼerã hendivekuéra.
12:26-28. Jepe oĩ oñembohorýva hese, Ezequiel heʼivaʼerã chupekuéra Jehová heʼíva “ndaʼaremoʼãvéima oiko hag̃ua”. Ñande ñañehaʼãmbaitevaʼerã ñaipytyvõ opaichagua tapichápe ojerovia hag̃ua Jehováre, haʼe ohundi mboyve ko múndo aña.
14:12-23. Jajesalva hag̃ua ñandete ñañehaʼãvaʼerã. Ndaikatúi jajeko ótrore (Romanos 14:12).
18:1-29. Káda uno ñambohovaivaʼerã umi mbaʼe oúva ñane rembiapokuére.
“OPA MBAʼE OHEJÁTA YVÝRE ÑEMBYAIKUEPA”
Áño 611-pe, ojapóma 7 áño ojegueruhague umi Israelguápe Babilóniape. Upérõ umi karaikuéra Israelgua oho Ezequiel rendápe “oporandu hag̃ua Ñandejárape”. Ezequiel omombeʼu chupekuéra mbaʼeichaitépa umi Israelgua opuʼãvaʼekue Jehováre, ha Haʼe heʼihague ‘onohẽtaha ikyse puku’ okastiga hag̃ua chupekuéra (Ezequiel 20:1; 21:8 [21:3, NM]). Israel mburuvicha Sedequías rehe katu, Jehová heʼi: “Ojepeʼáta ndehegui jeguaka ne akã rehegua ha opa mbaʼe iñambuéta: og̃uahẽta yvate pe yvýpe oĩva ha hoʼáta yvýpe yvate oĩva! Opa mbaʼe ohejáta yvýre ñembyaikuepa. Ha upéva oikóta ou vove ku, che haʼégui chupe, omoĩtava tekojoja [Jesucristo]” (Ezequiel 21:31, 32 [21:26, 27, NM])
Jerusalén ojapo heta mbaʼe vai. Oñemombeʼu mbaʼéichapa Oholá (Israel) ha Oholibá (Judá) heko vai. Oholápe ojehejáma “umi hendive oikovaʼekue pópe, umi asírio, haʼe iñakãrakuha” (Ezequiel 23:9). Oholibá oñehundipotaite avei. Áño 609-pe oñemongora Jerusalénpe 18 mésere. Pe táva oñehundívo umi hénte iñakãtavyraipágui ndaikatúi oñembyasy. Ezequiel nomombeʼuivaʼerã umi héntepe oĩva Babilóniape mbaʼépa heʼi Ñandejára. Ohaʼarõ raẽ vaʼerã umi “okañyvaʼekue” ou omombeʼu chupe Jerusalén oñehundimahague (Ezequiel 24:26, 27).
Porandukuéra:
21:3. Mbaʼépa hína Jehová “kyse puku”? Jehová “kyse puku” ningo Rréi Nabucodonosor Babiloniaygua ha isoldadokuéra. Haʼe oiporu chupekuéra okastiga hag̃ua Jerusalén ha Judápe. Ko téysto ikatu avei oñeʼẽ Jehová anhelkuéra imbaretévare.
24:6-14. Mbaʼépa heʼise pe ólla ojepeʼo ha ikuʼipáva? Jerusalén oñemongorárõ guare ojogua peteĩ ólla guasúpe. Ojeʼéningo ojepeʼo ha ikuʼipaha umi hénte heko vaieterei haguére. Pe ólla nandi oñemboguejy tata ári pytã asy peve. Opáichavo, heko kyʼaitereígui umi hénte, tatápe jepe naipotĩvéima.
Mbaʼépa ñanemboʼe:
20:1, 49. Umi karai Israelgua ndojeroviapái Ezequiel heʼivaʼekuére. Aníkena ñande jajapo haʼekuéraicha, ha ndajagueroviái oikotaha Jehová heʼíva.
21:18-22. Nabucodonosor oiporúramo jepe paje oikuaa hag̃ua mbaʼépa ojapóta, Jehová omondo chupe ohundi hag̃ua Jerusalén. Upéva ohechauka umi demoniokuéra ndaikatuiha ojoko Jehová oipotáva.
22:6-16. Jehovápe ombojeguaru umi oñeʼẽ reíva hapicháre, heko kyʼáva, oporoguereko asýva, ha umi okoimeáva. Aníkena mbaʼevéicharõ jajapo koʼã mbaʼe!
23:5-49. Israel ha Judá ojerovia umi tetã ambuére, ha upévare oadora umi taʼangápe. Upéva ohechauka jajesarekovaʼerãha ani hag̃ua jajeheʼa ko múndore ha ñamboyke ñande jerovia (Santiago 4:4).
Peteĩ marandu oikove ha ipuʼakáva
Hetaite mbaʼe porã ñanemboʼe Ezequiel kapítulo 1-24. Ohechauka porã mbaʼépa ombopochy Ñandejárape, mbaʼépa jajapovaʼerã Haʼe ñandeporiahuvereko hag̃ua, ha mbaʼérepa japredikavaʼerã umi iñañávape. Pe profesía heʼíva Jerusalén oñehunditaha, ohechauka porã Jehová omombeʼuha isiervokuérape ‘mbaʼe ipyahúva ojehu mboyve’ (Isaías 42:9).
Umi profesía oĩva Ezequiel 17:22-24 ha 21:26, 27-pe ohechauka oñemoĩtaha yvágape Jesúspe ogoverna hag̃ua. Koʼẽrõitéma ko goviérno rupive ojejapóta Ñandejára rembipota ko Yvy ape ári (Mateo 6:9, 10). Ñamombaretékena ñande jerovia ha ñahaʼarõ meme umi mbaʼe porã oguerútava Ñandejára goviérno. Péicha jahecha mbaʼéichapa Ñandejára ‘Ñeʼẽ oikove ha ipuʼaka’ (Hebreos 4:12).
[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 8]
Mbaʼépa orrepresenta pe kárro yvagapegua?
[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 10]
Ñanekyreʼỹramo japredika hag̃ua ndojeʼomoʼãi ñane márka