“Peñeñangarekóke opaichagua taryrýigui”

“Peteĩ oguerekopáramo jepe, ndahaʼéi pe oguerekóva [...] omoingovéva ichupe.” (LUCAS 12:​15, JMP.)

1, 2. a) Mbaʼépa vaicha ndéve omombaʼeve umi tapichakuéra koʼág̃a? b) Mbaʼéichapa ikatu ombaʼapo upéva ñanderehe?

 HETÁPE g̃uarã, umi tapicha iplátava, ijyvy hetáva, oñemombaʼéva, ombaʼapo porãva ha oĩ porãva ifamília ndive, orekopaitéma vaicha oñekotevẽva oiko porã ha ovyʼa hag̃ua. Upéicha rupi, heta tapicha omombaʼeterei pe pláta ha oñehaʼã ombyaty mbaʼeta toiko oikohápe. Ha Ñandejárape katu haimetéma nomombaʼevéi hikuái.

² La Biblia heʼivaʼekue voi upeichataha. “Pe ára paha oñemoag̃uívo heta ojehasa asýta. Opavave imbaʼerãnte oipotáta opa mbaʼe, pirapirénte ohayhúta, [...] ha ojapóva umi mbaʼe chupekuérante ombovyʼáva, ojapo rangue [Ñandejára] oipotáva. Oikóta hikuái heko marangatúvaicha, opa ojapóvare katu, ojehecháta umi mbaʼe heʼíva ogueroviaha ndeʼiseiha chupekuéra mbaʼeve.” (2 Timoteo 3:​1-5.) Oikógui umichagua apytépe, kristianokuérape ojejopypaite avei oiko hag̃ua upéicha. Upéicharamo, mbaʼépa ñanepytyvõta ani hag̃ua ñañemeʼẽ ha jaiko ko múndope ojeikoháicha? (Romanos 12:2.)

3. Mbaʼe konséhopa omeʼẽvaʼekue Jesús jahechátava koʼág̃a?

³ Jesucristo omoakã ha omoporã ñande jerovia, upévare ñanemboʼe heta mbaʼe ikatútava ñanepytyvõ ko mbaʼépe (Hebreos 12:2). Peteĩ jave, omboʼehína peteĩ atýpe heta mbaʼe Ñandejára rehegua. Upeichaháguinte peteĩ kuimbaʼe oñeʼẽjoko, ha ojerure chupe: “Maéstro eremína che [ermánope] tombojaʼo chéve pe erénsia opytavaʼekue oréve”. Ombohováivo, Jesús omeʼẽ peteĩ konsého iñimportantetereíva ko kuimbaʼépe ha opa umi chupe ohendúvape. Primero, heʼi chupekuéra oñeñangareko hag̃ua pe taryrýigui, ha upéi omyesakã porãve hag̃ua, omoĩ peteĩ ehémplo. Upévare, ñanepytyvõ hag̃ua iporãta jahechami mbaʼépa heʼi Jesús, ha avei mbaʼéichapa ikatu jaiporu upéva ñande rekovépe (Lucas 12:​13-21, BNP).

Ojejerure peteĩ mbaʼe hendapeʼỹ

4. Mbaʼérepa naiporãi pe kuimbaʼe ojapovaʼekue oñeʼẽjokóvo Jesúspe?

⁴ Oñeʼẽjoko mboyve chupe pe kuimbaʼe, Jesús heʼíkuri hemimboʼekuérape oñeñangarekovaʼerãha tovamokõigui, ani hag̃ua okyhyje omombeʼu hag̃ua haʼekuéra omoirũha chupe ha pe espíritu sánto oipytyvõtaha chupekuéra (Lucas 12:​1-12). Koʼã mbaʼe iñimportanteterei, ha enterove ojapysaka porã vaʼerã upévare. Upéicharamo jepe, peteĩ kuimbaʼe osẽ oñeʼẽjoko Jesúspe ha heʼi chupe oñemoñeʼẽ hag̃ua iñermánope ombojaʼo hag̃ua pe erénsia. Jahechami mbaʼépa ñanemboʼe pe oikovaʼekue.

5. Mbaʼe provlémapa oguerekóraʼe pe kuimbaʼe jahechaháicha upe ojerurevaʼekuére?

⁵ Peteĩ jave oĩ heʼivaʼekue: “Peteĩ tapicha pyʼỹi ohechauka umi mbaʼe heʼíva térã ojapóvare mbaʼépa haʼe omombaʼeve ohendu jave oñemoñeʼẽvape Ñandejára heʼívare”. Upéicha avei, oñemoñeʼẽ aja Jesús Ñandejárare, upe kuimbaʼe opensahína mbaʼéichapa ikatúta imbaʼeretave. La Biblia ndeʼíri oĩ porãpa pe kuimbaʼe ojerurevaʼekue. Ikatu oime ojevalese Jesús rehe oikuaágui haʼe ikatupyryha ha omoĩtaha ko mbaʼe hendápe porã (Isaías 11:​3, 4; Mateo 22:16). Tahaʼe haʼeháicha, ojerurévo upe mbaʼe ohechauka iprovléma tuichaveha: nomombaʼéi Ñandejárape ha umi mbaʼe  oúva chugui. Ha ñande? Naiporãipa jajepyʼamongetami avei ko mbaʼére? Sapyʼánte ñaime jave rreunionhápe, ñañemoĩpa avei ñapensa umi mbaʼe jajapótavare upe rire? Jajapo rangue upéva, ñahendu porã vaʼerã pe ojeʼéva ha jajepyʼamongeta hese jahecha hag̃ua mbaʼéichapa ikatu jaiporu porãve ñande rekovépe. Jajapóramo upéicha, ñaime porãvéta ñande Ru yvagapegua ndive ha avei ñane ermanokuérandi (Salmo 22:22; Marcos 4:24).

6. Mbaʼérepa Jesús ndojapói pe kuimbaʼe ojerurevaʼekue chupe?

⁶ Ndajaikuaáiramo jepe mbaʼépa omomýi pe kuimbaʼépe ojerure hag̃ua upe mbaʼe, Jesús heʼi chupe: “Nde kuimbaʼe, máva piko chemoĩ peẽme hués térã mbaʼe mbojaʼoháraramo?” (Lucas 12:​14, BNP). Kóicha heʼívo, Jesús oiporu pe Léi oñemeʼẽvaʼekue Moisés rupive. Upépe heʼi umi hués odesidivaʼerãha umi mbaʼére (Deuteronomio 16:​18-20; 21:​15-17; Rut 4:​1, 2). Jesús orekovaʼekue heta mbaʼe oipyʼapyvéva chupe, umíva apytépe oikuaauka pe añetegua ha omboʼe umi tapichakuérape Ñandejára rembipota (Juan 18:37). Ñande avei ikatu jajapo Jesús ojapohaguéicha ndajahejáivo oimeraẽ mbaʼe ñandejoko japredika hag̃ua. Upéva rangue jaiporuvaʼerã ñane tiémpo ñamosarambi hag̃ua pe marandu porã ha ñaipytyvõ ñande rapichakuérape oiko hag̃ua chuguikuéra Jesús remimboʼe (Mateo 24:14; 28:19).

Ñañeñangarekókena ani hag̃ua ñande taryrýi

7. Mbaʼépa heʼi Jesús hendaitépe?

⁷ Jesús oikuaavaʼekue mbaʼépa oĩ umi tapichakuéra pyʼapýpe. Upéicha rupi haʼe oikuaa pe kuimbaʼe tuichaveha iprovléma ojerurérõ guare oipytyvõ hag̃ua chupe. Upévare ndojapói pe ojejeruréva chupe, ha hiʼarive ohechauka mbaʼe provlémapa oreko pe kuimbaʼe. Jesús heʼi: “Peñeñangarekóke opaichagua taryrýigui, peteĩ oguerekopáramo jepe, ndahaʼéi pe oguerekóva pe omoingovéva ichupe.” (Lucas 12:​15, JMP.)

8. Mbaʼépa pe taryrýi, ha mbaʼépepa ikatu oporogueraha?

⁸ Pe pláta ikatu jaiporu jajapo hag̃ua heta mbaʼe iporãva. Upévare, jaipotáramo upéva ndeʼiséi katuete ñande taryryiha. Umi diksionáriope jatopa taryrýi heʼiseha ñamombaʼe térã jaipotaiterei umi mbaʼeta ha oimeraẽ mbaʼe oĩva, térã ñande rapicha orekóva. Sapyʼánte ikatu jaipotaiterei peteĩ mbaʼe  jarekoségui reínte, jepe nañaikotevẽi, térã ojapo vaítaramo jepe ñande rapicháre. Pe tapicha itaryrýiva ndoipeʼavéima iñakãgui pe mbaʼe oipotáva, ha ipahápe upévantema omombaʼe haʼerõguáicha chupe Ñandejára. Iporã avei ñanemanduʼa apóstol Pablo ombojojahague taryrýi pe taʼanga ñemombaʼeguasúre, ha heʼi umichagua ndoikemoʼãiha Ñandejára Rréinope (Efesios 5:5; Colosenses 3:5).

9. Mbaʼépepa ojehecha pe taryrýi? Emoĩmi ehémplo.

⁹ Iporã avei ñanemanduʼa jey Jesús heʼihague ñañeñangareko hag̃ua “opaichagua taryrýigui”. Upeichaite, pe taryrýi ikatu ojehecha heta mbaʼépe. Umi Diez Mandamientos apytépe, pe ipahaitéva ohechaukaʼimi mbaʼe mbaʼépa oike upépe: “Ani reipota reise nde rapicha róga, hembireko, hembiguái kuimbaʼéva, hembiguái kuñáva, hymba guéi, hymba vúrro térã mbaʼeve imbaʼéva” (Éxodo 20:17). La Biblia omombeʼu ñandéve heta hoʼahague mbaʼe vaípe oñemeʼẽhaguére taryrýipe. Satanás voi omoñepyrũvaʼekue oipotárõ guare imbaʼeʼỹva: pe ñemombaʼeguasu ha autorida, Jehová añoite omereséva (Apocalipsis [Revelación] 4:11). Eva avei oikosetereivaʼekue haʼe oipotaháichante. Upévare, oimoʼãgui noikotevẽmoʼãiha Ñandejárare, oñembotavyka ha upéicha omoĩ yvyporakuérape pekádo ha ñemano poguýpe (Génesis 3:​4-7). Upéicha avei umi demónio, nomombaʼéigui heko ypykue ‘oheja hóga yvagapegua’, ojapo hag̃ua peteĩ mbaʼe ndahaʼéiva chupekuéra g̃uarã (Judas 6; Génesis 6:2). Ñanemanduʼakuaa avei Balaam, Acán, Guehazí ha Judas Iscariote rehe. Ovyʼa rangue umi mbaʼe orekóva reheve, haʼekuéra ou oipota potave heta mbaʼe ha ndojapovéima umi mbaʼe oñehaʼarõva chuguikuéra, ha péicha ou oñehundi hikuái.

10. Mbaʼérepa heʼi Jesús ‘ñañeñangarekovaʼerãha’?

¹⁰ Upévare, hendaitépe Jesús oñeʼẽvaʼekue pe taryrýire heʼírõ guare: “Peñeñangarekóke”. Mbaʼérepa upéva? Ndahasýigui jahechakuaa ñande rapicháre itaryryiha, péro nameméi jahechakuaa upéva ñandejehe. Upéicharamo jepe, apóstol Pablo heʼi: “Viru jahayhueterei ogueru heta mbaʼe vai” (1 Timoteo 6:​9, 10). Ha Santiagoheʼi jaipotáramo peteĩ mbaʼe naiporãiva, upe mbaʼe “vai potágui osẽ pekádo” (Santiago 1:​15, BNP). Upévare, heʼihaguéicha Jesús, ‘ñañeñangarekovaʼerã’. Upéva ndeʼiséi ñamañavaʼerãha mávapa itaryrýi, heʼise uvei jajepyʼamongetavaʼerãha ikatu hag̃uáicha jahechakuaa  mbaʼépa jareko ñande pyʼapýpe. Jajapóramo upéicha ‘ñañeñangarekóta opaichagua taryrýigui’.

Jaguereko heta mbaʼe

11, 12. a)  Mbaʼérepa Jesús heʼivaʼekue ani hag̃ua ñande taryrýi? b)  Mbaʼérepa tekotevẽ jajepyʼamongeta Jesús heʼivaʼekuére?

¹¹ Jahechami mbaʼérepa tekotevẽ avei ñamboyke pe taryrýi. Jesús heʼivaʼekue: “Peteĩ oguerekopáramo jepe, ndahaʼéi pe oguerekóva pe omoingovéva ichupe” (Lucas 12:​15, JMP). Iporã jajepyʼamongetami Jesús heʼivaʼekuére. Koʼág̃a rupi hetaiterei ñande rapicha oimoʼã jarekovaʼerãha heta mbaʼe javyʼa ha jaiko porã hag̃ua. Péro Jesús ohechauka natekotevẽiha jareko heta mbaʼe javyʼa hag̃ua.

¹² Ikatu oĩ ndogueroviáiva upéva. Ikatu heʼi jarekóramo heta mbaʼe jaiko porãve ha javyʼaveha. Upévare, oñehaʼãmbaite oguereko umi mbaʼe oipotáva, oimoʼãgui upéicha oiko porãvetaha. Péro umi upéicha oimoʼãva, hesarái Jesús heʼivaʼekuégui.

13. Mbaʼéichapa jahechavaʼerã ñande rekove ha umi mbaʼe jarekóva?

¹³ Jesús ndeʼíri ivaiha jareko heta mbaʼe. Koʼápe haʼe heʼínte ndahaʼeiha umi mbaʼe jaguerekóva ñanemoingovétava. Enterove jaikuaa jaikove hag̃ua natekotevẽiha heta mbaʼe. Jarekóma guive tembiʼumi, ao ha jake hag̃ua ikatúma jaiko. Umi ipláta hetáva oreko opa mbaʼe, péro umi imboriahúva ombaʼapo heta vaʼerã ohupyty hag̃ua hemikotevẽ. Upéicharamo jepe, ñamano vove peteĩchapántema enterove (Eclesiastés 9:​5, 6). Upévare, pe vyʼa añetegua ndoúi umi mbaʼe jarekóvagui térã ikatúvagui jahupyty. Ko mbaʼe hesakã porãve ñahesaʼỹijo rire Jesús heʼivaʼekue.

14. Mbaʼépa ñanemboʼe pe ñeʼẽ ojetradusíva ‘tekove’ oĩva Lucas 12:​15-pe?

¹⁴ Mbaʼépa heʼisevaʼekue Jesús heʼírõ guare ‘ndahaʼeiha pe jaguerekóva ñanemoingovéva’? Pe griégo ñeʼẽ (zo·é) ojetradusíva ‘moingove’ térã ‘tekove’ ndeʼiséi mbaʼéichapa ñande jaiko, heʼise uvei pe tekove jarekóva yvypóraicha. * Jesús heʼi koʼápe, ñande pláta heta térã ñanemboriahúramo jepe, ndaikatuiha jaikuaa arakaʼe pevépa jaikovéta térã nañamanomoʼãi mbaʼépa koʼẽrõ g̃uarã. Heʼihaguéicha Sermón dél Móntepe: “Máva piko pende apytégui ojepyʼapyhaguére ikatúne ombojoapy hekove michĩraʼymínte jepe?” (Mateo 6:27). La Biblia ohechauka Jehovágui ‘heñoiha pe tekove’, ha haʼeñoite ikatuha omeʼẽ “pe jeikove opaʼỹva”, pe “jeikove añeteguáva” tahaʼe yvágape térã ko Yvy ape ári (Salmo 36:9; 1 Timoteo 6:​12, 19).

15. Mbaʼérepa heta tapicha ojerovia umi mbaʼeretáre?

¹⁵ Upe heʼivaʼekue Jesús ohechauka mbaʼeichaitépa ikatu jajavy ñapensávo ñande rekovére. Enterove yvypóra ñaneimperfékto, ha jepe ñande pláta heta térã ñanemboriahu, ñamano peteĩchante. Pe proféta Moisés heʼivaʼekue: “Amo 70 áño rupi jaikove, imbaretevéva ohupyty 80, heta ñambaʼapo pohýi ha jahasa asy rei, umíva pyaʼe ohasa ha upéicha avei ñande rekove” (Salmo 90:10; Job 14:​1, 2; 1  Pedro 1:24). Upévare, umi tapicha noñehaʼãiva oñemoĩ porã Ñandejára ndive, oiko apóstol Pablo heʼihaguéicha: “Jakaru  ha ñamboyʼu, koʼẽrõite niko ñamanóne” (1 Corintios 15:32). Ha oĩ avei umi ohechágui ñande rekove mbykyetereiha, oñehaʼãva oreko heta mbaʼe oñeñandu porãve hag̃ua. Ikatu oimoʼã hikuái imbaʼeretáramo oñeñandu porãvetaha ha noikotevẽmoʼãiha. Upévare, ombaʼapo jejopy ombyatyve hag̃ua mbaʼereta, oimoʼãgui upéicha ovyʼavetaha ha oikotaha kyhyjeʼỹme (Salmo 49:​6, 11, 12).

Ñahaʼarõ peteĩ mbaʼe iporãitevéva

16. Mbaʼépa naiporãi ñamombaʼeterei ñande rekovépe?

¹⁶ Ñande jaikuaa jarekóramo opaichagua mbaʼe iporãva, jakaru ha ñañemonde porãramo, jaiko porãveha. Ikatu avei oñeñatende porãve ñanderehe ñande rasýramo, ha upéicha jaiko areve. Upéicharamo jepe, ñanembovyʼavépa upéva? Jaiko porãvépa? Ñande rekove naiporãvéi jaiko pukuvére térã jarekohaguére heta mbaʼe. Apóstol Pablo ohechauka naiporãiha jajeroviaiterei umi mbaʼére. Ohaírõ guare Timotéope heʼi: “Umi oguerekóvape mbaʼeta ko Yvy ári ere ani hag̃ua ojejapo térã ojerovia imbaʼeta rehe, ndahaʼéi rehe jeroviaha umíva. Tojerovia uvei pe [...] Ñandejára oikovéva rehe, upe omeʼẽmbáva ñandéve opa mbaʼeta javyʼa hag̃ua” (1 Timoteo 6:​17, BNP).

17, 18. a) Mbaʼe ehémplo iporãvapa jareko ani hag̃ua ñamombaʼeterei umi mbaʼereta? b) Mbaʼe ehémplopa omoĩvaʼekue Jesús jahechátava pe artíkulo oúvape?

¹⁷ Jajeroviaiterei umi mbaʼeretáre naiporãi, “ndahaʼéi rehe jeroviaha umíva”. Pe ojehuvaʼekue Jóbpe ohechauka upéva. Haʼe iplataiterei vaʼekue, péro ojere vaírõ guare chupe, peteĩ tesapirĩme oñehundipaite umi mbaʼe ha ndovaléi chupe mbaʼeverã. Upéva rangue, oĩ porã rupi Ñandejára ndive oipytyvõ chupe umi mbaʼe vai ohasárõ guare (Job 1:​1, 3, 20-22). Abrahán katu, imbaʼeretáramo jepe, ndohejái koʼã mbaʼe ojoko chupe ojapo hag̃ua Ñandejára ojeruréva. Ojapohaguére upéva, Jehová heʼi chupe: ‘Heta tetã osẽta ndehegui’ (Génesis 12:​1, 4; 17:​4-6). Koʼã mokõi kuimbaʼe omoĩ ñandéve ehémplo iporãitereíva. Upéicharamo, ñane mitã térã ñande tujámaramo jepe, jajepyʼamongetavaʼerã jahecha hag̃ua mbaʼépa ñamotenonde ñande rekovépe ha mbaʼe rehépa jajeroviañaína (Efesios 5:10; Filipenses 1:10).

¹⁸ Añetehápe, ndahetáiramo jepe oñeʼẽ Jesús pe taryrýire ha mbaʼéichapa jahechavaʼerã ñande rekove, iñimportanteterei pe heʼivaʼekue. Péro Jesús ndeʼipái upépe, omombeʼuve peteĩ ehémplo oñeʼẽva peteĩ karai ipláta hetávare péro ivýrova. Mbaʼéichapa opoko upéva ñanderehe, ha mbaʼépa ikatu ñanemboʼe? Koʼã mbaʼe ñambohováita pe artíkulo oúvape.

[Nóta]

Mbaʼépa ñambohováita?

• Mbaʼépa ñanemboʼe jahechávo Jesús ndojapoihague pe kuimbaʼe ojerurevaʼekue chupe?

• Mbaʼérepa ñañeñangarekovaʼerã pe taryrýigui, ha mbaʼéichapa ikatu jajapo upéva?

• Mbaʼérepa ñande rekove ndoúi umi mbaʼeta jarekóvagui?

• Mbaʼéichapa ikatu ñamoporãiteve ñande rekove?

[Porandu ñahesaʼỹijóva]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 25]

Mbaʼéichapa ohechauka Abrahán nomombaʼetereiriha umi mbaʼereta?

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 26]

Mbaʼérepa Jesús ndojapói pe kuimbaʼe ojerurevaʼekue chupe?

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 26]

Pe taryrýi ikatu ñanehundi