Mbaʼe mbaʼépa ñanemboʼe Tito, Filemón ha Hebreos kuatiañeʼẽ
Jehová Ñeʼẽ ningo oikove
Mbaʼe mbaʼépa ñanemboʼe Tito, Filemón ha Hebreos kuatiañeʼẽ
ÁÑO 61-pe apóstol Pablo osẽ kárselgui Rómape, ha upe riremi oho ísla Crétape. Ohechávo mbaʼéichapa oĩ umi kongregasión upepegua, ojerure Títope opyta hag̃ua omombarete chupekuéra. Upéi oiméne oĩ aja Macedóniape, ohai Títope peteĩ kárta heʼi hag̃ua chupe mbaʼéichapa ojapovaʼerã hembiapo. Avei upérõ heʼi ojeroviaha Tito rembiapóre.
Osẽ mboyvemi kárselgui áño 61-pe Pablo ohai Filemónpe, peteĩ iñamígo oĩva Colósaspe, ojerure hag̃ua chupe peteĩ mbaʼe.
Upe áñope ohai avei ikuatiañeʼẽ umi kristiáno Judeayguápe. Pablo ohechauka chupekuéra mbaʼérepa iporãve osegi Jesucrístope, ojapo rangue hudiokuéra rrelihión heʼíva. Koʼã mbohapy kuatiañeʼẽ katuete oreko heta konsého iporãva ñandéve g̃uarã (Heb. 4:12).
TAHESÃI PENDE JEROVIA
Pablo heʼi Títope mbaʼéichapa ‘oiporavovaʼerã umi ansiáno opaite távape’, ha avei ‘oñeʼẽ pohýi hag̃ua’ umi iñeʼẽrenduʼỹvape ‘hesãi hag̃ua ijeroviápe’. Avei omokyreʼỹ umi kongregasión Cretayguápe oheja hag̃ua ivaíva ‘ha oiko hag̃ua akãguapýpe’ (Tito 1:5, 10-13, ÑÑB; 2:12).
Pablo omeʼẽve konsého umi Cretayguápe omombarete hag̃ua ijerovia, ha heʼi Títope ‘ani hag̃ua oike ñeʼẽ joapi reípe Moisés léi rehe’ (Tito 3:9).
Porandukuéra:
1:15. Mbaʼérepa ‘umi hekopotĩvape opa mbaʼe ipotĩ, ha umi hekokyʼáva ha ndogueroviaséivape katu ndaipóri mbaʼeve ipotĩva’? Ñantende hag̃ua ko mbaʼe jaikuaa raẽ vaʼerã mbaʼépa heʼiséraʼe Pablo heʼívo “opa mbaʼe”. Haʼe noñeʼẽi umi mbaʼe la Biblia heʼívare oĩ vaiha, oñeʼẽ guei umi mbaʼe peteĩteĩ jadesidivaʼerãre. Koʼã mbaʼe ipotĩ umi opensávape Jehová opensaháicha, péro umi opensáva mbaʼe vaíre ha ikonsiénsia kyʼáva heʼi ikyʼaha. *
3:5. Mbaʼéichapa umi ohótava yvágape ojesalva ‘oñemopotĩvo ýpe’ ha ‘oñembopyahu espíritu sánto rupi’? Upéva oiko Ñandejára omopotĩvo chupekuéra Jesús ruguy rupive, oñohẽvaʼekue peteĩ sakrifísioramo. Ojeʼe avei oñembopyahuha chupekuéra Jehová oiporavógui espíritu sánto rupi ha péicha oiko chuguikuéra “tekove pyahu” (2 Cor. 5:17, BNP).
Mbaʼépa ñanemboʼe:
1:10-13; 2:15. Umi ansiáno ndokyhyjeivaʼerã okorrehi hag̃ua umi mbaʼe vai ojejapóva kongregasiónpe.
2:3-5. Yma primer síglope ojeʼe umi ermána ijedávape “taheko kuñakarai guasu ha ani ijurumyʼỹi térã ikaʼu. Tohechauka tembiapo iporãva”. Upéichamante umi mitãkuñanguéra openaséta hesekuéra. Péicha vaʼerã avei koʼág̃a umi ermána ijedáva.
3:8, 14, BNP. Jajesareko meméramo umi ‘tembiapo porãre’, ñanekyreʼỹta jajapove hag̃ua Jehovápe g̃uarã ha ndajajeheʼamoʼãi ko múndo añáre.
“AJERURE NDÉVE, MBORAYHU RÉRAPE”
Pablo oguerohory Filemónpe ‘imborayhu ha ijeroviáre’. Haʼe ‘ovyʼa ha ikyreʼỹ’ oikuaávo mbaʼéichapa Filemón omombarete iñermanokuérape (File. 4, 5, 7).
Oñeʼẽvo Onésimore, Pablo nomandái Filemónpe mbaʼépa ojapovaʼerã, ‘ojerure guei chupe mborayhu rérape’, ha péicha omoĩ ehémplo ansianokuérape. Haʼe heʼi Filemónpe: ‘Arahauka ndéve ko kuatia, aikuaa porãgui rejapovetaha katu ko ajerurévagui’ (File. 8, 9, 21).
Porandukuéra:
10, 11, 18, BNP. Mbaʼérepa ojeʼe ymave Onésimo ndoikoiha “mbaʼeverã”, ha upéi katu oiko chugui kuimbaʼe “jevaleha”? Onésimo ndoikoseivaʼekue tembiguáiramo, upévare okañy Filemón rógagui Colósaspe, ha oho Rómape opytáva 1.400 kilómetro upégui. Oiméne omondáraʼe avei ipatrónpe opaga hag̃ua iviáhe. Upévare ndoikói “mbaʼeverã” Filemónpe. Péro oĩ aja Rómape Pablo oipytyvõ Onésimope oiko hag̃ua chugui Jesucristo remimboʼe. Péicha oiko chugui Filemón ermáno, peteĩ kuimbaʼe “jevaleha”.
15, 16. Mbaʼérepa Pablo ndojeruréi Filemónpe opoi hag̃ua Onésimogui? Pablo ningo oñehaʼãmbaite ‘omoherakuã Ñandejára sãmbyhy, ha oñemoñeʼẽ Jesucrístore’. Upévare ndoikéi koʼãichagua provlémape (Hech. 28:31).
Mbaʼépa ñanemboʼe:
2. Filemón oheja ojejapo rreunión hógape. Tuichaiterei mbaʼe ningo ñandéve g̃uarã avei ojejapórõ ñande rógape aty japredika hag̃ua (Rom. 16:5; Col. 4:15).
4-7. Akóintekena jaguerohory ñane ermanokuéra ijerovia mbaretéva ha oporohayhúva.
15, 16. Oiko haguéicha Onésimore, ikatu avei ñande ñasẽ porã ñaneprovléma jave. Upévare ani jajepyʼapyeterei.
21. Pablo oipotavaʼekue Filemón operdona Onésimope. Ñande avei ñaperdonavaʼerã ñane ermanokuéra ojapóramo ñanderehe peteĩ mbaʼe nañandegustáiva (Mat. 6:14).
“JAHAVAʼERÃ TENONDEVE GOTYO JAKAKUAAPA PEVE”
Pablo ohechauka tuichave mbaʼeha jajerovia Jesús sakrifísiore jajapo rangue Moisés léi heʼíva. Mbaʼéichapa ojapo upéva? Omombeʼu mbaʼérepa ndaijojahái Jesucristo sakrifísio ha mbaʼérepa avave ndohupytýi Jesúspe saserdóteramo. Heʼi avei mbaʼérepa iporãve pe kompromíso pyahu (Heb. 3:1-3; 7:1-3, 22; 8:6; 9:11-14, 25, 26). Upéva oipytyvõneraʼe umi kristiánope ogueropuʼaka hag̃ua umi hudío opersegírõ guare chupekuéra. Pablo omokyreʼỹ umi kristiánope ‘oho hag̃ua tenondeve gotyo okakuaapa peve’ (Heb. 6:1, ÑÑB).
Ohechauka hag̃ua mbaʼérepa tekotevẽterei kristianokuéra ojerovia Pablo heʼi: “Jeroviaʼỹre ndaikatúi ñambovyʼa [Ñandejárape]”. Upéi omokyreʼỹ chupekuéra: “Jaipykúi pyʼa mbaretépe [ha jerovia reheve] tape jarekóva ñane renonderãme” (Heb. 11:6, JMP; 12:1).
Porandukuéra:
2:14, 15. Satanás ningo ‘ikatu oporojuka’, heʼisépa upéva ikatuha ojuka oimeraẽvape? Nahániri, péro Satanás oñepyrũ guive iñaña Edénpe, ijapuntehikóni ha ikáusare hetáma omano. Adán oñemoĩvo ijykére ombohasa pekádo ha ñemano entéro yvypórape (Rom. 5:12). Avei Satanás rembiguaikuéra oĩva ko yvy ape ári opersegi ha ojuka Ñandejára siervokuérape, Jesús rehe oiko haguéicha. Péro upéva ndeʼiséi Satanás ikatuha ojuka haʼe oipotávape. Upéicharire ymáma ojukapavaʼerãmoʼã Ñandejára siervokuérape. Jehová ningo oñangareko ñanderehe ha ndohejamoʼãi Satanás ohundipa isiervokuérape. Ohejáramo jepe ñamano Satanás káusare, jaikuaa porã Haʼe ikatuha omyatyrõ oimeraẽ mbaʼe vai oikóva.
4:9-11. Mbaʼéichapa ‘jaike Ñandejára pytuʼuhápe’? Ojapopávo yvága ha yvy seis árape, Ñandejára opytuʼu ha ohaʼarõ oiko hembipota yvy ha yvyporakuérape g̃uarã (Gén. 1:28; 2:2, 3). ‘Jaikéta Ñandejára pytuʼuhápe’ jahechakuaáramo ñaneimperfektoha ha jajeroviáramo Jesús sakrifísiore. Avei jajeroviáramo Jehováre ha ñañehaʼã jaguata Jesús pyporére, jaiko rangue jajepyʼapy ñandejehénte, ñandepiroʼýta ha jahupytýta heta vendisión ára ha ára (Mat. 11:28-30).
9:16. Mávapa pe yvypóra ojapóva pe kompromíso térã pákto pyahu? Jehová ningo omoñepyrũ ko kompromíso ha Jesús hína pe yvypóra ojapóva. Upévare haʼe oñemeʼẽvo peteĩ sakrifísioramo pe kompromíso térã pákto oñepyrũma ovale Jehová renondépe (Luc. 22:20; Heb. 9:15).
11:10, 13-16. Mbaʼépa raʼe pe “táva” Abrahán ohaʼarõva? Ndahaʼéi peteĩ táva tee; haʼe ohaʼarõ “Jerusalén yvagapegua”. Upéva hína Jesucristo ha umi 144.000 ogovernátava hendive yvágape. Koʼãvape oñehenói avei “pe táva marangatu, Jerusalén pyahu” (Heb. 12:22, BNP; Apoc. [Rev.] 14:1; 21:2). Abrahán ningo oikosevaʼekue Ñandejára goviérno poguýpe.
12:2. Mbaʼépa ombovyʼavaʼekue Jesúspe ha oipytyvõ chupe ogueropuʼaka hag̃ua ijehasa asy? Haʼe oikuaa omopotĩtaha Jehová réra, ohechaukáta máva añoitépa ogovernavaʼerã ha oipeʼáta yvyporakuérape ñemano poguýgui. Jesús oikuaa avei ogovernataha Rréiramo ha oservitaha saserdóteramo yvyporakuéra rehehápe.
13:20, BNP. Mbaʼérepa ojeʼe pe kompromíso pyahu haʼeha ‘tapia g̃uarã’? Mbohapy mbaʼére: 1) Arakaʼeve noñemoĩmoʼãi ótro hekovia, 2) ojehupytýva ko pákto rupive opytáta opa árare, ha 3) umi “ambue ovecha” ohupytýta gueteri heta vendisión ohasa rire Armagedón (Juan 10:16).
Mbaʼépa ñanemboʼe:
5:14. Ñanekyreʼỹvaʼerã jastudia hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ ha jajapo ñaaprendéva. Upéicha añoite ‘jajepokuaáta jahecha mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai’ (1 Cor. 2:10).
6:17-19. Jajeroviáramo oikotaha katuete umi mbaʼe Jehová oprometevaʼekue ndajapiamoʼãi hapégui.
12:3, 4. Ñambohovái jave provlemaʼikuéra térã oĩramo oñemoĩ mimíva ñanderehe ‘ani ñanekaneʼõ ha ñanepyʼakangy’. Upéva rangue, ñañehaʼãvaʼerã ñañemombarete ikatu hag̃uáicha jagueropuʼaka umi provléma tuichavéva. Jajedesidíkena jagueropuʼaka opa mbaʼe, tahaʼe jepe raʼe ñemano (Heb. 10:36-39).
12:13-15. Aníkena jaheja ñanembyai umi okopíva opa mbaʼe ojejapóvare kongregasiónpe.
12:26-28. ‘Opa mbaʼe’ ndojapoivaʼekue Ñandejára, pór ehémplo ko múndo kyʼa ha umi goviérno aña oñehundíta. Upéva oiko vove Ñandejára rréino ha entéro oñemoĩva ijykére añoite opytáta. Upévare tekotevẽterei ñamombeʼu ko goviérno ojapótava ha avei jaiko Ñandejára oipotaháicha.
13:7, 17. Ñaneñeʼẽrendúramo umi ñanemoakãvape ha ñañemoĩ ipoguypekuéra ñaipytyvõta chupekuéra opa mbaʼépe.
[Nóta]