Ñamombaʼékena David ha Salomón tuichavévape

“Che haʼe peẽme, peteĩ tuichavéva Salomóngui oĩhína koʼápe.” (MAT. 12:42.)

1, 2. Mbaʼérepa Samuel noimoʼaĩete ojeporavotaha Davídpe?

 OHECHÁVO Davídpe proféta Samuel heʼíneraʼe: “Kóva ningo peteĩ ovecha rerekuamínte. Mbaʼéicha piko oikóta chugui rréi? Hiʼarive onase peteĩ tavaʼi avave oikuaaʼỹvape”. La Biblia heʼi voi Belén haʼeha pe táva “michĩvéva opa Judá apytépe” (Miq. 5:1 [5:​2, NM]). Upéicharamo jepe, Samuel rupive Jehová oiporavo pe mitãrusúpe oisãmbyhy hag̃ua tetã Israel.

² Upe árape Samuel oho Jesé rógape oiporavo hag̃ua Israel mburuvicharã. Jesé ningo peteĩ kuimbaʼe ojeroviáva Jehováre ha ocho itaʼýrava. Samuel oikuaa umíva apytégui oiporavovaʼerãha peteĩva, péro noimoʼãiete oiporavotaha pe imitãvévape. Upérõ guare ningo David noĩri hógape. Upéicharõ jepe,  Jehová omoĩ Davídpe oisãmbyhy hag̃ua Israel (1 Sam. 16:​1-10).

3. a) Mbaʼépa omombaʼe Jehová omañávo ñanderehe? b) Mbaʼépa oiko Samuel oiporavo rire Davídpe mburuvicha guasurã?

³ Jehová ningo ohechapaite yvypóra pyʼapýpe oĩva. Upévare haʼe nomañái ñane píntare síno mbaʼépa oĩ ñane korasõme. Samuel katu ndaikatúi ohecha mbaʼépa oĩ David pyʼapýpe (jaleemína 1 Samuel 16:7). Upévare ohechakuaávo Jehová ndoiporavoiha umi Jesé raʼy tuichavévape, ohenoika pe imitãvévape oñangarekóva itúva ovechakuérare. La Biblia heʼi: ‘Jesé ohenoika Davídpe. Haʼe ningo hesa porã ha ijuky. Upéi Ñandejára heʼi Samuélpe: “Kóva haʼe! Epuʼã eiporavo chupe mburuvicha guasurã”. Pepete voi iñermanokuéra renondépe, Samuel oguenohẽ ijaséite ryru ha oiporavo Israel ruvicha guasurã upe mitãrusu hérava David. Upe guive Ñandejára espíritu oĩ David ndive’ (1 Sam. 16:​12, 13).

David orrepresenta Jesúspe

4, 5. a) Emombeʼumi mbaʼe mbaʼépepa ojojogua David ha Jesús. b) Mbaʼérepa ikatu jaʼe Jesús tuichaveha Davídgui?

⁴ David onasevaʼekue táva Belénpe, ha 1.100 áño upe rire Jesús onase avei upépe. Umi hénte noimoʼãi Jesús haʼéne hag̃ua pe rréi ohaʼarõva, haʼe ningo ndojoguaiete peteĩ mburuvichápe. Péro oiko haguéicha David rehe, Jehová oiporavo Jesúspe ha ohayhueterei chupe (Luc. 3:22). a Ha ‘Ñandejára espíritu oĩ avei hendive’.

⁵ Péro David ha Jesús ojojogua hetave mbaʼépe. Pór ehémplo, David orekovaʼekue peteĩ iñamígo ijeroviaha hérava Ahitofel. Péro upe rire tuichaiterei ofalla David ndive. Jesúspe avei otraisiona ijapóstol, Judas Iscariote (Sal. 41:9; Juan 13:18). Ha avei, David ha Jesús omombaʼetereivaʼekue Jehová róga (Sal. 27:4; 69:9; Juan 2:17). Jesús hína pe rréi ojeʼevaʼekue oguapyvaʼerãha David rendaguépe. Haʼe onase mboyve peteĩ ánhel heʼi isýpe: ‘Ñandejára omeʼẽta chupe itúva David guapyha guasu’ (Luc. 1:​32, ÑÑB; Mat. 1:1). Jepe ou David familiarégui, ikatu jaʼe Jesús tuichaveha chugui. Haʼe ningo pe Mesías aretéma ohaʼarõva umi hénte. Ha hese oñekumplipaite opa mbaʼe ojeʼevaʼekue ojapotaha pe mesías (Juan 7:42).

Ñamoirũkena ñande Ruvichápe oñangarekóva ñanderehe

6. Mbaʼérepa jaʼekuaa David oñangareko porã hague ijovechakuérare?

⁶ David oñangarekovaʼekue ovechakuérare, ha Jesús oñangareko avei ijovechakuérare. Péro mbaʼépa ojapovaʼerã peteĩ ovecha rerekua ivaléva? Tekotevẽ akóinte oñangareko ha omongaru ijovecha ha ndohejaivaʼerã ojehu chupekuéra ivaíva (Sal. 23:​2-4). David ojapo porãiterei vaʼekue upéva. Haʼe oñemoĩ peteĩ óso ha peteĩ león rehe odefende hag̃ua ijovechakuéra jepe ikatu omano (1 Sam. 17:​34, 35).

7. a) Mbaʼépa ombokatupyryvaʼekue Davídpe oñangareko hag̃ua Israel rehe? b) Mbaʼéichapa Jesús ohechauka oñangareko porãha ijovechakuérare?

⁷ David heta áñore oiko ñúre oñangareko hag̃ua umi ovecháre. Upéva oipytyvõ chupe oñangarekokuaa hag̃ua tetã Israel rehe (Sal. 78:​70, 71). b Jesús ohechauka avei oñangareko porãha ijovechakuérare. Jehová puʼaka rupive haʼe oñangareko pe ‘ovecha aty michĩvare’ ha ‘ambue ovechakuérare’ (Luc. 12:32; Juan 10:16). Añetehápe Jesús ojapo porãiterei ko tembiapo. Oikuaapa voi mbaʼéichapa héra peteĩteĩ umi ovecha. Ha  oĩrõ guare ko yvy ape ári heta ojesakrifika hesehapekuéra (Juan 10:​3, 11, 14, 15). Jesús ojapo peteĩ mbaʼe David arakaʼeve ndaikatumoʼãiva ojapo. Omeʼẽ hekove oipeʼa hag̃ua yvyporakuérape ñemano poguýgui. Jesús rupive umi oĩva pe ‘ovecha aty michĩvape’ oikóta yvágape ha nomanomoʼãi arakaʼeve. Umi ‘ambue ovechakuéra’ katu oikóta tekojojápe ko yvy ape ári ha ndokyhyjemoʼãvéima mbaʼeve ivaívagui (jaleemína Juan 10:​27-29).

Ñamoirũkena pe Mburuvicha imbaretevévape

8. Mbaʼérepa ikatu jaʼe David haʼe hague peteĩ mburuvicha imbaretéva?

⁸ Rréi David ningo pyʼaguasúpe oñangarekovaʼekue Jehová puévlore. “Ñandejára niko oĩ hendive ha ipuʼaka opavavére mamo ohohápe.” Jehová oipytyvõgui chupe oiko chugui peteĩ mburuvicha imbaretéva. David ogoverna tiémpope pe tetã oñembotuicha Egiptopegua rrío guive rrío Éufrates peve (2 Sam. 8:​1-14). La Biblia heʼi voi: ‘Herakuã porã oñemyasãi opaite umi tetã rupi; ha Ñandejára voi omongyhyje opaite ambue tetãnguérape Davídgui’ (1 Cró. 14:​17, ÑÑB).

9. Mbaʼéichapa Jesús ohechauka ipyʼaguasuha?

⁹ Jesús ipyʼaguasu avei. Ojevautisa rire onohẽ umi héntegui umi demónio anive hag̃ua oreko ipoguýpe chupekuéra. Péicha ohechauka ipuʼakaha umi ánhel añáre (Mar. 5:​2, 6-13; Luc. 4:36). Ni Satanás ndaipuʼakái Jesúsre. Jehová voi oipytyvõ chupe ipuʼaka hag̃ua ko múndo oĩvare Aña Ruvicha poguýpe (Juan 14:30; 16:33; 1 Juan 5:19).

10, 11. Mbaʼépa ojapo Jesús oñemoĩ riremi chupe mburuvicháramo yvágape, ha mbaʼépa ojapóta koʼẽrõite?

¹⁰ Sesenta áño rupi Jesús oho rire yvágape, apóstol Juan ohecha chupe oĩha yvágape peteĩ Mburuvicha imbaretévaicha. Haʼe ohai: ‘Ha amaʼẽvo ahecha peteĩ kavaju morotĩ, ha pe oguapýva hiʼári oguereko peteĩ árko ipópe, ha oñemeʼẽ chupe peteĩ koróna, ha osẽ ipuʼaka hag̃ua iñenemigokuérare, ha omohuʼã hag̃ua iñorairõ’ (Rev. 6:​2, BNP). Pe kavaju arigua ningo Jesús. Pe koróna oñemeʼẽ chupe 1914-pe oñepyrũrõ guare ogoverna Ñandejára rréino, ha upérõ osẽ ipuʼaka hag̃ua iñenemigokuérare. Jahecha Jesús haʼeha avei peteĩ Mburuvicha imbaretéva David haʼe haguéicha. Oñemoĩ riremi chupe mburuvicháramo oñorairõ Satanás ha idemoniokuérandi ha oity chupekuéra ko yvy gotyo (Rev. 12:​7-9). Jesús oñorairõta ohundipa peve Satanás múndo aña (jaleemína Revelación 19:​11, 19-21).

¹¹ David ojapo haguéicha, Jesús oiporiahuvereko avei yvyporakuérape. Upévare oñangarekóta pe ‘aty guasúre’ ág̃a ou vove Armagedón (Rev. 7:​9, 14). Koʼẽrõitéma Jesús ha umi 144.000 oisãmbyhýta ha “umi omanovaʼekue oikove jeýta, tahaʼe imarangatúva, tahaʼe hekoañáva” (Hech. 24:15). Umi oñemoingove jeýva ikatúta oiko opa ára g̃uarã ko yvy ape ári. Ajépa iporãitéta upéva! Upéicharõ, ñañehaʼãkena ‘jajapo iporãva’, ñaime hag̃ua ko yvy ape ári ág̃a henyhẽ vove tapicha iñeʼẽrendúvagui Jesúspe (Sal. 37:​27-29).

Jehová omeʼẽ Salomónpe ojeruréva

12. Mbaʼépa Salomón ojerure Jehovápe?

¹² David raʼy, Salomón orrepresenta avei Jesúspe. c Ojupírõ guare mburuvicháramo Jehová oñeʼẽ Salomónpe iképe ha heʼi omeʼẽtaha chupe oimeraẽ mbaʼe ojeruréva. Haʼe ikatuvaʼerãmoʼã ojerure pláta, tuicha puʼaka, térã oikove puku hag̃ua. Péro ohechauka ipyʼaporãha heʼívo: ‘Emeʼẽ chéve koʼág̃a arandu ha akãguapy aisãmbyhy porã hag̃ua ko tetã, ndereheʼỹ ningo avave ndaikatumoʼãi oisãmbyhy porã’ (2 Cró. 1:​7-10, ÑÑB). Ohendúvo upéva Jehová heʼi omeʼẽtaha  chupe ojeruréva (jaleemína 2 Crónicas 1:​11, 12).

13. a) Mbaʼérepa jaʼe Salomón iñaranduetereiha? b) Mávapa omoarandu Salomónpe?

¹³ Salomón iñeʼẽrendu aja Jehovápe, ndaipóri ohupytýva chupe arandúpe. Haʼe heʼivaʼekue “3.000 ñeʼẽ arandu” térã proverbios (1 Rey. 4:​30, 32, 34, ÑÑB). La Bíbliape ojehai heta mbaʼe Salomón heʼíva ha koʼág̃a peve tuicha oipytyvõ entéro iñarandusévape. Peteĩ jey pe rréina Sebaygua oviaha 2.400 kilómetro oporandu hag̃ua Salomónpe umi ‘mbaʼe hasýva’. Ha ijurujái ohendúvo mbaʼeichaitépa iñarandu ha ohechávo oiko porãitereiha (1 Rey. 10:​1-9). La Biblia heʼi mávapa omoarandu Salomónpe: “Mburuvicha guasukuéra oparupigua ohechase chupe ha ohenduse pe arandu [Ñandejára] omeʼẽvaʼekue chupe” (1 Rey. 10:24).

Ñamoirũkena pe Mburuvicha iñaranduvévape

14. Mbaʼérepa Jesús ‘tuichave Salomóngui’?

¹⁴ Peteĩ kuimbaʼe añoite iñaranduve Salomóngui, upéva hína Jesucristo. Haʼe voi heʼi ijehe ‘tuichaveha Salomóngui’ (Mat. 12:42). Mbaʼérepa ikatu jaʼe tuichaveha chugui? Jesús ningo heʼi ‘ñeʼẽ oporomoingovéva’ (Juan 6:68). Peteĩ jey oñemoñeʼẽrõ guare hemimboʼekuérape, omyesakãve heta mbaʼe jatopáva Proverbios kuatiañeʼẽme. Pór ehémplo, Salomón omombeʼuvaʼekue mbaʼépa ojapovaʼerã Jehová rembiguaikuéra ovyʼave hag̃ua (Pro. 3:13; 8:​32, 33; 14:21; 16:20). Ha Jesús heʼi ñamombaʼeguasúramo Jehovápe ha jajapóramo hembipota jahupytytaha vyʼa añetete. Upévare heʼi: ‘Ovyʼavaʼerã umi ohechakuaáva oikotevẽha Ñandejárare’ (Mat. 5:3). Entéro ojapóva Jesús heʼivaʼekue oñemoag̃uive Jehováre, Haʼe hína Tekove Meʼẽha (Sal. 36:9; Pro. 22:11; Mat. 5:8). ‘Ñandejára arandukue’ ojehecha Jesús rehe (1 Cor. 1:​24, 30). Haʼe ningo pe rréi Jehová oiporavovaʼekue ha upévare oreko ‘espíritu omeʼẽva arandu’ (Isa. 11:2).

15. Mbaʼépa jajapovaʼerã Ñandejára ñanemoarandu hag̃ua?

¹⁵ Ha ñande, mbaʼépa jajapovaʼerã Ñandejára ñanemoarandu hag̃ua? Ñañehaʼãvaʼerã jastudia Iñeʼẽ ha jajepyʼamongeta hese. Koʼýte iporãta jastudiáramo Jesús ñanemboʼevaʼekue, haʼe ningo oikuaauka ñandéve Jehová arandukue (Pro. 2:​1-5). Tekotevẽ avei jajerure meme Jehovápe tañanemoarandu. Jaikuaa porã haʼe ñanerendutaha ha ijespíritu rupive ñanepytyvõta ñantendeve hag̃ua umi mbaʼe porãita oĩva Iñeʼẽme (Sant. 1:5). Péicha jagueropuʼaka porãvéta ñane provlemakuéra ha jadesidi porãta (Luc. 11:13). Salomón rehe ningo ojeʼe ombyaty hague umi héntepe ‘ohekomboʼe hag̃ua’ (Ecl. 12:​9, 10, ÑÑB). Jesús katu omoakã kristianokuérape ha ombyaty avei hemimboʼekuérape ohekomboʼe hag̃ua (Juan 10:16; Col. 1:18). Péicha jahecha iñimportanteha jaha enterove rreunionhápe jaikuaágui upépe ñaaprendeha hetaiterei mbaʼe porã.

16. Mbaʼépepa ojojogua Salomón ha Jesús?

¹⁶ Salomón ningo ikyreʼỹvaʼekue ojapo hag̃ua heta mbaʼe. Pór ehémplo ojapo tape, omopuʼã táva, óga guasu, galpón oñeñongatu hag̃ua hiʼupy, omog̃uahẽ y enterovépe ha ojapo hetave mbaʼe ou porãva umi Israelguápe. Jesús avei ombaʼapo kyreʼỹ. Pór  ehémplo, la Biblia heʼi omopuʼã hague ikongregasión ha omopyenda “ita ári” (Mat. 16:18). Ha ág̃a pe múndo pyahúpe Jesús ohecháta oñemopuʼã hag̃ua óga ha ambue mbaʼe oñekotevẽva (Isa. 65:​21, 22).

Ñamoirũkena pe Mburuvicha pyʼaguapy reruhápe

17. a) Mbaʼéichapa oiko umi Israelgua Salomón tiémpope? b) Mbaʼépa ndaikatúi ojapo Salomón?

¹⁷ Salomón réra ningo evréope heʼise “pyʼaguapy”. Haʼe ogovernavaʼekue táva Jerusalén guive. Evréo ñeʼẽme Jerusalén heʼise “Pyʼaguapy joʼa”. Salomón tiémpope umi Israelgua oiko 40 áñore pyʼaguapýpe arakaʼeve ojeikoʼỹ haguéicha. La Biblia heʼi: “Opa Judá ha Israelgua, Dan guive Beer-seba peve, oiko pyʼaguapýpe, peteĩteĩ iparrál ha hiʼígo máta guýpe” (1 Rey. 5:5 [4:​25, NM]). Péro jepe ko mburuvicha iñarandueterei, ndaikatúi oipeʼa umi héntepe mbaʼasy, pekádo ha ñemano poguýgui. Pe Salomón Tuichavéva katu oipeʼapaitéta yvyporakuéragui opaichagua jehasa asy (jaleemína Romanos 8:​19-21).

18. Mbaʼéichapa jaiko kongregasiónpe koʼág̃a rupi?

¹⁸ Kongregasiónpe ñande jaiko pyʼaguapýpe, ñaimerõguáicha peteĩ vyʼarendápe. Jaiko porã Ñandejára ha ñande rapichakuérandi. Proféta Isaías omombeʼuvaʼekue mbaʼéichapa jaikóta koʼã tiémpope: ‘Ikyse pukúgui haʼekuéra ojapóta arádo, ha ilánsagui, kóga kytĩha. Nopuʼãmoʼãvéi tetãnguéra ojuehe, noñembosakoʼimoʼãvéi ñorairõrã’ (Isa. 2:​3, 4). Jahejávo Ñandejára espíritu ñanesãmbyhy ñaipytyvõ iñasãi hag̃ua pyʼaguapy ñande apytépe.

19, 20. Mbaʼérepa javyʼáta Jesús goviérno poguýpe?

¹⁹ Amo gotyove ñaneraʼarõva katu iporãvéntema. Jesucristo goviérno poguýpe mayma yvypóra iñeʼẽrendúva ohupytýta pyʼaguapy ijapyraʼỹva. Mbeguekatúpe ñasẽta “tembiguái reko ha ñehundígui” jahupyty peve perfeksión (Rom. 8:21). Opávo pe mil áño, Satanás oñehaʼã jeýta omoñuhã yvyporakuérape. Upéi umi ‘hekoporãvape opytapáta ko yvy ha pyʼaguapýpe oikóta hikuái’ (Sal. 37:11; Rev. 20:​7-10). Añetehápe Jesús goviérno iporãitevéta Salomón goviérnogui, ha ipoguýpe jahupytýta umi mbaʼe porã ñaimoʼãʼỹva.

²⁰ Moisés, David ha Salomón oipytyvõvaʼekue Israélpe oho porã hag̃ua, ha ñande avei jaiko porã ha javyʼáta Jesús goviérno poguýpe (1 Rey. 8:66). Upévare ñameʼẽ ñande aguije Jehovápe omeʼẽ haguére ñandéve Itaʼýra peteĩete. Haʼe hína pe Moisés, David ha Salomón Tuichavéva.

[Nóta]

Nemanduʼápa?

• Mbaʼérepa Jesús tuichave Davídgui?

• Mbaʼérepa Jesús tuichave Salomóngui?

• Mbaʼépa nde remombaʼeve Jesucrístogui?

[Porandu ñahesaʼỹijóva]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 31]

Jehová omoarandu Salomónpe ha upéva ohechauka mbaʼeichaitépa Jesús iñarandu

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 32]

Jesús goviérno iporãitevéta Salomón goviérnogui, ha ipoguýpe jahupytýta umi mbaʼe porã ñaimoʼãʼỹva