Ani ñamaña umi mbaʼe ndovaléivare

‘Ani reheja che resa omaña umi mbaʼe ndovaléivare, chemokyreʼỹ uvei aguata hag̃ua nde rapére.’ (SAL. 119:37, ÑÑB.)

1. Mbaʼérepa ñamombaʼeterei ñande resa?

 AJÉPA ñande ñamombaʼeterei ñande resa! Ñande resa rupive ningo jahecha opaichagua kolór ha umi mbaʼe oĩva ñandejerére. Jahecha avei oñemoag̃uívo oúvo peteĩ jahayhu térã peteĩ ojaposéva mbaʼe vai ñanderehe. Ñande resa rupive avei jahecha umi plánta, mymbakuéra ha opa mbaʼe porã oĩva ko múndope. Ha umíva ohechaukahína oĩha opa mbaʼe Apohare (Sal. 8:3, 4; 19:1, 2; 104:24; Rom. 1:20). Jahecha rupi avei ikatu jalee ha jaikuaa heta mbaʼe Jehovágui jajeroviave hag̃ua hese (Jos. 1:8; Sal. 1:2, 3).

2. a) Mbaʼérepa ñañatendevaʼerã mbaʼe rehépa ñamañañaína? b) Mbaʼépa pe salmísta ojerurevaʼekue Ñandejárape?

² Umi mbaʼe jahecháva rupive ningo heta mbaʼe ñamoinge ñane akãme. Upévare ñañangarekovaʼerã ani hag̃ua jaiporu vai ha ñamoinge ivaíva ñane akãme. Upéicha oikotahína ñanderehe ñamañáramo umi mbaʼe ñanemokyreʼỹtavare jajapo hag̃ua ivaíva ha jaipota potave hag̃ua opa mbaʼe. Upearã voi ningo ko múndo aña oĩva Satanás poguýpe ape ha pégotyo omoĩ umi taʼanga ha propagánda ikatúva ñandegueraha vai jahasakuévonte jepe ñamañáramo hese (1 Juan 5:19). Ha upévare voi pe salmísta ojerure Ñandejárape: ‘Ani reheja che resa omaña umi mbaʼe ndovaléivare, chemokyreʼỹ uvei aguata hag̃ua nde rapére’ (Sal. 119:37, ÑÑB).

Mbaʼéichapa ñande resa ikatu ñandegueraha vai

3-5. Mbaʼe ehémplopa jajuhu la Bíbliape ohechaukáva umi mbaʼe jahecháva ikatuha ñandegueraha vai?

³ Jahechamína Eva rehe oikovaʼekue yma. Satanás omoingevaʼekue chupe iñakãme ojehesapeʼataha haʼe ha iména hoʼúramo pe “yva oikuaaukáva iporãva ha ivaíva”. Ha oiméneko ogustáraʼe chupekuéra upéva, koʼýte “omaʼẽvo upe yva iporãitévare, ojuhu iporãha hoʼu ha oikuaa hag̃ua opa mbaʼe”. Eva omaña asy upe yváre ha amo ipahápe katu hoʼu ha omeʼẽ avei iménape, upéicha naiñeʼẽrendúi hikuái Ñandejárape ha heta mbaʼe vai ogueru yvyporakuérape (Gén. 2:17; 3:2-6; Rom. 5:12; Sant. 1:14, 15).

⁴ Noé tiémpope avei oĩvaʼekue umi ánhel ohejáva ogueraha vai chupekuéra umi mbaʼe ohecháva. Génesis 6:2-pe heʼi voi: ‘Oĩvaʼekue Ñandejára raʼykuéra ohecháva umi kuña iporãha, ha oiporavo ijapyteguikuéra hembirekorã’. Oiméne haʼekuéra oñemoĩraʼe omaña asy hína umi kuñáre ha upéi oñantoháma chupekuéra oĩ hendivekuéra. Ha upéva umi ánhel ndovaleiete ojapo. Péro haʼekuéra ou oiko umi kuñándi ha ifamiliakuéra osẽ imbarete ha iñañaiterei. Upe tiémpope henyhẽ voi mbaʼe vai ko yvy ape ári ha upévare Ñandejára ohundímante chupekuéra, péro osalva Noé ha ifamiliakuérape (Gén. 6:4-7, 11, 12).

⁵ Tiémpo rire peteĩ kuimbaʼe hérava Acán oheja avei ogueraha vai chupe umi mbaʼe ohecháva. Ñandejára heʼi porã vaʼekue umi Israelguápe ojagarra vove táva Jericó ohundipaite hag̃ua opa mbaʼe ojuhúva upépe. Péro heʼi avei chupekuéra mbaʼe mbaʼépa oguerahavaʼerã Jehová rógape. Ñandejára heʼi voi chupekuéra: ‘Peñangarekóke pendejehe ha ani pepoko mbaʼeve Ñandejára rérape oñehundítava rehe, ani ág̃a peipotágui umi mbaʼe pegueru’. Péro Acán naiñeʼẽrendúi ha ogueru heta mbaʼerepy iporãva imbaʼerã, upévare umi Israelgua  operde oñorairõramo guare táva Ai-pe. Upérõ ningo hetaiterei Israelgua omano. Ha Acán ojepilla rire ae omombeʼu la ojapovaʼekue ha heʼi: ‘Ahechávo umi mbaʼe porã, aipota ha agueraha chembaʼerã’. Péicha umi mbaʼe ohecháva ohundi Acán-pe ha ‘opaite mbaʼe oguerekóva’ (Jos. 6:18, 19; 7:1-26). Haʼe ningo hoʼa ko mbaʼe vaípe omaña rupi umi mbaʼe “ndovaléivare” ha oipota umi mbaʼe Ñandejára ndoipotaivaʼekue ogueraha imbaʼerã.

Ñañangarekovaʼerã ani ñandegueraha vai umi mbaʼe jahecháva

6, 7. Mbaʼe ñuhãpa osẽ porãve koʼág̃a Satanáspe ha mbaʼéichapa ojeporu upéva propagándape?

⁶ Koʼág̃a yvyporakuérape ojehu avei yma ojehuvaʼekue Eva, Acán ha umi ánhelpe. Oheja hikuái umi mbaʼe hesa oguerohorýva ogueraha vai chupekuéra. Ha upe ñuhã hína la osẽ porãvéva koʼág̃a rupi Satanáspe (2 Cor. 2:11; 1 Juan 2:16). Umi mbaʼe jahecháva ningo ñandestiraiterei voi ha umi propagánda apoha oikuaa porã upéva. Peteĩ européo ikatupyrýva mbaʼe ñevendépe heʼi: ‘Ñande resa omanehapaite ñande rete. Ha ojapoukaséva ikatu ojapouka ñandéve ivaíva jepe’.

⁷ Upévare umi ombaʼevendéva omoĩ opárupi rei taʼanga ikatu hag̃uáicha ojagarrave la héntepe ha ojejoguave hag̃ua chuguikuéra. Estados Unídospe peteĩ karai ostudiáva mbaʼéichapa umi propagánda oike la héntere heʼi: “Umi propagánda ningo ndojejapói voi oñemomarandu hag̃uánte, ojejapo uvei oñemokyreʼỹ hag̃ua la héntepe ombaʼejogua hag̃ua”. Ha upearã ojeporu umi taʼanga tieʼỹ. Ojeʼe voi upéicha ojejapóramo ikaʼavoveha. Upéicharõ tekotevẽ ñañatende mbaʼépa la jahechavañaína ha ñamoingéva ñane akãme ha ñane korasõme.

8. Mbaʼéichapa Ñandejára Ñeʼẽ ohechauka tekotevẽha ñañatende mbaʼépa la jahecháva?

⁸ Ñande kristianokuérape jepe ikatu ñandestira umi mbaʼe vai jahecháva ha jajapose. Upévare Ñandejára Ñeʼẽ heʼi ñandéve ñañatende hag̃ua mbaʼépa la jahecháva ha jajaposéva (1 Cor. 9:25, 27; jaleemína 1 Juan 2:15-17). Job ohechakuaavaʼekue avei ñande resa ojapoukaseha ñandéve umi mbaʼe jahecháva. Upévare haʼe heʼi: “Che añemoĩ peteĩ ñeʼẽme che resakuéra ndive, ani hag̃ua amaʼẽ kuñataĩ rehe aiko hag̃ua hendive” (Job 31:1). Job ningo ndahaʼeivaʼekue ndopokoséinteva peteĩ kuñataĩ ahénore. Haʼe ni nopensaseivaʼekue voi ojapóvo upe mbaʼe. Upe rire Jesús heʼivaʼekue avei ndovaleiha ni ñapensa mbaʼe tieʼỹre. Haʼe heʼi: ‘Oimeraẽ omañáva peteĩ kuñáre ha oguerekoséva chupe, upéva oikóma hendive ipyʼapýpe ha péicha oporomoakãratĩ’ (Mat. 5:28, BNP).

Ñamboykevaʼerã umi mbaʼe ndovaléiva

9. a) Mbaʼérepa tekotevẽ ñañatende jaiporu jave Internét? b) Mbaʼépa ikatu ojapo ñanderehe jahecháramo sapyʼami jepe taʼanga tieʼỹ?

⁹ Koʼẽ koʼẽre ningo hetave oĩ ohecháva taʼanga tieʼỹ, ha koʼýte Internétpe. Umíva natekotevẽi voi ni jaheka pórke osẽntema ñandéve. Mbaʼérepa jaʼe upéicha? Sapyʼánte ningo jaiporu jave Internét, osẽntema umi propagánda taʼanga vai reheve. Térã oñembou umi mensáhe haʼetéva ndaivaíriva, péro jaavrívo jahecháma taʼanga tieʼỹ ha ñambotyséramo jepe, noñembotysevéima voi upe mensáhe. Ha upéva ñaelimináramo jepe, umi taʼanga jahechaʼimivaʼekue opytáma ñaneakãme. Sapyʼamínte jepe jahecháramo ningo ikatúma ojapo vaieterei ñanderehe. Katuete ñañeñandu vaíta jahecha haguére ha avei heta jaikovaʼerã jaipeʼa hag̃ua ñane akãgui pe jahechavaʼekue. Ha ivaivéta ñane situasión “jasegíramo ñamaña” jahechasevégui rei umichagua taʼanga. Upéicha oikóramo ñanderehe jahechavaʼerã jajapo umi mbaʼe ñanepytyvõtava anivetéma hag̃ua jahechase umi taʼanga tieʼỹ (jaleemína Efesios 5:3, 4, 12; Col. 3:5, 6).

10. Mbaʼérepa sapyʼánte umi mitã ohecha taʼanga tieʼỹ ha mbaʼépa ojapóta hesekuéra upéva?

¹⁰ Jaikuaa avei mitãnguéra ikuriosoitereiha ha upévare sapyʼánte ohecha hikuái taʼanga  tieʼỹ. Upéva ningo ikatu ojapo vai hesekuéra okakuaapa rire jepe. Peteĩ infórme omombeʼu umi imitãme ohechavaʼekue taʼanga tieʼỹ ikatuha “oimoʼã oĩ porãha pe tekovai, hasytaha chupekuéra oiko mborayhúpe iména térã hembireko ndive, nomombaʼéi kuñáme ha ikatu voi peteĩ vísioma chupekuéra ohecha taʼanga tiʼeʼỹ. Ha upéva operhudikáta avei chupekuéra ijestúdiope, ijetuʼuve chupekuéra oreko hag̃ua iñamigorã ha ojogueraha porã hag̃ua ihentekuéra ndive”. Ha koʼýte iprovlémata hikuái omenda rire.

11. Emombeʼu mbaʼépa ikatu ojapo ñanderehe jahecháramo taʼanga tieʼỹ.

¹¹ Peteĩ ermáno omombeʼu mbaʼépa ojapovaʼekue ostudia mboyve la Biblia, haʼe heʼi: “Hetaiterei ningo aikovaʼekue anive hag̃ua ahecha pe taʼanga tieʼỹ. Ha aimoʼãʼỹve jave ou jeýma jepi chéve che akãme umi taʼanga ahechavaʼekue. Sapyʼánte oĩ purahéi, térã peteĩ mbaʼe ryakũa, térã peteĩ mbaʼe ahecháva chemomanduʼa jeýmava upévare. Ha sapyʼánte katu oúnte chéve che akãme ha káda día añehaʼãvaʼerã ambohasa umi mbaʼe”. Ambue ermáno katu omombeʼu itúva ndahaʼéiva testígo oreko hague rrevísta tieʼỹ hógape. Ha upéicha rupi haʼe yma imitãme ohecha hague umi taʼanga tieʼỹ, ituvakuéra ndaipóri jave hógape. Haʼe heʼi: “Umi taʼanga tieʼỹ ahechavaʼekue chembyaiete che mitãme. Koʼág̃a peve añehaʼãvéramo jepe nosẽi gueteri che akãgui ha hiʼarive ohasáma veinticinco áño upe hague. Ha nañemoĩriramo jepe apensa umi mbaʼére, añeñandu vaieterei ou haguére jepi chéve che akãme”. Ajépa iporãvéta ñamboyketéramo koʼã mbaʼe ndovaléiva mbaʼeverã ha ikatúva ñanembohasa asy. Péro upearã ñañehaʼãvaʼerã ‘ñamoĩ opa ñaneremiandu Cristo poguýpe, iñeʼẽrendu hag̃ua chupe’ (2 Cor. 10:5).

12, 13. Mbaʼépa hína umi mbaʼe ‘ndovaléiva mbaʼeverã’ ha mbaʼérepa ñande ñamboyke umíva?

¹² Ambue mbaʼe ‘ndovaléiva mbaʼeverã’ ojejapóva ojevyʼa hag̃ua haʼe umi espiritísmo térã umi ohechaukáva jejuka, mbaʼe vai apo ha oporomokyreʼỹva ojerereko hag̃ua heta mbaʼe (jaleemína Salmo 101:3). Jehová oheja tuvakuéra kárgope oiporavo hag̃ua mbaʼépa ohecháta ifamiliakuéra hógape. Jaikuaa ningo ndohejamoʼãiha chupekuéra ojapo espiritísmo. Péro oñangarekovaʼerã avei ifamiliakuérare ani hag̃ua ohecha télepe, olee lívrope, térã ohuga videohuégo orekóva máhia ha ambue mbaʼe espiritísmo rehegua (Pro. 22:5).

¹³ Tahaʼe mitã térã kakuaa oñangarekovaʼerã ani hag̃ua ohuga umi videohuégo ohechaukáva añeterõguáicha oporojukáva térã oñorairõva (jaleemína Salmo 11:5). Ñande ningo ni mbaʼeveichavérõ ndajajaposéi ni ndajahechaséi umi mbaʼe ndogustáiva Jehovápe. Ñañatendevaʼerã voi mbaʼépa ñamoinge ñane akãme ani hag̃ua jaʼa Satanás ñuhãme (2 Cor. 11:3). Ha jaiporavo porãramo jepe ñande vyʼarã, ndajahejaivaʼerã upéva hoʼupa ñandehegui ñanetiémpo. Tahaʼe ñamombaʼeguasu hag̃ua Ñandejárape ñande rogayguándi, jalee hag̃ua la Biblia káda día térã jajeprepara hag̃ua rreunionrã (Fili. 1:9, 10).

Jasegíkena Jesús ehémplo

14, 15. Mbaʼéichapa Satanás oipyʼaraʼã Jesúspe ha mbaʼépa haʼe ojapo?

¹⁴ Ko múndo ningo ivaipaitéma ha upévare jahechámante heta mbaʼe ndovaléiva mbaʼeverã Ñandejára renondépe. Jesúspe voi Satanás omoĩvaʼekue hesa renondépe umi mbaʼe oipyʼaraʼãtava chupe. Pór ehémplo, Ñandejára Ñeʼẽme heʼi: ‘Pe Aña ruvicha ogueraha Jesúspe peteĩ sérro ijyvatetereívape, ha ohechaukapaite chupe umi goviérno oĩva ko yvy ape ári ha umi mbaʼeta orekóva’ (Mat. 4:8, NM). Maʼerãpa Satanás ojapo upéicha? Haʼe ningo oikuaa porã ñande  resa ikatuha ojapouka ñandéve heta mbaʼe ha oaprovechase upéva. Satanás oimoʼã Jesús ohechávo umi rréino oĩva upe tiémpope oipotataha ikatu hag̃uáicha umi hénte omombaʼeguasu chupe. Péro mbaʼépa ojapo Jesús?

¹⁵ Jesús noñemoĩri omaʼẽ asy umi mbaʼe Satanás oikuaveʼẽvare chupe. Upepete voi katu heʼi chupe: ‘Tereho koʼágui Satanás! (Mat. 4:10). Péicha Jesús ohechauka chupe g̃uarã iñimportanteveha ojapo Jehová rembipota ha oĩ porã hendive (Heb. 10:7). Ojehekýi Satanás ñuhãgui ha ndohejái oguenohẽ chupe Ñandejára rapégui.

16. Mbaʼépa jahechakuaa Jesús ohasavaʼekuére?

¹⁶ Heta mbaʼe jahechakuaa Jesús ohasavaʼekuére. Primero jahechakuaa Satanás enterovépe omoñuhãseha (Mat. 24:24). Segundo, nañamañaivaʼerãha umi mbaʼe ikatúvare ñandegueraha vai ha jajesarekovevaʼerãha umi mbaʼe ñanemombaretétavare. Tercero, jahechakuaa Satanás oiporusetereiha umi mbaʼe ‘ñande resa oguerohorýva’ ñandegueraha vai hag̃ua (1 Ped. 5:8). Cuarto, ikatu jajehekýi Satanás ñuhãgui pyaʼe ñamboykéramo umi mbaʼe haʼe oiporúva ñandereity hag̃ua (Sant. 4:7; 1 Ped. 2:21).

Akóintekena nde resa tomaña ‘peteĩ mbaʼérente’

17. Mbaʼérepa noĩporãmoʼãi ñaime raẽ peteĩ mbaʼe vai renondépe jadesidi hag̃ua mbaʼépa jajapóta?

¹⁷ Ñañemeʼẽrõ guare Jehovápe ñaprometékuri chupe jajapotaha hembipota. Upéva heʼise avei ñamboyketaha opa mbaʼe haʼe heʼíva ndovaleiha mbaʼeverã. Upérõ jaʼevaʼekue pe salmísta heʼi haguéicha: “Ndaguatáiva tape vai rehe aiko hag̃ua ne ñeʼẽ heʼiháicha” (Sal. 119:101). Noĩporãmoʼãi ningo ñaime raẽ peteĩ mbaʼe vai renondépe jadesidi hag̃ua mbaʼépa jajapóta. Jaikuaa porãma ningo mbaʼe mbaʼépa la Biblia heʼi ivaiha. Ha jaikuaa porã avei mbaʼeichagua ñuhãpa oiporu Satanás. Ñapensamíntena ko mbaʼére: Mbaʼéicha jave piko Satanás heʼi Jesúspe ojapo hag̃ua itágui pán? Jesús ‘iñembyahyieterei’ jave, haʼe ningo ndoʼúikuri oikóvo mbaʼevete cuarenta ára pukukue (Mat. 4:1-4). Satanás ikatupyryhína ohechakuaa hag̃ua mbaʼéicha javépa ñande ñanekangyve ha ndahasyive jaʼa hag̃ua iñuhãme. Upévare, koʼág̃ama voi ñapensavaʼerã mbaʼépa jajapóta upéicha jave. Aníkena jaʼe ág̃ante ñapensataha upévare. Ñanemanduʼavaʼerã ára ha ára pe promésa jajapovaʼekuére Jehovápe  ñañemeʼẽrõ guare chupe. Upéicharõ mombyry jajeréta opa mbaʼe Jehová heʼívagui ndovaleiha mbaʼeverã (Pro. 1:5; 19:20).

18, 19. a) Mbaʼéichapa ikatu ‘ñande resa omaña peteĩ mbaʼérente’ péro mbaʼépa jajapo ‘ñande resa iñañáramo’? b) Mbaʼérepa iñimportanteterei jajesareko umi mbaʼe iporãvarente ha mbaʼépa heʼi upévare Filipenses 4:8?

¹⁸ Koʼág̃a rupi ára ha ára ojejapo japove umi vyʼarã térã ambue mbaʼe pyahu jahecharamóva. Upévare jahechakuaa ndareíri Jesús heʼi hague: ‘Nde resa tomaña peteĩ mbaʼérente’ (Mat. 6:22, 23, NM). Ha mbaʼéichapa ikatu ‘ñande resa omaña peteĩ mbaʼérente’? Upéva ikatu jajapo jajesarekóramo jajapo hag̃ua Ñandejára rembipotánte. Péro ‘ñande resa iñañáramo’ katu jaikóta ñaporombotavy, jaipotáta mbaʼe ahéno ha jajaposéta umi mbaʼe oguerúva ivaívante.

¹⁹ Ñanemanduʼavaʼerã umi mbaʼe jahecháva rupive heta mbaʼe ñamoingeha ñane akãme ha ñane korasõme. Upévare iñimportanteterei jajesareko umi mbaʼe iporãvarente (jaleemína Filipenses 4:8). Jajerurékena Jehovápe pe salmísta ojerurevaʼekue avei: ‘Ani reheja che resa omaña umi mbaʼe ndovaléivare’. Ha ñañehaʼãramo jajapo upe jajerure haguéicha, Jehová katuete ohendúta jajerure jave chupe: ‘Chemokyreʼỹ aguata hag̃ua nde rapére’ (Sal. 119:37; Heb. 10:36).

Emyesakãmína koʼã mbaʼe

• Mbaʼéichapa ombaʼapo oñondive ñande resa, ñane akã ha ñane korasõ?

• Mbaʼépa ikatu ojapo ñanderehe jahecháramo taʼanga tieʼỹ?

• Mbaʼérepa iñimportánte ‘ñande resa omaña peteĩ mbaʼérente’?

[Porandu ñahesaʼỹijóva]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 23]

Mbaʼe mbaʼe rehépa jaʼekuaa ndovaleiha ñamaña?