Ahecha hetaveha ohóvo Jehová siervokuéra

Omombeʼu Harley Harris

Ojejapórõ guare peteĩ aty guasu dos diagua, el 2 de septiembre de 1950 Kennett-pe (Misuri, EE.UU.), ojere orerehe peteĩ hénte aty ipochy rendýva. Pe alcalde ombou umi guardia nacional oñangareko hag̃ua orerehe; umi soldádo oñemboʼy kállepe ha oguereko ipópe fusíl ikyse pukúva ponóike oupa ore ári umi hénte. Upéicharamo jepe haʼekuéra oñeʼẽ reity oréve rohokuévo rojupi ore veíkulope. Upégui roho Cape Girardeau-pe (Misuri), rosegi hag̃ua ore aty guasu. Upérõ che aguereko 14 áño ha ajevautisa. Tamombeʼumína peẽme mbaʼéichapa añepyrũ aservi Jehovápe ha ahasa heta mbaʼe ahaʼarõʼỹva.

OÑEPYRŨRE áño 1930, che avuélo ha che avuéla ocho ifamília ndive, ohendu umi diskúrso ojegravapyre ojapovaʼekue ermáno Rutherford. Haʼekuéra ohechakuaa otopa hague pe rrelihión Ñandejára oguerohorýva. Che túva ha che sy, Bay ha Mildred Harris ojevautisa áño 1935-pe Washington-pe. Upépe oñemyesakãvaʼekue mávapa ‘umi aty guasu’ omombeʼúva Revelación 7:9, 14, ha ovyʼaiterei hikuái oikuaávo oĩha ko aty apytépe.

Che anase 1936-pe ha un áño rire rova Misisípipe. Upérõ guare roikovaʼekue peteĩ lugár ndaiporihápe testígo de Jehová. Ha ni superintendénte ndaikatuivaʼekue orevisita, péro romondómi kárta Betélpe ha haʼekuéra ombohovái oréve, avei rohovaʼekue umi aty guasúpe. Umícha javénte roñeʼẽ ha roime ermanokuérandi.

Roaguanta oĩramo jepe ndoipotáiva ropredika

Segunda guerra mundial aja hetaiterei ojepersegivaʼekue testígo de Jehovápe ndohói rupi gerrahápe. Upérõ guare ore roikóma Mountain Home-pe (Arkansas), ha peteĩ jey, arekópe 5 áño ropredika che túvandi kállere ha upeichaháguinte peteĩ kuimbaʼe ostironea chugui irrevistakuéra ha ohapy ore renondetépe. Oñepyrũ heʼi orepyʼajuha ndorohói haguére gerrahápe. Che katu tuichaiterei añemondýi ha añepyrũ cherasẽ. Che túva pyʼaguapýpe porãnte opyta omaña hese heʼiʼỹre mbaʼeve, upémarõ pe kuimbaʼe osẽ ohopa hese.

Péro oĩ avei ipyʼaporãva orendive ha oredefendéva. Pór ehémplo una vuéltape peteĩ hénte aty ojerepa ore áutore ha ndaikatúi rosẽ upégui. Upémarõ ou pe fiskál upepegua ha oporandu: “Mbaʼe piko la oikóva koʼápe?”. Peteĩ karai heʼi chupe: “Koʼã testígo de Jehová noñorairõséi hetã rehehápe”. Upémarõ pe  fiskál oñemboʼy ore áuto estrivérape ha osapukái chupekuéra: “Che ahákuri primera guerra mundiálpe ha aha jeýta avei ko gérrape. Péro peheja koʼãvape toho, haʼekuéra ningo ndoperhudikái avavépe”. Upémarõ umi hénte ndoikuaái mbaʼépa heʼíta ha ohopa upégui. Roagradeseterei ningo koʼãichagua héntepe ipyʼaporã rupi orendive! (Hech. 27:3.)

Umi aty guasu oremombarete

Áño 1941-pe ojejapo peteĩ aty guasu distritopegua San Luis-pe (Misuri) ha ideprovechoiterei oréve. Roime 115.000 ha ojevautisami 3.903 tapicha. Chemanduʼa porã ningo ermáno Rutherford ojapórõ guare pe diskúrso hérava “Hijos del Rey”, haʼete ku oñemongetáva voi opavave imitãvandi. Upe rire enterovépe oñemeʼẽ peteĩ lívro hovy iporãitereíva hérava Hijos. Ko aty guasu chemombarete ambohovái hag̃ua peteĩ mbaʼe ijetuʼúva ahasáva. Che ha che primakuéra roñemosẽ un áño rire añepyrũrõ guare che eskuéla ndorosaludái haguére vandéra. Upéicharamo jepe ára ha ára roho jey orejagarrase jeýrõ g̃uarã hikuái. Káda pyhareve rohasa peteĩ kaʼaguýre, péro rog̃uahẽ hague roñemosẽ jeýma. Upérõ guare ahechakuaa añemoĩmantevaʼerãha Ñandejára rréino ykére.

Upe riremínte pe Tribunal Supremo oĩva Estados Unidos-pe onohẽ peteĩ léi heʼíva ndaikatuiha ojeovliga avavépe osaluda hag̃ua vandéra. Hasypeve ningo roho jey eskuélape. Pe profesór horyeterei orendive ha omeʼẽ oréve oportunida rorrekupera jey hag̃ua umi kláse roperdevaʼekue, ha ore kompañerokuéra avei oretrata porãiterei.

Chemanduʼa peteĩ aty guasu ojejapovaʼekue 1942-pe (Cleveland, Ohio), ermáno Nathan H. Knorr ojapo peteĩ diskúrso hérava “Paz... ¿será duradera?”. Upérõ ohesaʼỹijo Revelación kapítulo 17 ha heʼi segunda guerra mundial rire oĩtaha sapyʼami pyʼaguapy ha upe aja tuicha okakuaataha Jehová organisasión. Upévare 1943-pe ojejapo pe Escuela de Galaad. Ni naimoʼãi mbaʼeichaitépa iñimportánteta chéve g̃uarã ko eskuéla! Upe rire opa pe gérra ha saʼive ojepersegi testigokuérape. Péro 1950-pe, roiko aja Kennett-pe (Misuri), oñepyrũ jey peteĩ ñorairõ Corea kóntrape ha heta oĩ ojokoséva ore rembiapo, amombeʼu haguéicha ko artíkulo oñepyrũme.

Añehaʼã ajapove Jehová servísiope

Áño 1954-pe amohuʼã che estúdio ha un més haguépe ajapo che prekursorádo. Upéi marzo 1955-pe añeinvita aha hag̃ua Betélpe. Aservi aja upépe chemondo hikuái peteĩ kongregasión orekóva iterritóriope peteĩ lugár ifamosóva, hérava Times Square oĩva Nueva York mbytetépe. Umírupi enterovéva odiparaháre oiko, che katu aju kampáñagui ha ndajepokuaái aiko upéicha; koʼã mbaʼe peteĩ kámbio tuichaitereíva chéve g̃uarã. Upéicharamo jepe umi hénte oheja chehegui umi rrevísta aikuaveʼẽva chupekuéra.

Aservi aja Betélpe chegustaitereivaʼekue adorasión matutína omoakã jave ermáno Knorr. Olee jave la Biblia omyesakãkuaa ha ohechauka porãiterei mbaʼéichapa ideprovéchota oréve umi téysto. Ha omeʼẽ jave konsého solterokuérape, haʼete voi peteĩ túva oñeʼẽva itaʼýrape. Pyʼỹinte heʼi oréve mbaʼéichapa rotratavaʼerã ermanakuéra imitãvape.

Áño 1960-pe apensáma amendávo, upévare askrivi peteĩ kárta haʼe hag̃ua chupekuéra treinta día rire ahejataha Betel, péro haʼekuéra ndeʼíri chéve mbaʼeve. Chekoyguáramo jepe, añembopyʼaguasu ha ahenói aporandu mbaʼépa odesidi hikuái. Oñatende cherehe ermáno Robert Wallen ha ou cherendápe ambaʼapohápe. Oporandu chéve mbaʼépa apensa prekursorádo espesiál rehe térã aservi hag̃ua superintendénte de sirkuítoramo. Che haʼe chupe 24 áño ramo arekoha ha heta mbaʼe gueteri ndaikuaái.

Aservi superintendénteramo

Upe pyharépe atopa che kotýpe peteĩ sóvre guasu oĩháme mokõi solisitu: peteĩva ajapo hag̃ua prekursorádo espesiál, ha pe ótro katu  aservi hag̃ua superintendénteramo. Ni ndagueroviaséi ningo! Ipahápe oñemeʼẽ chéve aservi hag̃ua superintendénteramo Misuri ha Kánsaspe. Péro asẽ mboyve Betélgui, ojejapo peteĩ rreunión superintendentekuérape g̃uarã. Upépe ermáno Knorr heʼi oréve: “Pende apytépe oĩ superintendénte de sirkuíto ha de distríto, péro upéva ndeʼiséi peikuaaha hetave mbaʼe umi ermánogui oĩva kongregasiónpe. Oĩ oikuaáva hetaiteve mbaʼe pendehegui ha ndaijáinte chupekuéra ojapo ko tembiapo. Peẽ ikatu peaprende chuguikuéra heta mbaʼe”.

Siertoite ningo pe heʼivaʼekue. Upe rire aikuaa heta ermánope ohasámava heta mbaʼe, pór ehémplo Fred Molohan ha hembireko, avei iñermáno Charley, Parsonsgua (Kansas). Haʼekuéra oikuaa ypy Jehovápe amo áño 1.900 rupi ha omombeʼúmi chéve umi mbaʼe ohasáva iservísiope, che anase mboyve guivéma. Avei aikuaa ambue ermánope hérava John Wristen, oikóva Joplin-pe (Misuri), haʼe ningo horyeterei ha hetaiterei tiémpoma ojapo hague iprekursorádo. Che avyʼaiterei koʼã ermánondi omombaʼe rupi Jehová organisasión. Haʼekuéra arakaʼeve ndacheapoʼíri chemitã haguére.

Áño 1962-pe amenda peteĩ prekursórare hérava Cloris Knoche, haʼe ningo horyeterei ha iguápa. Rovisita aja umi kongregasión ropyta ermanokuéra rógape ha péicha roikuaa porãve chupekuéra. Romokyreʼỹ heta imitãvape ojapo hag̃ua iprekursorádo, ombaʼapo hag̃ua Betélpe ha umícha. Ha upéva ou porãiterei vaʼekue Jay Kosinski ha JoAnn Kresyman-pe, peteĩ mitãrusu ha peteĩ mitãkuña ore sirkuitopegua. Haʼekuéra opredikavaʼekue orendive ha ohecha mbaʼéichapa romeʼẽmbaite orejehegui umi ermanokuérape, upéva omomýi chupekuéra osegi hag̃ua ore ehémplo. JoAnn ojapo iprekursorádo espesiál ha Jay katu oservi Betélpe. Tiémpo rire omenda hikuái ha ojapóma treinta áño rupi Jay oservi hague superintendénte de sirkuítoramo hembireko JoAnn ndive.

Roservi misionéroramo

Áño 1966-pe, ermáno Knorr oporandu oréve rohosépa roservi tetã ambuépe. Ore roʼe chupe: “Roĩháme ningo ore rovyʼa voi, péro oiméramo ofalta opredikavaʼerã ambue lugárpe, rohóta oñekotevẽhápe”. Una semána haguépe og̃uahẽ oréve peteĩ invitasión roho hag̃ua Escuela de Galaad-pe. Upéva chembovyʼaiterei, aikuaágui ajotopa jeytaha heta ermáno ahayhu ha arrespetávandi. Pe kúrso aja rotopa heta ore amigorã, koʼag̃aite peve oservíva Jehovápe ipyʼaite guive.

Romohuʼã rire Escuela de Galaad, oremondo hikuái Ecuadórpe, avei oho orendive Dennis ha Edwina Crist, Ana Rodríguez ha Delia Sánchez. Dennis ha Edwina oho Quítope. Ana, Delia ha ore katu roho Cuéncape, tercer táva tuichavéva Ecuadórpe. Ore ropredikavaʼerãkuri mokõi provínsia ha ore rógape oñepyrũ primera kongregasión oĩva Cuéncape. Upérõ éntre 6-nte roĩ ha roikuaase mbaʼéichapa ropredikapáta upe território tuichaitéva.

 Ko táva ningo henyhẽ tupaógui, ha oiko jave umi prosesión katu omymyimba umi hénte. Péro oĩ heta mbaʼe oikuaaséva hikuái. Pór ehémplo peteĩ jey Mario Polo, kampeón de siklísmo, oporanduvaʼekue chéve: “Máva piko pe kuña rekovai oñeñeʼẽva lívro de Apocalípsispe?”.

Peteĩ pyhare Mario ou ore rógape ha rohechakuaa hese ojepyʼapyetereiha. Peteĩ pastór evanhéliko omeʼẽ chupe peteĩ puvlikasión heʼíva heta mbaʼe ivaietereíva testigokuérare. Upémarõ haʼe chupe ojeakusáva guive oguerekoha derécho oñedefendévo. Koʼẽ rire orembojovake, ahechauka hag̃ua pe pastór renondépe japuha umi mbaʼe heʼíva orerehe. Che haʼe chupe roñeʼẽ hag̃ua Trinidad rehe. Upémarõ pe pastór olee Juan 1:1, ha Mario voi osẽ omyesakã mbaʼéichapa idiferénte griégo ñeʼẽme “Ñandejára” ha “peteĩ dios”. Ha upéicha lénto oiko avei umi ótro téysto ojeleevaʼekuére. Ipahápe pe pastór osẽ ohopa hese omyesakãʼỹre mbaʼépa pe Trinidad. Mario ha hembireko ohechakuaa testígo de Jehová omboʼeha la Bíbliape oĩhaichaite, ha upe guive haʼekuéra oñepyrũma avei odefende kyreʼỹ Ñandejára Ñeʼẽ. Orembopyʼarory ningo rohechávo mbaʼeichaitépa heta hetave ohóvo umi kongregasión. Pe território ropredika haguépe oĩma koʼág̃a 63 kongregasión, upévagui 33 voi oĩ Cuéncape.

Sukursál guive rohecha Jehová organisasión okakuaaha

Áño 1970-pe ojejerure chéve aha hag̃ua ambaʼapo sukursál de Guayaquílpe ermáno Al Schullo ndive. Mokõivéva rojesareko umi tembiapo ojejapóvare sukursálpe, ha Joe Sekerak oho mimi avei orepytyvõ roprepara ha romondo hag̃ua puvlikasionkuéra umi 46 kongregasiónpe oĩva Ecuadórpe. Ñepyrũrã Cloris osegi opredika che ambaʼapo aja Betélpe ha oipytyvõ 55 tapichápe ojevautisa hag̃ua. Katuete umi aty guasúpe ojevautisa jepi tres térã cinco iñestudiantekuéra.

Peteĩ kuñakarai ostudiavaʼekue hendive héra Lucresia. Iména ndoikuaaseivaʼekue mbaʼeve testigokuéragui, upéicharamo jepe ojevautisa ha oiko chugui prekursóra rregulár. Avei oipytyvõ ifamíliape oiko hag̃ua chuguikuéra testígo. Pór ehémplo mokõi imemby kuimbaʼe koʼág̃a oservi ansiánoramo, ótro prekursór espesiál ha imemby kuña katu prekursóra. Iniéta omenda peteĩ ermánore ha koʼág̃a mokõivéva prekursór espesiál. Ko família hetaitereípema oipytyvõ oñemoag̃ui hag̃ua Ñandejárare.

Áño 1980-pe oĩvaʼekue Ecuadórpe 5.000 puvlikadór. Oreretavéma rupi, pe sukursál michĩma ha upémarõ peteĩ ermáno imbaʼeporãva omeʼẽ peteĩ terréno oguerekóva 32 hectárea rasami, oĩva ñasẽmívo Guayaquílgui. Upe rire 1984-pe oñemopuʼã sukursál pyahu ha peteĩ Salón de Asamblea, koʼã konstruksión ojededika 1987-pe.

Umi ermáno ipyʼaporãva oipytyvõ okakuaa hag̃ua ko tembiapo

Rovyʼaiterei ningo rohechávo mbaʼéichapa umi ermáno ou ambue tetãgui opredika hag̃ua orendive Ecuadórpe. Pór ehémplo ermáno Andy Kidd, peteĩ profesór ojehuviláva, ou Canadágui áño 1985-pe oguerekórõ guare 70 áño. Ahecha ypýrõ guare chupe, haʼe añoite oservivaʼekue ansiánoramo peteĩ kongregasión michĩetereívape. Haʼe ojapo diskúrso púvliko ha omoakã Ñemañaha Ñehesaʼỹijo, hiʼári apéna apéna oñeʼẽ kastellánope. Avei omoakã Eskuéla Jaiporukuaa Hag̃ua la Biblia ha ojapopa lénto umi párte oñemeʼẽva Aty Ñanemboʼéva Japredika Hag̃uáme. Ermáno Kidd oservivaʼekue Jehovápe ipyʼaite guive ha áño 2008-pe, orekórõ guare 93 áño omano. Upe lugár haʼe oservi haguépe koʼág̃a oĩma doscientos puvlikadór rupi ha heta ansiáno omoakãva umi mokõi kongregasión oñakãrapuʼãva ohóvo.

Ermáno Ernesto Díaz katu ou Estados Unídosgui ifamíliandi. Ha ocho mése oĩ rire Ecuadórpe heʼi: “Che raʼy ha mokõi che rajy pyaʼe oaprende oñeʼẽ españólpe, koʼág̃a ikatupyrýma hikuái omboʼe hag̃ua la Biblia umi héntepe. Ymaite guive ore famíliandi rojaposevaʼekue pe prekursorádo ha ni naimoʼãi koʼág̃a rohupytyha upéva. Oñondivepa roguereko veinticinco  estúdio vívliko. Koʼã mbaʼe orepytyvõ rojoayhu ha roñemoag̃uive hag̃ua Jehováre”. Romombaʼete ningo koʼã ermáno ha ermána ojapóva Jehová rehehápe, upévare rohayhueterei chupekuéra!

Áño 1994-pe oñembotuichave el dóvle pe sukursál. Ha áño 2005-pe roĩ 50.000 rasa puvlikadór, upévare oñembotuichave jey pe sukursál. Ojejapo heta ofisína oñembaʼapo hag̃ua traduksiónpe, hetave koty ojeiko hag̃ua ipype ha avei oñembotuichave pe Salón de Asamblea. Koʼã konstruksión pyahu ojededika 31 de octubre de 2009.

Chemanduʼa 1942-pe añemosẽrõ guare eskuélagui, Estados Unídospe oĩvaʼekue 60.000 testígo de Jehová. Koʼág̃a katu oĩma un millón rasa. Ha rog̃uahẽrõ guare Ecuadórpe áño 1966-pe, oĩvaʼekue 1.400 puvlikadór, koʼág̃a katu roĩma 68.000 rasa. Ha roikuaa porã okakuaavetaha ohóvo Jehová organisasión, ojejapo rupi koʼág̃a 120.000 estúdio vívliko ha áño 2009-pe oñeime Conmemoracionhápe 232.000. Ore ningo ni noroimoʼãi peichaite peve Jehová ohovasataha ipuévlo, añetehápe igustoiterei jaiko peteĩ lugár oĩháme heta hénte oserviséva Jehovápe ha avei jahecha mbaʼéichapa oñakãrapuʼã ohóvo iñorganisasión! *

[Nóta]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 5]

Aty guasu 1981 (Guayaquil). Salón de Asamblea 2009, upe lugárpe jey