Ñamombaʼékena pe jopói oúva Ñandejáragui

‘Upévare pe kuimbaʼe ohejavaʼerã itúva ha isýpe, ojoaju hag̃ua hembirekóndi, ha péicha oiko mokõivégui peteĩnte.’ (GÉN. 2:24)

1. Mbaʼérepa jarrespetavaʼerã Jehovápe ñande pyʼaite guive?

JEHOVÁ omomendávo Edénpe kuimbaʼe ha kuñáme omoñepyrũvaʼekue pe família. Upévare jarrespetavaʼerã chupe ñande pyʼaite guive. Avei la Biblia heʼi haʼe omeʼẽha ‘opa mbaʼe iporãva ha hekopeguáva’, haʼe ningo ñande Apohare, Mburuvicha ijojahaʼỹva ha ñande Ru yvagapegua (Sant. 1:17, BNP; Rev. 4:11). Jehová imbaʼeporãiterei ñanendive ñanderayhu rupi (1 Juan 4:8). Upévare opa mbaʼe ñanemboʼéva, ojeruréva, ha omeʼẽva, katuete ñanembovyʼa ha iporã ñandéve g̃uarã (Isa. 48:17).

2. Mbaʼépa Jehová heʼi Adán ha Évape ojapo hag̃ua?

² Ména ha tembirekópe Jehová omeʼẽ peteĩ jopói iporãitereíva: iñirũrã (Rut 1:9; 2:12). Haʼe omomendárõ guare Adán ha Évape heʼi porã chupekuéra mbaʼépa ojapovaʼerã ovyʼa hag̃ua hikuái (elee Mateo 19:4-6). Mokõivéva ojapórire Ñandejára heʼíva oikovaʼerãmoʼã opa ára vyʼápe. Péro ivýrogui, Adán ha Eva omboyke Jehová heʼíva, ha mombyry operde hikuái (Gén. 3:6-13, 16-19, 23).

3, 4. a) Mbaʼéichapa heta hénte ohechauka ndorrespetaiha Jehovápe? b) Mbaʼe ehémplopa ñahesaʼỹijóta ko artíkulope?

³ Koʼág̃a rupi avei heta héntepe ndoúi ni ndohói Ñandejára heʼíva odesidíta jave mbaʼépa ojapóta hogapýpe. Oĩ oikóva oñondive omendaʼỹre térã heʼíva ikatuha omenda kuimbaʼe kuimbaʼéndi ha kuña kuñándi (Rom. 1:24-32; 2 Tim. 3:1-5). Péicha koʼã hénte ohechauka ndorrespetaiha Jehovápe. Haʼete omboykéva hikuái pe jopói porãite haʼe omeʼẽva kuña ha kuimbaʼépe.

⁴ Heta kristiáno omendáva nomombaʼevéi avei Jehová heʼíva. Upéicha rupi oĩ oimeraẽ mbaʼérente ojopoi térã ojedivorsia voi. Péro, mbaʼépa ikatu ojapo ména ha tembireko ani hag̃ua oiko hesekuéra upéicha? Mbaʼéichapa Génesis 2:24 heʼíva, oipytyvõkuaa umi omendávape ojoayhuve hag̃ua? Ha mbaʼépa ikatu ojapo umi omendaséva, osẽ porã hag̃ua omenda vove? Ko artíkulope ñahesaʼỹijóta mbaʼépa ojapovaʼekue yma, mbohapy paréha ovyʼa hag̃ua hogapýpe, upéva enterovetépe katuete ñanepytyvõta. Káda ehémplope jahechakuaáta tekotevẽha umi omendáva orrespeta Jehovápe. Péicharõ añoite ovyʼáta hikuái ha ni mbaʼevéicharõ ndojuejamoʼãi.

Ñamombaʼékena ñane irũme

5, 6. Mbaʼe ijetuʼúvapa ombohovái Zacarías ha Elisabet? Mbaʼéichapa Jehová ohovasa chupekuéra iñeʼẽrendu haguére?

⁵ Zacarías ha Elisabet oikovaʼekue Judápe, ha mokõivéva akóinte oñehaʼãvaʼekue oiko Ñandejára léi heʼihaichaite. Oheka hikuái iñirũrã peteĩ ojeroviáva Jehováre, upérõ Zacarías oservi saserdóteramo ha hekoitépe ojapo hembiapo. Jehová heta ohovasa chupekuéra, upéicharamo jepe ombohovái hikuái peteĩ mbaʼe ijetuʼuetereíva, Elisabet ndaikatúi imemby ha mokõivéva ijedáma ohóvo (Luc. 1:5-7).

⁶ Yma Israélpe umi omendáva ojepokuaa heta ifamília, ha ojeguerohory umi kuña imemby retávape (1 Sam. 1:2, 6, 10; Sal. 128:3, 4). Ha síglo primérope Jesús ou mboyve, umi mboʼehára leipegua heʼi peteĩ kuimbaʼe  Israelgua ikatuha ojedivorsia hembirekógui ndaikatúiramo imemby. Ajépa ivaiete upéva! Zacarías katu ohechauka ipyʼaite guive ohayhuha hembirekópe, haʼe ni mbaʼevéicharõ ndohejái chupe. Zacarías ha Elisabet ndohekái ládo ojopoi hag̃ua. Ombyasýramo jepe hikuái ndaikatúi haguére ifamília, osegi oservi Jehovápe oñondivemi. Upéi, jepe mokõive itujáma Jehová ohovasa chupekuéra ha peteĩ milágro rupive Elisabet imemby peteĩ mitãkuimbaʼe (Luc. 1:8-14).

7. Mbaʼéichapa Elisabet ohechauka avei omombaʼeha iménape?

⁷ Elisabet ohechauka avei omombaʼe ha ohayhuha Zacaríaspe ipyʼaite guive. Onasérõ guare imemby, iména ndaikatúi oñeʼẽ, haʼe opytavaʼekue iñeʼẽngu ndogueroviái haguére Jehová ánhel heʼíva. Péro katuete Zacarías omombeʼúneraʼe hembirekópe pe ánhel heʼi hague pe mitã herataha Juan. Ha umi vesíno ha ihentekuéra omoĩsérõ guare pe mitãme itúva réra, Elisabet nomboykéi iména heʼíva, heʼi chupekuéra: ‘Nahániri!, rombohérata Juan’ (Luc. 1:59-63, NM).

8, 9. a) Mbaʼérepa tekotevẽ akóinte umi omendáva ojoayhu ha oñomombaʼe? b) Mbaʼépa heʼise ména ha tembirekógui oikoha peteĩntema?

⁸ Upéicha avei koʼág̃a rupi umi omendáva ombohovái opaichagua provléma ha sapyʼánte heta mbaʼe ndoikói haʼekuéra ohaʼarõ haguéicha. Upévare ména ha tembireko tekotevẽterei akóinte oñomombaʼe ha ojoayhu, upéicharõmante koʼẽ koʼẽre oñemoag̃uivéta ojuehe hikuái. Ha ndoikoivaʼerã oñombojaru ni omakanea peteĩ ndahaʼéiva ndive iména térã hembireko, ndohechaivaʼerã taʼanga tieʼỹ ha ni nopensaivaʼerã omoakãratĩ iñirũme. Koʼã mbaʼe ikatu ombyai hogapy, mbeguekatúpe ndojeroviavéi ojuehe ha ndojoayhuvéi avei. Péro akóinte ména ha tembireko ojoayhu ha oñomombaʼéramo, upéva haʼetéta peteĩ múro avave ndaikatumoʼãiva ohasa. Péicha ojeroviavéta ojuehe ha ndahasymoʼãi ohechauka hag̃ua ojupe oñandúva.

⁹ Jehová heʼivaʼekue Adánpe: ‘Upévare pe kuimbaʼe ohejavaʼerã itúva ha isýpe, ojoaju hag̃ua hembirekóndi, ha péicha oiko mokõivégui peteĩnte’ (Gén. 2:24). Upéva heʼise peteĩ omendáva ndoikoveimaha yma guaréicha, heta mbaʼe okambiáma iñamígo ha ihentekuérandi. Koʼág̃a ndaikatuvéima ohasa hetaiterei tiémpo hendivekuéra, síno omotenondemavaʼerã iména térã hembirekópe. Pe omendáva ningo omoñepyrũma peteĩ família apárte, upévare tuvakuéra noñentremeteveimavaʼerã haʼekuéra odesidívare térã orekóramo provléma. Tekotevẽterei ména ha tembireko oiko peteĩ ñeʼẽme ha oñemoag̃ui ojuehe. Ymaite guivéma Jehová oipota péicha oiko umi omendáva.

10. Mbaʼépa ikatu ojapo ména ha tembireko ojoayhu ha oñomombaʼe hag̃ua?

¹⁰ Umi omendávape tuicha oipytyvõta akóinte ojoayhu ha oñomombaʼéramo, peteĩva ndahaʼéiramo jepe testígo. Peteĩ ermána iména ndahaʼéiva testígo heʼi: “Aagradeseterei ningo Jehovápe chemboʼe haguére iñorganisasión rupive añemoĩ hag̃ua che ména poguýpe ha arrespeta hag̃ua chupe che pyʼaite guive. Upéicha rupi che ménandi roikóma joayhu ha vyʼápe 47 áño pukukue” (1 Cor. 7:10, 11; 1 Ped. 3:1, 2). Añetehápe, enterove omendáva osẽ porã hag̃ua hogapýpe oñehaʼãmbaitevaʼerã. Mbaʼépa ikatu rejapo ne ména térã ne rembireko ohechakuaa hag̃ua rehayhuha chupe? Rehechaukavaʼerã ne ñeʼẽ ha rejapóva rupive ndéve g̃uarã ndaiporiha haʼeichagua. Aníkena reheja mbaʼeve ni avave ombyai nde rogapy (elee Proverbios 5:15-20). Ron ha Jeannette ojapóma 35 áño rasa omenda hague ha ojogueraha porãiterei. Haʼekuéra heʼi: “Rojoayhu ha roñomombaʼe rupi, rovyʼaiterei oñondive. Avei akóinte roñehaʼã rojapo Jehová heʼíva”.

Jajapóke oñondive opa mbaʼe

11, 12. Mbaʼéichapa Áquila ha Priscila ombaʼapo oñondive a) hogapýpe, b) itravahohápe, ha c) predikasiónpe?

¹¹ Apóstol Pablo oñeʼẽ jave Áquila rehe, katuete  imanduʼa avei hembireko Priscila rehe, haʼekuéra ndoikói voi ojueheʼỹ. Ha oiko lájare jahechakuaa mbaʼépa heʼise ‘mokõivégui oikovaʼerãha peteĩnte’ (Gén. 2:24). Áquila ha Priscila akóinte oñopytyvõ ogapýpe, itravahohápe ha predikasiónpe. Apóstol Pablo ovisita ypýrõ guare Corinto, haʼekuéra oinvita chupe opyta hag̃ua hendivekuéra, ha upépe opytanerakaʼe peteĩ tiémpore oñatende kongregasionkuérare. Upéi oikórõ guare hikuái Éfesope, hógape ojejapo umi rreunión. Upérõ Áquila ha Priscila oipytyvõ umi ipyahúvape ontende porãve hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ, umíva apytépe oĩvaʼekue Apolos (Hech. 18:2, 18-26). Upe rire ova hikuái Rómape ha upépe hogakuéra ojeporu jey ojejapo hag̃ua umi rreunión. Ipahápe ova jey Éfesope, ha upépe kyreʼỹme osegi omombarete ermanokuérape (Rom. 16:3-5).

¹² Áquila ha Priscila ombaʼapovaʼekue avei Pablo ndive ojapóvo óga kárpa. Haʼekuéra pyʼaguapýpe ombaʼapo oñondive ha ndoikói ojodiskuti térã ojoapoʼi (Hech. 18:3). Mbaʼépa oipytyvõ chupekuéra ijerovia mbarete hag̃ua? Ohasa heta tiémpo oñondive ojapóvo Jehová rembipota. Upévare Corinto, Éfeso ha Rómape ojekuaa chupekuéra ‘hetaite oipytyvõ haguére Cristo Jesús rembiapópe’ (Rom. 16:3, JMP). Ohohápe, ojepytaso kyreʼỹ oñondive Jehová servísiope.

13, 14. a) Mbaʼéichapa umi omendáva ikatu oñemomombyry ojuehegui? b) Mbaʼépa oipytyvõta umi omendávape oñemoag̃uive hag̃ua ojuehe?

¹³ Katuete umi omendáva ojoayhu ha oñemoag̃uivéta ojuehe ombaʼaposevéramo Jehovápe g̃uarã ha ohasáramo tiémpo oñondive (Ecl. 4:9, 10). Péro ñambyasýramo jepe heta omendáva nomboykéi itiémpo ohasa hag̃ua oñondive. Pór ehémplo, ikatu mokõivéva ombaʼapoiterei, oĩ katu oviahaitereíva itraváho rehehápe térã ohóva voi ótro tetãme ogueruka hag̃ua pláta ifamíliape. Ha sapyʼánte katu oĩramo jepe hógape, oñemohaʼeño ohecha hag̃ua téle, ojapo hag̃ua umi mbaʼe chupe ogustáva, ohuga videohuégo térã oiporu Internet. Oikópa péicha nde rógape? Upéicharõ pehechavaʼerã mbaʼépa ikatu pejapo pehasave hag̃ua tiémpo oñondive. Pór ehémplo pekosina, pejohéi tembiporu, pembaʼapo hardín rehe, peñangareko pene famíliare térã pende tuvakuéra ijedávare.

¹⁴ Péro iñimportantevehína umi omendáva káda semána omombarete ijerovia. Upearã ohesaʼỹijovaʼerã pe téysto káda diagua ha ojapo pe Aty Jastudia Hag̃ua Ñande Rogayguándi. Upéicha jave ikatu oñemongeta umi mbaʼe ohupytysévare Jehová servísiope ha mbaʼépepa ombaʼapovevaʼerã hikuái. Ikatu avei osẽ oñondive predikasiónpe térã ojapo iprekursorádo. Ikatúpa peẽ pejapo pende prekursorádo un més, un áño térã hetave tiémpore? (Elee 1 Corintios 15:58.) Peteĩ ermána ojapovaʼekue iprekursorádo iménandi heʼi: “Rosẽ rupi predikasiónpe rohasa hetave tiémpo oñondive ha roñemongeta heta mbaʼére. Mokõivévante roipytyvõse ore rapichápe oikuaa hag̃ua Jehovápe, ha upévare rombaʼapo porãiterei oñondive. Amo ipahápe ndaikatuvéima roiko ojueheʼỹ ha areko  che ménape che amigoitéramo”. Peẽ avei pembaʼapovaʼerã oñondive pehupyty hag̃ua umi mbaʼe añetehápe penepytyvõtava. Upéicha koʼẽ koʼẽre umi mbaʼe pendegustáva, pehupytyséva ha pejapóva penepytyvõta peiko hag̃ua peteĩ ñeʼẽme. Upéi Áquila ha Priscila ojapo haguéicha, oikóta pendehegui ‘peteĩntema’.

Ñamotenondevaʼerã Ñandejára oipotáva

15. Mbaʼépa ojapovaʼerã umi omendáva ovyʼa hag̃ua hogapýpe? Emyesakã.

¹⁵ Jesús oikuaa porã vaʼekue umi omendáva ovyʼa añete hag̃ua, omotenondevaʼerãha Jehová oipotáva. Haʼe ohecha voi mbaʼéichapa ñande Apohare omoñepyrũ pe ñemenda. Ohecha avei mbaʼeichaitépa Adán ha Eva ovyʼa ojapórõ guare Jehová heʼíva, péro upe rire hetaiterei iprovléma hague naiñeʼẽrendúi rupi. Upévare haʼe omboʼérõ guare imanduʼa Itúva heʼivaʼekuére Génesis 2:24-pe, ha upéi heʼi: ‘Kuimbaʼekuéra ndoipeʼaivaʼerã ojuehegui, Ñandejára omoĩvaʼekue oñondive peteĩ júgo guýpe’ (Mat. 19:6, NM). Koʼag̃aite peve umi omendáva oiko hag̃ua vyʼápe orrespetavaʼerã katuete Jehová heʼíva. María ha José ojapovaʼekue upéicha ha oheja ñandéve peteĩ ehémplo iporãitereíva.

16. Mbaʼéichapa José ha María ohechauka omotenondeha Jehová oipotáva?

¹⁶ Omenda mboyve voi José otrata porã ha omombaʼevaʼekue Maríape. Haʼe oikuaárõ guare hyeguasuha, oiporiahuvereko Maríape ha nomotĩri chupe. José odesidi ojapo upéva Ñandejára ánhel omombeʼu mboyve jepe chupe mbaʼépa oikóraʼe (Mat. 1:18-20). Upéi omenda rire hikuái okumpli pe César ojeruréva ha avei Moisés Léi heʼíva (Luc. 2:1-5, 21, 22). Ha natekotevẽiramo jepe José ogueraha hendive ifamília umi areterã Jerusalénpe, María ojepokuaa jepi omoirũ chupe ifamiliakuérandi káda áño (Deu. 16:16; Luc. 2:41). Péicha mokõivéva ohechauka ojeroviaitereiha Jehováre, akóinte oñehaʼã hikuái ojapo chupe ogustáva ha omombaʼe Haʼe heʼíva. Ndareíri ningo Jehová oiporavo chupekuéra oñangareko hag̃ua Itaʼýrare imitã aja.

17, 18. a) Mbaʼéichapa ména ha tembireko ohechauka omotenondeha Ñandejárape hogapýpe? b) Ha mbaʼéichapa upéva oipytyvõta chupekuéra?

¹⁷ Ména ha tembireko, pemotenondépa Ñandejárape pende rogapýpe? Pór ehémplo pedesidi mboyve peteĩ mbaʼe iñimportánteva, peñemboʼe ha pehechápa mbaʼépa heʼi Ñandejára Ñeʼẽ? Upe rire, peñemongetápa peteĩ ermáno ikatupyrývandi? Térãpa peñehaʼã pesolusiona peẽ peikuaaháichante, térã pejapo pene hénte ha pene amigokuéra heʼíva? Peñehaʼãpa pejapo umi konsého akóinte omeʼẽva tembiguái jeroviaha ha iñarandúva ogapýpe g̃uarã? Térãpa upéva rangue pejapo ko múndope ojeʼéva ỹrõ ojejapoháicha jepi peẽ peikoha gotyo? Pejepokuaápa peñemboʼe ha pestudia oñondive? Peñemongetápa umi mbaʼe pehupytysévare Jehová servísiope ha pehechápa mbaʼépa omotenondevaʼerã pene família?

¹⁸ Raymond vyʼápe oiko hembirekóndi ojapóma 50 áño rasa, haʼe heʼi: “Akóinte roñehaʼã rojapo Jehová heʼíva, upévare ndaipóri oréve g̃uarã provléma ikatuʼỹva rosolusiona”  (elee Eclesiastés 4:12). Danny ha Trina heʼi avei: “Roservi rupi oñondive Jehovápe, koʼẽ koʼẽre rojuayhuve ha rojogueraha porãve”. Ojapóma 34 áño rasa haʼekuéra omenda hague. Péicha jahecha umi omendáva omotenondéramo Jehová oipotáva, katuete ovyʼáta hikuái ha haʼe tuicha ohovasáta chupekuéra (Sal. 127:1).

Ñamombaʼékena ko jopói

19. Maʼerãpa Jehová omoñepyrũvaʼekue pe ñemenda?

¹⁹ Heta kuimbaʼe ha kuña omendáva opensa ijehénte ha chupe ou porãtavarente. Péro ñande jaservíva Jehovápe nañapensaiete upéicha. Jaikuaa ningo Jehová omoñepyrũ hague pe ñemenda ikatu hag̃uáicha okumpli hembipota (Gén. 1:26-28). Adán ha Eva omombaʼérire ko jopói Ñandejára omeʼẽvaʼekue chupekuéra, ko yvýgui oikovaʼerãmoʼã peteĩ hardín neporãva oĩháme tekojoja. Enterove jaservivaʼerãmoʼã Jehovápe vyʼápe opa árare.

20, 21. a) Mbaʼérepa tuicha mbaʼe ñandéve g̃uarã pe ñemenda? b) Mbaʼépa jahecháta pe artíkulo oúvape?

²⁰ Ñande kristianokuéra jahechakuaa tuicha mbaʼeha pe ñemenda, jaikuaágui upéva rupive ikatuha avei ñamombaʼeguasu Jehovápe (elee 1 Corintios 10:31). Jahecha haguéicha umi omendáva ovyʼa añete hag̃ua tekotevẽ ojoayhu ha oñomombaʼe, ojapo oñondive opa mbaʼe ha omotenonde Jehová oipotáva. Tahaʼe umi omendáva térã omendaʼỹva omombaʼe ha orrespetavaʼerã ko jopói Jehová omeʼẽva, ha koʼýte umi iprovlemavahína hogapýpe. Upéicha jahechaukáta jajapoha Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva jadesidíta vove peteĩ mbaʼe, ha avei jarrespetaha ñande Ru yvagapeguápe.

²¹ Péro ndahaʼéi umi omendávante ikatúva ovyʼa, Jehová ningo omeʼẽ isiervokuérape ambue jopói. Pe artíkulo oúvape jahecháta mbaʼéichapa umi soltéro ikatu avei oservi vyʼápe Ñandejárape.

Ñanemanduʼa hag̃ua

• Mbaʼérepa tekotevẽ ména ha tembireko akóinte ojoayhu ha oñomombaʼe?

• Mbaʼérepa iporã umi omendáva ojapo heta mbaʼe oñondive?

• Mbaʼéichapa umi omendáva ohechauka omotenondeha Jehová oipotáva hogapýpe?

• Mbaʼéichapa jahechaukáta jarrespetaha Jehovápe?

[Porandu ñahesaʼỹijóva]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 15]

Pejapókena heta mbaʼe oñondive

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 16]

Mbaʼépa ñambohováita?