1-3. ¿Mbaʼéichapa Jesús omongaru hetaiterei héntepe Betsaida ypýrupi? (Ehecha pe taʼanga oĩva iñepyrũme.)

ÁÑO 32-pe, Páskua mboyve, Jesús ha idisipulokuéra oĩ Betsaida ypýrupi, opytáva mar de Galilea rembeʼýpe nórte gotyo. Upépe oĩ hendivekuéra 5.000 kuimbaʼérupi ha avei heta kuña ha mitã (elee Mateo 14:14-21).

² Jesús ohechávo koʼã henteita, ombyasy chupekuéra. Upémarõ oñepyrũ omboʼe koʼã tapichápe heta mbaʼe Ñandejára Rréinogui ha omonguera umi hasývape. Upéi kaʼaruetéma ha idisipulokuéra heʼi chupe omondo hag̃ua umi héntepe umi puévlo hiʼag̃uívarupi ojogua hag̃ua hoʼu vaʼerã. Péro Jesús heʼi hemimboʼekuérape: “Pemeʼẽna peẽ chupekuéra hoʼu vaʼerã”. Oiméne nontendéi hikuái mbaʼérepa Jesús heʼi upéva. Umi disípulo ningo oreko cinco pan ha mokõi piraʼínte.

³ Jesús oiporiahuverekoiterei umi héntepe, ha upémarõ ojapo peteĩ milágro. Upe milágrore imanduʼa Mateo, Marcos, Lucas ha Juan (Mar. 6:35-44; Luc. 9:10-17; Juan 6:1-13). Jesús omanda idisipulokuéra heʼi hag̃ua umi héntepe tojapo grúpo de 50 ha de 100 ha toñemohenda hikuái pe kapiʼipépe. Upéi oñemboʼe ha ombojaʼo umi pan ha pira. Péro haʼe voi orreparti rangue, “ombohasa idisipulokuérape omeʼẽ hag̃ua umi héntepe”. Péicha peteĩ milágro rupive pe tembiʼu hetaiterei ha hembypa. Epensamíntena, Jesús omongaru hetaiterei héntepe mbovymi kuimbaʼe rupive. *

4. a) ¿Mbaʼépa iñimportanteve vaʼekue Jesúspe g̃uarã, ha mbaʼérepa? b) ¿Mbaʼépa jahecháta ko artíkulope ha pe oúvape?

 ⁴ Jesúspe g̃uarã iñimportanteve oipytyvõ hemimboʼekuérape oĩ porã hag̃ua Jehová renondépe. Haʼe  oikuaa porã pe añetegua oĩva Ñandejára Ñeʼẽme oporoguerahaha jeikove opaʼỹvape (Juan 6:26, 27; 17:3). Jesús omongaru vaʼekue umi héntepe ombyasýgui chupekuéra, péicha avei oiporiahuvereko rupi umi disípulope oiporu heta tiémpo omboʼe hag̃ua chupekuéra (Mar. 6:34). Péro haʼe oikuaa porã ndahiʼaremoʼãiha ko yvy ape ári (Mat. 16:21; Juan 14:12). ¿Mbaʼéichapa yvága guive omombaretéta idisipulokuéra jerovia? Osegíta omongaru hetápe mbovymi kuimbaʼe rupive. ¿Mávapa umi mbovymi kuimbaʼe? Jahechamína mbaʼéichapa ojevale mbovymíre oipytyvõ hag̃ua umi unhído síglo primérope guare. Upéi pe artíkulo oúvape ñahesaʼỹijóta mbaʼéichapa ñande ikatu jahechakuaa mávarepa Jesús ojevale ñane tiémpope omombarete hag̃ua ñande jerovia.

5, 6. a) ¿Mbaʼépa odesidi vaʼekue Jesús ikatu hag̃uáicha omombarete idisipulokuéra jerovia haʼe omano rire? b) ¿Mbaʼéichapa ombokatupyry idisipulokuérape okumpli hag̃ua peteĩ mbaʼe iñimportánteva haʼe omano rire?

⁵ Peteĩ omoakãva ogapy ningo ojapo tekotevẽva guive ani hag̃ua ofalta ifamíliape mbaʼeve haʼe omanóramo. Péicha avei Jesús, omoakãtava hína pe kongregasión kristiána, ojapo kuri tekotevẽva guive akóinte omombarete hag̃ua hembiguaikuéra jerovia haʼe noĩvéi vove ko yvy ape ári (Efes. 1:22). Por ehémplo, dos áño rupi omano mboyve, odesidi peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva: oiporavo ñepyrũ umi mbovymi idisípulo oñenkargátava omongaru hag̃ua hetápe upe rire. Jahechamína mbaʼépa oiko raʼe.

⁶ Oñemboʼe rire peteĩ pyhare pukukue, Jesús ombyaty idisipulokuérape ha oiporavo ijapyteguikuéra umi 12 apóstolpe (Luc. 6:12-16). Upe rire dos áñore omboʼe meme ha ohechauka chupekuéra heta mbaʼe. Oikuaa oĩha gueteri hetaiterei mbaʼe oaprende vaʼerã hikuái; upévare oñehenói avei chupekuéra ‘disípulo’ (Mat. 11:1, NM; Mt 20:17, NM). Jesús heta oñemoñeʼẽ koʼã apóstolpe ha ombokatupyry chupekuéra opredika hag̃ua (Mat. 10:1-42; 20:20-23; Luc. 8:1; 9:52-55). Péicha oprepara idisipulokuérape okumpli hag̃ua peteĩ mbaʼe iñimportánteva haʼe omano ha oho jey vove yvágape.

7. ¿Mbaʼépa heʼi Jesús iñimportanteve vaʼerãha ijapostolkuérape g̃uarã?

⁷ ¿Mbaʼépa okumpli vaʼerã umi apóstol? Hiʼag̃uívo Pentekostés áño 33-pe, koʼýte ojehechakuaa umi apóstol “hembiapo” hetataha (Hech. 1:20, NM). Péro, ¿mbaʼépa iñimportanteve Jesúspe g̃uarã? Oikove jey rire, haʼe voi ohechauka mbaʼépa hína upéva oñemongetárõ guare apóstol Pedro ndive (elee Juan 21:1, 2, 15-17). Umi ótro apóstol rovake heʼi chupe: “Emongaru umi che ovecha mimi”. Upéicha ohechauka umi apóstol oĩha umi mbovymi apytépe omongarútava hetápe. ¡Ajépa ohayhuete Jesús ‘ijovecha mimíme’! *

8. ¿Mbaʼéichapa umi kristiáno pyahu ohechakuaa mávapepa Jesús oiporu omombarete hag̃ua chupekuéra?

⁸ Pentekostés áño 33 guive, Cristo oiporu ijapostolkuérape omombarete hag̃ua umi ótro disípulo unhído jerovia (elee Hechos 2:41, 42). Upérõ guare heta hudío ha hudioʼỹvagui oiko kristiáno unhído espíritu sánto rupive, ha opavavénte ohechakuaa Jesús oiporuha ijapostolkuérape. Umi kristiáno pyahu “ojesareko meme umi apóstol omboʼévare” ha oñemeʼẽmbaite hikuái ojapo hag̃ua opa mbaʼe oaprendéva. Haʼekuéra ohechakuaa tekotevẽha omombarete ijerovia ha oikuaa  porãma mávapa oipytyvõta chupekuéra upearã. Upévare ohendu umi apóstol omombeʼúvo Jesús heʼi ha ojapo vaʼekue ha avei omyesakãvo mbaʼéichapa oñekumpli hese umi profesía oĩva Ñandejára Ñeʼẽme (Hech. 2:22-36). *

9. ¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe iñimportánte hague umi apóstolpe g̃uarã omombarete Jesús ovechakuérape?

⁹ Umi apóstol oikuaa porã vaʼekue omombarete vaʼerãha Jesús ovechakuérape. Jahechamína mbaʼépa ojapo hikuái oĩrõ guare peteĩ provléma ikatúva kuri omoingo vai ermanokuérape pe kongregasión pyahúpe. Pe provléma oiko vaʼekue hiʼupýre. Ára ha ára oñemeʼẽ tembiʼu umi viúda oñeʼẽvape evréo, péro oñemboyke umi viúda oñeʼẽvape griégo. ¿Mbaʼéichapa umi apóstol osolusiona ko provléma? “Umi doce” apóstol omoĩ siete kuimbaʼe ikatupyrývape oñatende hag̃ua “ko tembiapo” iñimportántevare: oñemeʼẽ hag̃ua tembiʼu enterove viúdape. Oiméne opavave lénto umi apóstol oipytyvõ kuri ojerreparti hag̃ua tembiʼu Jesús ojapórõ guare pe milágro. Upéicharõ jepe, haʼekuéra ohechakuaa iñimportanteveha oipytyvõ ermanokuérape omombarete hag̃ua ijerovia. Upévare, oñemeʼẽmbaite hikuái ‘omboʼe meme hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ’ (Hech. 6:1-6, NM).

10. ¿Mbaʼéichapa Cristo oiporu umi apóstol ha ansiáno oĩvape Jerusalénpe?

¹⁰ Áño 49-pe g̃uarã ambue ansianokuéra ikatupyrýva omoirũ umi apóstol hembývape (elee Hechos 15:1, 2). ‘Umi apóstol ha ansianokuéra oĩva Jerusalénpe’ haʼe vaʼekue pe Kuérpo Governánte. Cristo omoakã pe kongregasión ha oiporu chupekuéra omyesakã hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ omboʼéva, omotenonde hag̃ua pe predikasión ha omboʼe hag̃ua pe marandu porã oñeʼẽva pe Rréinore (Hech. 15:6-29; 21:17-19; Col. 1:18).

11, 12. a) ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa Jehová ovendesi hague Jesús ojapóva omombarete hag̃ua kristianokuéra jerovia? b) ¿Mbaʼérepa ndahasýi vaʼekue ojehechakuaa hag̃ua mávapepa Jesús oiporu omombarete hag̃ua idisipulokuéra jerovia?

¹¹ Jesús omeʼẽ vaʼekue umi kongregasión síglo primeroguápe opa mbaʼe oikotevẽva omombarete hag̃ua ijerovia. ¿Ovendesípa raʼe Jehová Itaʼýra ojapóva? Lívro de Hechos omombeʼu: “Haʼekuéra [apóstol Pablo ha iñirũnguéra] oviahávo ohóvo  umi siudakuérarupi, omombeʼu umi ermáno upepeguápe mbaʼépa odesidi raʼe umi apóstol ha ansiáno oĩva Jerusalénpe, ikatu hag̃uáicha okumpli hikuái upéva. Upéicha rupi umi kongregasión ojerovia mbareteve ha oñemboheta hetave koʼẽ koʼẽre” (Hech. 16:4, 5, NM). Jahechaháicha, umi kongregasión okakuaa oñemoĩ rupi pe Kuérpo Governánte Jerusalengua poguýpe. Ajépa ojekuaa porãite Jehová ovendesi hague Jesús ojapóva omeʼẽ hag̃ua umi kongregasiónpe opa mbaʼe oikotevẽva omombarete hag̃ua ijerovia. Ñanemanduʼa vaʼerã Jehová ñanevendesírõ añoite ikatuha ñañakãrapuʼã (Prov. 10:22; 1 Cor. 3:6, 7).

 ¹² Jahecháma haguéicha, Jesús omombarete vaʼekue kristianokuéra jerovia mbovymi kuimbaʼe rupive, ha ndahasýi kuri ojehechakuaa hag̃ua mávapa koʼã mbovymi kuimbaʼe. Umi apóstol, haʼéva hína umi oĩ ypy vaʼekue Kuérpo Governántepe, ikatu kuri ohechauka porã Jehová oipytyvõ hague chupekuéra. Hechos 5:12 heʼi: “Umi apóstol katu ojapo meme heta milágro ha techapyrã umi hénte apytépe”. * Jahechaháicha, natekotevẽiete vaʼekue umi kristiáno oporandu máva rupivépa Jesús omombarete chupekuéra. Péro opakuévo primer síglo tuicha okambia pe situasión.

13, 14. a) ¿Mbaʼépa heʼi vaʼekue Jesús oĩtaha ha arakaʼépa oñekumpli iñeʼẽ? b) ¿Moõ moõguipa oñepuʼãta kongregasión rehe? (Ehecha pe nóta 5.)

¹³ Jesús heʼi vaʼekue oĩtaha heta opuʼãva kongregasión rehe. Pe ehémplo haʼe omoĩ vaʼekuépe, ohechauka pe kokue oñeñotỹ ramohápe trígo (umi kristiáno unhído) oñeñotỹtaha avei ñana vai (kristiáno japu). Heʼi avei ojehejataha mokõivéva okakuaa oñondive pe kosécha tiémpo peve, haʼéva “pe múndo ára pahaite oñemoag̃uívo” (Mat. 13:24-30, 36-43, NM). Ndohasái heta tiémpo oñekumpli hag̃ua upe profesía. *

¹⁴ Síglo primérope oĩ ñepyrũma umi apóstata, péro Jesús apostolkuéra “ojoko” koʼãichagua tapichápe ha ndohejái oike kongregasiónpe mbaʼeveichagua japu (2 Tes. 2:3, 6, 7, NM). Upéicharõ jepe, omano rire pe último apóstol umi apóstata oñepyrũma operhudika kongregasiónpe ha ohasávo pe tiémpo heta hetavéma hikuái. Upérõ hetaiterei heñói pe ñana vai ha saʼi oĩ pe trígo. Ndaipóri peteĩ grúpo ikatúva omombarete meme kristianokuéra jerovia oĩ haguéicha síglo primérope. Péro og̃uahẽta kuri pe tiémpo oñekambiataha upéva. ¿Arakaʼépa?

15, 16. ¿Mbaʼépa ojehupyty umi Estudiánte de la Biblia ohesaʼỹijo porã rupi Ñandejára Ñeʼẽ, ha mbaʼépa ikatu ñañeporandu?

¹⁵ Hiʼag̃uívo pe tiémpo okakuaapahápe pe trígo ha pe ñana vai, oĩma heta tapicha oñeinteresáva Ñandejára Ñeʼẽ omboʼévare. Áño 1870 guive oñepyrũ peteĩ grúpo oñehaʼãva ontende pe añetegua ha ohesaʼỹijóva la Biblia. Haʼekuéra ojei entéro kristiáno guaʼúgui oĩva umi rrelihión ha sékta japúpe. Koʼã ermáno oñembohérava Estudiánte de la Biblia noñembotuichái ni noñemohatãi opensávape, síno oñehaʼãmbaite hikuái ohesaʼỹijo porã hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ (Mat. 11:25).

¹⁶ Haʼekuéra ostudia porã ha oaprende heta mbaʼe. Ohechakuaa hikuái heta japu omboʼéva rrelihionkuéra ha upéi ojapo ha omosarambi puvlikasión omyesakãva la Biblia heʼíva. Upéva opokoiterei heta héntere oikuaaséva mbaʼépa añetehápe  omboʼe la Biblia. ¿Ikatúpa jaʼe umi Estudiánte de la Biblia oiko vaʼekue 1914 mboyve haʼe hague umi mbovymi kuimbaʼe Cristo oiporúva omeʼẽ hag̃ua hiʼupy ijovechakuérape? Nahániri. Upérõ guare pe trígo okakuaa gueteri, ha Jesús oñepyrũ ramo oprepara umi omeʼẽtavape hiʼupy umi kristiánope. Avei nog̃uahẽi gueteri pe tiémpo ojeseparatahápe umi kristiáno japu oñembojojáva ñana vaíre ha umi kristiáno añetegua oñembojojáva trígore.

17. ¿Mbaʼe mbaʼépa oñepyrũ oiko 1914 guive?

¹⁷ Jahecha haguéicha pe artíkulo ohasa vaʼekuépe, pe kosécha tiémpo oñepyrũ 1914-pe. Upe áño guive oñepyrũ oiko heta mbaʼe iñimportánteva. Por ehémplo Jesúsgui oiko rréi ha oñepyrũ umi ára paha (Rev. 11:15). Áño 1914 guive oike pukumi peve 1919, Cristo omoirũ Itúvape ohecha hag̃ua mbaʼéichapa kristianokuéra omombaʼeguasu Ñandejárape ha avei omopotĩ hag̃ua chupekuéra (Mal. 3:1-4). * Upe rire, 1919 guive oñembyatýma vaʼerã pe trígo. Upéicharõ, ¿ikatúpa jaʼe og̃uahẽmaha pe tiémpo Cristo oiporúvo peteĩ grúpo omeʼẽ hag̃ua hiʼupy kristianokuérape? Si, koʼág̃a ae og̃uahẽ pe tiémpo.

18. ¿Mbaʼépa Jesús heʼi vaʼekue ojapotaha oñepyrũ rire umi ára paha, ha mbaʼépa jaikuaase?

¹⁸ Jesús omombeʼúrõ guare umi mbaʼe oikótava umi ára pahápe, heʼi avei omoĩtaha peteĩ “tembiguái” omeʼẽtava “hiʼupy hiʼoraitépe” (Mat. 24:45-47, NM). ¿Mbaʼéichapa ojapóta upéva? Síglo primérope ojapo haguéicha, oiporúta mbovymi kuimbaʼépe omongaru hag̃ua heta tapichápe. Upéicharõ, ¿mávapa hína umi mbovymi oñepyrũ riremi umi ára paha? Pe artíkulo oúvape ñahesaʼỹijóta upéva ha avei ambue mbaʼe ñañeporandúva Jesús profesíare.