1, 2. a) ¿Mbaʼe kámbiopa oiko Pentekostés áño 33-pe? b) ¿Máva mávapa oike ñepyrũ pe tetã pyahu Jehová oformávape? (Ehecha pe taʼanga oĩva iñepyrũme.)

PENTEKOSTÉS áño 33-pe oiko vaʼekue peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva. Upérõ, espíritu sánto rupive Jehová oforma peteĩ tetã pyahu, pe Israel espirituál térã “Israel Ñandejára mbaʼéva” (Gál. 6:16). Jaikuaaháicha, Abrahán tiémpo guive umi kuimbaʼe tekotevẽ vaʼekue oñesirkunsida ohechauka hag̃ua oĩha Jehová puévlope. Péro umi oikéva pe tetã pyahúpe natekotevẽvéima ojapo upéva. Pablo heʼi hesekuéra ‘oñesirkunsidaha ipyʼapýpe espíritu rupive’ (Rom. 2:29).

² Ñepyrũrã, pe tetã pyahúpe oĩ vaʼekue umi apóstol ha mas de cien disípulo oĩva rreunído Jerusalénpe peteĩ koty yvateguápe (Hech. 1:12-15). Haʼekuéra orresivi espíritu sánto, ha Ñandejára oadopta chupekuéra itaʼýraramo (Rom. 8:15, 16; 2 Cor. 1:21). Upéva ohechauka Jehová oaseptáma hague Cristo ruguy repykue, ha pe pákto pyahu oanulamaha pe pákto ojejapo vaʼekue Léi rupive (Luc. 22:20; elee Hebreos 9:15). Péicha koʼã disípulo oike pe tetã pyahu oñeformávape, térã Jehová puévlope. Pe espíritu sánto rupive haʼekuéra ikatu kuri opredika diferénte idiómape. Upérõ ningo heta hénte oikóva umi siuda oĩvape Roma poguýpe ou Jerusalénpe  ofesteha hag̃ua pe Pentekostés. Upéicha rupi umi hénte ohendu iñeʼẽtépe “umi mbaʼe iporãitereíva Ñandejára ojapo vaʼekue” (Hech. 2:1-11).

3-5. a) ¿Mbaʼépa heʼi vaʼekue Pedro umi hudíope pe Pentekostés díape? b) ¿Mbaʼéichapa pe tetã pyahu oñepyrũ okakuaa?

³ Jehová ojevale apóstol Pédrore oipytyvõ hag̃ua umi hudío ha prosélitope ikatu hag̃uáicha oike pe tetã pyahúpe, térã pe kongregasión kristiánape. Pe Pentekostés díape, Pedro pyʼaguasúpe heʼi umi hudíope oasepta vaʼerãha upe ‘oñemosaingo vaʼekuépe yvyráre’, térã Jesúspe, ‘Ñandejára omoĩ rupi chupe ñande Ruvicha ha Crístoramo’. Umi hénte oporandúrõ guare Pédrope mbaʼépa ojapo vaʼerã Jehová oasepta hag̃ua chupekuéra, haʼe heʼi: “Peñarrepenti ha pejevautisa peteĩteĩ Jesucristo rérape. Péicha oñeperdonáta peẽme pende pekádo ha oñemeʼẽta peẽme rregáloramo espíritu sánto” (Hech. 2:22, 23, 36-38). Upe díape 3.000 persónarupi oikeve pe tetã pyahúpe, térã Israel espirituálpe (Hech. 2:41). Umi apóstol kyreʼỹme osegi opredika ha umi omoirũva chupekuéra heta hetavéma (Hech. 6:7). Péicha pe tetã pyahu tuichave avei ohóvo.

⁴ Upe rire umi kristiáno opredika avei umi samaritánope, ha oho porãiterei chupekuéra. Upépe pe predikadór Felipe ovautisa kuri heta persónape, péro koʼãvape noñemeʼẽi ensegída espíritu sánto. Pe Kuérpo Governánte oĩva Jerusalénpe omondo Pedro ha Juánpe umi samaritáno ojevautisa ramóva rendápe, ha “omoĩ hikuái ipo hiʼarikuéra, ha oñemeʼẽ chupekuéra espíritu sánto” (Hech. 8:5, 6, 14-17). Upépe ae koʼã samaritánogui oiko kristiáno unhído ha oike hikuái pe Israel espirituálpe.

⁵ Áño 36-pe, Jehová ojevale jey Pédrore ikatu hag̃uáicha oñemeʼẽ oportunida ambue tapichakuérape oike hag̃ua avei pe tetã pyahúpe. Upéva oiko kuri haʼe ohórõ guare opredika pe ofisiál rrománope hérava Cornelio, ha umi ihéntepe ha iñamigokuérape (Hech. 10:22, 24, 34, 35). La Biblia omombeʼu: “Pedro oñeʼẽ aja gueteri [...], oguejy espíritu sánto [umi ndahaʼéivare hudío] ohendúvare Ñandejára Ñeʼẽ. Ha umi ermáno hudío ou vaʼekue Pedro ndive, oponderaiterei pe espíritu sánto oñeñohẽ haguére rregáloramo umi tetã ambuegua ári” (Hech. 10:44, 45). Upe guive umi ndahaʼéiva hudío ha noñesirkunsidáiva ikatúma avei oike Ñandejára puévlope.

6, 7. ¿Mbaʼéichapa umi kristiáno verdadéro ohechauka vaʼekue ‘oguerahaha Jehová réra’, ha mbaʼeichaite pevépa ojapo upéva?

⁶ Áño 49-pe, peteĩ rreunión ojapóvape Kuérpo Governánte, disípulo Santiago heʼi: “Symeón [Pedro] omombeʼu porã  ñandéve mbaʼéichapa Ñandejára koʼág̃a ojesareko umi tetã ambuére oguenohẽ hag̃ua ijapyteguikuéra peteĩ tetã ogueraha vaʼerã héra” (Hech. 15:14). Ko puévlo pyahúpe, oguerahátava Jehová réra, oĩ vaʼekue hudío ha ndahaʼéiva hudío (Rom. 11:25, 26a). Upe rire Pedro ohai: “Yma peẽ ndahaʼéi vaʼekue Ñandejára puévlo, péro koʼág̃a haʼéma ipuévlo”. Upéi heʼi mbaʼépa ojapo vaʼerã hikuái: “Peẽ haʼe hína ‘peteĩ trívu ojeporavopyre, saserdotekuéra oservíva rréiramo, peteĩ tetã marangatu, peteĩ puévlo Ñandejára mbaʼerã, ikatu hag̃uáicha pemombeʼu oparupiete umi mbaʼe porã’ ojapo vaʼekue upe penerenóiva pytũmbýgui ha pendeguerúva imbaʼerendy ijojahaʼỹvape” (1 Ped. 2:9, 10). Koʼã kristiáno omombaʼeguasu vaʼerã Jehovápe opavave renondépe ha oikuaauka vaʼerã héra. Pyʼaguasúpe otestifika vaʼerã hikuái Jehová favórpe, pe Mburuvicha Tuichavéva oĩva ko univérsope.

⁷ Jehová heʼi haguéicha yma umi isrraelítare, heʼi avei pe Israel espirituál rehe: “Pe puévlo aforma vaʼekue chembaʼerã, omombeʼu vaʼerã umi mbaʼe guasuete che ajapóva” (Is. 43:21, NM). Umi kristiáno síglo primérope guare pyʼaguasúpe omombeʼu Jehová añoite haʼeha pe Dios verdadéro, ha umi dios oadoráva umi hénte katu falsoha (1 Tes. 1:9). Haʼekuéra otestifika Jehová ha Jesús favórpe “Jerusalénpe, oparupiete Judéape, Samáriape ha mombyryvehápe ko yvy tuichakuére” (Hech. 1:8; Col. 1:23).

8. ¿Mbaʼépa Pablo oavisa umi kristiánope síglo primérope?

⁸ Pablo oĩ vaʼekue pe puévlo pyahu Jehová oformávape ‛ogueraha hag̃ua héra’. Haʼe pyʼaguasúpe odefende umi filósofo renondépe jepe Jehová añoite haʼeha pe Mburuvicha Tuichavéva. Pablo heʼi chupekuéra: “Ñandejára ojapo vaʼekue ko múndo ha opaite mbaʼe oĩva ipype, haʼe ningo yvága ha yvy Ruvicha” (Hech. 17:18, 23-25). Omohuʼã potaitérõ guare itercér viáhe misionál, Pablo oavisa umi kristiánope: “Che aikuaa, ág̃a aha rire oiketaha pende apytépe lóvo ñarõ otrata vaítava ovechakuérape. Ha pende apytégui voi opuʼãta kuimbaʼe omboʼétava pe añetegua hekopeʼỹ, ogueraha hag̃ua hapykuéri umi disípulope” (Hech. 20:29, 30). Ha upeichaite oiko. Síglo primero opakuetévo, oĩma vaʼekue heta apóstata (1 Juan 2:18, 19).

9. ¿Mbaʼépa oiko Ñandejára puévlore omanomba rire umi apóstol?

⁹ Umi apóstol omano rire, pe apostasía ojagarrapaite opárupi ha oñeforma heta rrelihión kristiána fálsa. Umi kristiáno apóstatare ojekuaa porã vaʼekue ndahaʼeiha ‘peteĩ tetã ogueraháva [Ñandejára] réra’. Haʼekuéra oipeʼa Jehová réra heta traduksión vívlikagui. Hiʼarive oñepyrũ opraktika heta rrituál ha omboʼe umi japu oheja vaíva Ñandejárape. Avei ojapo gérra Ñandejára rérape, ikorrúpto ha hekovaieterei hikuái. Upéicha rupi, peteĩ tiémpore mbovymínte oĩ vaʼekue Jehová siérvo iñeʼẽrendúva ko yvy ape ári, ha ndaipóri peteĩ grúpo organisádo “ogueraha vaʼerã héra”.

10, 11. a) ¿Mbaʼépa Jesús oprofetisa oñeʼẽrõ guare pe trígo ha ñana vaíre? b) ¿Mbaʼéichapa oñekumpli 1914 rire pe ehémplo Jesús omombeʼu vaʼekue?

¹⁰ Jesús omoĩrõ guare pe ehémplo oñeʼẽva pe trígo ha ñana vaíre, oprofetisa pe apostasía káusare ojeikotaha pytũmbýpe peteĩ tiémpore. Haʼe heʼi kuri “umi kuimbaʼe oke aja” pe Aña oñotỹtaha ñana vai pe Yvypóra Raʼy oñotỹ haguépe  trígo. Péicha pe ñana ha pe trígo okakuaáta oñondive ‘pe múndo ára pahaite oñemoag̃ui’ peve. Upéi Jesús omombeʼu “pe semílla iporãva” orrepresentaha “pe Rréino ñemoñare” ha “pe ñana katu pe aña ñemoñare”. Umi ára pahápe, pe Yvypóra Raʼy omondóta umi ‘omonoʼõ vaʼerã’, térã umi ánhel, osepara hag̃ua pe trígo pe ñana vaígui. Upéi ombyatýta hikuái pe Rréino ñemoñare (Mat. 13:24-30, 36-43). ¿Mbaʼéichapa oñekumpli upéva? ¿Mbaʼéichapa Jehová oreko jey peteĩ puévlo ko yvy ape ári?

¹¹ “Pe múndo ára pahaite oñemoag̃uívo”, térã 1914-pe, mbovy oĩ vaʼekue umi kristiáno unhído ko yvy ape ári. Upe áñope oñepyrũ kuri pe primera gérra mundiál, ha upe gérra aja “pe Rréino ñemoñare”, térã umi unhído oĩ gueteri Babilonia Guasu poguýpe. Péro 1919-pe Ñandejára Jehová omosãsóma chupekuéra umi rrelihión japu poguýgui, ha upe guive ojekuaa porãvéma mávapa umi kristiáno verdadéro ha mávapa “pe ñana vai”, térã umi kristiáno fálso. Isaías oprofetisa haguéicha, Jehová ojapo chuguikuéra peteĩ puévlo organisádo. Isaías 66:8 heʼi: “¿Ikatu piko peteĩ tetã onase un diápente? ¿Térã onasétapa peteĩ puévlo sapyʼaitépe? Sión hasýma imemby hag̃uáicha ha onaséma avei imembykuéra” (NM). Ko téxtope, Sión haʼe hína Jehová organisasión oĩháme entéro umi ánhel. Jaʼekuaa ko organisasióngui onase hague umi kristiáno unhído ha oiko chuguikuéra peteĩ tetã.

12. ¿Mbaʼéichapa umi unhído ohechauka haʼeha peteĩ puévlo ogueraháva Jehová réra?

¹² Ojapo haguéicha umi kristiáno síglo primérope guare, “pe Rréino ñemoñare” otestifika Jehová favórpe (elee Isaías 43:1, 10, 11). Haʼekuéra ohechauka haʼeha kristiáno tee ha opredika pe “marandu porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore [...] ojekuaa hag̃ua opa tetãrupi” (Mat. 24:14; Filip. 2:15). Upéicha oipytyvõ hikuái hetaiterei persónape oñemoag̃ui hag̃ua Jehováre ha oiko hag̃ua haʼe oipotaháicha (elee Daniel 12:3).

13, 14. a) ¿Mbaʼépa ojapo vaʼerã umi noĩriva pe Israel espirituálpe ikatu hag̃uáicha Jehová oguerohory chupekuéra? b) ¿Mbaʼéichapa la Biblia oprofetisa oikotaha upéva?

¹³ Pe artíkulo ohasa vaʼekuépe jahecha kuri yma umi extranhéro oadora vaʼerãha Jehovápe ipuévlondi oipotárõ haʼe oasepta chupekuéra (1 Rey. 8:41-43). Koʼág̃a avei, entéro umi noĩriva pe Israel espirituálpe ha oipotáva Jehová oguerohory chupe, omombaʼeguasu vaʼerã Ñandejárape ipuévlondi, térã umi unhídondi, haʼéva “pe Rréino ñemoñare”.

¹⁴ Mokõi proféta heʼi vaʼekue heta persóna oiketaha Jehová puévlope ñane tiémpope. Isaías por ehémplo oprofetisa vaʼekue: “Heta puévlo heʼíta: ‘Peju jajupi Jehová montáñape, Jacob Jára rógape. Haʼe ñanerekomboʼéta ha jaguatáta hapére’. Pórke Sióngui osẽta léi ha Jerusaléngui katu Jehová Ñeʼẽ” (Is. 2:2, 3, NM). Proféta Zacarías katu heʼi: “Heta puévlo ha tetã ipoderósova oúta oheka Jerusalénpe Jehovápe, pe ehersitokuéra Járape, ha oñehaʼãta oñemoĩ porã hikuái Jehová ndive”. Zacarías omombeʼu umíva orrepresentaha umi “diez kuimbaʼe oñeʼẽva diferénte idiómape” ha oñakaramáva pe Israel espirituál ao ruguáire, ha heʼíva: “Ore rohóta penendive, rohendúgui Ñandejára oĩha penendive” (Zac. 8:20-23, NM).

15. ¿Mbaʼéichapa umi “ambue ovechakuéra” omoirũ pe Israel espirituálpe?

¹⁵ Umi “ambue ovechakuéra” opredika avei pe marandu porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore, ha upéicha omoirũ pe Israel espirituálpe (Mar. 13:10). Haʼekuéra oike avei Ñandejára puévlope ha umi unhídondi oforma ‘peteĩ ovecha atýnte’, ha omoakã chupekuéra pe “ovecharerekua imbaʼeporãva”, Jesucristo (elee Juan 10:14-16).

16. ¿Mbaʼéichapa oñepyrũta Armagedón?

¹⁶ Babilonia Guasu oñehundi rire, oñepuʼãta Ñandejára puévlore oñehundi hag̃uáicha chupekuéra. Upévare ñaikotevẽta Jehová proteksiónre jajesalva hag̃ua. Oiko vove koʼã mbaʼe, Jehová oñorairõta ipuévlo rehehápe Armagedónpe, pe gérra omohuʼãtava pe jehasa asy guasu. Jehová voi ombohapéta oiko hag̃ua koʼã mbaʼe ha odesidíta mbaʼe moméntopepa oiko vaʼerã (Mat. 24:21; Ezeq. 38:2-4). Og̃uahẽ vove upe tiémpo, Gog oatakáta “pe puévlo oñembyaty vaʼekue umi tetãgui”, térã Jehová puévlope (Ezeq. 38:10-12, NM). Péro Jehová osalváta isiervokuérape ha oñorairõta Gog ha ijehérsito kóntrape. Ohechaukáta haʼe añoiteha pe Governánte Tuichavéva ha omopotĩta héra. Haʼe heʼi voi: “Ajekuaaukáta heta tetãme, ha oikuaáta hikuái che haʼeha Jehová” (Ezeq. 38:18-23, NM).

17, 18. a) ¿Mbaʼe instruksiónpa oñemeʼẽta ñandéve Gog oataka vove? b) ¿Mbaʼépa jajapo vaʼerã jaipotáramo Jehová ñandeprotehe?

¹⁷ Gog oataka vove Ñandejára puévlope, Jehová heʼíta isiervokuérape: “Tereho che retã, eike nde kotýpe ha emboty ne rokẽ, ekañy sapyʼaitemi ohasa peve che pochyha ára” (Is. 26:20, NM). Og̃uahẽ vove upe tiémpo, Jehová heʼíta ñandéve mbaʼépa jajapo vaʼerã jajesalva hag̃ua. Pe ‘koty’ oñeʼẽha Isaías ikatu hína orrepresenta umi kongregasión.

¹⁸ Jaipotáramo Jehová ñandeprotehe pe jehasa asy guasu aja, jahechakuaa vaʼerã haʼe orekoha peteĩ puévlo ko yvy ape ári, ha oorganisaha ipuévlo por kongregasión. Upéicharõ, aníkena arakaʼeve ñañemomombyry kongregasióngui. Pe salmístaicha jaʼe vaʼerã ñande pyʼaite guive: “Jehová añoite hína pe oporosalváva. Nde revendesi nde puévlope” (Sal. 3:8, NM).