Jajapókena opa mbaʼe Jehová oipotaháicha

‘Ovyʼa umi okyhyjéva Jehovágui ha oikóva haʼe oipotaháicha.’ (SALMO 128:1.)

1, 2. Mbaʼérepa jaikuaa ikatuha javyʼa?

 OIMÉNE enterovénte javyʼase. Upéicharamo jepe, upéva ndeʼiséi enterove javyaʼaha.

² Péro pe Salmo 128:1 ohechauka ikatuha jahupyty upéva. Upépe heʼi: ‘Ovyʼa umi ojeroviáva Jehováre ha oikóva haʼe oipotaháicha’. Koʼápe ohechauka upearã tekotevẽha ñamombaʼeguasu Ñandejárape ha jajapo hembipota. Upéva ojehecháta ñanderehe ha umi mbaʼe jajapóvare. Mbaʼéichapa?

Jahechaukákena ikatuha ojejerovia ñanderehe

3. Mbaʼéichapa jahechaukáta Ñandejárape ikatuha ojerovia ñanderehe?

³ Umi okyhyjéva Jehovágui ohechauka ikatuha ojejerovia hesekuéra. Jehová ojapopaite umi mbaʼe oprometevaʼekue Israélpe (1 Reyes 8:56). Umi mbaʼe ñande ñaprometéva apytépe, pe iñimportantevéva jajapohína ñañemeʼẽvo Ñandejárape. Ha ñakumpli hag̃ua ñañemboʼe pyʼỹi vaʼerã chupe. Ñañemboʼevaʼerã David ojapohaguéicha: “Og̃uahẽma nde apysápe umi mbaʼe haʼevaʼekue ajapotaha, [...] Upéicharamo opa ára aropurahéine nde réra, ha koʼẽ koʼẽre ajapóne umi mbaʼe haʼevaʼekue ajapotaha” (Salmo 61:​6, 9 [61:​5, 8, NM]; Eclesiastés 5:​4-6). Jaiko hag̃ua Ñandejára amígoramo, jajapovaʼerã umi mbaʼe ñaprometevaʼekue (Salmo 15:​1, 4).

4. Mbaʼéichapa ohecha Jefté ha itajýra pe promésa haʼe ojapovaʼekue Jehovápe?

⁴ Oĩrõ guare umi hués Israélpe, Jefté  opromete peteĩ mbaʼe Jehovápe. Oipytyvõramo chupe ha ipuʼaka umi Ammonguáre, omeʼẽta Jehovápe upe osẽ raẽvéva ohug̃uaitĩ chupe ou jeývo ñorairõhágui. Péro upe ohug̃uaitĩvaʼekue chupe haʼe pe itajýra peteĩmi. Upéicharamo jepe, mokõive ohechauka ojeroviaha Jehováre: Jefté ojapo heʼivaʼekue ha itajýra omoirũ chupe. Tuicha mbaʼéramo jepe Israélpe umi kuña omenda ha imemby, Jefté rajy nomendái ha upévare oservi pe óga Jehová oñemombaʼeguasuhápe (Jueces 11:​28-40).

5. Mbaʼéichapa Ana ohechauka ikatuha ojejerovia hese?

⁵ Ana, peteĩ kuña okyhyjéva Ñandejáragui, ohechaukavaʼekue avei ikatuha ojejerovia hese. Haʼe oikovaʼekue Efraín yvýpe iména Elqaná ndive, ha avei oiko hendivekuéra Peniná, haʼéva avei iména rembireko. Peniná imemby heta vaʼekue, ha upévare oñembohory Ánare ndaikatuihaguére imemby. Koʼýte ojapo upéva oho jave hikuái omombaʼeguasu hag̃ua Jehovápe tabernáculo oĩhápe. Peteĩ jave, Ana opromete Jehovápe: imembýramo peteĩ mitãkuimbaʼe, omeʼẽtaha oservi hag̃ua chupe upépe. Upe riremínte hyeguasu ha imemby peteĩ mitãkuimbaʼe, ha ombohéra Samuel. Opoʼo rire pe mitã, ogueraha chupe Silópe ha oheja oservi hag̃ua Jehovápe “oikove aja pukukue” (1 Samuel 1:11). Upéicha Ana okumpli pe heʼivaʼekue, ha ojapo upéva ndoikuaáiramo jepe upe rire imembyvetaha (1 Samuel 2:​20, 21).

6. Mbaʼéichapa ohechauka Tíquico haʼeha peteĩ kristiáno jeroviaha?

⁶ Tíquico, oikovaʼekue síglo primérope, haʼevaʼekue avei peteĩ kristiáno jeroviaha (Colosenses 4:7). Haʼe omoirũvaʼekue apóstol Páblope Grecia guive Asia Menor peve. Ohasa hikuái Macedonia rupi ha oiméne og̃uahẽ Pablo ndive Jerusalén peve (Hechos 20:​2-4). Ikatu oime haʼe raʼe pe ermáno oipytyvõvaʼekue Títope omeʼẽ hag̃ua umi mbaʼe oikotevẽva kristianokuéra Judeaygua (2 Corintios 8:​18, 19; 12:18). Pablo oho ypýrõ guare préso Rómape, omeʼẽ Tíquicope ogueraha hag̃ua umi kárta kongregasión Éfeso ha Colosayguápe (Efesios 6:​21, 22; Colosenses 4:​8, 9). Ha hoʼa jeýrõ guare préso Rómape, omondo jey chupe Éfesope (2 Timoteo 4:12). Ojejeroviáramo ñanderehe, oñemeʼẽta avei ñandéve heta mbaʼe jajapo hag̃ua Jehovápe g̃uarã.

7, 8. Mbaʼérepa jaʼekuaa David ha Jonatán oñoamigoitehague?

⁷ Ñandejára ohaʼarõ jajepytaso mbarete ñane amigokuéra ykére (Proverbios 17:17). Jonatán, rréi Saúl raʼy, oñoamigoitevaʼekue David ndive. Oikuaárõ guare ko mitãrusu ojukahague Goliátpe, “Jonatán oiko David irũ teéramo ha ohayhu chupe ijupetéicha” (1 Samuel 18:​1, 3). Jonatán voi omombeʼu Davídpe itúva Saúl ojukaseha chupe. Okañy rire David, oñembyaty hikuái ojapo hag̃ua peteĩ pákto térã kompromíso. Upe rire, Jonatán oñeʼẽ porã David rehe itúvape, péro upévare haimete ojejuka. Upéicharamo jepe, oheka jey Davídpe ha upéicha ohechauka mbaʼeichaitépa ohayhu iñamígope (1 Samuel 20:​24-41). Ha ojotopa jeývo David ndive ipahaitépe, ‘omokyreʼỹ ha ombojeroviave chupe Ñandejára rehe’ (1 Samuel 23:​16-18).

⁸ Jonatán omano oñorairõhápe umi Filisteaygua ndive (1 Samuel 31:6). Ñembyasýpe, David opurahéi: “Che ánga ñembyasy nderehe Jonatán che rykeʼyete rohayhuvaʼekue. Nemborayhu iporãitereive chéve kuñakuéra mborayhúgui” (2 Samuel 1:​26, ÑÑM). Ohayhuetereivaʼekue chupe iñermanorõguáicha. Upeichaite, David ha Jonatán oñoamigoitevaʼekue.

Tekotevẽ ñaneumílde

9. Mbaʼéichapa Jueces kapítulo 9 ohechauka tekotevẽha ñaneumílde?

⁹ Jaiko hag̃ua Ñandejára amígoramo, ñaneumildevaʼerã (1 Pedro 3:8; Salmo 138:6). Pe lívro hérava Jueces kapítulo 9-pe, ohechauka  tekotevẽha ñaneumílde. Upépe jatopa peteĩ ehémplo omombeʼuvaʼekue Jotán, Gedeón raʼy. Omombeʼu ñepyrũvo heʼi: ‘Oñembyaty ndaje rakaʼe yvyra matakuéra oiporavo hag̃ua ijapyteguikuéra peteĩme huvicharã’. Pe olivo, higuera ha parrál ojeʼe umi kuimbaʼe ipyʼaporãvare, ndohekáiva ogoverna hapichakuérape. Péro pe cambrón ovaléva jepeʼarãnte, orrepresenta Abimélecpe, peteĩ kuimbaʼe jejapo ha oporojukáva ogovernavaʼekue chupekuéra. Ko kuimbaʼe oiko “Israel ruvicháramo 3 áño rupi”, péro ipahápe omano vaieterei (Jueces 9:​8-15, 22, 50-54). Upéicha jahecha iporãiteveha ñaneumílde.

10. Mbaʼépa ñanemboʼe Herodes nomombaʼeihaguére Ñandejárape?

¹⁰ Pe síglo primérope umi tapichakuéra oĩva Tiro ha Sidónpe ojoavy Herodes Agripa ndive, pe rréi Judeaygua oñemombaʼeguasuetéva. Koʼã tapicha oñehaʼã oñemoĩ porã hendive, ha upévare Herodes ojapo chupekuéra peteĩ diskúrso. Umi hénte aty katu oñepyrũ ombojuruheʼẽ chupe osapukáivo: “Ko oñeʼẽva niko peteĩ [ñandejára], ndahaʼeihína kuimbaʼe!”. Pe rréi oguerohory pe ojeʼevaʼekue hese ha nomombaʼéi Ñandejárape. Upévare Jehová ánhel ojuka chupe (Hechos 12:​20-23, JMP). Ikatu ñande apytépe oĩ oñeʼẽkuaaitereíva térã omboʼe porãva la Biblia. Upéicharamo ñamombaʼevaʼerã Jehovápe umi mbaʼe ikatuhaguére jajapo (1 Corintios 4:​6, 7; Santiago 4:6).

Jajepytaso ha ñandepyʼaguasúkena

11, 12. Mbaʼéichapa ohechauka Enócpe ojehuvaʼekue Jehová ombopyʼaguasuha isiervokuérape?

¹¹ Ñaneumílderamo jajapóvo Jehová oipotáva, haʼe ñanepytyvõta ‘jajepytaso ha ñandepyʼaguasu hag̃ua’ (Deuteronomio 31:​6-8, 23). Enoc ipyʼaguasuvaʼekue ha nomboykéi Ñandejárape oikóramo jepe umi hénte aña apytépe (Génesis 5:​21-24). Jehová ombopyʼaguasu chupe opredika hag̃ua umi hénte añáme. Heʼi chupekuéra oñehundipataha oñeʼẽ vai ha heko aña haguére (jaleemína Judas 14, 15). Ñandepyʼaguasúpa avei upéicha japredika hag̃ua Ñandejára ohunditaha umi hénte añáme?

¹² Ñandejára heʼivaʼekue oiko umi hénte aña oñehundírõ guare dilúviope. Upévare pe marandu omeʼẽvaʼekue Enoc ñanemokyreʼỹ, jaikuaágui Ñandejára ohunditaha avei umi hénte añáme hiʼanhelkuéra rupive (Apocalipsis [Revelación] 16:​14-16; 19:​11-16). Jehová ombohováita ñane ñemboʼe, ha ñanembopyʼaguasúta japredika hag̃ua ohunditaha umi hénte añáme. Ha avei ñamombeʼu hag̃ua umi mbaʼe porã oguerútava Ñandejára Rréino.

13. Mbaʼéichapa jaikuaa Ñandejára ñanembokatupyry ha ñanemombaretetaha ñambohovái hag̃ua oimeraẽ mbaʼe ijetuʼúva?

¹³ Ñañedeprimíramo hetaiterei ñane provlemágui, ñaikotevẽterei Jehová ñanemombarete. Ñapensami Isaac ha Rebeca rehe. Ifamília Esaú omendárõ guare mokõi kuña itítare, koʼãva “heta ombohasa asy vaʼekue Isaac ha Rebécape”. Rebeca oñembyasy péicha: “Chemonguerái ha chembohasýma koʼã kuña hitíta Esaú rembireko. Jacob omendáramo kuña hitíta ãichaguáre, upéva katu chejukaitémane” (Génesis 26:​34, 35; 27:46). Isaac ohechakuaa upéva ha omondo Jacóbpe mombyry oheka hag̃ua hembirekorã Jehová siervokuéra apytépe. Ndaikatúiramo jepe Isaac ha Rebeca okambia Esaú ojapovaʼekue, Jehová ombokatupyry ha omombarete chupekuéra ani hag̃ua ikangy ijeroviápe. Ha upéicha avei ñanepytyvõta jajeruréramo chupe (Salmo 118:5).

14. Mbaʼéichapa peteĩ mitãkuña Israelgua ohechauka ipyʼaguasuha?

¹⁴ Heta tiémpo ohasa rire, peteĩ mitãkuña Israelgua ojejagarra ha ojegueraha oservi hag̃ua Naamán rógape. Ko kuimbaʼe omoakãva pe ehérsito Siriaygua ilépra. Pe mitãkuña oikuaavaʼekue Ñandejára ojapoha milágro iproféta Eliseo rupive. Upémaramo,  oñembopyʼaguasu oñeʼẽ hag̃ua Naamán rembirekópe, ha heʼi chupe iména ohóramo Israélpe, Jehová proféta omonguerataha chupe. Pe kuimbaʼe ojapo upéicha ha okuera (2 Reyes 5:​1-3). Ko mitãkuña omoĩ peteĩ ehémplo enterove mitãkuña ha mitãrusukuérape ojerure hag̃ua Jehovápe oipytyvõ hag̃ua chupekuéra. Upéicha ipyʼaguasúta ha opredikáta iprofesór, iñirũnguéra ha oimeraẽ tapichápe.

15. Mbaʼéichapa ohechaukavaʼekue Abdías ipyʼaguasuha?

¹⁵ Ñandejára ñanembopyʼaguasu avei jajepytaso hag̃ua jajepersegi jave. Jahechakuaa upéva Abdías ojapovaʼekuére. Haʼe oikovaʼekue Elías tiémpope ha oñangareko pe rréi Acab rógare. Pe rréina Jezabel heʼírõ guare ojejukapa hag̃ua Ñandejára profetakuérape, Abdías omokañy cien profétape ha omoĩ mokõi atýpe peteĩ itakuápe (1 Reyes 18:13; 19:18). Ñandepyʼaguasúnepa avei ñande ñaipytyvõ hag̃ua ñane ermanokuérape jajepersegi jave?

16, 17. Mbaʼépa ojapo Aristarco ha Gayo ojepersegíramo guare?

¹⁶ Jajepersegi sapyʼáramo, jajeroviakuaa Jehová nañanderejamoʼãiha (Romanos 8:​35-39). Ñapensami mbaʼépa ojapo Aristarco ha Gayo, Páblope oipytyvõvaʼekue. Haʼekuéra ombohovake hetaitereípe Éfeso teátrope. Ipredikasión rupive, apóstol Pablo ohejauka hetaitereípe umi taʼanga ñemombaʼe. Umi ojapóva nícho plataguigua pe diósa Ártemispe g̃uarã, ohecha novendemoʼãveimaha umi mbaʼe. Upévare, peteĩ ijapyteguikuéra hérava Demetrio omopuʼã hetaitereípe ikontrapekuéra. Umi hénte ogueraha mbaretépe Aristarco ha Gáyope upe teátro oĩhápe, ha osapukái: “Tuicháko ko Artemísa efesioyguakuéra mbaʼéva”. Oiméne koʼã kristiáno oimoʼãma omanotaha, péro pe mburuvicha guasu upepegua ombopyʼaguapy umi hentekuérape (Hechos 19:​23-41, JMP).

¹⁷ Ñande jahasárire umi mbaʼére, jahekánepa jajapo hag̃ua peteĩ mbaʼe ivevuivéva? La Biblia ndeʼíri Aristarco ha Gayo opytahague okyhyje. Aristarco oikuaavaʼekue ikatuha ojepersegi chupekuéra opredikahaguére pe marandu porã. Upéva oikomavaʼekue Tesalónicape, Pablo opredikárõ guare upépe (Hechos 17:5; 20:4). Péro haʼe ha Gayo oiko rupi Jehová oipotaháicha, Haʼe omombarete ha ombopyʼaguasu chupekuéra ojepersegíramo jepe.

Jajepyʼapýkena ñande rapichakuérare

18. Mbaʼéichapa Prisca ha Áquila ohechauka ojepyʼapyhague hapichakuérare?

¹⁸ Jajepyʼapyvaʼerã ñane ermanokuérare, ohasa asy ha oĩ porãramo jepe. Prisca ha Áquila ndojepyʼapyivaʼekue ijehekuérante, ojepyʼapy avei iñermanokuérare (jaleemína Filipenses 2:4). Ikatu oime Pablo opytarakaʼe koʼã ermanokuéra rógape oĩrõ guare Éfesope. Upépe voi Demetrio omopuʼãvaʼekue umi héntepe umi kristianokuérare, jaʼemahaguéicha. Oiméne upérõ guare rakaʼe Prisca ha Áquila oĩvaʼekue omeʼẽ hag̃uáicha hekove Pablo rehehápe (Romanos 16:​3, 4; 2 Corintios 1:8). Jajepersegi jave, jaikokuaavaʼerã jajapo jave ñanerembiapo, jajepyʼapy  rupi ñane ermanokuérare (Mateo 10:​16-18). Nañamoĩmoʼãi avei chupekuéra jejopy vaípe ñamombeʼúvo héra umi ñande persegívape.

19. Mbaʼe iporãvapa ojapovaʼekue Dorcas?

¹⁹ Oĩve heta mbaʼe ikatúva jajapo jahechauka hag̃ua jajepyʼapyha ñande rapichakuérare. Oĩramo peteĩ ermáno ojejopy vaíva, ikatu ñaipytyvõ chupe (Efesios 4:​28, Santiago 2:​14-17). Pe síglo primérope, oĩvaʼekue peteĩ kristiána imbaʼeporãva hérava Dorcas, oservíva Jope kongregasiónpe (jaleemína Hechos 9:​36-42). Ko ermána ‘imbaʼeporã ha oipytyvõ oikotevẽvape’. Oiméne haʼe ojapóvami ao umi viúda oikotevẽvape g̃uarã. Omanórõ guare pe áño 36-pe, umi viudakuéra ombyasyeterei. Péro Ñandejára omoingove jey chupe apóstol Pedro rupive, ha oiméne oikove aja osegi opredika ha oipytyvõ umi oikotevẽvape. Ajépa javyʼaite jahechávo hetaite ermána imbaʼeporãva oĩha ñanendive.

20, 21. a) Mbaʼéichapa avei jahechauka jajepyʼapyha ñande rapichakuérare? b) Mbaʼépa ikatu rejapo remokyreʼỹ hag̃ua nde rapichápe?

²⁰ Ikatu avei jahechauka jajepyʼapyha ñande rapichakuérare jaʼévo umi mbaʼe omokyreʼỹtava chupekuéra (Romanos 1:​11, 12). Jahechami mbaʼéichapa Silas, omoirũva Páblope, omokyreʼỹvaʼekue hapichakuérape. Oñemyesakãrõ guare áño 49-pe natekotevẽiha kristianokuéra oñesirkunsida, pe Cuerpo Gobernante omondo Jerusalén guive heta ermanokuérape peteĩ kárta reheve opavave kongregasiónpe. Silas, Judas, Pablo ha Bernabé oho Antioquíape, ha upépe omokyreʼỹ ha omombarete umi ermanokuérape heta diskúrso rupive (Hechos 15:32).

²¹ Upe rire, Pablo ha Silas oñemoinge kárselpe Filípospe. Péro peteĩ yvyryrýi oguenohẽ rupi chupekuéra upégui ikatu opredikave hikuái. Upéicha rupi pe kársel rehe oñangarekóva ha ifamíliagui oiko kristiáno. Osẽ mboyve upe távagui, Pablo ha Silas omokyreʼỹ umi ermanokuérape (Hechos 16:​12, 40). Ñañehaʼãkena jajapo avei upéicha ha ñamokyreʼỹ ñande rapichakuérape, jajapo jave diskúrso térã ñakomentávo, ha avei japredika jave kyreʼỹme. Ha oiméramo jaguereko jaʼevaʼerã ‘ñaporomokyreʼỹ hag̃ua’, ani jajejoko jajapo hag̃ua upéva (Hechos 13:15).

Jaiko memékena Jehová oipotaháicha

22, 23. Mbaʼéichapa ñanepytyvõta umi mbaʼe la Biblia omombeʼúva?

²² Javyʼavaʼerã la Biblia omombeʼuhaguére ñandéve umi mbaʼe oikovaʼekue. Jehová hína “Ñandejára [...] ñandeporiahuvereko ha ñanembovyʼamantéva” (2 Corintios 1:3). Péro koʼã mbaʼe ñanepytyvõta jajapóramo umi mbaʼe ñanemboʼéva ha jahejáramo ñanesãmbyhy pe espíritu sánto (Gálatas 5:​22-25).

²³ Jajepyʼamongetáramo la Biblia omombeʼúvare, ñanemokyreʼỹta ñamoheñói hag̃ua ñande pype umi mbaʼe porã oúva Ñandejáragui. Avei ñañemoag̃uivéta Ñandejárare, omeʼẽva ñandéve “arandu, mbaʼekuaa ha vyʼa” (Eclesiastés 2:26). Ha péicha, ñambopyʼarorýta Jehovápe (Proverbios 27:11). Jajapókena upéicha ha jaiko meme Jehová oipotaháicha.

Mbaʼéichapa rembohováita?

• Mbaʼéichapa jahechauka ikatuha ojejerovia ñanderehe?

• Mbaʼérepa ñaneumildevaʼerã?

• Mbaʼéichapa umi mbaʼe omombeʼúva la Biblia ñanemokyreʼỹ ha ñanembopyʼaguasu?

• Mbaʼéichapa jahechauka jajepyʼapyha ñande rapichakuérare?

[Porandu ñahesaʼỹijóva]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 16]

Mitãrusu ha mitãkuña, mbaʼépa penemboʼe pe mitãkuña Israelgua?