Mbaʼéichapa rakaʼe hogakuéra?
Mbaʼéichapa oikovaʼekue umi kristiáno ypykue?
Mbaʼéichapa rakaʼe hogakuéra?
‘Ndakyhyjeivaʼekue poromboʼe hag̃ua opavave renondépe ha pende róga rupi.’ (HECHOS 20:20.)
ÑAMOĨ chupe ñaimeha síglo primérope ha ñañemboʼyhañaína peteĩ táva rokẽ guasu renondépe. Umi ambue távaicha ko táva oĩ avei peteĩ sérro ári. Ha jaikévo pe távape jajesaupi ha jahecha amo yvate umi óga guasu iporãmba jepéva ha morotĩgui omimbíva pe kuarahýpe. Umi óga jerére ningo henyhẽ umi yvotyty oñemongorapáva. Ha umi óga jahecháva haʼehína umi irríkova róga. Yvy gotyomie ñamañávo jahecha umi naimboriahuetéiva róga. Umíva apytépe oĩ umi ombaʼevendéva ha umi ijyvy hetáva. Hogakuéra ningo ojejapo itágui umi tape empedrádo yképe ha napeteĩchapái. Péro enterovete oreko dos píso guive la hóga. Ha ñamañávo ikarapevehápe katu, jahecha umi imboriahúva róga. Upépe ningo umi óga isensillove, michĩ, ikuadrádo, ivaimi ha ojoykerepa oĩ tape poʼi yképe térã peteĩ okaraʼi jerére.
Koʼág̃a jaikéma upe távape ha jaguata umi henteita apytépe, ñahetũ opaichagua tyakuã ha ñahendu opa mbaʼe rei. Umi kuña okosináva omohyakuã asy hembiʼu, ñahendu avei mymbakuéra ijayvujoa ha mitãnguéra iñakãhatãjoa. Umi kuimbaʼe katu kyreʼỹme ombaʼapo hyakuã vaíramo jepe upe ombaʼapoha.
Síglo primérope, umi kristiáno omombaʼetereivaʼekue hogapy. Upépe ningo haʼekuéra omombaʼeguasu Ñandejárape ha oñehekomboʼe oservi hag̃ua Ñandejárape. Péro mbaʼeichaguápa rakaʼe la hogakuéra?
Umi imboriahúva róga Koʼag̃aguáicha avei síglo primérope káda família róga odepende la ivolsíllore. Umi óga isensillovéva ningo peteĩ kotyʼimínte voi ha nahesakãporãi hyepýpe (1). Upépe oiko peteĩ família tuichakue. Umi óga ningo de tápia térã ojejapo itágui. Péro mokõivénte oñemosimiénto itápe.
Umi óga ryepy ha ipíso ojerrevoka, upévare oñeñangareko porã vaʼerã hese. Ombokuaʼimi avei hikuái pe óga técho térã ipare ikatu hag̃uáicha osẽ tatatĩ kosinágui. Ndorekói voi hikuái heta mbaʼe, umi mbaʼe oikotevẽkueténte.
Umi óga ojetecha hag̃ua oñemoĩ orkón ha oñemboguapy hiʼári víga. Upéva ári jey oñemoĩ takuarilla ha kapiʼi joguaha. Ha ani hag̃ua otyky ojejapete hese avei ñaiʼũ ha upéi ojerrevoka. Ojupi hag̃ua hikuái pe técho ári katu oiporu eskaléra.
Umi óga isensillomínteramo jepe, umi kristiáno oiko pyʼaguapýpe ifamília ndive. Imboriahúramo jepe hikuái ovyʼa ha omombaʼeguasu Ñandejárape oñondivepa.
Umi naimboriahuetéiva róga Koʼã óga tuichamie, ojejapo itágui ha de dos píso (2). Oreko avei peteĩ koty mbohupápe g̃uarã (Marcos 14:13-16; Hechos 1:13, 14). Upe koty guasu oĩ segundo pisohápe ha oiporu jepi hikuái oñembyaty hag̃ua umi arete jave (Hechos 2:1-4). Koʼã óga ojejapo umi ita iporã porãvagui ha oñemboguapy mésklape. Ipíso ha ipare ojerrevoka, pe okáguio katu oñevlankea. Péicha ojejapo avei umi ombaʼevendéva ha ijyvy hetáva róga, péro koʼãva róga tuichaichave (3).
Ojejupi hag̃ua segundo pisohápe ha técho ári ojejapo peteĩ eskaléra pe óga yképe. Ha ani hag̃ua avave hoʼa, pe técho ipereíva rembeʼýre oñemoĩ peteĩ murallaʼi (Deuteronomio 22:8). Hakueterei jave omoĩ hikuái oimeraẽ techoʼi pe terrásape ikatu hag̃uáicha ostudia, ojepyʼamongeta, oñemboʼe térã opytuʼu iguýpe (Hechos 10:9).
Umi óga ningo tuicha, isegúro ha ikoty heta. Upéicha rupi ikatu oiko pype hikuái éntre heta. Oreko avei peteĩ lugár ojekaru hag̃ua ha peteĩ kosina tuicháva.
Umi irríkova róga Koʼãva róga ojogua umi Romaygua rógape (4) oĩ tuicháva, michĩvéva ha de diferénte modélo. Oreko avei hikuái peteĩ sála tuicháva ha ijerére oĩ la kotykuéra. Upépe haʼekuéra ojapo opaite mbaʼe. Koʼã óga guasu oreko dos térã tres píso (5) ha umi ijyvotyty katu oñemongorapa voi.
Umi iplatavéva oreko heta komodida porã porã, oĩ voi umi oñembojeguáva óro ha marfílpe. Ipíso katu yvyra térã de mármol ha de diferénte kolór. Oĩ voi umi ipare orrevestíva sédrope. Oreko hikuái váño iporãva ha água korriénte. Ha oiporu hikuái vraséro ombyaku hag̃ua ikotykuéra. Umi ventána guýpe omopykoʼẽ ikatu hag̃uáicha ojeguapy upépe. Omoĩ avei hikuái pe ventána rehe rrehílla ha kortína (Umi kristiáno ypykue tahaʼe ipláta térã imboriahúva imbaʼeporã ha ipojeraiterei. Katuete ningo oĩ ijapytepekuéra orresivíva hógape umi ovisitávape kongregasión omokyreʼỹ hag̃ua ermanokuérape (Mateo 10:11; Hechos 16:14, 15).
‘Simón ha Andrés róga’ Peteĩ jeýpe Jesús opyta “Simón ha Andrés rógape” Capernáumpe, opytáva már de Galilea rembeʼýpe (Marcos 1:29-31). Haʼekuéra oiméne isensillomínteraʼe la hóga ha oiko umi peskadór oikohápe (6). Umi peskadór róga ningo ojere peteĩ okaraʼíre.
Umichagua óga hokẽ ha iventána oreko okára gotyopa. Upépe ojapo hikuái opa mbaʼe, oñekosina, ombojy pán, omolina, okaru ha oñemongeta ivesinokuéra ndive.
Capernáumpe ningo oñemopuʼã umi óga de un píso. Ha upearã ojeporu ita volkánpe guare oĩva upe lugárpe. Ojejapo avei eskaléra pe óga yképe ojejupi hag̃ua terrásape. Itécho ojejapo hag̃ua katu ojeporu víga, tiránte ha takuarílla, upéi oñemoĩ hiʼári lósa térã ojejapete hese ñaiʼũ (Marcos 2:1-5). Ha hyepýpe oñembopíso itágui ha oñemoalfómbra pirichaguápe.
Umi ogaita oñemopuʼãva oforma ohóvo kálle ha tape poʼi pe már de Galilea rembeʼýre. Péicha Capernáumgui oiko peteĩ táva opyta porãva umi peskadórpe g̃uarã.
‘Hogakuérape’ Jahecháma haguéicha, umi kristiáno ypykue róga ndahaʼeivaʼekue peteĩchapa. Oĩvaʼekue umi óga michĩ ha isensillomíva ha oĩ avei umi tuicha ha iporãitereíva ojejapóva itágui.
Péro la iñimportantevéva haʼekuéra oñembyaty hógape omombaʼeguasu hag̃ua Ñandejárape ha oñehekomboʼe hag̃ua chupekuéra Ñandejára rembipota. La Bíbliape heʼi voi haʼekuéra oñembyatymi hague umi ogaha rupi ohesaʼỹijo hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ ha ohasa porã hag̃ua oñondivepa. Umi mbaʼe oaprendéva oipytyvõ chupekuéra opredika ha oporomboʼe hag̃ua ‘ogaha rupi’ pe Roma tuichakue (Hechos 20:20).