“ÑANDEJÁRA ningo mborayhu.” Heta hénte omoĩ jepi péicha peteĩ kuádrore ha omosaingo hóga parére. Ha ndareíri ojapo hikuái upéva, ko ñeʼẽ ningo omombeʼu porã mbaʼeichaguápa Ñandejára: haʼe ohayhu enterovépe, ha péicha oheja ñandéve ehémplo neporãva.

Péro heta hénte ndoikuaái ko ñeʼẽ oĩha la Bíbliape ha ohai hague apóstol Juan. Haʼe heʼi: ‘Pe oporohayhuʼỹva ndoikuaái Ñandejárape, Ñandejára ningo mborayhu’ (1 Juan 4:8). Ha avei heʼi: ‘Ñandejára ohayhuetereígui yvyporakuérape omeʼẽvaʼekue Itaʼýra peteĩete ani hag̃ua omano umi hese ojeroviáva, oikove hag̃ua guei opa ára’ (Juan 3:16).

Oĩ opensáva Ñandejára oporohayhu rupi, katuete oporoperdonataha. Upéicha rupi heta tapicha ojapo ojaposéva oimoʼãgui Ñandejára ndaipochymoʼãiha hendive. Péro, añete piko upéva? Ohayhúpa Ñandejára opavavépe, hembiapo porã térã hembiapo vaíramo jepe? Ikatúpa Ñandejára ndaijaʼéi peteĩ tapicha térã ambue mbaʼére?

Mbaʼépa Ñandejára ohayhu ha mbaʼe rehépa ndaijaʼéi?

Peteĩ rréi arandu hérava Salomón heʼivaʼekue: ‘Ko arapýpe opa mbaʼe hiʼára; opa mbaʼe oikóvape g̃uarã oĩ peteĩ ára: [...] ára japorohayhu hag̃ua ha ára nañandejaʼéi hag̃ua’ (Eclesiastés 3:1, 8). Upévare jaʼekuaa Ñandejára oporohayhu ha imbaʼeporãramo jepe, ikatuha avei sapyʼánte ndaijaʼéi.

Péro, ñañepyrũ mboyve ñañeʼẽ upévare, jaikuaa porã vaʼerã mbaʼéichapa ojeporu la Bíbliape pe ñeʼẽ jaʼeʼỹ. Peteĩ enciclopedia vívlika heʼi: “Ñandejára Ñeʼẽme ‘jaʼeʼỹ’ heʼise heta mbaʼe. Pór ehémplo, peteĩ oñemoĩ mbaretéva hapicháre térã peteĩ mbaʼére, iñaña ha ipyʼarógui. Umichagua ou opensa vai ha amo ipahápe operhudikaséma upe ndaijaʼéivape”. Upéva ningo hína upe jajepokuaavéva jahecha ko múndope. Péro ko enciclopedia ohechauka avei jaʼeʼỹ heʼiseha ambue mbaʼe: “Peteĩ tapichápe ombojeguaruha peteĩ mbaʼe, péro ndahaʼéi katuete operhudika hag̃uáicha upe ndaijaʼéivape”.

Ha ñande jajesarekóta koʼág̃a upévare: upe ndochaʼéiva peteĩ mbaʼére térã ombojeguarúva chupe, péro ndojapóiva upéva iñañágui, ipyʼarógui térã oporoperhudikaségui. Ikatúpa Ñandejára ndaijaʼéi upéicha peteĩ tapicháre térã ambue mbaʼére? Proverbios 6:16-19 ombohovái ñandéve heʼívo: ‘Ñandejára ndaijaʼéi seis mbaʼére, siete mbaʼe ombojeguaru chupe: ijejapóva, ijapúva, oporojukáva, oporomoñuhãva, hembiapo vaisénteva voi, omboja reíva hapicháre peteĩ mbaʼe ha oporomoingovaiséva’ [NM].

Jaʼekuaa upéicharõ Ñandejára ndaijaʼeiha heta mbaʼe vai ojejapóvare, péro heʼisépa upéva ndaijaʼeiha avei pe tapicha ojapóvare umi mbaʼe vai? Nahániri, haʼe ningo ohecha raẽ ambue mbaʼe. Pór ehémplo, ojapópa upéva ikangýgui térã ojejapo meme rupi upéicha upe oikohápe? Oñemongakuaápa chupe upéicha térã ojapo oimoʼãgui ndaivairiha? (Génesis 8:21; Romanos 5:12). Provérbiospe oñemoĩ peteĩ ehémplo ikatútava ñanepytyvõ ñantende porãve hag̃ua: ‘Jehová ningo okorrehi ohayhúvape, peteĩ túva okorrehiháicha itaʼýra ohayhúvape’ (Proverbios 3:12, NM). Peteĩ túva ningo ikatu ndaijaʼéi umi mbaʼe vai ojapóvare itaʼýra, péro upéva ndeʼiséi ndohayhúi ni ndokorrehimoʼãiha chupe. Upéicha avei Jehová okorrehi upe hembiapo  vaívape ohayhúgui chupe ha oikuaágui ikatuha gueteri ojesalva.

Mbaʼéicha javépa pe jaʼeʼỹ ndopytavaíri?

Mbaʼépa oiko peteĩ tapicha ndojapóiramo Ñandejára rembipota oikuaa porãramo jepe? Ñandejára ndohayhumoʼãi chupe ha opyta vaíta henondépe. Ha ojapórõ umi mbaʼe vai ombopochy hag̃uáicha voi chupe, Haʼe ndochaʼemoʼãi hese. Pór ehémplo, la Biblia heʼi: ‘Jehová ojesareko umi hekojojávare ha avei iñañávare. Haʼe ndaijaʼéi umi ohayhúvare ñorairõ’ (Salmo 11:5, NM). Ñandejára ningo noperdonái umi noñembyasýivape, upéicha ohaivaʼekue apóstol Pablo umi kristiáno Hebréope, heʼívo: ‘Ñane rembiapo vaínteramo jaikóvo jajaposégui rei, jaikuaa rire pe añetegua, ndaiporivéima ñaikuaveʼẽvaʼerã ñane rembiapo vaikuére. Ñahaʼarõntemavaʼerã Ñandejára ára guasu, haʼe ohunditahápe umi ohayhuʼỹvape chupe’ (Hebreos 10:26, 27). Péro mbaʼére piko Ñandejára ojapóta péicha oporohayhúramo?

Haʼe ningo oikuaa peteĩ tapicha ojapo jey jeýramo umi mbaʼe vai ojaposégui voi, iñañaitereíta, ndaikatumoʼãvéima okambia, orekóta upe mbaʼe vai ikorasõme ha ndaikatuvéitama ojekorrehi chupe. La Bíbliape oñembojoja koʼãichagua tapichápe peteĩ jaguarete rehe. Jaikuaaháicha peteĩ jaguarete ndaikatúi oipeʼa ijehegui iparaha, péicha avei umi tapicha ndaikatúi oipeʼa ijehegui umi mbaʼe vai (Jeremías 13:23). Haʼekuéra ndaikatuvéima oñembyasy hembiapo vaígui ha péicha opeka vaieterei, ha arakaʼeve ndaikatumoʼãvéima oñeperdona chupe ipekádo (Marcos 3:29).

Péicha oikovaʼekue Adán, Eva ha avei Judas Iscariote rehe. Ñande ru ha ñande sy ypykue ningo perfektovaʼekue ha ontende porãiterei Ñandejára omandáva chupekuéra. Upévare ndaikatúi heʼi hikuái opeka hague ndoikuaáigui reínte, haʼekuéra oikuaa porã upe ojapóva. Upéicha rupi Ñandejára ni ndeʼíri chupekuéra oñembyasy hag̃ua hembiapo vaikuégui (Génesis 3:16-24). Judas katu iñimperfektovaʼekue, péro otraisiona Ñandejára Raʼýpe, hiʼarive haʼe iñamigoitevaʼekue. Jesús heʼi hese haʼeha ‘pe ñehundi raʼy’ (Juan 17:12). Ambue opekáva ojaposégui voi ha koʼẽrõitéma oñehundítava ningo Satanás el Diablo (1 Juan 3:8; Revelación [Apocalipsis] 12:12). Jehová ndaijaʼéi hesekuéra hembiapo vaieterei rupi hikuái.

Upéicharõ jepe, ñandepyʼaguapy jaikuaávo heta hembiapo vaíva ikatuha okambia.  Jehová ningo ipasiénsia ha ndokastigaséi umi ojapóvape mbaʼe vai oikuaaʼỹre (Ezequiel 33:11). Upévare omokyreʼỹ opavavépe oñembyasy hag̃ua hembiapo vaikuégui, ikatu hag̃uáicha haʼe operdona chupekuéra. Isaías 55:7-pe heʼi voi: ‘Iñañáva toheja hape vai, mbaʼe vai apoha anive oguereko iñakãme ivaíva. Pejere [Jehová] gotyo, haʼe pendeporiahuverekóta, pejere Ñandejára gotyo ha haʼe oheja reíta pene rembiapo vaikue’.

Mbaʼéicha javépa japorohayhu térã nañandejaʼeivaʼerã?

Umi kristiáno tee ohaʼangavaʼerã Ñandejárape, ikatu hag̃uáicha ohechakuaa arakaʼépa hína upe ‘ára oporohayhu hag̃ua’ ha arakaʼépa pe ‘ára ndaijaʼéi hag̃ua’. Ha oñatendevaʼerã ani oiporiahuvereko ha ohayhueterei rupi hapichápe ndohechavéima umi mbaʼe vai ojapóva. Judas 22 ha 23 ohechauka porã mbaʼéichapa ikatu japoroporiahuvereko hekopete ha nañandejaʼéi umi mbaʼe vai ojejapóvare. Upépe heʼi: ‘Akóintekena peiporiahuvereko ambuekuérape kyhyjepópe; péro napendejaʼeivaʼerã ijaóre jepe, omongyʼavaʼekue tekokyʼápe’. Upéva heʼise nañandejaʼeiha upe mbaʼe vai ojapóvare ñande rapicha, ndahaʼéi hese voi.

Kristianokuéra ningo ohayhuvaʼerã avei umi ndaijaʼéivare hesekuéra. Jesús heʼivaʼekue voi: “Pehayhu umi penderehe ijaʼeʼỹvape, ha peñemboʼe umi penembohasa asývare” (Mateo 5:44). Upévare umi testígo de Jehová akóinte omoherakuã Ñandejára Rréino marandu, oĩramo jepe heta nohenduséiva (Mateo 24:14). La Biblia ningo heʼi Jehová ikatuha ohayhu ha oiporiahuvereko umi héntepe, upévare Testigokuéra oñehaʼã ohecha chupekuéra Jehová ohechaháicha. Péro heta hénte nomombaʼéi ojapóva umi Testígo térã nohenduséi ha opuʼã hesekuéra, upéicha jave ojapo hikuái apóstol Pablo heʼivaʼekue: ‘Pevendesi umi ndaijaʼéivape penderehe, pevendesi ani pemaldesi. [...] Ani pemyengovia ivaíva ivaívape’ (Romanos 12:14, 17, ÑÑB). Haʼekuéra oikuaa porã Jehová odesiditaha mávapepa ohayhúta ha mávarepa ndaijaʼemoʼãi. Haʼe ningo Hués Ijojahaʼỹva ha oikuaa mávapa oikove térã omanovaʼerã (Hebreos 10:30).

Jahecha haguéicha, “Ñandejára ningo mborayhu”, ha ñande jahechaukavaʼerã ñamombaʼeha upéva ñañehaʼãvo jaikuaave chupe ha jajapóvo hembipota. Umi testígo de Jehová oikóva nde reikoha ypýrupi, vyʼapópe ohechaukáta ndéve nde Bibliaitépe voi mbaʼépa Ñandejára rembipota ha mbaʼéichapa ikatu rejapo. Upéicha, nderekyhyjemoʼãi ndaijaʼéiramo g̃uarã nderehe, síno katuete revyʼáta haʼe nderayhu ha ndeguerohory haguére.

[Komentário oĩva páhina 25-pe]

‘Ñane rembiapo vaínteramo jaikóvo jajaposégui rei, jaikuaa rire pe añetegua, ndaiporivéima ñaikuaveʼẽvaʼerã ñane rembiapo vaikuére. Ñahaʼarõntemavaʼerã Ñandejára ára guasu, haʼe ohunditahápe umi ohayhuʼỹvape chupe.’ (HEBREOS 10:26, 27)

[Komentário oĩva páhina 26-pe]

‘Iñañáva toheja hape vai, mbaʼe vai apoha anive oguereko iñakãme ivaíva. Pejere [Jehová] gotyo haʼe pendeporiahuverekóta, pejere Ñandejára gotyo, ha haʼe oheja reíta pene rembiapo vaikue.’ (ISAÍAS 55:7)

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 25]

Peteĩ túva ohayhúva itaʼýrape okorrehi chupe

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 26]

Ñandejára ohayhu ha oiporiahuvereko heta oĩvape kárselpe