Koʼág̃arupi heta hénte ndojeroviái Ñandejárare, ha oĩ voi katu okonvenseséva ótrope pono ojerovia hese. Osẽma avei heta lívro odefendéva ko enseñánsa ha hetáma oĩ oleéva. Algúnope ogusta ha ótrope nahániri, ha oĩ avei ojodiskutíva umi mbaʼe heʼívare koʼã lívrope. Peteĩ neurólogo hérava David Eagleman heʼi: “Algúno olee rire koʼã lívro opensáma voi umi sientífiko oikuaapamaha opa mbaʼe”. Péro upéi haʼe heʼi avei: “Umi sientífiko ikatupyrýva ningo noñemohatãi haʼekuéra heʼívapente, ha ymaite guivénte voi ojavy mimi hikuái”.

Ymaiterei guivéma umi sientífiko oinvestiga umi mbaʼe jaikuaaséva ko univérsogui, ha odeskuvri heta mbaʼe ñaimoʼãʼỹva jepe. Péro upéva paʼũme tuicha ojavy jepi avei hikuái. Por ehémplo, Isaac Newton haʼe vaʼekue peteĩ sientífiko ivaletereíva, ha ohechauka pe graveda rupive umi planéta, estrélla ha galaxiakuéra ndojoseparaiha ojuehegui. Haʼe avei oinventa peteĩ método de kálkulo ideprovechoitereíva koʼág̃a peve ha ojepurúva ojejapo hag̃ua komputadóra, ojeviaha hag̃ua espásiope ha ojestudia hag̃ua umi átomo. Péro upéicha avei haʼe oguerovia vaʼekue pe máhia ha astrolohía rupive ikatuha jajapo plómogui óro, upéva peteĩ siénsia japu hérava alkímia.

Mas de 1.500 áño Newton onase mboyve, peteĩ ostudiáva ko univérsore hérava Tolomeo, odeskuvri mbaʼéichapa okuʼe hendápe porã umi planéta pe espásiore, hiʼarive upe tiémpope ndaipóri vaʼekue teleskópio. Haʼe ivaleterei vaʼekue avei ojapo hag̃ua mápa. Péro Tolomeo opensa vaʼekue umi estrélla ha planetakuéra ojereha ko yvýre. Peteĩ sientífiko ifamósova hérava Carl Sagan heʼi hese: “Umi hénte oguerovia Tolomeo heʼi vaʼekue. Ha 1.500 áño aja opensa avei hikuái opa mbaʼe ojereha ko planétare. Upéva ñanemomanduʼa ñaneakãporãitereíramo jepe, tuicha ikatuha jajavy”.

Iporã ningo ñarrekonose umi mbaʼe porã ohupytýmava umi sientífiko, péro ñanemanduʼa vaʼerã avei haʼekuéra ikatuha ojavy ha ndoikuaapamoʼãiha voínte opa mbaʼe. Upéicha heʼi vaʼekue peteĩ sientífiko hérava Paul Davies. Haʼe heʼi: “Ndaiporimoʼãi voínte peteĩ teoría oexplikapáva opa mbaʼe oikóva ko univérsope, noñekontradesíriva mbaʼevépe ha ikatúva ojepuru opaichagua situasiónpe”. Siertoite la heʼíva ko sientífiko, núnka ndaikatumoʼãi ñantendepa ko univérso. Upévare ndaikatúi jagueroviántema oĩramo álgien heʼíva pe siénsia ikatuha orresponde ñandéve jaikuaaséva guive.

La Biblia heʼi Ñandejára kreasiónre: “Ñande ijorillamínte la jahecháva, michĩmínte jaikuaa ha ñahendu umi hembiapokuégui” (Job 26:14, NM). Oĩ gueteri hetaiterei mbaʼe ndajaikuaáiva Ñandejára rembiapokuégui ha ijetuʼútava voi ñantendepa hag̃ua. Ojapóma 2.000 áñorupi apóstol Pablo oskrivi hague avei: “¡Ajépa ipypukuete Ñandejára mbaʼeta, arandu ha mbaʼekuaa! Avave ndaikatúi omyesakã umi mbaʼe haʼe ojapóva ni oikuaa umi hape” (Romanos 11:33).