1-2. La nari ti to eŋɛ la bem la to nan guri tinpaalega la?

 TO PUURƐ pee mɛ la Yehowa n pu’ulum biŋe ti a wan basɛ ti tingɔŋɔ be’o wa tee ta dɛna tinpaalega la. (2 Pe. 3:13) La boi bim ti to ka mi sansɛka ti tinpaalega wa wan wa’ana ge yelese’a n iti nananawa la pa’alɛ ti la kan yue.​—Mt. 24:32-34, 36; Tm 1:7.

² La ka pakɛ la ton yue yelemɛŋɛrɛ la poan se’em, to za’a waabi nari ti to basɛ ti to sakerɛ la kpe’em pu’ulumbiŋere wa poan. Beni n sɔi? Se’ere n sɔi la to sakerɛ la san puɣum kpe’em, la wan ta’an ma’ɛ. Yelemɛŋɛrɛ, tuuntuna Paul yeti to san ka tara sakerɛ bala dela ‘be’em n wan ta’an basɛ ti to pirɛ lui.’ (Heb. 12:1) To san wan ta’an tara sakerɛ n kpe’em, la nari ti to ni kɔ’ɔn ti’isa yelese’a n iti pa’ala ti tinpaalega la kɔ’ɔn pɔ̃ra mɛ.​—Heb. 11:1.

3. To wan sɔsɛ la bem zaseŋɔ wa poan?

³ Zaseŋɔ wa poan to wan sɔsɛ yɛla atã n wan basɛ ti to sakerɛ kpe’em la Yehowa n pu’ulum biŋe ti tinpaalega wan bɔna la: (1) to san ti’isa taɣesa lua bunɔ la, (2) to san ti’isa taɣesa Yehowa paŋa la, la (3) to san tuna tuunse’a n wan basɛ ti to ana du’a du’a la Yehowa. To me wan sɔsɛ Yehowa n yuun tɔɣɛ sɛla bo Habakuk la, ti la me wan basɛ ti to sakerɛ kpe’em zina beere wa. Yia, basɛ ya ti to sɔsɛ yelese’a n paari to nananawa ti la nara ti to basɛ ti to sakerɛ kpe’em la Yehowa n pu’ulum biŋe ti tinpaalega wan bɔna la.

 YELESE’A N PAARI TƆ TI LA NARA TI TO BASƐ TI TO SAKERƐ LA KPE’EM

4. Bem yɛla n nari ti to tara sakerɛ n kpe’em?

⁴ Daarewoo la ni nara ti to tara sakerɛ n kpe’em ta’an kɔ’ɛ to puti’irɛ yɛla ase’a poan. Makerɛ, to ni nara ti to kɔ’ɛ to puti’irɛ bisɛ bani ti to wan ta’an nyɔɣɛ ba zɔtɔ, de’eŋo seto ti to wan loe, ton wan keŋɛ sukuu paɛ se’em beene, pɔɣedire, kɔma dɔka la nasaara tuuma. La nari ti to soke tomea yeti, ‘Mam n iti yelese’a la pa’alɛ ti tingɔŋɔ be’o wa wan ta tee dɛna tinpaalega? Bii mam iti n yɛla wuu sɛba n ka tari puti’irɛ ti vom wan ta bɔna daarewoo la?’ (Mt. 6:19, 20; Lu. 12:16-21) To san tara sakerɛ n kpe’em ti tinpaalega la kɔ’ɔn pɔ̃ra mɛ, to wan ta’an ni kɔ’ɛ to puti’irɛ soŋa.

5-6. Beni n sɔi ti la nara ti to basɛ ti to sakerɛ kpe’em wuŋerɛ poan? Bo makerɛ.

⁵ Yɛla me paari to mɛ ti la nara ti to tara sakerɛ n kpe’em. Yaarɛ ta’an paɛ tɔ bii bãyaalega bii yɛla ase’a ta’an basɛ ti to giila kɔ’ɔsɛ. Pɔsega la, to ta’an ni ze’a kankaŋi la yelese’a n paari to la ge la san yuura, la nari ti to tara sakerɛ ta’an ŋmibera ge kelum pu’usa Yehowa la pupeelum.​—Arom 12:12; 1 Pe. 1:6, 7.

⁶ To san ta bɔna wuŋerɛ poan, to ta’an ta ti’isa ti Yehowa tinpaalega la kan malum wa’ana. Bala pa’alɛ ti to sakerɛ la ani la buulegɔ? La daɣɛ bala. Geele makerɛ wa bisɛ. Ɔɔrɔ san bɔna, to ta’an ti’isa ti wuntɛɛŋa kan malum nyɛkɛ. Ge wuntɛɛŋa ba’asum nyɛkera mɛ. Bala mea nɔɔ, to giila san kɔ’ɔsɛ to ta’an ti’isa ti tinpaalega la kan malum wa’ana. Ge to sakerɛ la san kpe’em to mi ti Naayinɛ pu’ulumbiŋ’a la wan sirum tum. (Ym. 94:3, 14, 15; Heb. 6:17-19) Ton tari putɛdena wa la wan basɛ ti to dekɛ Yehowa pu’usegɔ ti la dɛna yia to vom poan.

7. Putɛdeni ti la ka nara ti to tara?

⁷ La me nari ti to tara sakerɛ n kpe’em ta’an tuna na’am mɔɔlegɔ tuuma la. Nɛreba zo’e zo’e ti to mɔɔla Naayinɛ ‘yelesoma la’ bɔ’ɔra ba la ti’isɛ ti tinpaalega la ba’ɛ dɛna la yelesonɛ gaŋɛ ti la ta’an tum. (Mt. 24:14; Eze. 33:32) La nari ti to bisɛ tomea soŋa ge da tara puti’ira ayi ayi la Yehowa n pa’alɛ to sɛla la, wuu nɛreba basɛba n ani se’em la. To san wan ta’an eŋɛ bala, la dela to tara sakerɛ n kpe’em. Basɛ ya ti to geele ya sarɔtɔ tutã ti to wan ta’an eŋɛ bala.

TI’ISA TAƔESA LUA BUNƆ LA YELE

8-9. To san ti’isa taɣesa lua bunɔ la yele, la wan basɛ ti to sakerɛ ana la wani?

⁸ Sore deyima ti to wan ta’an basɛ ti to sakerɛ la kpe’em dela ton ti’iseri taɣesa lua bunɔ la yele. Lua bunɔ la basɛ ti to baŋɛ ti Naayinɛ pu’ulumbiŋ’a la wan sirum tum. To san ti’isa taɣesa sɛla n sɔi ti Naayinɛ dekɛ lua bunɔ la bo to, la bu di mi’a se’em la, bala wan basɛ ti to sakerɛ kpe’em. To me wan tara puti’irɛ ti Naayinɛ n pu’ulum biŋe ti to wan ta vɔna daarewoo tinpaalega la poan la wan sirum tum. Beni n sɔi ti to wan ta’an yele bala?

⁹ Aatɔ, lua bunɔ la di mi’a la wani? Yehowa yuun tum la a Dayɔba’arɛ n ani du’a du’a la en ti a ze’ele saazuo sige tingɔŋɔ wa zuo na dɛna asaala n di mi’a. Yezu n yuun boi tinparɛ wa zuo la, a yuun ŋmibe mɛ wuŋerɛ woo poan. Ba yuun mɛlesɛ en mɛ ti a nyaa ta ki nimbaalega kum. Bisɛ Yehowa n yuun eŋɛ sanɛ se’em! To nɔŋerɛ Naayinɛ la kan bo yɔ’ɔ ti a Dayɔa la mɛlesɛ ta ki ti la yeen basɛ ti to tara vom  somɔ dabesa fii poan. (Yon 3:16; 1 Pe. 1:18, 19) Yehowa n eŋɛ sanɛ se’em la zuo, a wan bɔta ti to tara vom n ka tari ba’asegɔ tinpaalega la poan.

TI’ISA TAƔESA YEHOWA PAŊA LA YELE

10. Wuu Epesus 3:20 n yele se’em la, Yehowa wan ta’an eŋɛ la bem?

¹⁰ Sore se’ere n pa’asɛ buyi ti to wan ta’an tara sakerɛ n kpe’em dela to ti’isa taɣesa Yehowa paŋa la yele. A tari paŋa n wan basɛ ti a pu’ulumbiŋ’a la woo tum. Yelemɛŋɛrɛ, nɛresaaleba ti’isɛ ti Naayinɛ n pu’ulum biŋe ti to wan ta vɔna daarewoo tinpaalega poan la kan ta’an tum. Ge Yehowa ni kɔ’ɔn tɔɣɛ la yelese’a ti nɛresaaleba kan ta’an basɛ ti la tum se’ere n sɔi la, eŋa n de Gaŋɛ Za’a Naayinɛ. (Yob 42:2; Mr. 10:27) Bala la, la daɣɛ yelepakerɛ la eŋa n pu’ulum biŋe ti a wan tum yelekãra la.​—Kaalɛ Epesus 3:20.

11. Bo makerɛ pa’alɛ Naayinɛ pu’ulum biŋe kãra ase’a ti a tɔɣɛ. (Bisɛ daka la zuo n de “ Pu’ulum Biŋe Kãra Ase’a N Tum Tuuma.”)

¹¹ Geele yelese’a n ani wuu kpe’em mɛ ti Yehowa pu’ulum biŋe ti a wan eŋɛ bo a nɛreba la. A yuun yele Abraham la Sarah ti ba wan dɔɣɛ budibila ba kuregerɛ poan. (Pin. 17:15-17) A me yuun le yele Abraham ti a yaasi wan ta sɔna Kanaan tiŋa la. Yuuma zo’e zo’e ti Abraham yaasi n de Israeldoma la yuun dɛna yamesi bɔna Egypt tiŋa la, la yuun ani wuu pu’ulum biŋe dena wa kan ta’an tum me la. Ge la yuun sirum tum mɛ. Pooren, Yehowa yuun yele Elizabet n kuregɛ la ti a wan dɔɣɛ bia. A me yuun yele Mary n nan ka mi buraasi la ti a wan dɔɣɛ budibila. Budibila kaŋa ti Yehowa pu’ulum biŋe yuuma zo’e zo’e Eden va’am la poan, ti la me sirum tum tuuma!​—Pin. 3:15.

12. Yosua 23:14 la Isaiah 55:10, 11 basɛ ti to baŋɛ la bem la Yehowa paŋa la?

¹² To san ni ti’isa pu’ulumbiŋ’a la woo ti Yehowa tɔɣɛ la, la eŋa n basɛ ti la tum tuuma se’em la, to ni bɔkɛ ti a tari la paŋa n ka tari makerɛ. Bala nyaa ni basɛ ti to sakerɛ kpe’em mɛ la eŋa n pu’ulum biŋe ti tinpaalega wan bɔna la. (Kaalɛ Yosua 23:14; Isaiah 55:10, 11.) Bala ni basɛ ti to maasum mɛ ti to soŋɛ nɛreba ti ba baŋɛ ti Naayinɛ n pu’ulum biŋe ti tinpaalega wan bɔna la daɣɛ sɔlema bii zaaseŋɔ yele. Yehowa mea tɔɣɛ saazuo paalega la tinpaalega la yele ti: ‘Yele ana wa dela yelemɛŋɛrɛ ge me wan sirum tum.’​—Lil. 21:1, 5.

ITA YELESE’A N WAN BASƐ TI HO ANA DU’A DU’A LA YEHOWA

13. Tansugere zamesegɔ wan ta’an basɛ ti to sakerɛ kpe’em la wani? Tɔɣɛ pa’alɛ.

¹³ Sore se’ere n pa’asɛ butã n wan basɛ ti to sakerɛ kpe’em dela, to ita yelese’a n wan basɛ ti to ana du’a du’a la Yehowa. Geele bisɛ ton nyɛti nyuurɔ se’em tansugere zamesegɔ poan. Anna, n dekɛ yuuma zo’e zo’e tum tɛm woo na’am mɔɔlegɔ tuuma la yeti: “Tansugere zamesegɔ kɔ’ɔn basɛ ti mam sakerɛ kpe’em mɛ. Hali yetɔɣumdaana la san puɣum ka ta’an pa’ala soŋa bii a ka mi yɛla la soŋa, yelese’a ti mam ni wuna la ni basɛ ti mam bɔkɛ Baabule yelemɛŋɛrɛ la mɛ soŋa. Wana wa n ni basɛ ti mam sakerɛ kpe’em.” b Nɔkpe’ene kai ti tomam me sakerɛ ni kpe’em mɛ la to mabiisi la n ni bɔ’ɔra lebesego se’em la.​—Arom 1:11, 12; 10:17.

14. Na’am mɔɔlegɔ tuuma la wan ta’an basɛ ti to sakerɛ kpe’em la wani?

¹⁴ To san kena na’am mɔɔlegɔ la me ni  basɛ ti to sakerɛ kpe’em mɛ. (Heb. 10:23) Barbara, n dekɛ yuuma n gaŋɛ 70 pu’usɛ Yehowa yeti: “Na’am mɔɔlegɔ tuuma la ni basɛ ti mam sakerɛ kpe’em mɛ. Saŋa woo mam ni san tɔɣera Yehowa pu’ulumbiŋ’a la yele bɔ’ɔra nɛreba, la ni basɛ ti mam sakerɛ la malum kpe’em mɛ.”

15. Ho san ita homea zamesegɔ, la wan basɛ ti ho sakerɛ kpe’em la wani? (Bisɛ foote la.)

¹⁵ Le bisɛ yelese’ere n wan basɛ ti to sakerɛ kpe’em: tomea zamesegɔ. Susan bisɛ ti la nari mɛ ti a maasum amea zamesegɔ yɛla soŋa. A yeti: “Alaserɛdaarɛ mam ni zamesɛ la bakwai sɛka n keni na la Pigera Zontua la. Atenidaarɛ la Atalatadaarɛ, mam ni maasum la bakwai la poan zamesegɔ. Dabesa se’a n gee la, mam ni dekɛ eŋɛ la mam mea zamesegɔ ase’a.” Susan n kɔ’ɔn dɔla eŋa n maasum a zamesegɔ yɛla se’em la basɛ ti a sakerɛ kpe’em mɛ. Irene me n boi tigere la zuo yuuma zo’e zo’e la baŋɛ ti, a san zamesa Baabule yetɔɣebiŋ’a yɛla a sakerɛ ni kpe’em mɛ. A yeti, “La dela yelekirega bɔ’ɔra mam la Yehowa yetɔɣebiŋ’a la n ni kɔ’ɔn tum nima nima se’em la.” c

‘LA WAN BA’ASUM WA’ANA’

16. Beni n sɔi ti Yehowa n yuun basɛ ti Habakuk suure gã’a ma’asum la dɛna yelesonɛ bɔ’ɔra tomam me zina beere wa? (Hebru 10:36, 37)

¹⁶ Yehowa yamesi basɛba kɔ’ɔn gura la tingɔŋɔ wa ba’asegɔ ti la yue. Asaala puti’irɛ poan, Naayinɛ n pu’ulum biŋe ti yelese’a wan eŋɛ la ani wuu la yuuri me la. Yehowa yuun tɔɣɛ la yele denɛ buɣelɛ nɔdɛ’ɛsa Habakuk suure. A yuun yeti: ‘Liligere la guri la saŋa kayima ti la tum. De dela ba’asegɔ poan yɛla. La me kan dɛna pumpɔreŋɔ. La yuuri mɛ ge yeen gura! La wan tum, la wan ba’asum wa’ana. La kan yue!’ (Hab. 2:3) Naayinɛ yuun tɔɣɛ  buɣelɛ la Habakuk ma’a suure yoi? Bii A yelesum la wan ta’an soŋɛ tomam me? Zilam vo’osum yuun basɛ ti tuuntuna Paul dekɛ yele ana wa mɛ tɔɣɛ bo Kristakɔma, n me yuun kɔ’ɔn gura tinpaalega la ti la wa’ana la. (Kaalɛ Hebru 10:36, 37.) Sira, tomam me ta’an tara puti’irɛ ti hali pu’ulumbiŋ’a la san ana wuu la yuuri me la, ‘la wan ba’asum wa’ana. La kan yue!’

17. Mabipɔka ayima dekɛ Yehowa n yuun yele Habakuk sɛla la tum tuuma la wani?

¹⁷ Yehowa yamesi zo’e zo’e sakɛ ka’aŋɔ n de ba ‘kɔ’ɔn gura’ la mɛ yuuma zo’e zo’e poan. Louise, pɔsɛ pu’usa Yehowa la yuun 1939 sa. A yeti: “Sankaŋa la, mam yuun ti’isɛ ti mam kan ba’asɛ high school ge ti Armagedon nyaa wa’ana. Ge la yuun ka eŋɛ bala. Yuuma ana wa za’a poan la, mam ni kaala la Baabule poan nɛreba n yuun guri ti Yehowa pu’ulumbiŋ’a tum tuuma. Bala basɛ ti mam me gura la Yehowa ti a basɛ ti a pu’ulumbiŋ’a la tum tuuma. Mam ni kaala la Noah, Abraham, Yosef la nɛreba basɛba n yuun ma’ɛ bamea gura Yehowa pu’ulumbiŋere la ti la yue la. Mam sakɛ ti pu’ulumbiŋ’a wa wan sirum tum tuuma la, soŋɛ mam la mabiisi basɛba ti to tara puti’irɛ ti tinpaalega la kɔ’ɔn pɔ̃ra mɛ.” Mabiisi zo’e zo’e n pu’usɛ Yehowa ti la yue la, me tari la putɛdenɛ!

18. To san bisera naaŋɔ lɔɣɔrɔ, la wan basɛ ti to sakerɛ kpe’em la wani la tinpaalega la?

¹⁸ Yelemɛŋɛrɛ, tinpaalega la nan ka wa’ana. Ge mina yelese’a n nan boi kalam wa n de ŋmarebibisi, tiisi, dusi la nɛreba. La boi bim ti tɛm busebo ba yuun ka boi ge nɛra kan ŋmɛ nɔkpe’ene ti lɔɣɔrɔ ana wa ka boi nananawa. Yehowa n naam ba la n sɔi ti ba bɔna wa. (Pin. 1:1, 26, 27) To Naayinɛ la me pu’ulum biŋe ti tinpaalega wan bɔna. A wan basɛ ti putɛdena wa tum. Tinpaalega la poan, nɛreba wan tara imma’asum ge vɔna daarewoo. Naayinɛ saŋa poan, tinpaalega la wan wa’ana wuu eŋa n naam saazuo la tinparɛ wa ti la bɔna se’em la.​—Isa. 65:17; Lil. 21:3, 4.

19. Ho wan eŋɛ la wani ta’an basɛ ti ho sakerɛ kpe’em?

¹⁹ Sankaŋa n nan ka paɛ la, basɛ ya ti to dekɛ yɔ’ɔ woo bisɛ to wan eŋɛ se’em ta’an basɛ ti to sakerɛ kpe’em. Basɛ ti ho puurɛ pee la lua bunɔ la. Ti’isa taɣesa Yehowa paŋa la. Ita yelese’a n wan basɛ ti ho ana du’a du’a la Yehowa. Ho san ita bala, ho wan laɣum pa’asɛ nɛresɛba n ‘wan nyɛ sɛla ti Naayinɛ biŋe a nɔɔrɛ ti a eŋɛ la.’​—Heb. 6:11, 12; Arom 5:5.