Skip to content

Zɔɛ keŋɛ yelese'a n boi

ZI’IREGO POAN YƐLA

To San Nɔŋɛ Nɛreba, To Nyɛti La Kã’a Zo’e Zo’e

To San Nɔŋɛ Nɛreba, To Nyɛti La Kã’a Zo’e Zo’e

Mam ma la mam tã Pat, 1948 poan

“ANGLICAN Church la ka pa’ali yelemɛŋɛrɛ la. Kɔ’ɔn ɛɛra yelemɛŋɛrɛ la.” Mam mayaaba n yuun keni Anglican church la n yuun yele mam ma bala la, mam ma yuun kɔ’ɔn pɔsɛ ɛɛra la yelemɛŋɛrɛ pu’usegɔ. Tomam ze’ele la Toronto, Canada tiŋa. Ge mam ma yuun ka boti a tɔɣera la Yehowa Sɛɛradoma ge me yele mam ti ba san ni wa’an to yire na n suɣɛ n mea. Ge mam ma yibega n yuun pɔsɛ zamesa la Yehowa Sɛɛradoma 1950 la ti mam ma laɣum naɛ la ba zamesa. Ba yuun boi la mam puɣera yire zamesa, pooren ti a muse ko’om.

Mam Sɔ yuun dela keema local United Church n boi Canada tiŋa la. Bakwai woo poan a ni tari mam la mam tã keŋɛ la Sunday school, ti 11:00  bulika to ni doose en keŋɛ la church ta pu’usa. La san paɛ wuntɛɛŋa me, to ni naɛ la to ma keŋɛ Na’am Pu’usegɔ Deon. Tomam yuun nyɛ pu’usegɔ bayi wa n boi to’ore to’ore se’em.

Mam la Hutcheson deodoma, 1958 Divine Will Satiŋa Laɣesegɔ la poan

Mam ma daa dekɛ la yelese’a ti a zamesɛ la tɔɣɛ bo a zɔdoma Bob la Marion Hutcheson, ti bamam me to’e yelemɛŋɛrɛ la. Yuun 1958 ti Hutcheson la a pɔɣa dekɛ mam la ba kɔma batã la ti to keŋɛ dabesa anii laɣesegɔ zuo n de Divine Will, New York City tiŋa poan. Mam san tiɛ yele aŋa, mam ni baŋɛ ti ba yuun mɔ mɛ dekɛ mam ti to laɣum keŋɛ laɣesegɔ la. Laɣesegɔ wa dela sɛla ti mam kan malum tamɛ n vom poan.

MABIISI N NƆŊƐ MAM YELE LA SOŊƐ MAM MƐ TI N TA’AN TUM YEHOWA TUUMA

Mam n yuun de bia la, to yuun ugeri la dusi ton yuun kɛ̃’ɛri zɛ’an la. Mam puurɛ yuun pee la mam n yuun biseri dusi la. Mam yuun mɔɔri mɛ ti n beere sa’am ta dɛna katɛgarɛ. Mam ma yuun tɔɣɛ yele wa bo la tansugere keema ayima. A yuun tɔɣɛ la gilema poan bo mam ti to kɔ’ɔn bɔna la ‘ba’asegɔ dabesa la’ poan ge nyaa yele mam ti n san dekɛ yuuma zo’e zo’e keŋɛ university la wan daam mam la Yehowa bɔnsoŋa la. (2 Tim. 3:1) Bala la, mam yuun kɔ’ɛ n puti’irɛ ti mam kan le keŋɛ university.

Mam yuun ti’isɛ la mam wan ta tum tuunse’a n san ta ba’asɛ sukuu. La boi bim ti mam yuun keni na’am mɔɔlegɔ bakwai woo poan ge mam yuun ka nɔŋɛ na’am mɔɔlegɔ. Mam yuun ka ti’isɛ ti mam wan ta’an dɛna sore ŋmɛ’adaana. Ge mam sɔ la mam ãheba n daɣɛ mabiisi la, yuun kɔ’ɔn kpɛmesa mam giila ti n keŋɛ ta tuna la insurance company n karegɛ paa bɔna Toronto tiŋa poan. Mam ãheba yuun dela nɛrezure tuna bilam, bala zuo mam yuun sakɛ mɛ.

Mam yuun boi Toronto la, mam yuun ni dekɛ la n saŋa la zo’e zo’e tuna ge naɛ la nɛresɛba n daɣɛ Yehowa Sɛɛradoma bɔna. Bala me yuun gu’uri mam mɛ ti n ka ta’an kena na’am mɔɔlegɔ la tansugere zamesegɔ saŋa woo. Mam yuun naɛ la n sɔyaaba n daɣɛ mabia kɛ̃’ɛra. Ge eŋa n yuun nyaa ki la, mam yuun tee ɛɛra la zɛ’an.

Mabia Hutcheson la a pɔɣa n yuun tari mam keŋɛ yuun 1958 laɣesegɔ la, yuun iti mam wuu ba dela mam dɔɣereba la. Ban yuun yele mam yeti n wa’ana kɛ̃’ɛra ba yire la yuun soŋɛ mam mɛ ti n bĩ vo’osum poan. Yuun 1960 poan, mam la ba dayɔa John yuun muse la ko’om. John yuun pɔsɛ la sore ŋmɛ’a tuuma. Bala yuun kpemese la mam giila ti mam mɔɔra na’am mɔɔlegɔ poan. Mabiisi la n yuun baŋɛ mam nyɛti nɛŋa tɔlega se’em tansugere la poan la, ba yuun loe mam ti n dɛna la Tiokrasi Sukuu Tuuma bisegadaana. a

MAM YUUN DI LA PƆƔA GE PƆSƐ SORE ŊMƐ’A TUUMA

To pɔɣedire dabeserɛ 1966 poan

Yuun 1966 poan, mam yuun di la Randi Berge n de sore ŋmɛ’adaana n tuulegeri na’am mɔɔlegɔ poan ge me bɔta ti a keŋɛ zɛ’an n eeri soŋerɛ ta tum. To kaarɛ bisegadaana la yuun nɔŋɛ to mɛ ge kpemese to gilla ti to keŋɛ Orillia tansugere la n boi Ontario la ta soŋɛ. Bala la, to yuun dekɛ to lɔɣɔrɔ mɛ keŋɛ.

Ton yuun ta paɛ Orillia la, mam yuun naɛ la Randi ti to tuna sore ŋmɛ’a tuuma. Eŋa n yuun tuni na’am mɔɔlegɔ tuuma la ge tara pupeelum se’em la yuun kɛ̃ mam suure mɛ. Mam n yuun mɔ’ɛ nini la sore ŋmɛ’a tuuma la, mam puurɛ yuun pee mɛ la mam tari Baabule la soŋera nɛreba ti ba bɔkera yelemɛŋɛrɛ la se’em la. La yuun dela pupeelum paa bɔ’ɔra tɔ la ton yuun nyaŋɛ soŋɛ nɛra la a pɔɣa n boi Orillia ti ba tee ba vom ge pu’usa Yehowa la.

TO TEE LA TO YETƆƔUM LA TON TI’ISERI SE’EM

Ton yuun keŋɛ Toronto la, to yuun ta seke la Arnold MacNamara, n yuun laɣum pa’asɛ mabiisi sɛba n biseri Betel la poan. A yuun soke nyaa to wan bɔta ti to dɛna sore ŋmɛ’adoma n boi ba to’ore. Ti mam lebese kalam yeti: “Ɛɛ! San daɣena Quebec ma’a!” Sɛba n tɔɣeri Solemiine Canada tiŋa la tɔɣɛ la yetɔɣeyooro sa’am mam puti’irɛ ti French sɔ’ɔlum la n boi Quebec la gbiti mɛ. Sankaŋa la nalɛɣerɛ tigeri n boi Quebec tiŋa n yuun boti ba yelege bamea Canada tiŋa poan.

Arnold yuun lebese yeti, “Quebec ma’a ti tigere la tuna sore ŋmɛ’adoma n boi ba to’ore ti ba keŋɛ bim sankaŋa.” Bilam bilam ti mam kɔ’ɔn sakɛ ti mam wan keŋɛ. Mam yuun puɣum mina ti Randi boti a keŋɛ la bilam. Pooren. mam yuun baŋɛ ti ton yuun kɔ’ɛ to puti’irɛ ti to eŋɛ sɛla la dela putɛsonɛ!

Ton yuun ta keŋɛ French yetɔɣum poan bakwai anuu zamesegɔ la, mam la Randi la nɛra la a pɔɣa me yuun kenɛ la Rimouski n de kilomita 540 (miila 336) Montreal dapɔya bɔba. To yuun kelum tara yɛla zo’e zo’e ti la nara ti to zamesɛ pa’asɛ. Yele wa yuun niɛ peelum mɛ la zamesegɔ poan ti mam yuun yeti n kaalɛ mɔɔlegɔ bo mabiisi la. Mam yuun yeti to laɣesegɔ la n keni na la, to wan nyɛ “ostrich nɛreba zo’e zo’e.” La tuɣum deni n yeti “Austria nɛreba zo’e zo’e la.”

“Yipɛɛlega” la n boi Rimouski la

Rimouski tiŋa poan, tomam tunaasi la mabipɔɣesi banaasi n de nɛreyɔna la Huberdeaus la a pɔɣa la ba bipugeto bayi n yuun boi bim. To mabia Huberdeaus la a pɔɣa yuun dekɛ la ba yikãtɛ la haɛ bo la sore ŋmɛ’adoma ti ba bɔna bim. To yuun yi’iri yire wa la Yipɛɛlega se’ere n sɔi la, yire la nɛŋa bɔba kɔ’ɔn pelege mɛ ge tara piila n pelege. To yuun paɛ wuu nɛreba 12 ta paɛ nɛreba 14 n kɛ̃’ɛrɛ bim. Mam la Randi n yuun de sore ŋmɛ’adoma n boi ba to’ore la yuun ni kena na’am mɔɔlegɔ la bulika, wuntɛɛŋa la zaanɔɔrɛ. To puurɛ yuun ni pee mɛ to san nyɛ nɛra ti a naɛ la tɔ ti to kena na’am mɔɔlegɔ hali la zaanɔɔrɛ bɔba ti ɔɔrɔ ni bɔna la.

Tomam la sore ŋmɛ’adoma wa n tari sakerɛ la yuun nyaa ani wuu to dela deodoma la. Saŋa ase’a, to ni maalɛ la cake buuri buuri ge naɛ taaba ɔɔsa bugum ge dita. Mabia ayima yuun dela yuunyuuna bala la, Asibidaarɛ zaanɔɔrɛ woo to ni naɛ la taaba yuuna ge wa’ara.

Nɛraba zo’e zo’e yuun boti Baabule yelesoma la mɛ Rimouski tiŋa. Yuuma anuu poan, to puurɛ yuun pee la ton yuun nyɛ Baabule zamesegɔdoma ti ba muse ko’om ge ti na’am mɔɔlegɔdoma yuun nyaa dɛna 35 tansugere la poan la.

Quebec tiŋa poan, ba yuun kumesɛ to la soŋa soŋa ti to mina na’am mɔɔlegɔ tuuma la. To yuun nyɛ Yehowa n soŋɛ to se’em mɛ na’am mɔɔlegɔ poan la to inganɛ poan. Leyɛ’ɛsa, to yuun nɔŋɛ French mabiisi la mɛ, ba yetɔɣum la ba buuri yɛla. Bala n sɔi ti to me nɔŋɛ nɛreba basɛba buuri yɛla la.​—2 Ko. 6:13.

La yuun kɔ’ɔn dɛna la pakerɛ bɔ’ɔra tɔ la tigere yile la n yuun yeti to keŋɛ Tracadie n boi dapɔya bɔba lɛm New Brunswick. Bala yuun kpe’em bo to mɛ se’ere n sɔi la to yuun nan kɔ’ɔn haɛ la deo ge ti mam me nyɛ sukuu pa’ala bilam. Leyɛ’ɛsa, to Baabule zamesegɔdoma basɛba yuun nan pɔsɛ la na’am mɔɔlegɔ ge ti to me yuun maasena ti to mɛ Na’am Pu’usegɔ Deo.

To yuun kɔ’ɔn zusa mɛ bakwai la woo poan la ton yeti to keŋɛ Tracadie la ge nyaa keŋɛ bim. Bilam yuun boi la de to’ore la Rimouski. Ge to yuun kɔ’ɛ to puti’irɛ ti to keŋɛ bim, se’ere n sɔi la Yehowa boti la to keŋɛ bim. To yuun boti to eŋɛ mɛ bisɛ Yehowa n wan soŋɛ to se’em, to me yuun nyɛ Yehowa n soŋɛ to se’em mɛ yɛla woo poan. (Mal. 3:10) Randi n yuun tari bɔnsoŋa la Yehowa, kuura amea ge me ita sia sia se’em la yuun basɛ ti la dɛna la naana bɔ’ɔra tɔ.

Tansugere paalega la poan Robert Ross ma’a n yuun de keema. Eŋa la a pɔɣa Linda n yuun de sore ŋmɛ’adoma bilam. Ba me yuun kɔ’ɛ ba puti’irɛ ti ba bɔna la bilam ban yuun dɔɣɛ ba bia la. La boi bim ti ba yuun biseri la ba bia ge ban yuun to’e to ge me mu’ɛ nini la na’am mɔɔlegɔ tuuma la se’em la n kpemese mam la Randi giila.

TO YUUN TARI PUPEELUM LA TON YUUN BOI ZƐ’AN N EERI SOŊERƐ LA

Ɔɔrɔ saŋa to yia kaarɛ tuuma la

Ton yuun tum sore ŋmɛ’a tuuma yuuma ayi Tracadie tiŋa la, ba yuun le tee la tuunɛ bo to ti to ta tum kaarɛ tuuma. To yuun kaɛ la Solemiine tansuga yuuma ayopɔi ge ti pooren ba yuun tari to keŋɛ Quebec tiŋa ti to ta kaɛ French tansuga la bisɛ. Quebec tinkãtɛ kaarɛ bisegadaana n de Léonce Crépeault yuun ni pɛɣɛ mam la mam bo’ori n yetɔɣum se’em la. Ge pooren a yuun ni soke mam yeti, “Ho wan eŋɛ la wani bɔ’ɔra yetɔɣum ti la kɛ̃’ɛra suure?” b Eŋa n yuun soŋɛ mam se’em la basɛ ti mam bɔ’ɔra n yetɔɣum ti la dɛna naana ti nɛreba ta’an bɔkera.

Mam n tum tuunse’ere ge kan malum tamɛ dela yuun 1978 “Victorious Faith” Satiŋa Laɣesegɔ ti ba yuun eŋɛ dɛ Montreal tiŋa poan la. Mam yuun biseri la Dia. To yuun malum maasena la ton wan diisa nɛreba la se’em ge ti’isa ti nɛreba 80,000 wan wa’an laɣesegɔ la na. Teere la yuun dela yelesaanɛ bɔ’ɔra tɔ la dia la ti to wan duɣɛ se’em la. To yuun tari la fridge kãra 20 ge saŋa ase’a ba ni ka tuna. To yuun ka ta’an kɛ̃ stadium la poan ta te’ele maasum ge ti laɣesegɔ la dabeserɛ la paɛ. To nyaa yuun nyɛ la yɔ’ɔ kɛ̃ bim yu’unsunsua se’ere n sɔi la, ba yuun ŋmɛ’ɛri la boole bim. To yuun pɔsɛ duka la beyiine. To yuun taregɛ mɛ paa ge mam zamesɛ la yɛla zo’e zo’e mabiisi la n yuun bĩ vo’osum poan, mɔɔra tuna ge ita sia sia se’em ti tuuma la kɔ’ɔn kena la. To suure yuun kɛ̃ taaba mɛ ti to nyɔɣɛ taaba zɔtɔ ta paɛ zina beere wa. Bisɛ to puurɛ n pee se’em la ton nyaŋɛ eŋɛ laɣesegɔ n boi de to’ore Quebec tiŋa, zɛ̃sɛka ti ba yuun yaɛ tɔ 1940 la 1950 bɔba la!

Mam la Randi n boi bim maasena laɣesegɔ zɛ’an Montreal 1985 poan

Mam zamesɛ la yɛla zo’e zo’e la mam la sɛba n yuun laɣum bisɛ Montreal laɣekara la. Mabia David Splane n pa’asɛ Tigere Zuo Bisegadoma la poan la n yuun de laɣesegɔ la bisegadaana. Laɣesegɔ ayima poan, ba yuun yele mam ti n dɛna laɣesegɔ la bisegadaana. David me yuun soŋɛ mam mɛ paa tuunɛ wa poan.

Yuun 2011 poan, mam la Randi n yuun dekɛ yuun 36 tum kaarɛ bisega tuuma la, ba yuun le yele mam ti n dɛna Tansugere Keendoma Sukuu pa’alegɔdaana. To yuuma ayi poan, to yuun gã’arɛ la gɔtɔ to’ore to’ore 75 zuto, la me le dɛna la yelesonɛ la ton ãregɛ tomea se’em la. Bakwai woo ba’asegɔ poan, keendoma la puurɛ ni pee mɛ la Tigere Zuo Bisegadoma la n fabeli ba vo’osum poan yɛla se’em la.

Pooren, mam yuun pa’ali la Na’am Mɔɔlegɔɔdoma Sukuu. Zamesegɔdoma la paleŋa ni ɛgera mɛ la ban maasum zaseŋɔ la se’em la, ba dekɛ awa ayopɔi zamesa dabesa woo, awa atã zamesa zaanɔɔrɛ woo ge le tara tuuma anaasi bii anuu bakwai woo poan. Mam la mina n yuun pa’ali ba la ni yele ba ti ba kan ta’an tum tuunɛ la san daɣena Yehowa n soŋɛ ba. Mam tɛ̃ri lan yuun de pakerɛ se’em bɔ’ɔra mabiisi wa la ban dekɛ bamea delum Yehowa ti a soŋɛ ba ti ba ta’an tum tuunɛ la se’em la.

HO SAN NƆŊƐ NƐREBA LA TARI LA NYUURƆ ZO’E ZO’E

Mam ma n nɔŋɛ nɛreba yele se’em la soŋɛ a Baabule zamesegɔdoma mɛ ti ba nyɛta nɛŋa tɔlega. Hali bala yuun soŋɛ mam sɔ mɛ ti a bɔta yelemɛŋɛrɛ la. Mam ma n yuun ki dabesa atã pooren, la yuun eŋɛ to la pakerɛ la mam sɔ n yuun wa’ana kelese yetɔɣum Na’am Pu’usegɔ Deo poan la ge yuun kɔ’ɔn kena zamesegɔ yuuma pisiyi la ayoobe. La boi bim ti mam sɔ yuun ka muse ko’om ge keendoma la yuun yele mam ti eŋa n ni dɛna se’em n ni wa’an yia na zamesegɔ woo bakwai la poan.

Mam ma me yuun eŋɛ la makesonɛ bo a kɔma la za’a. Mam tãpa batã la ba sireba la me kɔ’ɔn tara la sakerɛ pu’usa Yehowa. Mam tãpa bayi tuni la tigere yila poan. Ayima tuni la Portugal ti ayima me tuna Haiti.

Mam la Randi nyaa dela sore ŋmɛ’adoma n boi de to’ore bɔna Hamilton, Ontario tiŋa poan. Ton yuun boi kaarɛ tuuma poan la, to puurɛ yuun pee la ton ni naɛ la to mabiisi lebe ta bisɛ ba Baabule zamesegɔdoma ge pa’ala ba la. Ge nananawa to puurɛ pee mɛ la ton nyɛti tomea Baabule zamesegɔdoma n nyɛti nɛŋa tɔlega se’em vo’osum poan la. Ton boi tansugere paalega poan ge nyɔɣɛ to mabiisi la zɔtɔ la, to giila kpeŋe mɛ la ton nyɛ Yehowa n soŋeri to se’em sansɛka n ani soŋa la biɣi biɣi saŋa la.

To san ti’isɛ bisɛ ton ta’an eŋɛ yelese’a la, to puurɛ pee mɛ la mabiisi zo’e zo’e n nɔŋɛ to yele se’em la. Bala zuo ti tomam me ‘nɔŋɛ nɛreba yele’ ge kpɛmesa ba giila ti ba ta’an tuna bɔ’ɔra Yehowa la ba paŋa beene. (2 Ko. 7:6, 7) Makerɛ, mam yuun nyɛ la pɔka la a bibudibila la a bipugela n de sore ŋmɛ’adoma. Ti mam soke a sira la yeti, “Hon tabelɛ ti’isɛ sore ŋmɛ’a tuuma la yele?” Ti a lebese mam ti a soŋeri la sore ŋmɛ’adoma batã. Ti mam le soke en yeti, “Hon wan ta’an soŋɛ ba gana Yehowa?” Mam yuun kpemese a giila ti, a me wan ta’an tara pupeelum wuu a pɔɣa la a kɔma n tari pupeelum se’em la. Ŋmaresi siyoobe pooren, ti a yuun pɔsɛ sore ŋmɛ’a tuuma.

Mam la Randi wan kelum tɔɣera Yehowa ‘yeleyanlema yɛla’ bɔ’ɔra dɔɣɛpa’asɛ sɛka n taɣelɛ la. To me tari puti’irɛ ti ba wan tara pupeelum wuu tomam n tari pupeelum se’em la.​—Ym. 71:17, 18.

a Nananawa la nyaa dela Vom La Na’am Tuuma bisegadaana.

b Bisɛ Léonce Crépeault zi’irego poan yɛla n boi February 2020 The Watchtower, gɔnlaɣesi 26-30.