1-2. Sarɔkuni poan ti Kristabia wan ta’an ana wuu dewoko? (1 Korint 15:58)

 YUUN 1978 poan, ba yuun mɛ la dewoko Tokyo, Japan tiŋa poan. Nɛreba yuun ti’iseri la deo wa n wan eŋɛ se’em ta’an ze’ele sɛla n sɔi la tinmiiŋo zo’e zo’e n yuun bo tiŋa la poan. Mɛtiba la eŋɛ la bem ti deo la ta’an ze’ele la tinmiiŋo la? Mɛtiba la yuun mɛ deo la ti ku tara la paŋa ge ta’an dɛlegera ti tinmiiŋo ka ta’an ita ku sɛsɛla. Kristakɔma ani wuu dewoko wa. Sarɔkuni poan?

² Kristabia nari ti a mina se’em ma’a ti la nara ti a ze’a kankaŋi la se’em ma’a ti la nara ti a ana ɔɣa ɔɣa. La nari ti a ze’a kankaŋi ge da miina ta’an nana Yehowa lɔɔ la a pa’alegɔ la n di mi’a la. (Kaalɛ 1 Korint 15:58.) A ‘nani mɛ’ ge me kan eŋɛ kɔll. Ge la san wan ta’an eŋɛ bii la yele san pakɛ, la nara ti a tara putɛsonɛ bii ana ɔɣa ɔɣa bɔŋa ase’a poan. (Yam. 3:17) Kristabia san ita yɛla maɣesa, a kan ba’ɛ tɔna laɣɛ laɣɛ bii a ita eŋa n boti se’em. Zaseŋɔ wa poan to wan sɔsɛ baŋɛ se’em ma’a ti la nara ti to da miina. To me wan le bisɛ yɛla anuu ti Sitaana tara paara tɔ ti to lui.

3. Kpe’eŋo Za’adaana la dekɛ la bem lɔɔ bo to ti la bɔna Tooma 15:28, 29?

³ Yehowa n de Kpeʼeŋo Zaʼadaana la, tari sore ti a dekɛ lɔɔ biŋe, a me ni kɔ’ɔn basɛ ti a lɔɔ la dɛna la naana ti a nɛreba ta’an bɔkɛ. (Isa. 33:22) Makerɛ, yuun kɔbesɛka n deŋɛ nɛŋa tigere zuo bisegadoma la yuun pa’alɛ la yɛla atã ti Kristakɔma nara ti ba kɔ’ɔn ze’a kankaŋi de poan: (1) ba zaɣesɛ baɣa kaabegɔ ge pu’usa Yehowa ma’a,  (2) ba nana Yehowa lɔɔ la n pa’alɛ ziim yele se’em la (3) ba nana Baabule la n yeti to gu tomea yalumtuuma poan la. (Kaalɛ Tooma 15:28, 29.) Zina beere wa, Kristakɔma wan eŋɛ la wani ta’an ze’a kankaŋi yele aŋa wa poan?

4. To wan eŋɛ la wani ta’an pu’usa Yehowa ma’a? (Liligere 4:11)

⁴ Zaɣesɛ baɣa kaabegɔ ge pu’usa Yehowa ma’a. Yehowa yuun yele Israeldoma la yeti ba pu’usa eŋa ma’a. (Tɛɛ. 5:6-10) Kolekpabɛ’a la n yuun gurɛ Yezu bisɛ la, Yezu yuun yele en yeti la nari ti to pu’usa la Yehowa ma’a. (Mt. 4:8-10) Bala la, to ka kaaberi baɣa. To me ka pu’useri nɛresaaleba. Makerɛ, to kan ita pu’usegɔ nɛŋadoma, nalɛɣereba bii de’endɛ’ɛneba wuu ba dela yina. To kɔ’ɔn bɔna la Yehowa bɔba ge pu’usa la mina ‘n naam sɛla woo la ma’a.’​—Kaalɛ Liligere 4:11.

5. Beni n sɔi ti to nam Yehowa lɔɔ n pa’alɛ vom la ziim yele se’em la?

⁵ To nam Yehowa lɔɔ la n pa’alɛ vom la ziim yele se’em la mɛ. Beni n sɔi? Sɛla n sɔi la Yehowa yeti ziim ze’ele bo la vom, la me dela tuulum bo’olum ti a dekɛ bo to. (Mal. 17:14) Yehowa n yuun bo yɔ’ɔ ti nɛresaaleba ɔbera nɛnɔ la, A yuun yeti ba da dita ziim. (Pin. 9:4) Yehowa n yuun dekɛ Moses Lɔɔ la bo Israeldoma la, A yuun tɔɣɛ nɔdena wa taɣesɛ mɛ. (Mal. 17:10) A yuun le yele yuun kɔbesɛka n deŋɛ nɛŋa tigere zuo bisegadoma la ti ba pa’alɛ Kristakɔma woo ti ba ‘gu bamea. . . ziim poan.’ (Tooma 15:28, 29) To ni kɔ’ɔn ze’a la kankaŋi nana pa’alegɔ wa to san yeti to ta tibɛ tomea. b

6. To ni eŋɛ ania la wani ta’an nana Yehowa pa’alegɔ?

⁶ To kɔ’ɔn nana Yehowa lɔɔ la n yeti to gu tomea yalumtuuma poan la. (Heb. 13:4) Makerɛ, tuuntuna Paul yuun ka’am tɔ ti to ‘sa’am’ to inya lɔɣɔrɔ la, bala pa’alɛ ti to tiregɛ bisɛ to wan eŋɛ se’em ta’an sa’am kunkoma’asum be’ero la. La ka nari ti to bisera bii to ita yelese’a n wan basɛ ti to tum yalumtuuma. (Kol. 3:5; Yob 31:1) Gurebisɛ san ta paɛ tɔ, la nari ti to zaɣesɛ putɛse’ere bii itigɔ seko n wan sa’am tomam la Yehowa bɔŋa la.

7. La nari ti to kɔ’ɛ to puti’irɛ eŋɛ la bem ge bem zuo?

⁷ Yehowa boti la to kɔ’ɔn ‘nana en la to suure za’a.’ (Arom 6:17) Sɛla ti a pa’ala to la dela tomam som zuo. Tomam me kan ta’an tee a lɔɔ la. (Isa. 48:17, 18; 1 Ko. 6:9, 10) To mɔɔri ti to ita la sɛla n wan pee Yehowa puurɛ ge me tara yuumadaana puti’irɛ la. A yuun yeti, ‘Mam suure maasum mɛ ti de tara ho malema la bala ta paɛ ba’asegɔ.’ (Ym. 119:112) Ge Sitaana kɔ’ɔn tiregera la a basɛ ti to ana buulegɔ. A iti la wani ita bala?

8. Sore kani poan ti Sitaana tara yaarɛ kɔ’ɔsa to giila?

⁸ Yaarɛ. Kolekpabɛ’a la tari la pɛregerɛ la gbire gbire paara tɔ, ti a basɛ ti to ana buulegɔ. A puti’irɛ dela a gbiri to bala ta sa’am tomam la Yehowa bɔnsoŋa la. (1 Pe. 5:8) Yuun kɔbesɛka n deŋɛ nɛŋa Kristakɔma la n yuun boti ba ze’a kankaŋi la zuo ba yuun mɛleseri ba mɛ ge kuura basɛba. (Tm. 5:27, 28, 40; 7:54-60) Sitaana kelum yaɛ to la bala zina beere wa. Ban mɛleseri to mabiisi se’em Russia la  tisi ase’a poan la basɛ ti to baŋɛ wana wa mɛ.

9. Bo makerɛ pa’alɛ Sitaana n ni doose nigum nigum sore poan pã’asɛ to se’em?

⁹ Nigum nigum sore. Sitaana doli la nigum nigum sore poan basɛ ti yaarɛ paara tɔ. (Ep. 6:11) To bisɛ ya mabia Bob yele la. Ba yuun yeti ba eŋɛ en la ɔperesa n de ninmɔ’ɔrɛ paa. A yuun yele Dɔgeta la yeti ɔperesa la san puɣum nɔŋɛ la ana se’em me eŋa kan to’e ziim. Dɔgeta la yuun sakɛ eŋa n kɔ’ɛ a puti’irɛ se’em la. Ge ti beere nyaa yilegɛ ti ba eŋɛ en ɔperesa la, dɔgeta ayima n yuun kɛ̃ Bob zɛ’an. Sankaŋa la ti a yidoma la kule mɛ. A yuun yele Bob yeti ziim yele ka pakɛ ɔperesa la poan. Ge ba wan dekɛ ziim la ze’ele kinkɛleŋa la san ta pakɛ. Daanse’ere dɔgeta la yuun ti’isɛ ti Bob yidoma n yuun ka boi bim la zuo Bob wan tee a puti’irɛ. Ge Bob yuun kɔ’ɔn ze’a la kankaŋi ti eŋa kan to’e ziim la ka pakɛ la bɔŋa la n wan ta ana se’em.

10. Beni n sɔi ti nɛresaala ti’isegɔ dɛna bɛregɔ? (1 Korint 3:19, 20)

¹⁰ Asaala puti’irɛ. To san ti’isa wuu nɛresɛba n ka doli Yehowa lɔɔ la n ti’iseri se’em la, tomam me ta’an zaɣesɛ Yehowa la a tontɔɔ pa’alegɔ la. (Kaalɛ 1 Korint 3:19, 20.) ‘Tingɔgɔ wa yɛm’ la basɛ ti nɛreba zo’e zo’e ka nana Naayinɛ. Baɣa kaabegɔ la yalumtuuma yuun kɔ’ɔn bɔna Pergamum la Tiatira mɛ. Mabiisi basɛba n yuun boi tinsina wa poan la me yuun tɔɣeseri ita la yele ana wa. (Lil. 2:14, 20) Zina beere wa, nɛresɛba n boi la to la kɔ’ɔn tiregera mɛ ti ba pã’asɛ tɔ ti to me ita yele ana. To yidoma la to zɔdoma ta’an yele to yeti to san ka doose Yehowa lɔɔ, la daɣɛ beem. Makerɛ, ba ta’an yeti la yele ka pakɛ ti to tara sarum soŋɔ bii ba yeti yelese’a n boi Baabule poan la dela yelekɛɣesi.

11. To san wan ta’an ze’a kankaŋi bem n ka nari ti to ita?

¹¹ Saŋa ase’a to ta’an ni ti’isa ti pa’alegɔ se’a ti Yehowa tara bɔ’ɔra to la ka ba’ɛ niɛ peelumi, hali to ta’an ni ta bɔta ti to ‘eŋɛ gaŋɛ sɛla ti ba gulesɛ biŋe la.’ (1 Ko. 4:6) Pu’usegɔ nɛŋadoma la yuun iti la bala Yezu dabesa la poan. Ba yuun tari la bamam mea puti’irɛ bɔ’ɔra Lɔɔ ti la kpe’em bo nɛreba ti ba nana. (Mt. 23:4) Yehowa tari la Baabule la a tigeri la pa’ala to sɛla n ani soŋa. La ka nari ti to dekɛ sɛla pa’asɛ eŋa n pa’alɛ to sɛla la poan. (Mag. 3:5-7) Bala la, da eŋɛ sɛla gaŋɛ sɛla ti ba gulesɛ Baabule la poan la bii ho tara homea puti’irɛ bɔ’ɔra lɔɔ.

12. Sitaana tari ‘yɛm yooro’ pã’asera nɛreba la wani?

¹² Pã’asegɔ. Sitaana tari la ‘yɛm yooro’ la yelese’a n boi tingɔŋɔ wa zuo pã’asa nɛreba ti ba yɛlesa taaba. (Kol. 2:8) Yuun kɔbesɛka n deŋɛ nɛŋa la poan, yɛm yooro wa yuun dela asaala puti’irɛ pa’alegɔ, Yudadoma pa’alegɔ n yuun ka boi Baabule la poan, la ban yeti Kristakɔma nari ti ba dɔla Moses Lɔɔ la. Pa’alegɔ ana wa yuun daɣɛ yelemɛŋɛrɛ se’ere n sɔi la, la yuun basɛ ti nɛreba puti’irɛ ka le bɔna Yɛm Za’adaana Yehowa poan. Zina beere wa, Sitaana doli la intanɛt poan basɛ ti nɛreba ti’isa ti gɔmɛtdoma n ta’asɛ yelese’a n iti zina wa la ge me sakɛ lasebaarɛ se’a n daɣɛ yelemɛŋɛrɛ ti nalɛɣerɛdoma tɔɣera la. To yuun nyɛ yele ana wa n iti se’em mɛ COVID-19 bã’a c saŋa la. Yehowa Sɛɛradoma n yuun kelese tigere  la pa’alegɔ la zuo, ba yuun ka ba’ɛ ti’isa zɔ’ɔra wuu nɛresɛba n yuun kaalɛ lasebaarɛ yelese’a n daɣɛ yelemɛŋɛrɛ la.​—Mt. 24:45.

13. Beni n sɔi ti la nara ti to gu tomea ti to puti’ira da burum?

¹³ Buruna to puti’irɛ. La nari ti to basɛ ti to ‘puti’irɛ bɔna ninmɔ’ɔrɛ yɛla la poan.’ (Flp. 1:9, 10) To san basɛ ti to puti’irɛ burum to kan ta’an nyɛ nɛŋa eŋɛ yelese’a n nari. Saŋa woo, to san kɔ’ɔn ti’isa diisum yele, daam nyua, de’eŋo la to tuuma yɛla, la wan basɛ ti to puti’irɛ burum. (Lu. 21:34, 35) Leyɛ’ɛsa, dabeserɛ woo to ni kɔ’ɔn wuna la lasebaarɛ yɛla n de wuu nalɛɣerɛ yɛla, nɛreba n ni tɔɣera giisa gɔmɛt la nɔkpɛ’ɛma yooro. La ka nari ti to basɛ ti yele ana wa burum to puti’irɛ. San daɣena bala, to ta’an ta pa ba poore mɛ to suuren. Sitaana tari la yelese’a ti to sɔsɛ wa kɔ’ɔsa to giila ti to da ta’an eŋɛ sɛla n ani soŋa. Basɛ ya ti to bisɛ to wan eŋɛ se’em ta’an zaɣesɛ a pã’asegɔ la ge me ze’a kankaŋi.

14. Beni n wan ta’an soŋɛ tɔ ti to kelum pa Yehowa poore kankaŋi?

¹⁴ Ti’isɛ bisɛ sɛla n sɔi ti ho kã homea ge muse ko’om.Sɛla n n sɔi ti ho ka homea ge muse ko’om dela ho pa Yehowa poore. Ni kɔ’ɔn ti’isa sɛla n soŋɛ hɔ ti ho sakɛ ho suuren ti yelemɛŋɛrɛ la n wana. Hon zamesɛ Yehowa yɛla la n sɔi ti ho tara gilema la nɔŋerɛ bɔ’ɔra ho saazuo Sɔ la. Ho yuun nyaa tari la sakerɛ ge bɔta ti ho tee. Ho yuun yese la ho suuren ti ho wan basɛ be’em woo ge vɔna ho vom ti la makɛ la Yehowa n boti sɛla. La yuun ani ho la buɣa buɣa la hon baŋɛ ti Naayinɛ di sugeri bo ho la. (Ym. 32:1, 2) Ho yuun pɔsɛ kena zamesegɔ mɛ ge tɔɣera hon zamesɛ yelese’a la bɔ’ɔra nɛreba. Hon kã homea ge muse ko’om la zuo, ho nyaa boi la vom sore la zuo ge lu ho suure ti ho wan kelum bɔna sore la zuo.​—Mt. 7:13, 14.

15. To wan nyɛ nyuurɔ la wani to san zamesa ge ti’isa taɣesa?

 ¹⁵ Zamesa Naayinɛ Yelesum la ge ti’isa taɣesa. Tia san nyɛ nyɛɣerɛ a wan ta’an ze’a kankaŋi. Tomam me wan ta’an ze’a kankaŋi to san tara sakerɛ n kpe’em bɔ’ɔra Yehowa. Tia san zɔ’ɔra a nyɛɣa la sigeri mɛ ge kãregera. Tomam me san zamesa ge ti’isa taɣesa, to sakerɛ la wan kpe’em ti to sirum sakɛ ti Naayinɛ pa’alegɔ n ani soŋa. (Kol. 2:6, 7) Yeen ti’isɛ bisɛ Yehowa pa’alegɔ n soŋɛ a yamesi se’em daami sa. Makerɛ, Ezekiel yuun kɔ’ɔn kelese la soŋa soŋa se’em ma’a ti maleka la yuun makera vo’osum poan pu’usegɔ deo la. Liligere wa yuun kpemese Ezekiel giila mɛ. La me pa’alɛ to la tomam n wan eŋɛ se’em ta’an dɔla Yehowa pa’alegɔ ge ze’a kankaŋi a yelemɛŋɛrɛ pu’usegɔ la poan. d (Eze. 40:1-4; 43:10-12) Tomam me wan nyɛ nyuurɔ to san zamesa ge ti’isa taɣesa yelese’a n boi Naayinɛ Yelesum la poan la.

16. Bob n yuun kɔ’ɔn ze’a kankaŋi la yuun soŋɛ en la wani? (Yooma 112:7)

¹⁶ Kɔ’ɔn ze’a kankaŋi. Naba David yuun yeti eŋa kan malum basɛ nɔŋerɛ se’ere ti a tara bɔ’ɔra Yehowa la. Wana yuun basɛ ti a gulesɛ yeti ‘O Naayinɛ, mam suure kɔ’ɔn ze’a la kankaŋi.’ (Ym. 57:7) Tomam me wan ta’an ze’a kankaŋi to san yese to suuren dekɛ tomea delum Yehowa. (Kaalɛ Yooma 112:7.) Bisɛ yele wa n yuun soŋɛ Bob ti to sɔsɛ a yele la se’em. Ban yuun yele en ti ba wan dekɛ ziim ze’ele, la yele san ta pakɛ ti ba dekɛ kɛ̃’ɛsi en la a yuun kɔ’ɔn lebese ba bilam bilam yeti la san wan ta dɛna ti ba dekɛ ziim kɛ̃’ɛsɛ en, eŋa wan yese asibitin la poan. Pooren, Bob yuun yeti, “Mam yuun ka ti’isɛ buyi buyi bii n fabela sɛla n wan eŋɛ.”

17. To wan ta’an zamesɛ la bem Bob yele la poan?

¹⁷ Bob n yuun te’ele kɔ’ɛ a puti’irɛ ge nyaa keŋɛ asibitin la zuo a yuun nyaŋɛ  ze’ele kankaŋi mɛ. Yia la, a yuun boti la a basɛ ti Yehowa puurɛ pee. N yi’i, a yuun zamesɛ Baabule la mɛ la to gɔnɔ la ta’an baŋɛ vom la ziim n de tuulum se’em. N tã’a, a yuun sakɛ ti a san dɔla Yehowa pa’alegɔ a wan nyɛ nyuurɔ. Tomam me wan ta’an ze’a kankaŋi la ka pakɛ la daaŋɔ seto n wan paɛ tɔ.

18. Baruk makesonɛ la soŋɛ to la wani ti to wan ta’an dekɛ tomea delum Yehowa? (Bisɛ gɔŋɔ wa nɛŋa foote.)

¹⁸ Dekɛ homea delum Yehowa. Baruk n yuun tiregɛ dɔla Yehowa pa’alegɔ la zuo a yuun nyɛ la nyuurɔ. La boi bim ti ba yuun ka tari zaberɛ tɛ’ɛlesi la kana tiŋa la poan ge Yehowa yuun yele en yeti a keŋɛ ta zabɛ la Sisera n tari zaberɛ lɔɣɔrɔ zo’e zo’e ge me dɛna Kanaandoma zaberɛ nɛŋadaana la. (Ken. 5:8) Nɔdɛ’ɛsa pɔka Deborah yuun yele Baruk yeti a keŋɛ ta zabɛ la Sisera n tari zaberɛ toto 900 la pɔɣetia poan. La boi bim ti la wan dɛna naana bo Sisera la a nɛreba la ti ba zabɛ nyaŋɛ Israeldoma la pɔɣetia wa poan ge Baruk yuun kelum nam mɛ. Soogɛpa la n yuun ze’ele Tabor Zoore la zuo sigera la, Yehowa yuun basɛ ti sakatɛ n ni. Sisera zaberɛ toto la yuun kɔ’ɔn fĩta mɛ ka tana zɔta. Wana wa n yuun basɛ ti Baruk yuun ta’an zabɛ nyaŋɛ ba. (Ken. 4:1-7, 10, 13-16) Bala mea nɔɔ tomam me san dekɛ tomea delum Yehowa ge dɔla a tigere la n pa’alɛ to yelese’a la to wan ta’an zabɛ nyaŋɛ.​—Tɛɛ. 31:6.

19. Beni n sɔi ti hon bɔta ti ho ze’a kankaŋi?

¹⁹ Ton kelum bɔna tingɔŋɔ be’o wa poan la, la dela to ze’a kankaŋi kɔ’ɔn zabera. (1 Tim. 6:11, 12; 2 Pe. 3:17) To kɔ’ɛ to puti’irɛ mɛ ti, to kan basɛ ti yaarɛ, nigum nigum yɛla, asaala puti’irɛ, pã’asegɔ la yelese’a n wan burum to puti’irɛ tara tɔ yɛɣelena. (Ep. 4:14) Tuɣum basɛ ya ti to ze’a kankaŋi pu’usa Yehowa ge nana a nɔɔrɛ ge da miina. La me dela to kelum tara putɛsonɛ. Zaseŋɔ seko n taɣelɛ la, to wan sɔsɛ baŋɛ Yehowa la Yezu n tari putɛsonɛ se’em.