1-2. Sodeni poan ti to wan ta’an kaala ge zamesa Baabule la soŋa? Tɔɣɛ pa’alɛ.

 TI’ISƐ bisɛ ti ho yeti ho da la yire. Hon wan bɔta ti ho nyɛ la bem ge nyaa da? Yire la zaɣenɔrɛ foote? Nɔkpe’ene kai ti ho wan bɔta ti ho keŋɛ ta nyɛ yire la homea, kɛ̃ yire la poan bisɛ bɔ’ɔrɔ la soŋa soŋa ge me bisɛ lɔɣeseto woo n boi yire la poan. Ho ta’an bɔta ti ho nyɛ yire la gɔnɔ baŋɛ ban mɛ dɛ se’em. Nɔkpe’ene kai ti ho wan bɔta ti ho baŋɛ hon yeti ho da yise’ere la n ani se’em.

² To ta’an ita bala mea nɔɔ, to san kaala ge zamesa Baabule la. Baabule gɔnmi’ila ayima dekɛ Baabule la makɛ la “deo woko n kãregɛ ti ba ĩibɛ en soŋa ti a ze’a kankaŋi.” Bala la, to wan eŋɛ la wani ta’an baŋɛ yelese’a woo n boi Baabule la poan la? To san ka ma’ara tomea kaala Baabule la, to wan yeen baŋɛ la ‘Naayinɛ yelepiɣesi la ma’a.’ (Heb. 5:12) Sɛla n tuɣum nara dela to kɛ̃ yire la “poan” baŋɛ dɛ soŋa soŋa. Wuu ton ni kɛ̃ yire poan baŋɛ dɛ soŋa se’em la, la me nari ti to viisɛ Baabule la baŋɛ dɛ soŋa. Ton wan eŋɛ se’em ta’an zamesɛ Baabule la bɔkɛ dɛ soŋa dela to bisɛ yelesum la n makɛ taaba se’em. Da yeen tiregɛ bɔkɛ yelese’a n de yelemɛŋɛrɛ la ma’a ge sɛla n sɔi ti ho sakɛ ti la dela yelemɛŋɛrɛ la.

3. Tuuntuna Paul yuun kpemese mabiisi giila ti ba eŋɛ la bem ge beni n sɔi? (Epesus 3:​14-19)

 ³ To san wan ta’an bɔkɛ Naayinɛ Yelesum la soŋa, yɛla ase’a boi mɛ nara ti to viisɛ baŋɛ. Tuuntuna Paul yuun kpemese mabiisi la giila ti ba mu’ɛ nini zamesa Naayinɛ Yelesum la ta’an baŋɛ yelemɛŋɛrɛ la ‘yaleŋa la bu ko’olum la bu woko n zuni se’em.’ Bala wan basɛ ti ba sakerɛ la ana ‘kankaŋi.’ (Kaalɛ Epesus 3:​14-19.) To nari ti to me eŋɛ la bala. Basɛ ya ti to bisɛ ton wan eŋɛ se’em ta’an viisɛ Naayinɛ Yelesum la baŋɛ tuulum yelese’a n boi bim.

4. To wan eŋɛ la wani ta’an vurege lɛm Yehowa? Bo maɣesa.

⁴ Tomam Kristakɔma ka boti to yeen mina la Baabule yelepiɣesi la ma’a. Naayinɛ zilam vo’osum la wan soŋɛ tɔ ti to ta’an bɔkɛ ‘Naayinɛ yelekãra la.’ (1 Ko. 2:​9, 10) La wan ana soŋa ti ho maasum ita homea zamesegɔ, ta’an ana du’a du’a la Yehowa. Makerɛ, ho wan ta’an viisɛ baŋɛ Yehowa n yuun tari nɔŋerɛ se’em bɔ’ɔra a diimi yamesi. Ho me ta’an zamesɛ baŋɛ Yehowa n yuun boti Israeldoma la pu’usa en se’em, nyaa dekɛ makɛ eŋa n boti Kristakɔma pu’usa en se’em zina beere wa. Bii ho ta’an zamesɛ baŋɛ Yezu n yuun tum a na’am mɔɔlegɔ tuuma la se’em ge basɛ ti yetɔɣebiŋ’a se’a tum tuuma.

5. Yelese’ere boi ti hon wan bɔta ti ho viisɛ baŋɛ dɛ soŋa?

⁵ Mabiisi basɛba ti ba tabelɛ soke ba yelekãra se’a ti ba bɔta ti ba viisɛ baŋɛ Naayinɛ Yelesum la poan. Basɛba n lebese yelese’a la boi la daka la zuo n de “ Homea Zamesegɔ Yɛla.” Ho puurɛ wan pee mɛ ho san zamesɛ yele aŋa n boi Watch Tower Publications Index bii Yehowa Sɛɛradoma Viisegɔ Gɔŋɔ la poan. Ho san zamesɛ Baabule yelekãra la, la wan basɛ ti ho sakerɛ kpe’em ti ho ta’an ‘nyɛ Naayinɛ mi’ilum.’ (Mag. 2:​4, 5) Basɛ ya ti to geele ya Baabule yelekãra ase’a ti to wan ta’an viisɛ baŋɛ a soŋa.

6. (a) Maaseŋɔ la puti’irɛ boi to’ore to’ore la wani? (b) Beni n sɔi ti to wan ta’an yeti Yehowa n tari putɛse’ere bɔ’ɔra nɛresaaleba la tinparɛ wa ‘boi la wuusa’? (Epesus 3:11)

⁶ To geele ya Baabule la n tɔɣɛ Naayinɛ puti’irɛ yele se’em. Puti’irɛ la maaseŋɔ boi la tɔka tɔka. Maaseŋɔ ani wuu hon doli sore zuo yɛ’ɛsa zɛ’an ge ba san gu sore la, ho kan nyaŋɛ paɛ hon ye zɛ’an la. Puti’irɛ dela zɛsɛka ti ho yɛ’ɛsa la. To mi zɛsɛka ti to yɛ’ɛsa la mɛ. To me wan ta’an doose sarɔtɔ to’ore to’ore paɛ bim. To wan ta’an tee sore, la san nara. Yehowa puti’irɛ ani wuu zɛ’an la mea. A mi zɛsɛka ti a yɛ’ɛsa la ge a ta’an doose sarɔtɔ to’ore to’ore paɛ bim. (Epesus 3:11.) Yehowa ta’an doose sarɔtɔ to’ore to’ore poan basɛ ti a puti’irɛ tum tuuma. Naayinɛ ‘maalɛ sɛla woo ti la makɛ la a puti’irɛ n boti se’em.’ (Mag. 16:4) Sɛla woo ti Yehowa eŋɛ wan bɔna la bala wuusa. Yehowa puti’irɛ dela bem ge a eŋɛ la bem teere ti la ta’an tum?

7. Adam la Hawa n yuun eŋɛ kpenkpasi la, Yehowa yuun pa’alɛ eŋa n wan basɛ ti a puti’irɛ tum se’em la wani? (Matu 25:34)

⁷ Naayinɛ yuun yele nɛresɛba n deŋɛ nɛŋa la eŋa n tari putɛse’ere bɔ’ɔra ba. Ba yuun dela ba ‘dɔɣɛ ge zo’e pirɛ tinparɛ la ge sɔna bunvɔa woo’ n boi tinparɛ wa zuo. (Pin. 1:28) Adam la Hawa n yuun eŋɛ kpenkpasi ti be’em taɛ asaaleba la, Yehowa yuun ka tee a puti’irɛ. A yuun tee la eŋa n wan eŋɛ se’em basɛ ti a puti’irɛ la tum. Bilam bilam ti Yehowa maasum Na’am saazuo, la wan eŋɛ se’em ti a puti’irɛ n yuun de se’em la tum tinparɛ wa zuo. (Kaalɛ Matu 25:34.) Yehowa mɛŋa saŋa poan ti a yuun tum a dayɔa ti a sige tinparɛ wa zuo na pa’alɛ nɛreba Na’am la yele ge me ki faaɛ tɔ be’em la kum poan basɛ. Yehowa yuun nyaa isige la Yezu kum poan ti a dɛna Naayinɛ saazuo Na’am la Naba. Ge Naayinɛ yɛla zo’e zo’e boi mɛ ti to nara ti to zamesɛ.

8. (a) Baabule la yelezure dela bem? (b) Wuu Epesus 1:​8-11 n pa’alɛ se’em la, Yehowa puti’irɛ za’a dela bem? (Bisɛ gɔŋɔ wa nɛŋa foote.)

⁸ Baabule la yelezure dela Yehowa yu’urɛ wan ana fa’a ge ti eŋa n tari putɛse’ere tinparɛ wa zuo la wan tum tuuma doose a Na’am la ti Krista wan ta bisera la poan. Yehowa puti’irɛ kan malum tee. A yeti a wan basɛ ti sɛla ti a tɔɣɛ la tum tuuma ti daaŋɔ kan bɔna bim. (Isa. 46:​10, 11; Heb. 6:​17, 18) Saŋa la san paɛ, a wan basɛ ti tinparɛ la lebege paradiisi ti Adam la Hawa yaasi n ani kasi ge dɛna tontɔɔ wan ‘tara vom somɔ daarewoo.’ (Ym. 22:26) Ge daɣɛ yele aŋa ma’a ti Yehowa wan tum. A wan le basɛ ti a yamesi za’a n boi saazuo la tinparɛ wa tara nɔyinɛ. Nɛra woo nyaa wan na’asa Yehowa ti a dɛna ba Bisegadaana. (Kaalɛ Epesus 1:​8-11.) Yehowa n wan basɛ ti a puti’irɛ tum tuuma se’em la dela yelepakerɛ bɔ’ɔra hɔ?

9. To san kaala Baabule la, to wan ta’an baŋɛ beere sa’am yɛla la wani?

⁹ Geele yetɔɣebiŋere la ti Yehowa yuun tɔɣɛ Eden gaadin la poan ti la bɔna Pin’ileŋɔ 3:15 la bisɛ. b La tɔɣɛ pa’alɛ la yelese’a n wan tum ge ti a puti’irɛ la tum tuuma ge yele ana wa wan tum la yuun tusa pooren. Yɛla wa ayima dela, Krista wan ze’ele la Abraham dɔɣum tuusum poan  na. (Pin. 22:​15-18) Wuu yetɔɣebiŋere la n pa’alɛ se’em la, yuun 33 Y.B. poan ti Sitaana yuun gisegɛ Yezu kalenkã’arɛ. (Tm. 3:​13-15) Yetɔɣebiŋere la ba’asegɔ yele pa’alɛ la se’em ma’a ti ba wan ta wɔ̃regɛ Sitaana zuo ge la kelum gee gaŋɛ yuun tusere ti bala tum. (Lil. 20:​7-10) Baabule la le tɔɣɛ la yɛla zo’e zo’e pa’alɛ Sitaana sɔ’ɔlum, la Yehowa sɔ’ɔlum la n zaberi la taaba la n wan ta ba’asɛ se’em.

10. (a) Bem yɛla n wan eŋɛ beere sa’am? (b) To wan eŋɛ la wani ta’an maasum tomea? (Bisɛ tiŋanɔɔrɛ yelesum la.)

¹⁰ Ti’isɛ bisɛ yelekãra se’a ti Baabule la tɔɣɛ de yele. Yia la, tisi la wan ta yɛta yeti ‘suma’asum la fai boi mɛ!’ (1 Tes. 5:​2, 3) ‘Bilam bilam’ ti mɛlesekãtɛ la wan pɔsɛ, se’em ma’a ti tisi la wan zabɛ la pumpɔreŋɔ pu’usegɔ za’a. (Lil. 17:16) Bilam pooren, yelekirega se’ere n wan ta eŋɛ dela, ‘asaala Dayɔa la wan ta bɔna sangbana poan kena na la paŋa la pɛ̃ka kekeko.’ (Mt. 24:30) Yezu wan ta gãkɛ nɛresaaleba ge yelege piisi la buusi la. (Mt. 25:​31-33, 46) Sankaŋa poan, Sitaana wan kelum tiregera ti a zabɛ la Yehowa. Eŋa n dini Naayinɛ nɛreba la zuo, a wan pã’asɛ tisi n naɛ nɔɔrɛ ti Baabule la yi’ira ba ti Gog n boi Magog tiŋa ti ba zabɛ la Yehowa yamesi. (Eze. 38:​2, 10, 11) Sankaŋa poan, ba wan laɣesɛ looredoma sɛba n gee la ti ba ta naɛ la Krista la malesi la zabɛ Armagedon zaberɛ la poan. c (Mt. 24:31; Lil. 16:​14, 16) Krista Yuun Tusere Bisega la nyaa wan pɔsɛ tinparɛ wa zuo.—Lil. 20:6.

11. Ton wan ta vɔna daarewoo la wan basɛ ti to ta’an eŋɛ la bem? (Bisɛ foote la.)

¹¹ Nananawa, ti’isɛ bisɛ Yuun Tusere la san ta ba’asɛ la wan ana se’em. Baabule la yeti to Naaŋɔdaana la ‘dekɛ la daarewoo vom puti’irɛ eŋɛ to suuren.’ (Pa. 3:11) Ti’isɛ bisɛ hon la Yehowa bɔŋa n wan ta ana se’em. Gɔŋɔ la n de Draw Close to Jehovah, gɔnlaka 319 tɔɣɛ la pupeelum yele wa yeti: “To san ta vɔna paɛ yuun kɔbesi, yuun tusa, yuun tusetusa,  yuun tusetusetusa, to wan ta baŋɛ Yehowa yɛla zo’e zo’e gana ton mi sɛla nananawa la. Ge to wan kelum tara yɛla zo’e zo’e ti la nara ti to zamesɛ baŋɛ. . . . To kan ta’an puɣum ti’isɛ baŋɛ vom n wan ta ana soŋa se’em paradiisi poan. Sɛla n wan ta dɛna yelesonɛ paa bɔ’ɔra tɔ dela ton wan ta ana du’a du’a la Yehowa se’em la.” Ton kelum zamesa Naayinɛ Yelesum la, beni ti to wan ta’an le viisɛ pa’asɛ?

12. To wan eŋɛ la wani ta’an gorege bisɛ saazuo? Bo makerɛ.

¹² Naayinɛ Yelesum la pa’alɛ tɔ Yehowa ‘n boi saazuo sa la’ yɛla fii. (Isa. 33:5) Baabule la pa’alɛ la Yehowa yelekiresi la a saazuo bɔba tigere la n ani se’em. (Isa. 6:​1-4; Da. 7:​9, 10; Lil. 4:​1-6) Makerɛ, to ta’an zamesɛ baŋɛ yelekiresi se’a ti Ezekiel yuun nyɛ, se’em ma’a ti ‘saazuo yu’ɛ ti Naayinɛ niɛ amea pa’alɛ en la.’—Eze. 1:1.

13. Wuu Hebru 4:​14-16 n pa’alɛ se’em la, bem n basɛ ti ho puurɛ pee la Yezu n iti sɛla bɔ’ɔra to la?

¹³ Ti’isɛ bisɛ Yezu n boi saazuo ita sɛla bɔ’ɔra tɔ, dɛna to Naba la Malema Nɛŋadaana n tari giile. Yezu poan ti to wan ta’an zusɛ Naayinɛ ti a ‘zu’usɛ’ tɔ, zɔ to nimbɔ̃’ɔ ge soŋɛ tɔ ‘sansɛka n nari poan.’ (Kaalɛ Hebru 4:​14-16.) Dabeserɛ woo poan, la nari ti to ti’isa taɣesa yelese’a ti Yehowa la Yezu puɣum eŋɛ bo to ge kelum ita la. Ba nɔŋerɛ la nari ti la kalum to suure ge kpemese to giila ti to tuulegera Yehowa pu’usegɔ poan.—2 Ko. 5:​14, 15.

14. To wan ta’an doose sore deyima poan eŋɛ la wani pa’alɛ ti to puurɛ pee ya la sɛla ti Yehowa la Yezu eŋɛ bo to la? (Bisɛ fɔɔra la.)

¹⁴ Sore deyima ti to wan eŋɛ pa’alɛ ti to puurɛ pee ya la Naayinɛ la a Dayɔa la n  eŋɛ sɛla bo to dela to soŋɛ nɛreba ti ba pu’usa Yehowa ge dɛna Yezu podɔleba. (Mt. 28:​19, 20) Bala ti tuuntuna Paul yuun eŋɛ pa’alɛ ti a puurɛ n pee la Naayinɛ la Krista n eŋɛ sɛla bo en la. A yuun mi ti Yehowa n boti sɛla dela ‘nɛra woo nyɛ faarɛ ge baŋɛ yelemɛŋɛrɛ mi’ilum la.’ (1 Tim. 2:​3, 4) A yuun mu’ɛ la nini la a na’am mɔɔlegɔ tuuma la, ti a ‘doose sose’ere woo poan soŋɛ nɛreba zo’e zo’e ti ba ta’an nyɛ faarɛ.’—1 Ko. 9:​22, 23.

15. Wuu Yooma 1:2 n pa’alɛ se’em la, bem n wan basɛ ti to tara pupeelum?

¹⁵ Yuumadaana la pa’alɛ ti se’em n ‘nɔŋɛ Yehowa lɔɔ la’ ge ‘ti’isa ku taɣesa bulika la yu’uŋɔ’ wan tara pupeelum ge ti sɛla woo kena soŋa bɔ’ɔra en. (Ym. 1:​1-3; ftn.) Baabule leregeredaana Joseph Rotherham tɔɣɛ gulesegɔ wa yele a gɔŋɔ la zuo n de Studies in the Psalms la poan yeti, nɛra san “ɛɛra ti Naayinɛ soŋɛ en, la nari ti a zamesa Baabule la ge ti’isa ku poan taɣesa.” A le yeti nɛra san kaala Baabule la ge ta “vĩ daarɛ deyima, daandendaarɛ basɛ la yoo.” Ho san kaala Baabule la, viisa soŋa soŋa ge bisa yɛla la n makɛ taaba se’em la, ho puurɛ wan pee mɛ paa. Bisɛ lan de pupeelum se’em ti ho viisa Naayinɛ Yelesum la!

16. To wan zamesɛ la bem zaseŋɔ sɛka n taɣelɛ la poan?

¹⁶ Yelesoma se’a ti Yehowa pa’ala tɔ a Yelesum la poan la ka kpe’em ti to bɔkɛ a. Zaseŋɔ sɛka n taɣelɛ la poan, to wan geele yelekãtɛ ayima n de Yehowa vo’osum pu’usegɔ yire la ti Paul yuun gulesɛ bo Hebru Kristakɔma la. To san viisɛ baŋɛ yeledena wa soŋa, ho puurɛ wan pee.