Skip to content

Zɔɛ keŋɛ yelese'a n boi

ZASEŊƆ 38

Bunbilipaalesi—Ya Wan Bɔta Ti Ya Eŋɛ La Bem Ya Vom Poan?

Bunbilipaalesi—Ya Wan Bɔta Ti Ya Eŋɛ La Bem Ya Vom Poan?

‘Bɔkerɛ wan gu ho.’—MAG. 2:11.

YUUNƐ 135 Jehovah’s Warm Appeal: “Be Wise, My Son”

YELEKPINA a

1. Bem n yuun basɛ ti la kpe’em bo Yehoas, Uzia la Yosia?

 LA WAN ana hon la wani ho san dɛna bia ge bisera Naayinɛ nɛreba? Ho wan dekɛ ho kpe’eŋo la tum la wani? Baabule la pa’alɛ ti bunbilipaalesi zo’e zo’e yuun ta dɛna la nadoma Yuda tiŋa. Makerɛ, Yehoas yuun dela yuuma 7, Uzia yuun dela yuuma 16 ti Yosia me dɛna yuuma 8. Yeen ti’isɛ bisɛ lan yuun kpe’em bo ba se’em! La boi bim ti la yuun daɣɛ naana bɔ’ɔra ba ge Yehowa la nɛreba basɛba yuun soŋɛ ba mɛ ti ba ta’an tum tuunsoma.

2. Beni n sɔi ti la nara ti to zamesɛ Yehoas, Uzia la Yosia makerɛ la?

2 To daɣɛ nadoma ge to wan ta’an zamesɛ nɛreba wa vom poan yɛla zo’e zo’e Baabule la poan. To wan ta’an zamesɛ sɛla ban yuun kɔ’ɛ ba puti’irɛ soŋa la ban yuun ka kɔ’ɛ ba puti’irɛ soŋa la poan. Ba makerɛ la wan soŋɛ tɔ ti to baŋɛ ton wan nyɔɣɛ zɔsoma la ton wan siregera tomea se’em ge kɔ’ɔn pu’usa Yehowa.

NYƆƔƐ ZƆSOMA

Zina beere wa, to wan ta’an tɔɣesɛ Yehoas makesonɛ la to san kɛlesa zɔsonɔ ka’aŋɔ (Bisɛ kaalegɔ zɛ’an 3 la 7) c

3. Naba Yehoas yuun dekɛ Malemadaana Yehoida pa’alegɔ la tum la wani?

3 Tɔɣesa Yehoas n yuun kɔ’ɛ a puti’irɛ soŋa la. Yehoas n yuun de bia la ti a sɔ ki. Bala la, Malema Nɛŋadaana Yehoida n yuun uge en ge pa’alɛ en Naayinɛ yɛla. Yehoas yuun dela se’em n tari yɛm se’ere n sɔi la a yuun kelese kã’aŋɔ la ti Yehoida yuun ni dekɛ bo en la. Yehoida makesonɛ la zuo, Yehoas yuun kɔ’ɛ a puti’irɛ ti a pu’usɛ Yehowa ge soŋɛ nɛreba la me ti ba pu’usa en. Hali Yehoas yuun maasum ti ba maalɛ pu’usegɔ deo la.—2 Yel. 24:​1, 2, 4, 13, 14.

4. To ni nyɛ nyuurɔ la wani to san dɔla Yehowa nɔbiŋere? (Magaha 2:​1, 10-12)

4 Ho dɔɣereba bii nɛra san pa’ala hɔ ti ho nɔŋɛ Yehowa ge dɔla a pa’alegɔ, a bo’ori ho la ka’aŋɔ n tari tuulum. (Kaalɛ Magaha 2:​1, 10-12.) Ho dɔɣereba ta’an doose sarɔtɔ zo’e zo’e poan kumesɛ hɔ. Basɛ ti to geele ya mabipɔka ayima yu’urɛ n de Katya sɔ n yuun soŋɛ en se’em ti a kɔ’ɛ a puti’irɛ soŋa. Dabeserɛ la woo poan, a sɔ ni naɛ la en mɛ eŋɛ daily text ge nyaa tari en keŋɛ sukuu. A yeti, “Sɔsega la ni soŋɛ mam ti n eŋɛ sɛla n ani soŋa dabeserɛ la poan yeledaaŋɔ san paɛ mam.” Ho dɔɣereba ta’an doose Baabule la poan pa’ala hɔ hon nari ti ho eŋɛ se’em ge ho ta’an ti’isa ti bala ka basɛ ti ho ita hon boti se’em. Beni n wan soŋɛ hɔ ti ho ta’an nana ba? Mabipɔka ayima yu’urɛ n de Anastasia tɔɣɛ pa’alɛ a dɔɣereba n yuun ni nyɛ saŋa se’em pa’ali en sɛla n sɔi ti bamam ni bo en pa’alegɔ la. A yeti, “Bala n yuun soŋɛ mam ti mam bɔkɛ ti ba ka bo’ori mam pa’alegɔ ti ba gu mam ti n kan ta’an ita mam boti se’em ge la tuɣum dɛna la soŋerɛ se’ere n sɔi la ba nɔŋɛ mam mɛ.”

5. Ho itigɔ wan basɛ ti la ana ho dɔɣereba la Yehowa la wani? (Magaha 22:6; 23:​15, 24, 25)

5 Ho dɔɣereba puurɛ wan pee ho san tara Baabule kã’aŋɔ tuna tuuma. Sɛla n gani bala la, ho wan basɛ ti Naayinɛ puurɛ pee ge ti hon la eŋa zɔtɔ la ana kankaŋi. (Kaalɛ Magaha 22:6; 23:​15, 24, 25.) Wana dela yelesonɛ ti la nara ti ho tɔɣesa Yehoas makerɛ la eŋa n yuun de bia la.

6. Bani kã’aŋɔ ti Yehoas yuun kelese ge bem n yuun ze’ele bim na? (2 Yelebiŋ’a 24:​17, 18)

6 Zamesɛ sɛla Yehoas n yuun ka kɔ’ɛ a puti’irɛ soŋa la poan. Yehoida n yuun ki la, Yehoas yuun nyɔɣɛ la zɔtɔ be’ero. (Kaalɛ 2 Yelebiŋ’a 24:​17,18.) A yuun kelese la Yudadoma nabiisi n yuun ka nɔŋɛ Yehowa la kã’aŋɔ. La yuun ka nari ti Yehoas dekɛ amea laɣum ba se’ere n sɔi la ba yuun tuni la sɛla n ka ani soŋa. (Mag. 1:10) Ge a yuun tuɣum kelese la ba kã’aŋɔ be’ero la. Yehoida bia Zekaria n yuun pa’alɛ Yehoas ti a eŋɛ sɛla n ani soŋa la, a yuun basɛ ti ba ku en mɛ. (2 Yel. 24:​20, 21; Mt. 23:35) Bisɛ eŋa n yuun tum gberetuuma se’em! Yia la, Yehoas yuun tari yelemɛŋɛrɛ mɛ ge nimbaalega la dela, pooren a yuun ta lebege la yelege n meadaana la nɛrekuura. Ba’asegɔ poan, amea yamesi n yuun ku en. (2 Yel. 24:​22-25) Bisɛ a vom n yuun wan ana soŋa se’em a yuun san kelese ni Yehowa la nɛresɛba n nɔŋɛ en la! Hon zamesɛ la bem yele wa poan?

7. Nɛrebani ti ho wan nyɔɣɛ ba zɔtɔ? (Bisɛ foote la.)

7 Sɛla ayima ti to wan ta’an zamesɛ Yehoas n yuun ka kɔ’ɛ a puti’irɛ soŋa la poan dela, la nari ti to nyɔɣɛ zɔdoma sɛba n nɔŋɛ Yehowa ge bɔta ti ba basɛ ti a puurɛ pee. Zɔdoma bana wan soŋɛ tɔ ti to tum sɛla n ani soŋa. La daɣɛ to tadaandoma ma’a ti to wan ta’an nyɔɣɛ ba zɔtɔ ge to ta’an nyɔɣɛ sɛba n gani tɔ me zɔtɔ. Tɛ̃ra ti Yehoas yuun pɔ’ɛ mɛ ge nyɔɣɛ Yehoida zɔtɔ. Ho san tara zɔdoma, soke homea yeti: ‘Mam zɔdoma wa soŋeri mam ti n tara sakerɛ n kpe’em bɔ’ɔra Yehowa? Ba kpemeseri mam giila ti n dɔla Naayinɛ pa’alegɔ la? Ba tɔɣeri Yehowa la yelese’a ti ba zamesɛ Baabule la poan la yɛla? Ba ni bo mam kã’aŋɔ la san nara bii ba ni yeen tɔɣɛ la mam boti n wum sɛla ma’a?’ (Mag. 27:​5, 6, 17) Yelemɛŋɛrɛ, ho zɔdoma san ka nɔŋɛ Yehowa, ho ka eeri ba. Ge ho zɔdoma san nɔŋɛ Yehowa, kɔ’ɔn gurɛ ba kankaŋi. Ba wan soŋɛ hɔ saŋa woo!—Mag. 13:20.

8. To san tara social media tuna, la nari ti to ti’isa la bem yɛla?

8 Nɛreba ta’an doose social media poan sɔsa la ba deodoma la ba zɔdoma. Ge nɛreba zo’e zo’e tari social media pa’ala la bamam n tari sɛla, ba fɔɔra la vidiyodoma n pa’alɛ bamam n ta’an eŋɛ sɛla. Ho san tara social media tuna, soke homea yeti: ‘Mam puti’irɛ dela n basɛ ti nɛreba baŋɛ mam n tari sɛla? Mam boti la n dekɛ soŋɛ nɛreba bii n tari pɛɣera la n mea? Mam basɛ ti nɛresɛba n boi social media poan la tɛɛra mam n ti’iseri se’em, n yetɔɣum la n itigɔ sosɛka n ka ani soŋa poan?’ Mabia Nathan Knorr n yuun de Tigere Zuo Bisegadoma la ayima la yuun bo la kã’aŋɔ wa: “Da tiregera ti ho pee nɛreba puurɛ. Ho san eŋɛ bala, ho kan pee nɛnɛra puurɛ. Pee Yehowa puurɛ ge ho wan pee sɛba woo n nɔŋɛ Yehowa la puurɛ.”

LA NARI TI TO SIREGERA TOMEA

9. Yehowa yuun soŋɛ Uzia ti a tum la bem? (2 Yelebiŋ’a 26:​1-5)

9 Tɔɣesa Uzia n yuun kɔ’ɛ a puti’irɛ soŋa la. Naba Uzia n yuun de bunbilipaalega la, a yuun siregeri la amea. A yuun zamesɛ baŋɛ ti la nari ti a ‘zɔta yelemɛŋɛrɛ Naayinɛ la.’ A yuun vɔi paɛ la yuuma 68. Yehowa yuun kã bo en la saŋa zo’e zo’e. (Kaalɛ 2 Yelebiŋ’a 26:​1-5.) Uzia yuun zabɛ nyaŋɛ a dindoma ge basɛ ti Yerusalem bɔna fai. (2 Yel. 26:​6-15) Yelemɛŋɛrɛ, Uzia puurɛ yuun pee la sɛla woo ti Yehowa yuun soŋɛ en ti a ta’an tum la.—Pa. 3:​12, 13.

10. Bem n yuun paɛ Uzia?

10 Zamesɛ sɛla Uzia n yuun ka kɔ’ɛ a puti’irɛ soŋa la poan. Naba Uzia n yuun ni bo nɔɔrɛ ti nɛreba la ita sɛla n nari. Bala yuun basɛ ti a ti’isa ti a ta’an tum sɛla ti a bɔta? Daarɛ deyima Uzia yuun kɛ̃ la Yehowa pu’usegɔ deo la poan ta pɛ̃regɛ ti a nyɔ̃ ko’ɛnka kaabegɔ bimbine la zuo, tuunsɛka n daɣɛ nadoma tuunɛ. (2 Yel. 26:​16-18) Malema Nɛŋadaana Azariah yuun tiregɛ mɛ ti a gu en ge Uzia sunsɔa n yuun nyie. Nimbaalega la dela, Uzia yuun ka le tara yelemɛŋɛrɛ pu’usa Yehowa ti Yehowa basɛ ti a ŋma konkom. (2 Yel. 26:​19-21) Bisɛ a vom n yuun wan ana soŋa se’em a yuun san sirege ni amea!

Ton wan ŋmɛ ni nyu’ɔ la yelese’a ti to ta’an eŋɛ la, la nari ti to dekɛ pɛ̃ka la za’a bo Yehowa la sɛla woo ti to ta’an tum la (Bisɛ kaalegɔ zɛ’an 11) d

11. Beni n wan soŋɛ tɔ ti to kelum siregera tomea? (Bisɛ foote la.)

11 Uzia n yuun nyɛ kpe’eŋo la, a yuun tamɛ ti a pɛɣɛ Yehowa la eŋa n soŋɛ en ti a ta’an tum yelesoma la woo la. To zamesɛ la bem? La nari ti to tɛ̃ra ti Yehowa n ka’ari bɔ’ɔra tɔ ge bɔ’ɔra to yɔ’ɔ ti to tuna a tuuma. Ton wan tuɣum ŋmɛ’ɛra nyũ’ɔ la sɛla ti to ta’an tum la, la nari ti to dekɛ pɛ̃ka la bo la Yehowa la ton ta’an tum sɛla la. b (1 Ko. 4:7) La nari ti to siregera tomea ge mina ti to ka di mi’a ge me nara ti ba dɛmesa tɔ. Mabia ayima n de yuuma 60 bɔba yeti: “Mam baŋɛ ti la ka nari ti n basɛ ti n sunsɔa nyie bii n giila kɔ’ɔsɛ nɛreba san dɛmese mam. Saŋa ase’a, mam san ni tue ti ba demese mam, mam ni tiregɛ ti n tee ge tuna la n suure za’a bɔ’ɔra Yehowa.” To san nana Yehowa ge kelum siregera tomea, to wan tara pupeelum to vom poan.—Mag. 22:4.

KƆ’ƆN ANA DU’A DU’A LA YEHOWA

12. Yosia yuun ɛ Yehowa la wani eŋa n yuun de bunbilipaalega la? (2 Yelebiŋ’a 34:​1-3)

12 Tɔɣesa Yosia n yuun kɔ’ɛ a puti’irɛ soŋa la. Yosia n de yuuma 16 la ti a yuun pɔsɛ ɛɛra Yehowa. A yuun boti a zamesɛ baŋɛ Yehowa ge tum a puti’irɛ n de se’em. Ge vom yuun daɣɛ naana bɔ’ɔra naba n de bunbilipaalega wa. Sankaŋa la, nɛreba zo’e zo’e yuun kaaberi la baɣa. Bala la, Yosia yuun nari ti a tara sukpe’ene ta’an basɛ ti yelemɛŋɛrɛ pu’usegɔ bɔna. A me yuun dekɛ sukpe’ene tum tuuma mɛ. Ge ti Yosia paɛ yuuma 20 la, a yuun pɔsɛ yese baɣa kaabegɔ tiŋa la poan basɛ.—Kaalɛ 2 Yelebiŋ’a 34:​1-3.

13. Ho vom wan ana la wani ho san kã homea bo Yehowa?

13 Ho san dɛna bunbilipaalega, ho ta’an kɔ’ɛ ho puti’irɛ ti ho wan tɔɣesa Yosia doose la hon wan zamesa Yehowa halisoma la yɛla. Ho san ita bala ho wan bɔta ti ho kã homea bo en. Bala wan soŋɛ ho la wani ho vom poan? Luke n yuun de yuuma 14 ge muse ko’om yeti, “Kɔ’ɔn pɔsɛ nananawa, mam wan dekɛ Yehowa pu’usegɔ deŋɛ nɛŋa n vom poan ge tiregɛ basɛ ti a puurɛ pee.” (Mr. 12:30) Bisɛ hon wan tara pupeelum ho vom poan se’em ho me san ita bala!

14. Bo makerɛ pa’alɛ bunbilipaalesi basɛba n tɔɣeseri Naba Yosia se’em.

14 Bem yeledaaŋɔ n ta’an paɛ hɔ ho san dɛna bunbilipaalega ge pu’usa Yehowa? Johan n yuun de yuuma 12 ge muse ko’om yeti eŋa kilaasidoma ni pɛ̃regera en ti a nyu la elektronik sigaari ti ba yi’ira ti vaping la. Johan ta’an nyɛ paŋa zaɣesɛ ba pɛ̃regerɛ la, a ni tiɛ amea ti elektronik sigaari wa ta’an sa’am a imma’asum la eŋa la Yehowa bɔŋa. Rachel n yuun de yuuma 14 tɔɣɛ pa’alɛ sɛla n soŋeri en ti a ta’an ŋmibera yeledaaŋɔ poan a san bɔna sukuu. A yeti: “Mam ni tiregera ti n tiɛ la yelese’a n boi Baabule la poan la Naayinɛ yɛla. Makerɛ, to san ni zamesɛ diimi yɛla, mam ta’an ni tiɛ Baabule bii yetɔɣebiŋere yele. Bii sɔsega ni ta’an basɛ ti mam tiɛ la Baabule gulesegɔ ti n wan ta’an dekɛ soŋɛ nɛra.” Yeledaaŋɔ seto n paari ho la ta’an bɔna a to’ore la sɛla n yuun paɛ Naba Yosia la ge ho wan ta’an tara yɛm la yelemɛŋɛrɛ wuu eŋa n yuun tari a se’em la. Hon de bunbilipaalega ge ŋmibera yeledaaŋɔ seto n paari ho la wan soŋɛ hɔ ti ho ta’an ŋmibe yeledaaŋɔ seto n wan paɛ ho beere sa’am.

15. Bem n yuun soŋɛ Yosia ti a pu’usɛ Yehowa la yelemɛŋɛrɛ? (2 Yelebiŋ’a 34:​14, 18-21)

15 Naba Yosia n yuun de yuuma 26 la, a yuun pɔsɛ malum maalɛ la pu’usegɔ deo la. Ban yuun boi bim tuna la, ba yuun ‘nyɛ la Yehowa Lɔɔ gɔŋɔ ti a yuun dekɛ bo Moses la.’ Naba la n wum yelese’a n boi gɔŋɔ la poan la, bilam bilam ti a pɔsɛ eŋɛ teere ti la makɛ la gɔŋɔ la n pa’alɛ sɛla la. (Kaalɛ 2 Yelebiŋ’a 34:​14, 18-21.) Hon wan bɔta ti ho kaala Baabule la daarewoo? Ho san tiregera kaala, la keni wani? Hon ni daalɛ kaalegɔ zɛ’ɛsi n wan soŋɛ hɔ? Luke ti to puɣum tɔɣɛ a yele la ni gulesa la yelese’a ti a nyɛta a san kaala. Ho me san ita bala, la wan soŋɛ hɔ ti ho tɛ̃ra Baabule kaalegɔ zɛ’ɛsi bii hon zamesɛ yelese’a ho kaalegɔ la poan. Ho san bɔkɛ ge nɔŋɛ Baabule la, ho wan kɔ’ɔn bɔta ti ho pu’usa Yehowa. Wuu Naayinɛ Yelesum la n yuun soŋɛ Yosia ti a tum sɛla n ani soŋa la, la me wan soŋɛ ho la bala.

16. Beni n sɔi ti Yosia yuun tue ge to wan ta’an zamesɛ la bem yele wa poan?

16 Zamesɛ sɛla Yosia n yuun ka kɔ’ɛ a puti’irɛ soŋa la poan. Yosia n yuun de yuuma 39 bɔba la, a yuun tue la sɛla ti daaŋɔ paɛ en. A yuun nam la amea puti’irɛ gana eŋa n wan dɔla Yehowa pa’alegɔ. (2 Yel. 35:​20-25) To wan ta’an zamesɛ sɛla yele wa poan. La ka pakɛ la to yuuma bii ton zamesɛ Baabule la ti la yue se’em, la nari ti to kɔ’ɔn ana la du’a du’a la Yehowa. Wana pa’alɛ ti, to wan zusa daarewoo ɛɛra pa’alegɔ, to wan zamesa a Yelesum la ge kɛlesa mabisɛba n kumesɛ kã’aŋɔ. Bala wan basɛ ti la kpe’em bo ho ti ho tum be’em ge tuɣum tara pupeelum zo’e zo’e.—Yam. 1:25.

BUNBILIPAALESI—YA WAN TA’AN TARA PUPEELUM YA VOM POAN

17. To wan ta’an zamesɛ la bem Yuda nadoma bãta la yele la poan?

17 Ho wan ta’an tum yelesoma zo’e zo’e ho san dɛna bunbilipaalega. Yehoas, Uzia la Yosia yele la pa’alɛ ti bunbilipaalesi wan ta’an kɔ’ɛ ba puti’irɛ soŋa ge basɛ ti Yehowa puurɛ pee ba vom poan. Yelemɛŋɛrɛ, bunbilipaalesi wa ayima woo yuun tue mɛ ti daaŋɔ paɛ en. Ge ho san tɔɣesa ba makesonɛ la ge zaɣesɛ ba be’em la, ho wan ta’an tara pupeelum ho vom poan.

David yuun ani la du’a du’a la Yehowa eŋa n yuun de bunbilipaalega la. Bala yuun basɛ ti eŋa la Yehowa puurɛ pee mɛ (Bisɛ kaalegɔ zɛ’an 18)

18. Bem Baabule yɛla n pa’alɛ ti ho wan ta’an tara pupeelum ho vom poan? (Bisɛ foote la.)

18 Baabule la pa’alɛ bunbilipaalesi basɛba me n yuun ani du’a du’a la Yehowa ti a yuun zu’usɛ ba ti ba vom yuun ana soŋa. Bunbilipaalesi wa ayima dela David. Eŋa n yuun de bunbilipaalega la, a yuun kɔ’ɛ puti’irɛ ti a wan pu’usa Naayinɛ, ti pooren a yuun ta dɛna naba n tari yelemɛŋɛrɛ. La boi bim ti saŋa ase’a David yuun ni tue mɛ ge la bala za’a Yehowa yuun geele en ti a dela yelemɛŋɛrɛdaana. (1 Na. 3:6; 9:​4, 5; 14:8) Ho san zamesa David yɛla, la wan kpemese ho giila ti ho pu’usa Yehowa la yelemɛŋɛrɛ. Ho me ta’an zamesɛ Mark bii Timoti yɛla. Ba bunbilimen ti ba yuun pɔsɛ pu’usa Yehowa. Bala yuun basɛ ti Yehowa puurɛ pee mɛ ti bamam me puurɛ pee.

19. Ho vom wan ta’an ana la wani?

19 Hon tari ho vom tuna se’em nananawa la n wan pa’alɛ ho vom n wan ana se’em beere sa’am. Ho san dekɛ homea delum Yehowa ge daɣɛ homea bɔkerɛ, a wan soŋɛ hɔ ti ho ta’an kɔ’ɛ ho puti’irɛ yɛm sore poan. (Mag. 20:24) Ho wan ta’an tara pupeelum ho vom poan ge nyɛ kã’a zo’e zo’e. Tɛ̃ra ti Yehowa puurɛ pee mɛ la hon tuni bɔ’ɔra en la. Yelesonɛ ka boi gana hon wan dekɛ ho vom pu’usa to nɔŋerɛ Sɔ Yehowa.

YUUNƐ 144 Keep Your Eyes on the Prize!

a Bunbilipaalesi, Yehowa mi ti saŋa ase’a la ta’an kpe’em mɛ bo ya ti ya ita sɛla n ani soŋa ge kelum dɛna a zɔdoma. Ya wan eŋɛ la wani ta’an kɔ’ɛ ya puti’irɛ soŋa ti ya saazuo Sɔ la puurɛ pee? To wan geele bunbilipaalesi batã n yuun ta dɛna nadoma Yuda tiŋa yele la bisɛ. Bisɛ hon wan ta’an zamesɛ sɛla ban yuun kɔ’ɛ ba puti’irɛ se’em la poan.

b Bisɛ daka la zuo n de “Beware of the ‘Humble Brag’” n boi jw.org zaseŋɔ yele la n de “How Important Is Online Popularity?”

c FOOTE LA GULESEGƆ: Mabipɔka n kumesɛ n kã’ani mabipɔka n de bunbilipaalega.

d FOOTE LA GULESEGƆ: Mabipɔka n tari tuunɛ laɣesegɔ poan dekɛ la amea delum Yehowa ge bo en pɛ̃ka la eŋa n ta’an tum tuunɛ la.