“WHENUE n’dotó numimọ họntọn ṣie he sẹ̀n to fie nuhudo gbehosọnalitọ tọn sù te taun lẹ tọn, e jlo yẹnlọsu nado duvivi ayajẹ he enẹ nọ hẹnwa tọn,” wẹ Sylviana he yin gbehosọnalitọ bo tindo owhe 27 dọ. E yidogọ dọmọ: “Amọ́, n’nọ dibu dọ e ma na pà mi nado sẹ̀n to fie nuhudo sù te.”

Be a nọ tindo numọtolanmẹ Sylviana tọn nkọ wẹ ya? Be e nọ jlo hiẹ lọsu nado yì sẹ̀n to aigba-denamẹ he ji nuhudo wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ sù te taun, bo ka to nuhà eyin vlavo e na pà we ya? Eyin mọ wẹ, ma gbọjọ blo! Po alọgọ Jehovah tọn po, mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu fọtọ́n susu lẹ po ko penugo nado duto nuhe to aliglọnna yé nado gbloada na lizọnyizọn yetọn lẹ ji. Nado mọ lehe Jehovah nọ penukundo delẹ to yé mẹ go do, mì gbọ mí ni dla Madagascar pọ́n, yèdọ lopo ẹnẹtọ he klohugan to aigba ji.

To owhe ao he wayi lẹ gblamẹ, wẹnlatọ po gbehosọnalitọ zohunhunnọ 70 linlán po sọn otò 11 mẹ * wẹ yì nado sẹ̀n to otò Aflika tọn he nọ de sinsẹ́n tọ́n taun ehe mẹ, fie gbẹtọ susu nọ na sisi Biblu te. Humọ, wẹnlatọ susu he yin otò lọ mẹ nù lẹ ko desọn ojlo mẹ nado sẹtẹn bo yì gọalọ to owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn hinhẹn gbayipe to lopo gblagada ehe ji mẹ. Mì gbọ mí ni dotó delẹ to yé mẹ.

Louis po Perrine po, yèdọ asu po asi po de he tindo owhe 30 linlán sẹtẹn sọn France yì Madagascar. Na owhe susu, yé ko to nulẹnpọn do lehe yé na sẹtẹn yì tògodo nado gbloada na lizọnyizọn yetọn do ji, ṣigba Perrine to nuhà gando tẹnsisẹ lọ go. E dọmọ: “N’to budi nado yì fie n’ma yọnẹn de. Nuhe sọ to ahunmẹduna mi wẹ lehe n’na jo hagbẹ whẹndo mítọn tọn lẹ, agun mítọn, owhé mítọn, lẹdo he n’ko jẹakọ hẹ lẹ po nuwiwa egbesọegbesọ tọn mítọn lẹ po do dó. Na nugbo tọn, ahunmẹdunamẹnu ṣie titi lẹ wẹ yin aliglọnnamẹnu daho hugan he ji n’dona dù te.” To 2012, Perrine wleawuna adọgbigbo podọ ewọ po Louis po sẹtẹn. Numọtolanmẹ tẹwẹ e wá tindo gando nudide yetọn go? E dọmọ: “Eyin n’lẹnnupọndo ojlẹ he wayi lẹ ji, n’gán dọ dọ yise mítọn yin hinhẹn lodo taun nado  mọ godonọnamẹ Jehovah tọn tlọlọ to gbẹzan mítọn mẹ.” Louis yidogọ dọ, “E jiawu na mí taun dọ to hùnwhẹ Oflin tọn tintan he mí bayi to Madagascar whenu, plọnmẹ Biblu mítọn ao wẹ wá!”

Etẹwẹ na huhlọn asu po asi po ehe nado gbọṣi azọ́ndenamẹ yetọn mẹ to whenue nuhahun lẹ fọ́n? Yé vẹ̀ Jehovah to odẹ̀ mẹ nado na yé huhlọn nado doakọnnanu. (Flp. 4:13) Louis basi zẹẹmẹ dọmọ: “Mí doayi e go dọ Jehovah sè odẹ̀ mítọn lẹ bo na mí ‘jijọho Jiwheyẹwhe tọn.’ Mí penugo nado ze ayiha do ayajẹ he mí to mimọ to sinsẹ̀nzọn mítọn mẹ ji. Podọ, họntọn delẹ sọn otò mítọn mẹ nọ kanwehlan mí to wema ji podọ to Intẹnẹt ji nado na mí tuli ma nado gbọjọ.”—Flp. 4:6, 7; 2 Kọl. 4:7.

Jehovah dona Louis po Perrine po taun na akọndonanu yetọn. Louis dọmọ: “To octobre 2014, mí yì Wehọmẹ Biblu Pinplọn Tọn Na Alọwlemẹ lẹ * to France. Wehọmẹ enẹ he mí yì yin nunina de sọn Jehovah dè ehe mí ma gán wọn gbede.” To gbedewema-yíyí godo, homẹ asu po asi po lọ tọn hùn dọ yé vọ́ yin azọ́ndena hlan Madagascar.

Didier po Nadine po, yèdọ asu po asi po de sọn France ko tindo owhe 50 linlán to whenue yé sẹtẹn yì Madagascar to 2010. Didier dọmọ: “Mí bayi gbehosọnalitọ to whenue mí to jọja, podọ to enẹgodo mí jivi atọ̀n. To whenue yé whẹ́n, mí lẹnnupọndo sinsẹ̀nzọnwiwa to tògodo ji.” Nadine yigbe dọmọ: “N’whleawu na n’to nuhà gando ovi ṣie lẹ jijodo go, ṣigba yé dọna mí dọ: ‘Eyin mì sẹtẹn yì tògodo nado sẹ̀n to fie nuhudo sù te, homẹ mítọn na hùn do mì go taun!’ Hogbe yetọn lẹ na mí tuli nado yì. Mahopọnna dọ fie mí te todin dẹn do ovi mítọn lẹ taun, e nọ vivi na mí dọ mí nọ penugo nado dọhodopọ hẹ yé whẹwhẹ.”

E vẹawuna Didier po Nadine po taun nado plọn Madagascar-gbè. “Mí masọ yin jọja owhe 20 mẹvi lẹ ba,” wẹ Nadine dọ po nukiko yẹsẹ de po. Nawẹ yé wagbọn bọ e do pà yé? To bẹjẹeji, yé kọnawudopọ hẹ agun Flansegbe tọn de. To nukọn mẹ, whenue yé ko wleawufo nado plọn ogbè otò lọ tọn, yé jẹ agun Madagascar-gbè tọn de mẹ. Nadine dọmọ: “Susu mẹhe mí dukosọ hẹ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ lẹ tọn wẹ nọ jlo na plọn Biblu. Yé nọ saba do pinpẹn-nutọn hia eyin mí dla yé pọ́n. To tintan whenu, e nọ taidi na mi dọ odlọ kú wẹ n’te. N’yiwanna gbehosọnalitọ bibasi to aigba-denamẹ ehe ji. Eyin n’fọ́n to afọnnu lẹ, n’nọ dọna dee dọ, ‘E vivi na mi taun dọ n’nasọ yì dọyẹwheho to egbé!’”

Didier konu to whenue e flin ojlẹ he mẹ e jẹ Madagascar-gbè plọn ji te. E dọmọ: “N’to anadena opli agun tọn de bo ma ka mọnukunnujẹ nudepope mẹ to gblọndo he na mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹ po te mẹ. Nuhe n’gán dọ lẹpo ma hú, ‘Mì wanu.’ Whenue n’dọ ‘mì wanu’ na mẹmẹyọnnu de to gblọndo etọn godo, mẹhe sinai to godo etọn lẹ jẹ ohia bayi na mi ji dọ gblọndo lọ ma sọgbe. N’yawu yí alọ mẹmẹsunnu devo tọn he wá na gblọndo he sọgbe lọ—n’lẹnmọ ṣá.”

To plidopọ daho de ji to 2005, Thierry po asi etọn Nadia po pọ́n nupinpọn-do-plọnnu lọ “Doafọna Yanwle He Nọ Gbògbéna Jiwheyẹwhe Lẹ.” Nupinpọn-do-plọnnu sinai do Biblu ji he dọhodo Timoti ji enẹ yinuwado yé ji bosọ fọnjlodotena yé nado yì sẹ̀n to fie nuhudo wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn sù te. Thierry dọmọ: “To vivọnu nupinpọn-do-plọnnu lọ tọn, dile mí to pẹ́hò, n’dẹ́ bo depá na asi ṣie dọ, ‘Fitẹ wẹ mí na yì?’ Asi ṣie dọna mi dọ nudopolọ wẹ emi lọsu to kinkanse emide.” Ojlẹ vude to enẹgodo, yé jẹ afọdide lẹ ze ji nado jẹ yanwle yetọn kọ̀n. Nadia dọmọ: “Vudevude, mí de nutindo mítọn lẹ pò sọmọ bọ nuhe pò na mí lẹpo sọgan nọ saki tomẹyiyi tọn ẹnẹ poun mẹ!”

Yé wá Madagascar to 2006, bo to vivi lizọnyizọn yetọn tọn dù sọn whenẹnu. Nadia dọmọ: “Lehe gbẹtọ lẹ nọ yinuwa gando owẹ̀n lọ go do nọ hẹn ayajẹ wá na mí taun.”

Ṣigba to owhe ṣidopo godo, asu po asi po lọ pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu de. Onọ̀ Nadia tọn he nọ yin Marie-Madeleine bo nọ nọ̀ France, jai bo wẹ́n awà bosọ gbleawu sọn ota. To whenue asu po asi po lọ ko dọhodopọ hẹ doto Marie-Madeleine tọn godo, yé biọ to onọ̀ yọnnu lọ tọn si nado wá nọ yé dè to Madagascar. Mahopọnna dọ owhe 80 wẹ e tindo to ojlẹ lọ mẹ, e kẹalọyi oylọ-basinamẹ lọ po ayajẹ po. Etẹwẹ yin numọtolanmẹ etọn todin he e to tògodo? E dọmọ: “To whedelẹnu, e nọ vẹawu nado diọada sọgbe hẹ ninọmẹ lọ, amọ́ mahopọnna dọ n’ma gán sọ wà nususu ba, n’mọdọ n’gbẹ́ yọ́n-na-yizan taun to agun lọ mẹ. Podọ, nuhe hùnhomẹ na mi taun wẹ yindọ, tẹnsisẹ lọ hẹn yọnbasi na ovi ṣie po asu etọn po nado zindonukọn to sinsẹ̀nzọn lọ mẹ po kọdetọn dagbe po tofi.”

Riana yin mẹmẹsunnu de he tindo nudi owhe 20 linlán. E whẹ́n to Alaotra Mangoro, yèdọ lẹdo de he nọ yọ́n na jinukun to whèzẹtẹn-waji Madagascar tọn. E nọ wazọ́n ganji to wehọmẹ bo jlo na doafọna wepinplọn dahodaho lẹ. Ṣigba to whenue e plọn Biblu godo, e diọlinlẹn. E dọmọ: “N’dovivẹnu nado yawu fó wehọmẹ daho, podọ n’dopà na Jehovah dọ, ‘Eyin n’dín na tẹnpọn godo tọn wehọmẹ daho tọn, n’na lẹzun gbehosọnalitọ.’” To gbedewema lọ yíyí godo, Riana de opà etọn. E sẹtẹn nado yì sẹ̀n po mẹmẹsunnu gbehosọnalitọ de po, bo dín agbasazọ́n whenu-gli tọn de bosọ bẹ gbehosọnalitọ jẹeji. E dọ dọ, “Nudide dagbe hugan he n’basi to gbẹzan ṣie mẹ niyẹn.”

Ṣigba, hẹnnumẹ Riana tọn lẹ ma mọnukunnujẹ nuhewutu e ma do doafọna agbasazọ́n de mẹ. E dọmọ: “Otọ́ ṣie, tavẹ ṣie, po otọ́ ṣie sin nafẹ po dotuhomẹna mi nado doafọna wepinplọn dahodaho lẹ. Amọ́, n’ma jlo dọ nudepope ni doalọtena azọ́n gbehosọnalitọ tọn ṣie.” Ojlẹ vude godo, Riana jlo nado yì sẹ̀n to fie nuhudo sù te. Etẹwẹ whàn ẹn nado tindo ojlo enẹ? E dọmọ: “Ajotọ lẹ wá fie mí nọ nọ̀ bo fìn susu to nutindo ṣie lẹ mẹ. Nujijọ ehe hẹn mi flin nuhe Jesu dọ gando ‘adọkunnu lẹ bibẹpli do olọn mẹ’ go. N’de nado wazọ́n sinsinyẹn nado bẹ adọkunnu gbigbọmẹ tọn lẹ pli.” (Mat. 6:19, 20) E sẹtẹn yì hùwaji pete otò lọ tọn, yèdọ lẹdo de he mẹ akú nọ do te taun, he to kilomẹtlu 1 300 do fie e nọ nọ̀ dai. Lẹdo enẹ mẹ wẹ Antandroy lẹ nọ nọ̀. Naegbọn e do yì dọ́n?

Osun dopo whẹpo ajotọ lẹ do gbà fie e nọ nọ̀, Riana ko jẹ Biblu plọn ji hẹ dawe awe delẹ he nọ do Tandroy-gbè. E plọn hogbe delẹ to ogbè yetọn mẹ, bosọ lẹnnupọndo mẹsusu he nọ do Tandroy-gbè bo ma ka ko sè owẹ̀n Ahọluduta tọn lọ lẹ ji. E dọmọ: “N’hodẹ̀ na Jehovah nado gọalọna mi nado sẹtẹn yì lẹdo he mẹ gbẹtọ lẹ nọ do Tandroy-gbè te.”

Riana sẹtẹn, amọ́ e ma dẹn bọ e pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu de. E ma mọ agbasazọ́n de. Dawe de dọna ẹn dọ: “Etẹwẹ hẹn we wáfi? Lẹdo he mẹ a wá sọn wẹ mẹhe nọ nọfi lẹ nọ yì nado yì dín azọ́n!” To osẹ awe godo, Riana tọ́n sọn lẹdo he mẹ e te nado yì plidopọ daho de, amọ́ diblayin dọ akuẹ depope ma to e si bọ e to nuhà. To azán godo tọn plidopọ lọ tọn gbè, mẹmẹsunnu de sisẹ́ nude do vẹsi-pò Riana tọn mẹ. Akuẹ wẹ e na ẹn, ehe sù sọmọ bọ Riana dohún lẹkọ yì Androy, bosọ yí dehe pò do jẹ yaourt-jọ́ wà ji. Riana dọmọ: “N’mọ alọ Jehovah tọn to ogàn he jẹ mẹ. N’penugo nado zindonukọn bo to alọgọna mẹhe ma ko tindo dotẹnmẹ lọ nado plọnnu gando Jehovah go lẹ!” Azọ́n sọ sù to agun lọ mẹ taun. Riana yidogọ dọmọ: “N’nọ yin azọ́ndena nado na  hodidọ na mẹlẹpo to sẹmẹsẹmẹ. Jehovah to azọ́nplọn mi gbọn titobasinanu etọn gblamẹ.” To egbehe, Riana gbẹ́ to owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn lá na Tandroy-gbè dótọ susu he jlo na plọnnu gando Jehovah go lẹ.

Jehovah na mí jide dọ “mẹdepope he jlo na mọ dona to aigba ji [na] nọ yin didona gbọn Jiwheyẹwhe nugbo tọn lọ dali.” (Isa. 65:16) Eyin mí dovivẹnu vẹkuvẹku nado duto nuhe nọ glọnalina mí nado gbloada na lizọnyizọn mítọn lẹ ji, mí nọ mọ dona Jehovah tọn. Lẹnnupọndo Sylviana he yin nùdego to bẹjẹeji hosọ ehe tọn ji. Flindọ e dibu dọ sinsẹ̀n to fie nuhudo sù te ma na pà emi. Naegbọn e do lẹnmọ? E basi zẹẹmẹ dọmọ: “Afọ ṣie amiyọnwhé tọn whete vude hú adusiwhé tọn. Enẹwutu, e nọ vẹawuna mi nado zọnlinzin bọ agbọ́ nọ yawu pé mi.”

Etomọṣo to 2014, Sylviana kọngbedopọ hẹ Sylvie Ann, yèdọ mẹmẹyọnnu gbehosọnalitọ jọja de to agun etọn mẹ bọ yé sẹtẹn yì glètoho pẹvi de mẹ he to kilomẹtlu 85 do tòpẹvi yetọn. Mahopọnna aliglọnnamẹnu lẹ, nukundido Sylviana tọn mọ hẹndi—podọ ewọ mọ dona daho de yí! E dọmọ: “To whenue n’ko zan nudi owhe dopo to azọ́ndenamẹ ṣie mẹ wẹ Doratine he yin onọ̀ jọja de he n’plọn Biblu hẹ yí baptẹm to plidopọ lẹdo tọn de ji.”

Dile hodidọ yise tọn mẹhe to sinsẹ̀n to fie nuhudo sù te lẹ tọn dohia do, eyin mí dovivẹnu nado duto nuhe to aliglọnna mí nado gbloada na lizọnyizọn mítọn ji, mí nọ mọ nugbo-yinyin opagbe Jehovah tọn ehe tọn tlọlọ dọmọ: “Yẹn na hẹn we lodo, mọwẹ, n’na gọalọna we.” (Isa. 41:10) Taidi kọdetọn de, haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah nọ lodo dogọ. Humọ, míde zizejo sọn ojlo mẹ wá—to lẹdo mítọn mẹ kavi to otò devo mẹ—nọ gọalọna mí nado wleawudai na nuwiwa yẹwhehọluduta tọn devo lẹ to aihọn yọyọ lọ mẹ. Dile Didier he go mí donù wayi dọ do, “sinsẹ̀nzọnwiwa to fie nuhudo sù te yin azọ́nplọnmẹ dagbe de na sọgodo!” Odẹ̀ mítọn wẹ yindọ wẹnlatọ susu devo lẹ na desọn ojlo mẹ nado bẹ azọ́nplọnmẹ enẹ jẹeji!