1-2. (a) Naegbọn mí sọgan donukun dọ Jesu ni do aliho he bọawu de hia mí nado basi hùnwhẹ oflin okú etọn tọn? (b) Jẹhẹnu Jesu tọn tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna?

BE A sọgan basi zẹẹmẹ nuhe nọ jọ to Oflin okú Klisti tọn tẹnmẹ to whemẹwhemẹ lẹ tọn ya? Ayihaawe ma tin dọ suhugan mítọn wẹ sọgan flin onú tangan he nọ yin bibasi to Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn tẹnmẹ lẹ. Etẹwutu? Na e ma nọ yin hùnwhẹ gànyìn de wutu. Ṣigba, nujijọ ayidego tọn de wẹ. Enẹwutu, mí sọgan kanse míde dọ, ‘Naegbọn hùnwhẹ lọ do nọ to kleun?’

² To lizọnyizọn aigba ji tọn Jesu tọn whenu, ewọ yin yinyọnẹn taidi mẹde he nọ plọnmẹ nugbo titengbe lẹ to aliho he họnwun bosọ bọawu nado mọnukunnujẹemẹ de mẹ. (Mat. 7:28, 29) Mọdopolọ, e do aliho he bọawu bo ka tindo zẹẹmẹ de hia mí nado nọ basi hùnwhẹ oflin okú etọn tọn. Mì gbọ mí ni yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo yẹhiadonu he yin yiyizan to Oflin lọ whenu lẹ ji, podọ do nuhe Jesu dọ bosọ wà delẹ ji. Mí na mọ lehe Jesu yin whiwhẹnọ, adọgbotọ podọ owanyinọ nugbonugbo do, bo nasọ plọn lehe mí sọgan hodo apajlẹ etọn dogọ do.

3. Dile e yin kinkandai do to Matiu 26:26-28 mẹ, nawẹ hùnwhẹ Oflin tọn he Jesu zedai lọ to kleun sọ, podọ etẹwẹ onú tangan awe he yin yiyizan lẹ nọtena?

³ Jesu ze hùnwhẹ Oflin okú etọn tọn dai to apọsteli nugbonọ etọn 11 lẹ nukọn. E yí núdùdù Juwayi tọn he pò zan nado basi hùnwhẹ kleun ehe. (Hia Matiu 26:26-28.) Akla madotọ́n po ovẹn he ko to aimẹ lọ po kẹdẹ wẹ e yizan. Jesu dọna  apọsteli etọn lẹ dọ onú tangan awe enẹlẹ nọtena agbasa po ohùn pipé emitọn po, ehe emi na yí do sanvọ́ do ota yetọn mẹ to madẹnmẹ. Vlavo e ma na ko paṣa apọsteli lẹ dọ hùnwhẹ yọyọ titengbe ehe yì to aliho kleun mọnkọtọn mẹ. Etẹwutu?

4. Nawẹ ayinamẹ he Jesu na Malta jẹnukọn gọalọna mí nado mọnukunnujẹ nuhewutu ewọ do hẹn diun dọ núdùdù Oflin tọn lọ to kleun mẹ gbọn?

⁴ Lẹnnupọndo nue jọ to osun delẹ jẹnukọn ji, to owhe atọ̀ntọ lizọnyizọn Jesu tọn mẹ, to whenue e yì owhé họntọn vivẹ́ etọn lẹ, Lazalọsi, Malta po Malia po tọn gbè. To ninọmẹ he mẹ mẹlẹpo voawu te ehe mẹ, Jesu jẹ mẹplọn ji. Malta to finẹ, ṣigba nususu didà na jonọ ayidego tọn etọn ko fẹayihasẹna ẹn. To whenue Jesu doayi ehe go, e yí homẹdagbe do jla pọndohlan Malta tọn do, bo gọalọna ẹn nado mọdọ e ma yin dandan to whelẹponu nado wleawuna núdùdù gẹẹ de. (Luku 10:40-42) To nukọn mẹ, gànhiho kleun delẹ jẹnukọnna okú avọ́sinsan tọn Jesu tọn, ewọ yí ayinamẹ he ewọ lọsu na do yizan mẹ. E hẹn diun dọ núdùdù Oflin tọn lọ to kleun. Etẹwẹ ehe dohia mí gando Jesu go?

5. Etẹwẹ aliho kleun he mẹ hùnwhẹ ehe yin bibasi te dohia gando Jesu go, podọ nawẹ ehe sọgbe hẹ Filipinu lẹ 2:5-8 gbọn?

⁵ Jesu yin whiwhẹnọ to nuhe ewọ dọ bo wà lẹpo mẹ. Enẹwutu, e ma yin nupaṣamẹ dọ ewọ do whiwhẹ ayidego tọn hia to ozán godo tọn he e yizan to aigba ji mẹ. (Mat. 11:29) E yọnẹn dọ ojlẹ kleun de to enẹgodo, ewọ na basi avọ́sinsan daho hugan lọ to whenuho gbẹtọvi tọn mẹ, podọ Jehovah na fọ́n ẹn sọnku do otẹn gigonọ de mẹ to olọn mẹ. Mahopọnna enẹ, ewọ ma dọ̀n ayidonugo he ma jẹ wá ede ji gbọn bibiọ dali dọ hùnwhẹ gànyìn de ni nọ yin bibasi nado flin okú emitọn. Kakatimọ, e dọna devi etọn lẹ nado nọ basi hùnwhẹ kleun de whladopo to whemẹ nado flin emi. (Joh. 13:15; 1 Kọl. 11:23-25) Hùnwhẹ he to kleun bo ka sọgbe ehe dohia dọ Jesu ma nọ yigo. Homẹ mítọn sọgan hùn dọ whiwhẹ yin dopo to jẹhẹnu ayidego tọn Ahọlu olọn mẹ tọn mítọn tọn lẹ mẹ.—Hia Filipinu lẹ 2:5-8.

6. Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ whiwhẹ Jesu tọn to whenue ewọ pehẹ whlepọn lẹ gbọn?

⁶ Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ whiwhẹ Jesu tọn gbọn? Gbọn ale mẹdevo lẹ tọn zizedo otẹn tintan mẹ na mídetiti tọn dali. (Flp. 2:3, 4) Sọ flin ozán godo tọn he Jesu yizan to aigba ji. Jesu yọnẹn dọ to ojlẹ kleun de godo, emi na kú okú awufiẹsa tọn de; etomọṣo, onú apọsteli nugbonọ etọn he na  blawu sinsinyẹn na ewọ tọn wutu to madẹnmẹ lẹ tọn to ahunmẹduna ẹn sisosiso. Enẹwutu, ewọ yí ozán godo tọn enẹ zan nado na yé anademẹ, tuli po jidevọnamẹ po. (Joh. 14:25-31) Jesu gbọn whiwhẹ dali dohia dọ dagbemẹninọ mẹdevo lẹ tọn nọ duahunmẹna emi hú emi lọsu tọn. Apajlẹ dagbe nankọ die ewọ zedai na mí!

7. Nawẹ Jesu do adọgbigbo daho hia tlolo to whenue e ze Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn dai godo gbọn?

⁷ Tlolo to whenue Jesu ze Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn dai godo, ewọ do adọgbigbo vonọtaun hia. Gbọnna? Jesu yigbe nado wà ojlo Otọ́ etọn tọn, dile e tlẹ yọnẹn dọ mọwiwà na zọ́n bọ yè na sawhẹ agọ̀ dokọna emi dọ emi zánnu bo na hù emi. (Mat. 26:65, 66; Luku 22:41, 42) Jesu hẹn tenọgligo mlẹnmlẹn nado gbògbéna yinkọ Jehovah tọn, nọgodona nupojipetọ-yinyin etọn, bosọ hùnali ogbẹ̀ madopodo tọn dote na gbẹtọvi he lẹnvọjọ lẹ. To ojlẹ dopolọ mẹ, Jesu sọ wleawuna hodotọ etọn lẹ na nuhe yé na pehẹ to madẹnmẹ lẹ.

8. (a) Etẹwẹ Jesu dọna apọsteli nugbonọ etọn lẹ? (b) To owhe he bọdo okú Jesu tọn go lẹ mẹ, nawẹ devi etọn lẹ hodo apajlẹ adọgbigbo tọn etọn gbọn?

⁸ Jesu sọ do adọgbigbo hia gbọn ayimajai depope he e sọgan ko tindo zizedo apadopo, podọ gbọn ayidonugo nina nuhudo apọsteli nugbonọ etọn lẹ tọn dali. Hùnwhẹ kleun he e zedai to whenue Juda ko yin didetọn godo, na flinnu mẹhe na lẹzun hodotọ yiamisisadode etọn lẹ gando ale he hùnsọndai Jesu tọn podọ apadewhe alẹnu yọyọ lọ tọn he yé yin na hẹnwa lẹ go. (1 Kọl. 10:16, 17) Nado gọalọna hodotọ etọn lẹ nado pegan na oylọ olọn mẹ tọn yetọn, Jesu dọ nuhe ewọ po Otọ́ etọn po to nukundo sọn yé si lẹ na yé. (Joh. 15:12-15) Jesu sọ dọhona apọsteli  etọn lẹ gando whlepọn he yé na pehẹ to nukọn mẹ lẹ go. Enẹgodo, gbọn apajlẹ edetiti tọn yiyizan dali, e dotuhomẹna yé nado “gboadọ!” (Joh. 16:1-4a, 33) To owhe susu godo, devi Jesu tọn lẹ gbẹ́ to gbigbọ mẹde-yido-sanvọ́ tọn po adọgbigbo etọn nkọ po dohia. Yé nọgodona ode awetọ to whlepọn voovo lẹ mẹ, mahopọnna dọ mọwiwà hẹn awufiẹsa wá na yé.—Heb. 10:33, 34.

9. Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn to adọgbigbo didohia mẹ gbọn?

⁹ Mọdopolọ to egbehe, mí nọ hodo apajlẹ adọgbigbo tọn Jesu tọn. Di apajlẹ, e nọ biọ adọgbigbo nado gọalọna mẹmẹsunnu mítọn he tin to homẹkẹn glọ na yise yetọn wutu lẹ. To whedelẹnu, mẹmẹsunnu mítọn lẹ sọgan nọ yin súsú do gànpamẹ matin whẹjijọ depope. To whenue enẹ jọ, mí dona wà nuhe go mí pé lẹpo do ota yetọn mẹ, ehe bẹ avùnlọyiyi na yé hẹn. (Flp 1:14; Heb 13:19) Aliho devo he mẹ mí nọ gboadọ te wẹ nado “yí adọgbigbo” do to yẹwhehodọ zọnmii. (Owalọ 14:3) Taidi Jesu, mí magbe nado to yẹwheho wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn dọ, dile etlẹ yindọ gbẹtọ lẹ tlẹ sọgan diọnukunsọ mí bo dohomẹkẹn mí. Ṣigba to whedelẹnu, mí sọgan nọ mọdọ adọgbigbo whèdo mí. Etẹwẹ mí sọgan wà?

10. To osẹ he jẹnukọnna Oflin lẹ whenu, etẹwẹ mí dona wà, podọ etẹwutu?

¹⁰ Mí sọgan hẹn adọgbigbo mítọn lodo gbọn nulinlẹnpọn do todido he avọ́sinsan ofligọ Klisti tọn hẹn yọnbasi na mí ji dali. (Joh. 3:16; Efe. 1:7) To osẹ he jẹnukọnna Oflin lẹ whenu, mí tindo dotẹnmẹ vonọtaun nado hẹn pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn na ofligọ lọ jideji. To ojlẹ enẹ gblamẹ, nọ hodo tito Biblu hihia Oflin tọn lọ, nọ hodẹ̀ bosọ nọ lẹnayihamẹpọn do nujijọ he lẹdo okú Jesu tọn lẹ ji. Enẹgodo, whenue mí pli na Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn, mí na mọnukunnujẹ zẹẹmẹ  yẹhiadonu lọ lẹ tọn po avọ́sinsan mayọnjlẹ lọ po mẹ to gigọ́ mẹ. Eyin mí yọ́n pinpẹn nuhe Jesu po Jehovah po wà na mí tọn, bosọ mọnukunnujẹ ale he enẹ na hẹnwa na míwlẹ po mẹyiwanna mítọn lẹ po mẹ, todido mítọn nọ lodo dogọ, podọ mí nọ yin whinwhàn nado doakọnnanu po adọgbigbo po kakajẹ opodo.—Heb. 12:3.

11-12. Etẹwẹ mí ko plọn kakajẹ din?

¹¹ Kakajẹ din, mí ko mọdọ Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn flin mí lehe ofligọ lọ họakuẹ sọ, gọna jẹhẹnu ayidego tọn Jesu tọn lẹ, taidi whiwhẹ po adọgbigbo po. Lehe mí yọ́n pinpẹn etọn do sọ dọ Jesu zindonukọn nado to jẹhẹnu ehelẹ dohia taidi Yẹwhenọ Daho olọn mẹ tọn mítọn he nọ vẹvẹ do ota mítọn mẹ! (Heb. 7:24, 25) Nado do pinpẹn-nutọn hia sọn ahun mẹ wá, mí dona yí nugbonọ-yinyin do basi hùnwhẹ oflin okú Jesu tọn, dile e degbe etọn na mí do. (Luku 22:19, 20) Mí nọ basi ehe to azán he jẹ do Nisan 14tọ ji, yèdọ azán titengbe hugan owhe lọ tọn.

¹² Aliho kleun he mẹ Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn nọ yin bibasi te sọgan sọ plọnnu mí gando jẹhẹnu devo he whàn Jesu nado kú do ota mítọn mẹ go. Ewọ yin yinyọnẹn na jẹhẹnu ehe to whenue e to aigba ji. Jẹhẹnu tẹwẹ?

13. Nawẹ Johanu 15:9 gọna 1 Johanu 4:8-10 basi zẹẹmẹ owanyi he Jehovah po Jesu po dohia tọn gbọn, podọ mẹnu lẹ wẹ mọaleyi sọn owanyi yetọn mẹ?

¹³ Jesu do owanyi sisosiso he Jehovah tindo na mí nkọ hia to aliho pipé mẹ to nuhe e wà lẹpo mẹ. (Hia Johanu 15:9; 1 Johanu 4:8-10.) Hú popolẹpo, Jesu yin whinwhàn sọn ahun mẹ nado ze ogbẹ̀ etọn jo do ota mítọn mẹ. Vlavo mí yin mẹyiamisisadode kavi tin to “lẹngbọ devo lẹ” mẹ, owanyi he Jehovah po Visunnu etọn po dohia mí gbọn avọ́sinsan lọ gblamẹ nọ hẹn ale wá na mí. (Joh. 10:16; 1 Joh. 2:2) Sọ lẹnnupọndo yẹhiadonu he nọ yin yiyizan to Oflin lọ whenu lẹ ji; onú ehelẹ do owanyi po mẹtọnhopọn he Jesu tindo na devi etọn lẹ po hia. Gbọnna?

14. Aliho tẹ mẹ wẹ Jesu do owanyi hia devi etọn lẹ te?

¹⁴ Jesu do owanyi hia hodotọ yí gbigbọ do de etọn lẹ gbọn hùnwhẹ he ma gẹ́dẹ́ de zizedai na yé nado nọ basi dali. Dile ojlẹ to yìyì, devi yiamisisadode enẹlẹ dona basi hùnwhẹ Oflin tọn lọ to whemẹwhemẹ, bo nọ wàmọ to ninọmẹ voovo lẹ mẹ, etlẹ yin to gànpamẹ. (Osọ. 2:10) Be yé penugo nado setonuna Jesu ya? Mọwẹ, yé wàmọ!

15-16. Nawẹ mẹdelẹ penugo nado basi Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ gbọn?

¹⁵ Kakajẹ egbé, Klistiani nugbo lẹ nọ dovivẹnu nado basi hùnwhẹ oflin okú Jesu tọn. Yé hodo anademẹ he yin nina yé lẹ nado basi Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn dile yé penugo do, etlẹ yin to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ to whedelẹnu. Doayi apajlẹ he bọdego ehelẹ go. To whenue Mẹmẹsunnu Harold King yin súsú do gànpa ṣokẹdẹninọ tọn de mẹ to Chine, ewọ dona kàn ayiha nado basi hùnwhẹ lọ. E wleawuna yẹhiadonu Oflin tọn lẹ to nuglọ, gbọn nuhe e tindo lẹ yiyizan dali. E sọ hia azán Oflin tọn lọ po sọwhiwhe po dile e penugo do. To whenue ojlẹ lọ sọ̀ nado basi hùnwhẹ lọ, ewọ ṣo to gànpa etọn mẹ jihàn, hodẹ̀ bosọ na hodidọ sinai do Biblu ji de.

¹⁶ Apajlẹ devo die. Mẹmẹyọnnu delẹ he yin súsú do opá yasanamẹ tọn de mẹ to Wẹkẹ-Whàn awetọ whenu, ze ogbẹ̀ yetọn do owù mẹ nado basi Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn. Podọ, na núdùdù oflin tọn lọ nọ to kleun wutu, yé penugo nado basi Oflin lọ to aliho he ma dọ̀n ayidonugo de mẹ. Yé na linlin dọmọ: “Mí nọte lẹdo apotin pẹvi de he ji avọ̀ wewe de yin titẹdo, bọ yẹhiadonu lọ lẹ tin to e ji. Vẹla he to titá de na hinhọ́n ohọ̀ lọ, na miyọ́ngbán  lẹtliki tọn sọgan de mí gbà wutu. . . . Mí vọ́ gbemima mítọn dọna Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn nado yí huhlọn mítọn lẹpo do yiavùnlọna oyín wiwe Etọn.” Yise ayidego tọn nankọ die! Podọ owanyi nankọ die Jesu dohia whenue e hẹn yọnbasi na mí nado nọ basi hùnwhẹ Oflin tọn lọ etlẹ yin to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ!

17. Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí sọgan nọ kanse míde?

¹⁷ Dile Oflin lọ to dindọnsẹpọ, mí na wà dagbe nado nọ kàn kanbiọ he bọdego ehelẹ sè míde: ‘Nawẹ n’sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn dogọ to owanyi didohia mẹ gbọn? Be n’nọ lẹnnupọndo nuhudo yisenọ hatọ ṣie lẹ tọn ji hugan dee titi tọn lẹ ya? Be n’nọ donukun nususu sọn mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu ṣie lẹ po si hugan nuhe yé gán wà wẹ ya, kavi n’nọ hẹn dogbó yetọn lẹ do ayiha mẹ?’ Mì gbọ mí ni nọ hodo apajlẹ Jesu tọn to whelẹponu bo nọ do “mẹtọnhopọn” hia.—1 Pita 3:8.

18-19. (a) Nujikudo tẹwẹ mí sọgan tindo? (b) Etẹwẹ mí magbe nado wà?

¹⁸ Nubiọtomẹsi lọ nado nọ basi hùnwhẹ Oflin okú Klisti tọn na doalọte to madẹnmẹ. To whenue Jesu na “wá” to nukunbibia daho lọ whenu, e na bẹ pipotọ “mẹdide” etọn lẹ tọn pli do olọn mẹ, podọ bẹsọn whenẹnu, hùnwhẹ Oflin tọn ma nasọ nọ yin bibasi ba.—1 Kọl. 11:26; Mat. 24:31.

¹⁹ Eyin Oflin lọ ma tlẹ sọ nọ yin bibasi ba, mí sọgan kudeji dọ omẹ Jehovah tọn lẹ na gbẹ́ nọ flin hùnwhẹ kleun ehe taidi ohia whiwhẹ, adọgbigbo gọna owanyi daho hugan he nkọ gbẹtọvi de ma ko dohia pọ́n tọn. To whenẹnu, mẹhe nọ basi hùnwhẹ vonọtaun ehe to egbehe lẹ na dọho gandego na ale mẹhe na nọgbẹ̀ to ojlẹ enẹ mẹ lẹpo tọn. Ṣigba, nado mọaleyi sọn nuwiwa enẹ mẹ bẹsọn din, mí dona magbe nado hodo apajlẹ whiwhẹ, adọgbigbo po owanyi Jesu tọn po tọn. Eyin mí wàmọ, mí sọgan kudeji dọ mí na mọ ahọsumẹ mítọn yí sọn Jehovah dè.—2 Pita 1:10, 11.