Jack po Marie-Line po ko topọ to sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn mẹ sọn 1988. Yé yin yinyọnẹn na nugopipe ayidego tọn yetọn nado nọ diọada, podọ yé ko kẹalọyi azọ́ndenamẹ susu lẹ to Guadeloupe po Guyane française po. Alahọ France tọn wẹ nọ penukundo aigba-denamẹ awe enẹlẹ go todin. Mì gbọ mí ni kàn kanbiọ delẹ sè Jack po Marie-Line po.

Etẹwẹ whàn mì nado biọ sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn mẹ?

Marie-Line: To whenue n’pò to pẹvi to Guadeloupe, n’nọ saba dekunnu na azán dopo blebu hẹ onọ̀ ṣie, he yin Kunnudetọ zohunhunnọ de. N’yiwanna gbẹtọ lẹ, enẹwutu tlolo he n’fó wehọmẹ to 1985, n’bẹ gbehosọnalitọ jẹeji.

Jack: Whenue n’to jọja, mẹhe yiwanna lizọnyizọn lọ bosọ to sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn mẹ lẹ ṣẹnṣẹn wẹ n’nọ. N’nọ saba basi gbehosọnalitọ alọgọtọ tọn to gbọjẹ wehọmẹ tọn lẹ whenu. To sẹfifo lẹ, mí nọ do mọto to whedelẹnu nado yì kọnawudopọ hẹ gbehosọnalitọ lẹ to aigba-denamẹ yetọn ji. Mí nọ yí azán lọ blebu do dekunnu bo nọ wá yì gbọjẹ vude to hùta. Ojlẹ enẹlẹ vivi taun!

Ojlẹ kleun de to whenue n’wlealọ hẹ Marie-Line to 1988 godo, n’dọna dee dọ, ‘Nude ma to alọnu ján na mí, enẹwutu, naegbọn mí ma na wà susu dogọ to lizọnyizọn lọ mẹ?’ Yẹnlọsu bẹ gbehosọnalitọ jẹeji bo hopódona Marie-Line. To owhe dopo godo, whenue mí ko yì wehọmẹ gbehosọnalitọ tọn, mí wá yin azọ́ndena taidi gbehosọnalitọ titengbe lẹ. Mí penukundo azọ́ndenamẹ dagbedagbe susu go to Guadeloupe, whẹpo e do wá yin bibiọ to mí si nado sẹtẹn yì Guyane française.

Whlasusu wẹ azọ́ndenamẹ mìtọn lẹ ko diọ to owhe lẹ gblamẹ. Etẹwẹ gọalọna mì nado nọ diọada sọgbe hẹ ninọmẹ yọyọ lẹ?

Marie-Line: Mẹmẹsunnu he to Bẹtẹli Guyane française tọn lẹ yọnẹn dọ wefọ he mí yiwanna hugan wẹ Isaia 6:8. Enẹwutu, eyin yé tẹkan hlan mí, yé nọ saba yìn aslan to bẹjẹeji dọ, “Be mì flin wefọ he mì yiwanna hugan lọ ya?” Mí nọ wle tlolo dọ azọ́ndenamẹ mítọn ko sọ to na diọ, enẹwutu mí nọ gblọn dọ, “Míwlẹ die! Mì do mí hlan!”

 Mí ma nọ yí azọ́ndenamẹ yọyọ lẹ jlẹdo hoho lẹ go, na mọwiwà sọgan glọnalina mí nado yọ́n pinpẹn nuhe sin vivi dù mí te to alọnu lẹ tọn. Mí sọ nọ dovivẹnu nado jẹakọ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po.

Jack: To ojlẹ de mẹ wayi, họntọn ahundoponọ delẹ ko tẹnpọn nado diọlinlẹnna mí ma nado sẹtẹn, na yé jlo dọ mí ni gbọṣi yé dè wutu. Ṣigba, whenue mí tlọ́n Guadeloupe, mẹmẹsunnu dopo flin mí nuhe Jesu dọ to Matiu 13:38 mẹ dọmọ: “Ogle lọ wẹ aihọn.” Enẹwutu, eyin azọ́ndenamẹ mítọn wá diọ, mí nọ flin míde dọ, ogle he mẹ mí to azọ́nwa te lọ uwọ ma diọ, mahopọnna fie mí to sinsẹ̀n te. To popolẹpo mẹ, eyin yè gán gbẹ́ nọ mọ gbẹtọ lẹ to aigba-denamẹ de ji, be hó fó!

Eyin mí jẹ aigba-denamẹ yọyọ de ji, mí nọ mọdọ gbẹtọ lẹ wẹ to finẹ bọ yé ka sọ do ayajẹ. Enẹwutu, mí nọ tẹnpọn nado nọgbẹ̀ dile yé nọ wà do. Núdùdù lẹ sọgan gbọnvo, amọ́ mí nọ dù nuhe yé nọ dù bosọ nọ nù nuhe yé nọ nù, bo ka nọ ze afọdide he jẹ lẹ nado nọ ganji to agbasa mẹ. Mí nọ dovivẹnu nado dọho to aliho dagbe mẹ gando azọ́ndenamẹ mítọn lẹpo go.

Marie-Line: Mí sọ plọn nususu sọn mẹmẹsunnu lẹdo lọ tọn lẹ dè. N’flin whenue mí ṣẹṣẹ wá Guyane française. Jikun to jijà badabada, enẹwutu mí lẹndọ mí dona nọte jikun lọ ni kẹ̀n whẹpo do dedo kunnudegbe. Whenẹnu wẹ mẹmẹyọnnu de kanse mi dọ, “E yá mí ni yì a?” E paṣa mi, bọ n’gblọn dọ, “Gbọnna?” E dọ dọ, “Ze whèhẹ towe, na mí ni kùn kẹkẹ afọ tọn mítọn lẹ do yì.” Ehe zọ́n bọ n’plọn lehe yè nọ hẹn whèhẹ bosọ nọ to kẹkẹ kùn to ojlẹ dopolọ mẹ do. Eyin n’ma ko plọn enẹ wẹ, n’ma gán penugo bo yì kunnudegbe to jikun whenu gbede!

Nudi whla 15 wẹ mì ko sẹtẹn. Be mì do ayinamẹ delẹ bo na na mẹdevo lẹ gando tẹnsisẹ go ya?

Marie-Line: Tẹnsisẹ sọgan vẹawu taun. Amọ́, nuhe sọ yin nujọnu wẹ nado mọ ohọ̀ he mẹ a gán vò te de, eyin a lẹkọ sọn lizọnyizọn lọ mẹ.

Jack: N’nọ saba vọ́ osẹ̀n sá do ohọ̀ he mẹ mí ṣẹṣẹ jẹ lẹ. Eyin mẹmẹsunnu he to alahọ mẹ lẹ yọnẹn dọ mí ma na dẹn to fide, to whedelẹnu yé nọ dọna mi dọ, “Jack, ma jẹtukla bo sá osẹ̀n do ohọ̀ ehe uwọ mẹ blo!”

Marie-Line yọ́n agbàn blá taun! E nọ bẹ nulẹpo do pali lẹ mẹ, bo nọ kannu do pali dopodopo go, taidi “awulẹpa tọn,” “abò mẹ tọn,” “adòhọsa tọn,” po mọmọ po sọyi. Enẹ nọ zọ́n bọ eyin mí jẹ owhé yọyọ de gbè, e nọ bọawu taun nado ze pali  dopodopo do fie jẹ. E nọ basi kandai nuhe to pali dopodopo mẹ lẹ tọn, na mí nido nọ yawu mọ nuhe dín mí te.

Marie-Line: Na mí ko plọn nado nọ nọ̀ titoji ganji wutu, mí nọ yawu gọ̀ nuwiwa gbigbọmẹ tọn mítọn lẹ bẹjẹeji.

Nawẹ mì nọ basi titona whenu mìtọn nado ‘hẹn lizọnyizọn mìtọn di to gigọ́ mẹ’ gbọn?—2 Tim. 4:5.

Marie-Line: To lundi lẹ, mí nọ gbọjẹ bosọ nọ wleawuna opli lẹ. Bẹsọn mardi, mí nọ tọ́n na lizọnyizọn lọ.

Jack: Dile etlẹ yindọ mí dona nọ yí gànmẹ sọha de zan to lizọnyizọn lọ mẹ to sunmẹsunmẹ, mí ma nọ ze ayiha do enẹ ji. Yẹwhehodidọ lọ wẹ to otẹn tintan mẹ na mí to gbẹzan mítọn mẹ. Mí nọ dovivẹnu nado dekunnuna mẹhe mí dukosọ hẹ lẹpo, sọn ogàn he mẹ mí tlọ́n whégbè te kakajẹ whenue mí lẹkọ.

Marie-Line: Di apajlẹ, eyin mí yì nọtẹn de nado deayidai, n’nọ hẹn alọnuwe pẹvi lẹ janwẹ. Mẹdelẹ nọ dọnsẹpọ mí bo nọ biọ owe lẹ, dile etlẹ yindọ mí ma ko dọna yé dọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ wẹ mí yin. Enẹwutu, mí nọ payi aṣọ́dido po walọyizan mítọn lẹ po go. Gbẹtọ lẹ nọ doayi onú mọnkọ lẹ go.

Jack: Homẹdagbe he mí nọ dohia sọ nọ yin kunnudide dagbe de na kọmẹnu mítọn lẹ. N’nọ ṣinyan wema lẹ sọn kọmẹ, nọ kọ̀n ogbó lẹ, bosọ nọ zà amà lẹ sọn jipa he lẹdo owhé mítọn mẹ. Kọmẹnu mítọn lẹ doayi e go, podọ to whedelẹnu, yé nọ kanse dọ, “Be mì gán mọ Biblu dopo na mi vlavo a?”

Mì nọ saba dọyẹwheho to aigba-denamẹ he to olá lẹ ji. Be delẹ tin to gbejizọnlin enẹlẹ mẹ he mì ma gán wọn ya?

Jack: To Guyane, e nọ vẹawu nado yì aigba-denamẹ delẹ ji. Mí nọ saba zingbejizọnlin na kilomẹtlu 600 to osẹ dopo mẹ, gbọn ali he ma yọ́n lẹ ji. Mí ma gán wọn whenue mí yì Saint-Élie, to zungbo Amazonie tọn mẹ. Gànhiho susu wẹ mí zan whẹpo do jẹ dọ́n, podọ mí do mọto de he gán gbọn aigba wunmẹ depope ji, bosọ do zohún de gbọn tọji. Suhugan mẹhe nọ nọ̀ finẹ lẹ tọn wẹ yin sika-kùntọ. Nado dohia dọ emi yọ́n pinpẹn owe mítọn lẹ tọn, delẹ to yé mẹ na mí sika vude taidi nunina! To whèjai, mí do video titobasinanu lọ tọn dopo hia yé. Mẹsusu to lẹdo lọ mẹ wẹ wá pọ́n.

Marie-Line: To agọe, e yin bibiọ to Jack si nado na hodidọ Oflin tọn to Camopi. Nado yì dọ́n, mí do zohún gbọn Tọ̀sisa Oyapock tọn ji bo bayi gànhiho ẹnẹ to aliji. Ojlẹ ayajẹ tọn de wẹ.

Jack: To fie otọ̀ lọ siso te lẹ, osin lọ nọ to sisà po awuyiya po bo sọgan bẹ owù hẹn. Awujinu wẹ e yin nado mọ lehe osin lọ nọ to sisà po wezun po do, dile tọjihun mítọn dọnsẹpọ ofi mọnkọ lẹ. Tọjihun-kùntọ azọ́nyọnẹntọ de janwẹ gán gbọn ofi enẹlẹ. Amọ́, gbejizọnlin lọ gọ́ na awuvivi. Dile etlẹ yindọ Kunnudetọ 6 poun wẹ nọ otẹn lọ mẹ, nudi gbẹtọ 50 wẹ wá Oflin lọ, ehe bẹ Amérindiens delẹ hẹn!

Marie-Line: Numimọ dagbedagbe ehe nkọ lẹ wẹ to tepọn jọja he jlo na yí yede zan dogọ na Jehovah lẹ. E nọ biọ dọ a ni dejido Jehovah go to ninọmẹ enẹlẹ mẹ, bọ yise towe na yin hinhẹn lodo. Mí nọ saba mọ alọ Jehovah tọn to whẹho lẹ mẹ.

Mì ko penugo nado plọn ogbè susu lẹ. Be mì tindo nunina etọn wẹ ya?

Jack: Paali. N’plọn ogbè ehelẹ na nuhudo etọn tin wutu wẹ. To ojlẹ de mẹ, n’to dandannu glọ nado deanana Oplọn Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn to Sranan tongo-gbè * mẹ, whẹpo n’tlẹ do wá mọ azọ́ndenamẹ Biblu hihia tọn yí! N’kanse mẹmẹsunnu de lehe n’wazọ́n lọ do. E gblọn dọ, “To fidelẹ, mí ma mọnukunnujẹ nue a dọ mẹ, amọ́ azọ́n towe yọ́n ganji.” Yọpọvu lẹ gọalọna mi taun. Eyin n’ṣì ogbè lọ do, yé nọ dọna mi, amọ́ mẹhomẹ lẹ ma nọ wàmọ. N’plọn nususu sọn jọja enẹlẹ dè.

Marie-Line: To aigba-denamẹ de ji, n’tindo plọnmẹ Biblu lẹ to Flansegbe, Portugal-gbé po Sranan tongo-gbè po mẹ. Mẹmẹyọnnu de na mi ayinamẹ nado nọ bayi oplọn he sin ogbè nọ vẹawuna mi hugan lẹ jẹnukọn, bo wá fó po dehe sin ogbè n’ko jẹakọ hẹ lọ po. E madẹn bọ n’mọdọ ayinamẹ enẹ yin nuyọnẹnnu.

 To gbèdopo, n’dona deanana plọnmẹ Biblu de to Sranan tongo-gbè mẹ, podọ devo to Portugal-gbé mẹ. Whenue n’bẹ oplọn awetọ lọ jẹeji, mẹmẹyọnnu he hodo mi dọna mi dọ, “Marie-Line, e di dọ nude to jijọ!” N’wá doayi e go dọ Sranan tongo-gbè do wẹ n’te na nawe Brésil-nu de, kakati ni yin Portugal-gbè!

Mẹlẹ yiwanna mì taun to fie mì ko sẹ̀n te lẹ. Nawẹ mì wagbọn do vẹ́ po mẹmẹsunnu lẹ po sọmọ?

Jack: Howhinwhẹn lẹ 11:25 dọ dọ: “Alọtlútọ na tindo kọdetọn dagbe.” Mí ma nọ whleawu nado yí míde zan do mẹdevo lẹ tamẹ. Na nuhe dù nukunpipedo Plitẹnhọ Ahọluduta tọn lọ go, mẹmẹsunnu delẹ dọna mi dọ: “Dike wẹnlatọ lẹ ni nọ penukundego.” Amọ́, n’gblọnna yé dọ, “Eyọ́n, wẹnlatọ wẹ yẹnlọsu ga. Enẹwutu, eyin azọ́n de tin, n’ma nọ jlo na gọ̀n.” Dile etlẹ yindọ mímẹpo wẹ nọ do hudo nado yí whenu delẹ zan na míde, mí nọ saba flin míde dọ ojlẹ mẹdetiti tọn enẹlẹ yiyizan ma dona glọnalina mí nado wà dagbe na mẹdevo lẹ.

Marie-Line: Mí nọ dovivẹnu nado do ojlo nujọnu tọn hia to mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po mẹ. Gbọnmọ dali, mí nọ penugo nado yọ́n whenue yé do hudo mẹde tọn, he na penukundo ovi yetọn lẹ go kavi yì plan ovi lẹ sọn wehọmẹ. Podọ, mí gán vọ́ tito mítọn basi nado mọ whenu do gọalọ. Ehe zọ́n bọ mí wá vẹ́ po mẹdevo lẹ po taun, bo nọ wleawufo nado gọalọna yé eyin yé do hudo etọn.

Dona tẹlẹ wẹ sinsẹ̀nzọnwiwa to fie nuhudo sù te ko hẹnwa na mì?

Jack: Sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn ko hẹn gbẹzan mítọn gọ́ na ayajẹ. Mí nọ saba mọ nujiawu voovo he Jehovah dá lẹ, podọ yé nọ hẹn awuvivi wá na mí. Mahopọnna avùnnukundiọsọmẹnu lẹ, mí tindo jijọho ahun mẹ tọn, na mí yọnẹn dọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ na nọgodona mí to fidepope he mí tin te.

To whenue n’yin jọja, n’yin súsú do gànmẹ to Guyane française, na kadaninọ ṣie taidi Klistiani de wutu. N’ma lẹn gbede dọ n’na lẹkọyi finẹ to gbèdopo taidi mẹdehlan, bọ yè na nagbè mi nado dla gàntọ lẹ pọ́n taidi yẹwhehodọtọ de. Na nugbo tọn, Jehovah ma nọ tẹalọpò nado donamẹ!

Marie-Line: Nuhe nọ na mi ayajẹ hugan wẹ nado nọ yí dee zan do mẹdevo lẹ tamẹ. Homẹ mítọn hùn nado tin to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ. Ehe ko zọ́n bọ haṣinṣan mítọn taidi asu po asi po sọ sinyẹn dogọ. To whedelẹnu, Jack nọ kanse mi eyin mí gán ylọ alọwlemẹ he gbọjọ delẹ, nado wá dùnú hẹ mí. N’nọ saba gblọn dọ, “Nuhe lẹn yẹnlọsu te pẹẹ niyẹn!” Whlasusu wẹ mí omẹ awe lẹ nọ lẹn nudopolọ.

Jack: To agọe, doto lẹ mọ azọ̀n kansẹẹ prostate tọn na mi. Dile e ma tlẹ nọ yọ́n sè na Marie-Line, n’nọ dọna ẹn dọ: “Mẹyiwanna, eyin n’tlẹ kú to osọ, n’ma na ‘ko poyọnho pete.’ Amọ́, n’na kú po numọtolanmẹ pekọ tọn po, to yinyọnẹn mẹ dọ n’ko yí gbẹzan ṣie blebu zan na gbigbọnu lẹ, yèdọ na nujọnu lẹ.”—Jen. 25:8.

Marie-Line: Jehovah ko na mí lẹblanulọkẹyi madonukun lẹ, bo hùn dotẹnmẹ na mí nado wà nuhe mí ma gán lẹn pọ́n gbede lẹ. Na nugbo tọn, gbẹzan mítọn ko gọ́ na nudagbe susu lẹ. Po jidide mlẹnmlẹn he mí ko tindo to Jiwheyẹwhe mẹ po, fidepope he titobasinanu etọn biọ to mí si nado yì, filọ wẹ mí na yì!