‘Ayiha Zizedo Gbigbọ Ji Nọ Dekọtọn Do Ogbẹ̀ po Jijọho po Mẹ’
“Yé he to gbẹnọ to kọndopọ mẹ hẹ gbigbọ, [nọ ze ayiha yetọn] do onú gbigbọ tọn lẹ ji.”—LOM. 8:5.
1, 2. Naegbọn Lomunu lẹ weta 8tọ do gando Klistiani yiamisisadode lẹ go to aliho vonọtaun mẹ?
TO OJLẸ hùnwhẹ whemẹwhemẹ tọn okú Jesu tọn whenu, be a ko hia Lomunu lẹ 8:15-17 pọ́n ya? Vlavo a na ko wàmọ. Wefọ tangan enẹ do lehe Klistiani lẹ nọ wagbọn do yọnẹn dọ yé yin yiyiamisisadode hia—enẹ wẹ yindọ gbigbọ wiwe nọ dekunnu hẹ gbigbọ yetọn. Podọ wefọ tintan to weta enẹ glọ dlẹnalọdo “mẹhe tin to kọndopọ mẹ hẹ Klisti Jesu lẹ.” Ṣigba, be mẹyiamisisadode lẹ kẹdẹ go wẹ Lomunu lẹ weta 8tọ gando ya? Kavi e sọ gando Klistiani he tindo todido lọ nado nọgbẹ̀ to aigba ji lẹ go ga?
2 Na taun tọn, Klistiani yiamisisadode lẹ go wẹ weta ehe gando hugan. Yé nọ mọ “gbigbọ lọ” yí taidi mẹhe ‘to tenọ nado yin sisọdodovi, yèdọ nado yin tuntundote sọn agbasa yetọn lẹ mẹ.’ (Lom. 8:23) Mọwẹ, todido yetọn wẹ nado lẹzun ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ to olọn mẹ. Enẹ yọnbasi na yé ko lẹzun Klistiani he yí baptẹm lẹ, podọ Jiwheyẹwhe yí ofligọ lọ zan do ota yetọn mẹ, jo ylando yetọn lẹ na yé bosọ lá yé di dodonọ taidi ovi gbigbọmẹ tọn lẹ.—Lom. 3:23-26; 4:25; 8:30.
3. Naegbọn mí do wá tadona lọ kọ̀n dọ Lomunu lẹ weta 8tọ sọ gando mẹhe tindo todido aigba ji tọn lẹ go ga?
3 Ṣigba, Lomunu lẹ weta 8tọ sọ gando mẹhe tindo todido nado nọgbẹ̀ to aigba ji lẹ go ga, na to linlẹn de mẹ, Jiwheyẹwhe nọ pọ́n yé hlan di dodonọ lẹ. Mí mọ kunnudenu ehe tọn to nuhe Paulu kàn jẹnukọn de mẹ. To weta 4tọ mẹ, e dọho gando Ablaham go. Dawe yisenọ enẹ ko nọgbẹ̀ whẹpo Jehovah do na Osẹ́n lọ Islaeli podọ ojlẹ dindẹn whẹpo Jesu do wá kú na ylando mítọn lẹ. Ṣogan, Jehovah doayi yise ayidego tọn Ablaham tọn go bo ylọ ẹ dọ dodonọ. (Hia Lomunu lẹ 4:20-22.) Mọdopolọ, Jehovah sọgan ylọ Klistiani nugbonọ he tindo todido sinai do Biblu ji lọ nado nọgbẹ̀ kakadoi to aigba ji lẹ dọ dodonọ to egbehe. Enẹwutu, yé sọgan mọaleyi sọn ayinamẹ he yin nina dodonọ lẹ to Lomunu lẹ weta 8tọ mẹ.
4. Kanbiọ tẹlẹ ji wẹ Lomunu lẹ 8:21 dona whàn mí nado lẹnnupọndo?
4 To Lomunu lẹ 8:21tọ mẹ, mí mọ kunnudenu de dọ aihọn yọyọ lọ na wá dandan. Wefọ ehe dopà dọ “nudida lọsu na ede [na] yin hinhẹn jẹ mẹdekannu sọn afanumẹ-yinyin na gbigble mẹ bo tindo mẹdekannujẹ gigonọ he yin ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn.” Amọ́, be a kudeji dọ a na tin to finẹ kavi dọ a na mọ ahọsumẹ enẹ yí ya? Lomunu lẹ weta 8tọ na ayinamẹ he na gọalọna we nado wàmọ lẹ.
“AYIHA ZIZEDO AGBASALAN JI”
5. To Lomunu lẹ 8:4-13 mẹ, whẹho sinsinyẹn tẹ ji wẹ Paulu dọhodo?
5 Hia Lomunu lẹ 8:4-13. Lomunu lẹ weta 8tọ dohia dọ vogbingbọn tin to mẹhe to zọnlinzin “to kọndopọ mẹ hẹ agbasalan” lẹ po mẹhe to zọnlinzin “to kọndopọ mẹ hẹ gbigbọ” lẹ po ṣẹnṣẹn. Mẹdelẹ sọgan lẹndọ vogbingbọn he tin to mẹhe to nugbo lọ mẹ po mẹhe ma to e mẹ lẹ po ṣẹnṣẹn hodọ wẹ Paulu te, yèdọ to mẹhe yin Klistiani lẹ po mẹhe ma yin Klistiani lẹ po ṣẹnṣẹn. Ṣigba, “mẹhe yin mẹyiwanna Jiwheyẹwhe tọn . . . to Lomu, yèdọ mẹhe yin yiylọ nado yin omẹ wiwe lẹ” wẹ Paulu to wekanhlan. (Lom. 1:7) Enẹwutu, vogbingbọn he tin to Klistiani he to zọnlinzin to kọndopọ mẹ hẹ agbasalan lẹ po Klistiani he to zọnlinzin to kọndopọ mẹ hẹ gbigbọ lẹ po ṣẹnṣẹn wẹ Paulu to didohia. Etẹwẹ yin vogbingbọn lọ?
6, 7. (a) Etẹwẹ yin delẹ to aliho he mẹ hogbe lọ “agbasalan” yin yiyizan te to Biblu mẹ lẹ mẹ? (b) To Lomunu lẹ 8:4-13 mẹ, aliho tẹ mẹ wẹ Paulu yí hogbe lọ “agbasalan” zan te?
6 Jẹnukọn whẹ́, mí ni lẹnnupọndo hogbe lọ “agbasalan” ji. Etẹwẹ Paulu to alọdlẹndo? Biblu yí hogbe lọ “agbasalan” zan to aliho susu mẹ. To whedelẹnu, e nọ dlẹnalọdo agbasalan gbẹtọvi tọn mítọn. (Lom. 2:28; 1 Kọl. 15:39, 50) E sọgan sọ dlẹnalọdo kanṣiṣa whẹndo tọn. Jesu wá “sọn kúnkan Davidi tọn mẹ to agbasa-liho,” podọ Paulu pọ́n Ju lẹ hlan taidi ‘hẹnnumẹ etọn lẹ to agbasa-liho.’—Lom. 1:3; 9:3.
7 Ṣigba, nuhe Paulu wlan to weta 7tọ mẹ gọalọna mí nado yọ́n zẹẹmẹ hogbe lọ “agbasalan” he e yizan to Lomunu lẹ 8:4-13 mẹ tọn. E dohia dọ kanṣiṣa de tin to “[gbẹninọ] sọgbe hẹ agbasalan” po “ojlo zogbe ylando tọn lẹ” he “to azọ́nwa to agbasa [yetọn] lẹ mẹ” po ṣẹnṣẹn. (Lom. 7:5) Ehe tá hinhọ́n do hodidọ Paulu tọn ji he mẹ e dohia te dọ “yé he to gbẹnọ to kọndopọ mẹ hẹ agbasalan nọ ze ayiha yetọn do onú agbasalan tọn lẹ ji.” Ewọ to alọdlẹndo mẹhe nọ yin anadena gbọn ojlo po ayilinlẹn gbẹtọvi mapenọ tọn yetọn lẹ po dali kavi mẹhe nọ ze ayiha do onú mọnkọtọn lẹ ji lẹ. Do glido, omẹ enẹlẹ nọ joawuna ojlo zogbe po numọtolanmẹ sinsinyẹn yetọn lẹ po, vlavo na nuhe dù zanhẹmẹ kavi nudevo lẹ.
8. Naegbọn e do sọgbe nado na avase Klistiani yiamisisadode lẹ lọsu gando zọnlinzinzin “to kọndopọ mẹ hẹ agbasalan” go?
8 Amọ́, a sọgan kanse dewe nuhewutu Paulu na zinnudo owù gbẹninọ “to kọndopọ mẹ hẹ agbasalan” tọn ji na Klistiani yiamisisadode lẹ. Podọ to egbehe, be owù mọnkọtọn sọgan gando Klistiani lẹ go, yèdọ mẹhe Jiwheyẹwhe ko kẹalọyi taidi họntọn etọn lẹ bo nọ pọnhlan di dodonọ lẹ ya? E blawu dọ Klistiani depope wẹ sọgan wá jẹ zọnlinzin ji to kọndopọ mẹ hẹ agbasalan mape tọn etọn. Di apajlẹ, Paulu wlan dọ delẹ to mẹmẹsunnu he to Lomu lẹ mẹ ko lẹzun afanumẹ “na ojlo yetọn titi lẹ,” ehe sọgan ko yin ojlo zanhẹmẹ tọn lẹ kavi ojlo na dùdù, nùnù kavi na nudevo lẹ. Delẹ to yé mẹ nọ “doyẹklọ ahun homẹvọnọ lẹ tọn.” (Lom. 16:17, 18; Flp. 3:18, 19; Juda 4, 8, 12) Humọ, flindọ to ojlẹ de mẹ, mẹmẹsunnu de tin to Kọlinti bo “to pọnọ hẹ asi otọ́ etọn tọn.” (1 Kọl. 5:1) Abajọ Jiwheyẹwhe do yí Paulu zan nado na avase Klistiani lẹ gando “ayiha zizedo agbasalan ji” go.—Lom. 8:5, 6.
9. Etẹwẹ avase Paulu tọn he tin to Lomunu lẹ 8:6 mẹ ma to alọdlẹndo?
9 Avase enẹ gbẹ́ yọ́n-na-yizan to egbehe ga. To whenue Klistiani de ko sẹ̀n Jiwheyẹwhe na owhe susu godo, e sọgan wá jẹ ayiha zedo onú agbasalan tọn lẹ ji. Ehe ma to alọdlẹndo Klistiani de he nọ lẹnnupọn sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ do núdùdù, azọ́n, ayidedai kavi etlẹ yin owanyi didohia ji gba. Jọwamọnu wẹ onú enẹlẹ yin na sinsẹ̀n-basitọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Jesu duvivi núdùdù tọn bosọ na núdùdù mẹdevo lẹ. E yọnẹn dọ gbẹtọ do hudo ayidedai tọn. Podọ Paulu wlanwe gando otẹn he mẹ e jẹ dọ ojlo kavi kọndopọ zanhẹmẹ tọn ni tin te na asu po asi po lẹ go.
Be hodọdopọ towe lẹ nọ dohia dọ a nọ ze ayiha do gbigbọ ji ya kavi do agbasalan ji? (Pọ́n hukan 10 po 11tọ po)
10. To Lomunu lẹ 8:5, 6 mẹ, etẹwẹ hodidọ lọ “nọ ze ayiha yetọn do” zẹẹmẹdo?
10 To whelọnu lo, etẹwẹ hodidọ Paulu tọn lọ “ayiha zizedo agbasalan ji” zẹẹmẹdo? Hogbe Glẹkigbe tọn he Paulu yizan lọ zẹẹmẹdo “nado ze ayiha kavi ahun mẹtọn do nude ji, yèdọ nado lẹnnupọn sisosiso bo basi tito na nude po mẹwhinwhàn kavi ayilinlẹn tangan de po.” Mẹhe nọ nọgbẹ̀ to kọndopọ mẹ hẹ agbasalan lẹ nọ joawuna jijọ mape gbẹtọvi tọn nado deanana gbẹzan yetọn blebu. Weyọnẹntọ de dọ gando hodidọ enẹ he to Lomunu lẹ 8:5 mẹ go dọ: “Yé nọ ze ayiha yetọn do onú agbasalan tọn lẹ ji—enẹ wẹ yindọ yé nọ tindo ojlo vẹkuvẹku to yé mẹ, nọ to hodọ mapote gando yé go, bo nọ jo yede na yé bosọ nọ doawagun to yé mẹ.”
11. Etẹlẹ ji wẹ mí sọgan lẹnnupọndo eyin mí kanse míde dọ, ‘Etẹ mẹ wẹ n’nọ tindo ojlo te hugan?’
11 Nuhe sọgbe wẹ e yin na Klistiani he to Lomu lẹ nado lẹnnupọndo nuhe to otẹn tintan mẹ na yé to gbẹ̀mẹ ji. Be “onú agbasalan tọn lẹ” ko jẹ anadena gbẹzan yetọn ji wẹ ya? Podọ e sọgbe dọ mílọsu ni lẹnnupọndo gbẹzan mítọn ji to aliho dopolọ mẹ. Etẹwẹ yin nujọnu hugan na mí, podọ etẹ ji wẹ hodidọ mítọn lẹ nọ sinai do? Na taun tọn, etẹwẹ mí nọ doafọna egbesọegbesọ? Mẹdelẹ sọgan mọdọ nuhe ji yé to ayiha zedo hugan wẹ ovẹn wunmẹ voovo lẹ, owhé yetọn hinhẹn yọnwhanpẹ dogọ, nusisọ́ he to zoji lẹ, akuẹ viva do ajọ́ mẹ, tito-bibasi nado tọ́nwhẹ̀n bo yì gbọjẹ po mọmọ po sọyi. Whẹho mọnkọtọn lẹ ma ylan to yede mẹ; jọwamọnu wẹ yé yin. Di apajlẹ, Jesu wleawuna ovẹn to gbèdopo, podọ Paulu tlẹ dọna Timoti nado nọ nù “ovẹn vudevude.” (1 Tim. 5:23; Joh. 2:3-11) Ṣigba, be Jesu po Paulu po “nọ to hodọ mapote gando” ovẹn go, ‘nọ jo yede na ẹn bosọ nọ doawagun to e mẹ’ wẹ ya? Be yé nọ tindo ojlo zogbe to e mẹ bo nọ ‘to hodọ mapote gandego’ wẹ ya? Paali. Bọ míwlẹ lo? Etẹ mẹ wẹ mí nọ tindo ojlo te hugan to gbẹzan mítọn mẹ?
12, 13. Naegbọn nuhe ji mí nọ ze ayiha do dó yin whẹho sinsinyẹn de?
12 Mẹdetiti gbigbejepọn yin nujọnu. Etẹwutu? Paulu wlan dọmọ: “Ayiha zizedo agbasalan ji nọ dekọtọn do okú mẹ.” (Lom. 8:6) Whẹho sinsinyẹn de wẹ enẹ yin—yèdọ okú to gbigbọ-liho todin podọ okú to agbasa-liho to sọgodo. Etomọṣo, Paulu ma to didọ dọ eyin mẹde jẹ ‘ayiha zedo agbasalan ji’ tlolo, okú mẹ janwẹ e na dekọtọn do gba. Mẹlọ gbẹ́ sọgan basi vọjlado. Flin dawe fẹnnuwatọ lọ to Kọlinti, yèdọ mẹhe joawuna ojlo “agbasalan” tọn lẹ bo wá yin didesẹ sọn agun mẹ. Ṣogan, e gbẹ́ sọgan basi vọjlado bọ e sọ wàmọ nugbo. E doalọtena afọdidona agbasalan bosọ lẹkọ do ali jijlọ lọ ji.—2 Kọl. 2:6-8.
13 Eyin omẹ enẹ penugo nado diọ, be Klistiani de sọgan diọ to egbehe ga, titengbe mẹde he ma ko doafọna agbasalan sọ dawe he nọ Kọlinti lọ. E họnwun dọ avase Paulu tọn gando nuhe mẹ “ayiha zizedo agbasalan ji” sọgan wá dekọtọn do go dona whàn Klistiani lẹ nado basi diọdo depope he nuhudo tin na!
“AYIHA ZIZEDO GBIGBỌ JI”
14, 15. (a) Eyin mí na dapana “ayiha zizedo agbasalan ji,” etẹ ji wẹ mí dona nọ ze ayiha do? (b) Etẹwẹ “ayiha zizedo gbigbọ ji” ma zẹẹmẹdo?
14 To whenue apọsteli Paulu ko na avase sọta “ayiha zizedo agbasalan ji” godo, e zan hogbe jidenamẹ tọn ehelẹ dọmọ: “Ayiha zizedo gbigbọ ji nọ dekọtọn do ogbẹ̀ po jijọho po mẹ.” Kọdetọn kavi ahọsumẹ nankọ die—yèdọ ogbẹ̀ po jijọho po! Nawẹ mí sọgan mọ ahọsumẹ enẹ yí gbọn?
15 “Ayiha zizedo gbigbọ ji” ma zẹẹmẹdo dọ mẹde dona to odlọ kléwhète tọn kú gba. E ma yin dandan dọ ewọ ni to nulẹnpọn bo to hodọ mapote do Biblu ji kavi do owanyi etọn na Jiwheyẹwhe po todido etọn na sọgodo po kẹdẹ ji gba. Mí ni flindọ Paulu gọna mẹdevo he nọgbẹ̀ to owhe kanweko tintan whenu bo hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn lẹ zan gbẹzan he gbẹtọ lẹ nọ zan to paa mẹ. Yé dù bo nù. Mẹsusu wlealọ bo duvivi gbẹzan whẹndo tọn ayajẹnọ de tọn bosọ wazọ́n nado penukundo yedelẹ go.—Malku 6:3; 1 Tẹs. 2:9.
16. Mahopọnna dọ Paulu zan gbẹzan he gbẹtọ lẹ nọ zan to paa mẹ, etẹwẹ e na ayidonugo hugan?
16 Ṣigba, devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn enẹlẹ ma dike nuwiwa paa gbẹ̀mẹ tọn lọ lẹ ni lẹzun nujọnu hugan na yé. To whenue kandai lọ ko dohia dọ Paulu nọ wazọ́n taidi gòhọ-gbátọ de godo, e wá dohia dọ nuhe yin nujọnu hugan na ẹn to gbẹzan etọn mẹ wẹ yindọ: E nọ dọyẹwheho bo nọ plọnmẹ to gbesisọ mẹ. (Hia Owalọ lẹ 18:2-4; 20:20, 21, 34, 35.) Podọ, nuwiwa ehelẹ wẹ e dotuhomẹna mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu etọn he to Lomu lẹ po nado doafọna. Mọwẹ, Paulu ze gbẹzan etọn sinai do awuwledainanu po nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ po ji. Lomunu lẹ dona hodo apajlẹ etọn, podọ mílọsu lẹ dona wà nudopolọ.—Lom. 15:15, 16.
17. Eyin mí nọ ‘ze ayiha do gbigbọ ji,’ gbẹzan nankọ wẹ mí sọgan tindo?
17 Etẹwẹ na yin kọdetọn lọ eyin mí ze ayiha mítọn do onú gbigbọ tọn lẹ ji? Lomunu lẹ 8:6 na gblọndo lọ to aliho he họnwun mẹ dọmọ: “Ayiha zizedo gbigbọ ji nọ dekọtọn do ogbẹ̀ po jijọho po mẹ.” Ehe biọ dọ mí ni nọ dike gbigbọ wiwe ni yinuwado ayiha mítọn ji bo nọ deanana ẹn bosọ hẹn ẹn tin to kọndopọ mẹ hẹ Jiwheyẹwhe po linlẹn etọn lẹ po. Mí sọgan deji dọ gbọn dotẹnmẹ nina “gbigbọ” lọ nado deanana gbẹzan mítọn blebu dali, mí na tindo gbẹzan kọdetọn dagbenọ de, yèdọ gbẹzan he tindo zẹẹmẹ bẹsọn din. Podọ, kọdetọn lọ to sọgodo na yin ogbẹ̀ madopodo vlavo to olọn mẹ kavi to aigba ji.
18. Linlẹn tẹ mẹ wẹ “ayiha zizedo gbigbọ ji” nọ dekọtọn do jijọho mẹ te?
18 Mì gbọ mí ni lẹnnupọndo hogbe jidenamẹ tọn lọ lẹ ji he dọ, “ayiha zizedo gbigbọ ji nọ dekọtọn do . . . jijọho” mẹ. Mẹsusu nọ vánkan nado tindo jijọho ayiha mẹ tọn. To whenue yewlẹ to vivẹnudo nado dín jijọho ayiha mẹ tọn enẹ, míwlẹ ko to vivi etọn dù to alọnu. Dopo to adà he mẹ mí nọ duvivi jijọho enẹ tọn te wẹ yindọ, mí nọ tẹnpọn nado tin to jijọho mẹ hẹ hagbẹ whẹndo tọn po hagbẹ agun tọn mítọn lẹ po. Mí nọ hẹn do ayiha mẹ dọ mapenọ wẹ míwlẹ po mẹmẹsunnu mítọn lẹ po yin. Enẹwutu, nuhahun lẹ sọgan fọ́n sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ, podọ eyin enẹ wá jọ, mí ko yin pinplọn nado nọ hodo ayinamẹ Jesu tọn he dọmọ: “Dín jijọho hẹ mẹmẹsunnu towe.” (Mat. 5:24) Mọwiwà nọ bọawu eyin mí flindọ “Jiwheyẹwhe he nọ namẹ jijọho” sẹ̀n wẹ mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu mítọn lọsu te.—Lom. 15:33; 16:20.
19. Sọgbe hẹ nuhe ji mí nọ ze ayiha mítọn do, jijọho vonọtaun tẹ sin vivi wẹ mí sọgan dù?
19 Jijọho wunmẹ devo tin he sọ họakuẹ taun. Gbọn “ayiha zizedo gbigbọ ji” dali, mí nọ duvivi jijọho tọn hẹ Basitọ mítọn. Isaia kàn hogbe delẹ dai he gando azán etọn gbè go, ṣigba he sọ tindo hẹndi he tlẹ gbloada humọ to egbehe. E dọmọ: “Hiẹ [Jehovah] na nọ basi hihọ́na mẹhe nọ ganjẹ gowe mlẹnmlẹn lẹ; hiẹ na na yé jijọho tẹgbẹ tọn, na hiẹ go wẹ yé dejido wutu.”—Isa. 26:3; hia Lomunu lẹ 5:1.
20. Tuli tẹwẹ a mọyi sọn Lomunu lẹ weta 8tọ mẹ?
20 Enẹwutu, vlavo mí yin mẹyiamisisadode kavi mí tindo todido nado nọgbẹ̀ kakadoi to paladisi mẹ to aigba ji, mí sọgan mọaleyi sọn ayinamẹ gbọdo he tin to Lomunu lẹ weta 8tọ mẹ taun. Lehe mí yọ́n pinpẹn etọn do sọ dọ mí yin tulina ma nado dike “agbasalan” ni nọ deanana gbẹzan mítọn! Kakatimọ, mí mọdọ nuyọnẹnnu wẹ e yin nado nọ nọgbẹ̀ to kọndopọ mẹ hẹ jidenamẹ gbọdo ehe dọmọ: “Ayiha zizedo gbigbọ ji nọ dekọtọn do ogbẹ̀ po jijọho po mẹ.” Ahọsumẹ he mí na mọyi sọn mọwiwà mẹ na yin madopodo, na Paulu wlan dọmọ: “Ale ylando tọn wẹ okú, ṣigba nunina he Jiwheyẹwhe nọ namẹ wẹ ogbẹ̀ madopodo gbọn Klisti Jesu Oklunọ mítọn dali.”—Lom. 6:23.
