ṢỌṢI Katoliki Lomu tọn, ṣọṣi Orthodoxe voovo lẹ, sinsẹ̀n Buddha tọn po sinsẹ̀n devo lẹ po lẹdo aihọn pé nọ biọ dọ sinsẹ̀ngán po nukọntọ sinsẹ̀n tọn yetọn lẹ po ni nọ nọ̀ tlẹnmẹ. To alọ devo mẹ, mẹsusu nọ lẹndọ aṣa enẹ wẹ zọ́n bọ fẹnnuwiwa gblezọn he mẹ sinsẹ̀ngán sinsẹ̀n voovo lẹ tọn nọ doalọte do gbayipe.

Enẹwutu, e sọgbe nado kanse dọ, Be tlẹnmẹninọ yin nubiọtomẹsi Owe-wiwe lẹ tọn na Klistiani lizọnyizọnwatọ lẹ wẹ ya? Nado na gblọndo kanbiọ enẹ tọn, mì gbọ mí ni gbadopọnna bẹjẹeji aṣa ehe tọn, lehe e gbayipe do gọna pọndohlan Jiwheyẹwhe tọn gandego.

Wezẹhomẹ de dọ dọ tlẹnmẹninọ zẹẹmẹdo “ma nado wlealọ bo gbọnmọ dali nọla na kọndopọ zanhẹmẹ tọn, titengbe na azọngban sinsẹ̀n tọn kavi mẹdezejo wutu.” (Encyclopædia Britannica) To whenue Papa Benoît XVI to hodọ hlan pipli agun Lomu tọn to 2006, e dọ dọ tlẹnmẹninọ dandan tọn yin “aṣa de he ko tin diblayin sọn ojlẹ Apọsteli lẹ tọn mẹ.”

Ṣigba, tlẹnmẹninọ ma yin aṣa sinsẹ̀n tọn de he Klistiani owhe kanweko tintan tọn lẹ hodo. Na nugbo tọn, apọsteli Paulu he nọgbẹ̀ to owhe kanweko tintan whenu, na avase yisenọ lẹ gando mẹhe nọ dọ “ohó gbọdo mẹhẹn buali tọn lẹ” bo “nọ gbẹ́ na gbẹtọ lẹ ma nado nọ wlealọ” lẹ go.—1 Timoti 4:1-3.

Owhe kanweko awetọ whenu wẹ aṣa tlẹnmẹninọ tọn jẹ lìnlìn biọ ṣọṣi “Klistiani” Whèyihọ tọn lẹ mẹ te ji. Sọgbe hẹ owe de, aṣa ehe “sọgbe hẹ linlẹn he jẹ gbigbayipe ji to Ahọluigba Lomu tọn mẹ lọ, enẹ wẹ ma nado tindo kọndopọ zanhẹmẹ tọn.” (Celibacy and Religious Traditions)

 To owhe kanweko he bọdego lẹ gblamẹ, pipli ṣọṣi tọn lẹ po mẹhe nọ yin yiylọ dọ Otọ́ Ṣọṣi tọn lẹ po nọgodona linlẹn lọ dọ sinsẹ̀ngán lẹ ninọ nọ tlẹnmẹ. Yé nọ lẹndọ kọndopọ zanhẹmẹ tọn nọ hẹnmẹ flu bo jẹagọdo azọngban sinsẹ̀ngán tọn lẹ. Ṣigba, wezẹhomẹ lọ dọ dọ “to owhe kanweko 10tọ mẹ, yẹwhenọ susu, gọna biṣọpu delẹ dà asi.”

Tlẹnmẹninọ sinsẹ̀ngán lẹ tọn yin nùzindeji to Pipli Latran tọn 1123 po 1139 po tọn he yin bibasi to Lomu lẹ whenu, podọ e gbẹ́ yin osẹ́n to Ṣọṣi Katoliki Lomu tọn mẹ kakajẹ egbé. Gbọnmọ dali, ṣọṣi nọ glọnalina azọngban gọna akuẹ he nọ yin hinhẹnbu to whenue yẹwhenọ he wlealọ de yí nutindo ṣọṣi lọ tọn na ovi etọn lẹ.

Jiwheyẹwhe do pọndohlan etọn gando tlẹnmẹninọ go hia hezeheze to Ohó etọn Biblu mẹ. To Biblu mẹ, Jesu dọho gando mẹhe gbọṣi tlẹnmẹ “na Ahọluduta olọn tọn wutu” dile ewọ lọsu wà do lẹ go. (Matiu 19:12) Mọdopolọ, apọsteli Paulu dọho gando Klistiani he de nado nọ tlẹnmẹ di ewọ lọsu “na wẹndagbe lọ tọn wutu” lẹ go.—1 Kọlintinu lẹ 7:37, 38; 9:23.

Amọ́, Jesu po Paulu po ma to gbedena lizọnyizọnwatọ lẹ nado nọ tlẹnmẹ gba. Jesu dọ dọ tlẹnmẹninọ yin “nunina” de he hodotọ etọn lẹpo ma tindo. To whenue Paulu kanwe gando “mẹhe ma ko wlealọ pọ́n” lẹ go, e yigbe dọmọ: “Yẹn ma tindo gbedide de sọn Oklunọ dè . . . gba, ṣigba linlẹn ṣie dọ wẹ yẹn te.”—Matiu 19:11; 1 Kọlintinu lẹ 7:25, nudọnamẹ odò tọn.

Humọ, Biblu dohia dọ Klistiani lizọnyizọnwatọ owhe kanweko tintan tọn susu wlealọ, etlẹ yin apọsteli Pita lọsu. (Matiu 8:14; Malku 1:29-31; 1 Kọlintinu lẹ 9:5) Na nugbo tọn, na fẹnnuwiwa he gbayipe to Lomu to ojlẹ enẹ mẹ wutu, Paulu wlanwe dọ eyin Klistiani nugopọntọ de wlealọ janwẹ, ewọ dona yin “asu yọnnu dopo tọn” bo nọ hẹn “ovi etọn lẹ nado . . . litai.”—1 Timoti 3:2, 4.

Alọwle he hodọ Paulu te ma yin nado jẹyín alọwle tọn poun gba, na Biblu dọ tlọlọ dọ ‘asu dona nọ na jlọjẹ asi etọn tọn ẹn’ podọ alọwlemẹ lẹ ma dona “nọ tẹ̀” kọndopọ zanhẹmẹ tọn ode awetọ. (1 Kọlintinu lẹ 7:3-5) E họnwun dọ tlẹnmẹninọ ma yin nubiọtomẹsi Jiwheyẹwhe tọn, mọjanwẹ e ma yin dandan na Klistiani lizọnyizọnwatọ lẹ do niyẹn.

Eyin tlẹnmẹninọ ma yin dandan, naegbọn Jesu po Paulu po do dọho etọn to aliho dagbe mẹ? Na tlẹnmẹninọ sọgan hùn dotẹnmẹ daho lẹ dote na mẹde nado lá wẹndagbe lọ na mẹdevo lẹ. Tlẹnnọ lẹ sọgan wà nususu, na yé ma nọ tindo magbọjẹ di alọwlemẹ lẹ.—1 Kọlintinu lẹ 7:32-35.

Lẹnnupọndo apajlẹ David tọn ji, mẹhe de nado jo agbasazọ́n he pekuẹ etọn do to Tòdaho Mexique tọn mẹ nado sẹtẹn yì gbétatò Costa Rica tọn de mẹ nado plọn Biblu mẹdevo lẹ. Be David mọdọ tlẹnmẹninọ gọalọna emi nado wàmọ ya? “Gbau,” wẹ e dọ. “E ma nọ bọawu nado jẹakọ hẹ aṣa yọyọ de po aliho gbẹninọ tọn devo po, amọ́ na dee kẹdẹ go wẹ n’dona penukundo wutu, e ma vẹawuna mi nado diọada.”

Claudia, yèdọ Klistiani tlẹnnọ de he sẹtẹn yì fie nuhudo wẹndagbe-jlatọ lẹ tọn sù te, dọmọ: “N’nọ duvivi sinsẹ̀nzọn ṣie hlan Jiwheyẹwhe tọn. Yise po haṣinṣan ṣie hẹ Jiwheyẹwhe po nọ lodo dogọ eyin n’mọ lehe ewọ nọ penukundo go e do.”

Yè ma dona hẹnmẹ gánnugánnu nado nọ tlẹnmẹ. Claudia yidogọ dọmọ: “Ninọmẹ towe ma yin dandan, vlavo a yin alọwlemẹ kavi tlẹnnọ, a na tindo ayajẹ eyin a nọ wà nuhe go a pé lẹpo na Jehovah Jiwheyẹwhe.”—Salmu lẹ 119:1, 2.