Davidi po Goliati Po—Be E Jọ Nugbonugbo Ya?
Mẹdelẹ nọ kanse eyin otàn Davidi po Goliati po tọn jọ nugbo kavi otàngblo de poun wẹ. Be a tindo linlẹn mọnkọtọn dile a to hosọ he wayi hia wẹ ya? Eyin mọ wẹ, jaale bo lẹnnupọndo kanbiọ atọ̀n he bọdego lẹ ji.
1 | Be mẹde sọgan dite na nudi mẹtlu 2,9 nugbo ya?
Biblu dọ dọ “tedidi [Goliati tọn] yin awagbà ṣidopo e lán alọpapa dopo.” (1 Samuẹli 17:4) Awagbà dopo sọzẹn hẹ cm 44,5; podọ alọpapa lọ sọzẹn hẹ cm 22,2. Enẹ lẹpo nọpọ́ bo yin nudi mẹtlu 2,9. Mẹdelẹ nọ tẹkudeji dọ Goliati ma sọgan dite sọmọ, ṣigba lẹnnupọndo ehe ji: To ojlẹ mítọn mẹ, dodinnanu lẹ dohia dọ mẹde dite na mẹtlu 2,7. Be e ma yọnbasi nugbo dọ Goliati ni dite humọ na cm 15 poun wẹ ya? Akọ̀ Lefaimi lẹ tọn mẹ wẹ e wá sọn, yèdọ akọ̀ de he mẹ gbẹtọ lẹ nọ tọ́nalùn te taun. Dodinnanu Egipti tọn de sọn owhe kanweko 13tọ J.W.M dohia dọ awhànfuntọ gboogbo delẹ sọn lẹdo Kenani tọn mẹ dite hú mẹtlu 2,4. Enẹwutu, e yọnbasi dọ Goliati ni dite sọmọ, mahopọnna dọ gbẹtọ ma nọ saba dite domọ.
2 | Be Davidi yin omẹ nujọnu tọn de ya?
To ojlẹ de mẹ, weyọnẹntọ lẹ tẹnpọn nado hẹn gbẹtọ lẹ lẹndọ otàngblo de wẹ e yin dọ Ahọlu Davidi nọgbẹ̀ pọ́n, ṣigba e ma pà yé. Lẹnunnuyọnẹntọ dòkuntọ lẹ mọ nukinkan hohowhenu tọn de he dọho gando “ohọ̀ Davidi tọn” go. Humọ, Jesu Klisti do Davidi hia taidi omẹ nujọnu tọn de. (Matiu 12:3; 22:43-45) Otàn whẹndo tọn voovo awe wẹ dohia dọ Jesu wẹ yin Mẹsia lọ bo wá sọn kúnkan Ahọlu Davidi tọn mẹ. (Matiu 1:6-16; Luku 3:23-31) E họnwun dọ gbẹtọ jọnun de wẹ Davidi yin.
3 | Be nujijọ he yin kinkandai lọ lẹ wá aimẹ to nọtẹn jọnun de ya?
Biblu dọ dọ awhàn lọ yin fùnfùn to Agbàdo Elahi tọn mẹ. Ṣigba, e sọ zinnudeji dọ Filistinu lẹ dosla do osó lọ ji to tòpẹvi awe ṣẹnṣẹn, yèdọ Sokohi po Azeka po. Islaelivi lẹ ṣite do adà awetọ agbàdo lọ tọn ji pannukọn osó lọ. Be nọtẹn jọnun wẹ ehelẹ yin ya?
Doayi nuhe jonọ de he yì dla lẹdo lọ pọ́n to agọe dọ go dọmọ: “Mẹhe to anadena mí bo ma tlẹ yin sinsẹ̀nnọ de—plan mí yì Agbàdo Elahi tọn mẹ. Mí yì pópló de ji aga. Dile mí to agbàdo lọ pọ́n, e biọ to mí si nado hia 1 Samuẹli 17:1-3. Enẹgodo, e dlẹnalọdo agbàdo lọ godo bo dọmọ: ‘Amiyọnwhé mìtọn finẹ wẹ gbakija Sokohi tọn te.’ To whenue e lilẹ́, e dọmọ: ‘To adusiwhé mìtọn wẹ gbakija Azeka tọn te. Tòpẹvi awe enẹlẹ ṣẹnṣẹn wẹ Filistinu lẹ dosla do, yèdọ do awà osó lọ tọn de ji pannukọn mì. Enẹwutu, e yọnbasi dọ fihe Islaelivi lẹ dosla do wẹ mí te.’ N’lẹndọ fihe n’ṣite do pẹpẹ wẹ Sauli po Davidi po na ko ṣite do. Enẹgodo, mí jẹte, bọ to agbàdo lọ mẹ, mí dasá dankló de he gọ́ na zannu lẹ. N’mọdọ finẹ wẹ Davidi na ko ṣinyan zannu he dídí atọ́n lọ lẹ te, ehe e yí dopo to yé mẹ do hù Goliati.” Zẹẹmẹ dejidego he jonọ enẹ po mẹsusu devo lẹ po mọ to Biblu mẹ yinuwado yé ji taun.
Dodonu depope ma tin nado tindo ayihaawe gando nugbo-yinyin kandai whenuho tọn ehe go. Omẹ jọnun lẹ po nọtẹn jọnun lẹ po wẹ e bẹhẹn. Hú popolẹpo, e yin apadewhe Ohó gbọdo Jiwheyẹwhe tọn, enẹwutu, e wá sọn Jiwheyẹwhe nugbo tọn dè, yèdọ Omẹ lọ he “ma sọgan dolalo.”—Titu 1:2; 2 Timoti 3:16.