Yì hosọ lẹ ji

Yì todowhinnu hosọ lẹ tọn ji

Be A Nọ Mọdọ Emi Dona Plọnazọ́n Mẹdevo lẹ Ya?

Be A Nọ Mọdọ Emi Dona Plọnazọ́n Mẹdevo lẹ Ya?

“Yẹn na na mì anademẹ dagbe.”​—HOWH. 4:2.

OHÀN LẸ: 9396

1, 2. Naegbọn mí dona plọnazọ́n mẹdevo lẹ nado hẹn azọ́ndenamẹ yẹwhehọluduta tọn lẹ di?

WẸNDAGBE Ahọluduta lọ tọn lilá wẹ azọ́ndenamẹ tangan Jesu tọn. Etomọṣo, e yí whenu zan nado plọnazọ́n mẹdevo lẹ nado lẹzun lẹngbọhọtọ podọ mẹplọntọ lẹ. (Mat. 10:5-7) Dile etlẹ yindọ alọnu Filipi tọn ján taidi wẹndagbe-jlatọ de, ayihaawe ma tin dọ e gọalọna viyọnnu etọn ẹnẹ lẹ nado pegan to nugbo Biblu tọn pinplọn mẹdevo lẹ mẹ. (Owalọ 21:8, 9) Nawẹ azọ́nplọnmẹ mọnkọtọn yin nujọnu do sọ to egbehe?

2 Lẹdo aihọn pé, sọha mẹhe nọ kẹalọyi wẹndagbe lọ tọn lẹ fọ́n bo to jijideji. Mẹyọyọ he ma ko yí baptẹm lẹ dona mọdọ nujọnu wẹ oplọn mẹdetiti tọn yin. Yé sọ dona yin azọ́nplọn nado nọ lá wẹndagbe lọ na mẹdevo lẹ bo nọ plọn yé nugbo lọ. To agun mítọn lẹ mẹ, mẹmẹsunnu lẹ dona yin tulina nado dovivẹnu bo pegan taidi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn podọ taidi mẹho agun tọn. Gbọn “anademẹ dagbe” lẹ nina dali, Klistiani he whèwhín lẹ sọgan gọalọna mẹyọyọ lẹ nado yinukọn to gbigbọ-liho.​—Howh. 4:2.

GỌALỌNA MẸYỌYỌ LẸ NADO MỌ HUHLỌN PO NUYỌNẸN PO YÍ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ

3, 4. (a) Nawẹ Paulu dohia dọ nujọnu wẹ e yin nado nọ plọn Owe-wiwe lẹ nado tindo kọdetọn dagbe to lizọnyizọn lọ mẹ gbọn? (b) Whẹpo mí nado na tuli Biblu plọntọ mítọn lẹ nado nọ plọn Biblu na yede, etẹwẹ mílọsu dona to wiwà?

3 Nawẹ Owe-wiwe lẹ pinplọn yin nujọnu sọ? Gblọndo kanbiọ ehe tọn yin mimọ to hogbe apọsteli Paulu tọn hlan Klistiani Kolosi tọn lẹ mẹ. E wlan dọmọ: “Mí ma ko doalọtena dẹ̀hiho do ota mìtọn mẹ bo nọ to bibiọ dọ mì ni gọ́ na oyọnẹn he pegan ojlo [Jiwheyẹwhe] tọn to nuyọnẹn po nukunnumọjẹnumẹ gbigbọmẹ tọn lẹpo po mẹ, nado sọgan zinzọnlin dile e jẹ do to Jehovah nukọn nado hẹn homẹ etọn hùn to gigọ́ mẹ dile mìwlẹ na to sinsẹ́n detọ́n zọnmii to azọ́n dagbe lẹpo mẹ bo na to jijideji to oyọnẹn he pegan Jiwheyẹwhe tọn mẹ.” (Kol. 1:9, 10) Oyọnẹn he pegan mọnkọtọn na gọalọna Klistiani Kolosi tọn lẹ nado to “[zọnlinzin] dile e jẹ do to Jehovah nukọn nado hẹn homẹ etọn hùn to gigọ́ mẹ.” Ehe na gọalọna yé nado zindonukọn nado “to sinsẹ́n detọ́n zọnmii to azọ́n dagbe lẹpo mẹ,” titengbe to wẹndagbe lọ lilá mẹ. Eyin sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn de na tindo kọdetọn dagbe, e dona nọ plọn Biblu to gbesisọ mẹ. Mí dona gọalọna Biblu plọntọ lẹ nado mọnukunnujẹ nugbo enẹ mẹ.

4 Whẹpo mí nado gọalọna mẹdevo lẹ nado nọ duvivi Biblu pinplọn yetọn tọn, mílọsu dona kudeji dọ e yin nujọnu. Na nugbo tọn, mílọsu dona nọ plọn Biblu to gbesisọ mẹ. Enẹwutu, a sọgan kanse dewe dọ: ‘Eyin whétọ lẹ dọ nude he jẹagọdo nuplọnmẹ Owe-wiwe lẹ tọn kavi kàn kanbiọ he gẹdẹ lẹ sè, be n’nọ penugo nado yí Biblu do na gblọndo ya? To whenue n’hia lehe Jesu, Paulu po mẹdevo lẹ po sinyẹnlin to lizọnyizọn lọ mẹ do, be n’nọ lẹnayihamẹpọn do lehe enẹ sọgan gọalọna mi to sinsẹ̀nzọn ṣie hlan Jehovah mẹ do ji ya?’ Mímẹpo wẹ tindo nuhudo oyọnẹn po ayinamẹ po tọn sọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Podọ eyin mí nọ dọ ale he mí nọ mọyi sọn oplọn mẹdetiti tọn mítọn mẹ na mẹdevo lẹ, mí sọgan na tuli yé nado nọ plọn Owe-wiwe lẹ to gbesisọ mẹ nado mọ ale mọnkọtọn lẹ ga.

5. Dọ lehe yè sọgan gọalọna mẹyọyọ lẹ nado nọ plọn Biblu to gbesisọ mẹ do.

5 A sọgan kanse dọ, ‘Nawẹ n’sọgan plọnazọ́n Biblu plọntọ ṣie nado nọ plọn Biblu to gbesisọ mẹ gbọn?’ Nado bẹjẹeji, do lehe e na nọ wleawuna oplọn he mì nọ basi dopọ do hia ẹ. A sọgan na ẹn tuli nado nọ hia adà de sọn nudọnamẹ dogọ owe Etẹwẹ Biblu Plọn Mí Taun? tọn mẹ podọ nado nọ pọ́n wefọ he yin dide lẹ. Nọ gọalọna ẹn nado nọ wleawuna opli lẹ bo nọ na gblọndo. Na ẹn tuli nado nọ hia Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn po Réveillez-vous! lẹpo po. Eyin Watchtower Library kavi WESẸDOTẸN INTẸNẸT JI TỌN Watchtower tọn tin to ogbè etọn mẹ, a sọgan do lehe e na nọ yí yé zan nado na gblọndo na kanbiọ sinai do Biblu ji lẹ do hia ẹ. Taidi kọdetọn de, e yọnbasi dọ e ma na dẹn bọ Biblu plọntọ towe na jẹ awuvivi mọ ji to Ohó Jiwheyẹwhe tọn pinplọn mẹ.

6. (a) Nawẹ a sọgan gọalọna nuplọntọ towe nado yiwanna Biblu gbọn? (b) Etẹwẹ e yọnbasi dọ nuplọntọ de ni wà eyin e yiwanna Owe-wiwe lẹ?

6 E họnwun dọ, mí ma dona gbidikọna mẹdepope nado hia kavi plọn Biblu. Kakatimọ, mì gbọ mí ni nọ zan azọ́nwanu he titobasinanu Jehovah tọn ko wleawuna lẹ nado gọalọna nuplọntọ mítọn nado nọ hẹn owanyi etọn na Biblu siso deji. To nukọn mẹ, nuplọntọ ahunjijlọnọ de na tindo numọtolanmẹ taidi Salmu-kantọ lọ tọn, mẹhe jihàn dọmọ: “E yọ́n na mi nado dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe. Yẹn ko yí Oklunọ Nupojipetọ Jehovah do basi fibẹtado ṣie.” (Salm. 73:28) Gbigbọ Jehovah tọn na yinuwado Biblu plọntọ he nọ dovivẹnu bo nọ yọ́n pinpẹn nutọn mọnkọtọn ji.

PLỌNAZỌ́N MẸYỌYỌ LẸ NADO DỌYẸWHEHO BO PLỌNMẸ

7. Nawẹ Jesu plọnazọ́n wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ gbọn? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

7 Mí mọ anademẹ he Jesu na apọsteli etọn 12 lẹ to Matiu weta 10 mẹ. Kakati nado donù onú paa lẹ go, e plọn yé onú tangan delẹ. [1] Apọsteli lọ lẹ dotoai dile Jesu to nuplọn yé gando lehe yé sọgan dọyẹwheho po kọdetọn dagbe po do go. Enẹgodo, yé dedo kunnudegbe. Na yé doayi aliho he mẹ Jesu nọ plọnmẹ te go wutu, yé penugo to madẹnmẹ bo lẹzun mẹplọntọ he pegan nugbo Biblu tọn lẹ tọn. (Mat. 11:1) Mí sọgan plọnazọ́n Biblu plọntọ mítọn lẹ nado lẹzun wẹnlatọ kọdetọn dagbenọ lẹ. Todin, mì gbọ mí ni pọ́n aliho awe he mẹ mí sọgan gọalọna yé te lẹ.

8, 9. (a) Nawẹ Jesu dọho hẹ gbẹtọ lẹ to lizọnyizọn etọn mẹ gbọn? (b) Nawẹ mí sọgan gọalọna wẹnlatọ yọyọ lẹ nado nọ dọho hẹ gbẹtọ lẹ dile Jesu wà do gbọn?

8 Hodidọ hẹ gbẹtọ lẹ. Jesu nọ saba dọho hẹ omẹ voovo lẹ gando Ahọluduta lọ go. Di apajlẹ, e dọho po zohunhun po hẹ nawe de to dotọ̀ Jakọbu tọn kọ̀n sẹpọ tòdaho Sikali tọn bosọ tindo kọdetọn dagbe. (Joh. 4:5-30) E sọ dọho hẹ Matiu Levi he yin takuẹ-ṣinyantọ de. Owe Wẹndagbe tọn lẹ ma dọho susu gando hodọdopọ enẹ go, ṣigba Matiu siọ oylọ Jesu tọn nado lẹzun hodotọ etọn. Matiu po mẹdevo lẹ po dotoai dile Jesu to hodọ na ojlẹ de to hùnwhẹ de whenu to owhé Matiu tọn gbè.​—Mat. 9:9; Luku 5:27-39.

9 To ojlẹ devo mẹ, Jesu dọho hẹ Natanaeli, yèdọ mẹhe tindo linlẹn agọ̀ gando Nazalẹtinu lẹ go, to aliho he jọmẹ de mẹ. Enẹwutu, Natanaeli yin whinwhàn nado diọlinlẹn. E basi dide nado plọnnu dogọ gando nuhe Jesu he wá sọn Nazalẹti lọ to pinplọnmẹ go. (Joh. 1:46-51) Enẹwutu, nujọnu wẹ e yin nado plọnazọ́n wẹnlatọ yọyọ lẹ nado nọ jọmẹ hẹ mẹdevo lẹ bo nọ dọho hẹ yé po awuvivo po. [2] Mẹhe mí gọalọna to aliho ehe mẹ lẹ sọgan hùnhomẹ to whenue ahunjijlọnọ lẹ na kẹalọyi ohó homẹdagbe tọn yetọn po ojlo he yé dohia to yé mẹ po.

10-12. (a) Nawẹ Jesu doafọna ojlo he gbẹtọ lẹ dohia to wẹndagbe lọ mẹ gbọn? (b) Nawẹ mí sọgan gọalọna wẹnlatọ yọyọ lẹ nado hẹn azọ́nyinyọnẹn yetọn pọnte dogọ taidi mẹplọntọ nugbo Biblu tọn lẹ tọn gbọn?

10 Afọdidona ojlo he gbẹtọ lẹ dohia. Jesu ma tindo whenu susu to lizọnyizọn etọn whenu. Etomọṣo, e dín whenu nado doafọna ojlo he gbẹtọ lẹ dohia to wẹndagbe lọ mẹ. Di apajlẹ, e plọnnu gbẹtọgun de sọn tọjihun de mẹ. To nujijọ enẹ whenu, e gọalọna Pita nado wle whèvi susugege to azọ́njiawu-liho bo dọna ẹn dọmọ: “Sọn din sọyi, hiẹ na nọ wle gbẹtọ lẹ gbẹ̀te.” Kọdetọn tẹwẹ nuhe Jesu dọ bo wà hẹnwa? Pita po gbẹdohẹmẹtọ etọn lẹ po “hẹn tọjihun lọ gọwá agé bo jo nulẹpo do bosọ hodo [Jesu].”​—Luku 5:1-11.

11 Nikodẹmi he yin hagbẹ Whẹdatẹn Daho Ju lẹ tọn de wá tindo ojlo to mẹpinplọn Jesu tọn mẹ. E jlo na plọnnu dogọ, amọ́ e to budina nuhe gbẹtọ lẹ na dọ eyin ewọ dọho hẹ Jesu to gbangba. Jesu nọ diọ tito etọn eyin e biọ domọ; Nikodẹmi wá e dè to zánmẹ​—to fie dẹn do gbẹtọgun lọ. (Joh. 3:1, 2) Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn kandai ehelẹ mẹ? Visunnu Jiwheyẹwhe tọn nọ de whenu dovo nado hẹn yise mẹdevo lẹ tọn lodo. Be e ma jẹ dọ mílọsu ni nọ dovivẹnu nado basi gọyìpọn po plọnmẹ Biblu lẹ po hẹ jlodotọ lẹ ya?

12 E yọnbasi taun dọ wẹnlatọ yọyọ lẹ ni hẹn azọ́nyinyọnẹn yetọn pọnte dogọ taidi mẹplọntọ nugbo Biblu tọn eyin mí nọ wazọ́n dopọ hẹ yé to lizọnyizọn lọ mẹ. Mí sọgan gọalọna yé nado nọ hẹn mẹhe ma tlẹ do ojlo hia sọmọ lẹ do ayiha mẹ. Mí sọgan nọ basi oylọna wẹnlatọ yọyọ lẹ nado nọ hodo mí yì gọyìpọn po plọnmẹ Biblu lẹ po. Azọ́nplọnmẹ po tulinamẹ mọnkọtọn po na gọalọna wẹnlatọ he ma tindo numimọ sọmọ lẹ nado nọ doafọna ojlo he mẹdevo lẹ dohia bo nọ deanana plọnmẹ Biblu lẹ na yede. Yé nasọ plọn nado nọ sinyẹnlin bo nọ fahomẹ to lizọnyizọn lọ mẹ bo ma na nọ yawu jogbe.​—Gal. 5:22; pọ́n apotin lọ “ Linsinsinyẹn Yin Nujọnu.”

PLỌNAZỌ́N MẸYỌYỌ LẸ NADO NỌ YILIZỌN NA YISENỌ HATỌ LẸ

13, 14. (a) Etẹwẹ a plọn sọn apajlẹ mẹhe go Biblu donù he nọ basi avọ́sinsan do mẹdevo tamẹ lẹ tọn mẹ? (b) Aliho tẹlẹ mẹ wẹ a sọgan plọnazọ́n wẹnlatọ yọyọ lẹ po jọja lẹ po te nado nọ do owanyi hia mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yetọn lẹ po?

13 Kandai Biblu tọn lẹ dohia dọ lẹblanulọkẹyi wẹ e yin na mí nado nọ do “owanyi mẹmẹsunnu tọn” hia bosọ nọ yilizọn na ode awetọ. (Hia 1 Pita 1:22; Luku 22:24-27.) Visunnu Jiwheyẹwhe tọn ze nulẹpo jo kakajẹ ogbẹ̀ etọn ji nado yilizọn na mẹdevo lẹ. (Mat. 20:28) Dọlka “sù to azọ́n dagbe lẹ po nunina lẹblanu tọn” lẹ po mẹ. (Owalọ 9:36, 39) Malia, mẹmẹyọnnu de to Lomu “jẹtukla susu” do hagbẹ agun lọ tọn lẹ tamẹ. (Lom. 16:6) Nawẹ mí sọgan gọalọna mẹyọyọ lẹ nado mọdọ nujọnu wẹ e yin nado nọ gọalọna mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yetọn lẹ po gbọn?

Nọ plọnazọ́n mẹyọyọ lẹ nado nọ do owanyi hia yisenọ hatọ lẹ (Pọ́n hukan 13, 14)

14 Klistiani he whèwhín lẹ sọgan nọ biọ to mẹyọyọ lẹ si nado nọ hodo yé yì dla mẹhe to azọ̀njẹ po mẹhomẹ lẹ po pọ́n. Eyin e yọnbasi, mẹjitọ lẹ sọgan nọ hẹn ovi yetọn lẹ yì dlapọn mọnkọtọn lẹ. Mẹho agun tọn lẹ sọgan wazọ́n dopọ hẹ mẹdevo lẹ nado hẹn ẹn diun dọ mẹhomẹ vivẹ́ mítọn lẹ tindo núdùdù dagbe, podọ owhé yetọn lẹ yin jijlado. To aliho ehelẹ mẹ, jọja lẹ po mẹyọyọ lẹ po na plọn nado nọ do homẹdagbe hia mẹdevo lẹ. To lizọnyizọn lọ mẹ, mẹho agun tọn de nọ dla Kunnudetọ he nọ nọ̀ gbétatò he mẹ e to kunnude te lẹ pọ́n nado kàn jijọho yetọn sè. Gbọnmọ dali, mẹmẹsunnu jọja de he nọ saba hodo e mọdọ yè dona nọ do owanyi hia mẹhe to agun lọ mẹ lẹpo.​—Lom. 12:10.

15. Naegbọn e do yin nujọnu dọ mẹho lẹ ni nọ tindo ojlo to nukọnyiyi sunnu lẹ tọn mẹ to agun mẹ?

15 To whenue e yindọ sunnu lẹ wẹ Jehovah nọ yizan taidi mẹplọntọ lẹ to agun mẹ, nujọnu wẹ e yin dọ mẹmẹsunnu lẹ ni wleawuna nugopipe hodidọ tọn. Taidi mẹho agun tọn de, be a sọgan nọ dotoaina devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn de to whenue e to awuwlena hodidọ de ya? Po alọgọ towe po, e sọgan penugo nado hẹn azọ́nyinyọnẹn etọn taidi mẹplọntọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn pọnte dogọ.​—Nẹh. 8:8. [3]

16, 17. (a) Nawẹ Paulu do ojlo hia to nukọnyiyi Timoti tọn mẹ gbọn? (b) Nawẹ mẹho lẹ sọgan plọnazọ́n lẹngbọhọtọ sọgodo tọn lẹ ganji to agun mẹ gbọn?

16 Nuhudo lẹngbọhọtọ lẹ tọn to agun Klistiani tọn mẹ sù taun, podọ e na biọ dọ yè ni to azọ́nplọn mẹhe na hẹn azọngban enẹ di to sọgodo lẹ. Paulu na ayinamẹ titengbe de gando lehe azọ́nplọnmẹ enẹ sọgan yin nina do go to whenue e dọna Timoti dọmọ: “Hiẹ ovi ṣie, nọ to huhlọn mọyi to nukundagbe majẹhẹ he tin to Klisti Jesu mẹ; podọ nuhe hiẹ ko sè sọn dè e bọ mẹsusu ko yin kunnudetọ etọn lọ lẹ, ze onú ehelẹ do alọmẹ na omẹ nugbonọ lẹ, mẹhe to godo mẹ, na pegan mlẹnmlẹn nado plọn mẹdevo lẹ.” (2 Tim. 2:1, 2) Timoti plọnazọ́n gbọn azọ́nwiwa dopọ hẹ apọsteli mẹhomẹ lọ dali. Enẹgodo, Timoti yí nuhe e plọn sọn Paulu dè lẹ do yizan mẹ to lizọnyizọn etọn po adà sinsẹ̀nzọn wiwe lọ tọn devo lẹ po mẹ.​—2 Tim. 3:10-12.

17 Paulu ma yí nukunpẹvi do pọ́n azọ́npinplọn Timoti. E plan jọja lọ hẹn. (Owalọ 16:1-5) Mẹho agun tọn lẹ sọgan hodo apajlẹ Paulu tọn gbọn devizọnwatọ he pegan lẹ pinplan yì dlapọn lẹngbọhọtọ tọn lẹ dali eyin e yọnbasi. Gbọnmọ dali, mẹho lẹ na na dotẹnmẹ mẹmẹsunnu mọnkọtọn lẹ nado mọ mẹpinplọn, yise, homẹfa po owanyi he Klistiani nugopọntọ lẹ dona tindo po tlọlọ. Ehe nọ yidogọna azọ́nplọnmẹ lẹngbọhọtọ sọgodo tọn “lẹngbọpa Jiwheyẹwhe tọn” lẹ tọn.​—1 Pita 5:2.

NUJỌNU WẸ E YIN NADO PLỌNAZỌ́N MẸDEVO LẸ

18. Naegbọn azọ́npinplọn mẹdevo lẹ to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ dona yin nujọnu na mí?

18 Azọ́npinplọn mẹdevo lẹ yin nujọnu taun na nuhudo lẹ po dotẹnmẹ hundote lẹ po fọ́n bo to jijideji to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ wutu. Jesu po Paulu po ze apajlẹ dagbe dai na mí to adà ehe mẹ. Jehovah jlo dọ devizọnwatọ etọn egbezangbe tọn lẹ ni yin azọ́nplọn ganji nado hẹn azọ́ndenamẹ yẹwhehọluduta tọn yetọn lẹ di. Jiwheyẹwhe na mí lẹblanulọkẹyi lọ nado gọalọna mẹhe ma tindo numimọ sọmọ lẹ nado wleawuna nugopipe nado wazọ́n he nuhudo etọn tin to agun mẹ lẹ. Dile ninọmẹ aihọn lọ tọn fọ́n bo to yinylan deji bọ dotẹnmẹ hundote yọyọ lẹ to tintin nado dekunnu, nujọnu podọ onú niyaniya tọn wẹ azọ́nplọnmẹ mọnkọtọn yin.

19. Naegbọn a sọgan kudeji dọ vivẹnudido towe nado plọnazọ́n mẹdevo lẹ to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ ma na yin ovọ́?

19 Na nugbo tọn, e nọ biọ whenu po vivẹnudido po nado plọnazọ́n mẹdevo lẹ. Ṣigba Jehovah po Visunnu yiwanna etọn po na nọgodona mí bo na na mí nuyọnẹn nado plọnazọ́n mẹdevo lẹ. Mí na gọ́ na ayajẹ dile mí na mọ bọ mẹhe mí plọnazọ́n lẹ na to “azọ́n sinsinyẹn wà bo to kanván.” (1 Tim. 4:10) Humọ, mì gbọ mílọsu ni to nukọnyi to gbigbọ-liho to sinsẹ̀n-bibasi wiwe mítọn hlan Jehovah mẹ.

^ [1] (hukan 7tọ) Delẹ to nuhe ji Jesu dọhodo lẹ mẹ wẹ: (1) Nado nọ lá owẹ̀n he sọgbe lọ. (2) Nado nọ tindo pekọ to nuhe Jiwheyẹwhe wleawu etọn lẹ mẹ. (3) Ma nado nọ dọnnu hẹ whétọ lẹ. (4) Jidide do Jiwheyẹwhe go to nukundiọsọmẹtọ lẹ nukọn. (5) Ma nado dibu.

^ [2] (hukan 9tọ) Ayinamẹ dagbe lẹ tin to Mọaleyi sọn Wehọmẹ Lizọnyizọn Yẹwhehọluduta Tọn Mẹ, w. 62-64 gando lehe mí sọgan dọho hẹ gbẹtọ lẹ to lizọnyizọn lọ mẹ do go.

^ [3] (hukan 15tọ) Mọaleyi sọn Wehọmẹ Lizọnyizọn Yẹwhehọluduta Tọn Mẹw52-61 slẹ jẹhẹnu voovo he e nọ biọ nado na hodidọ dagbe de.