Mẹhe pé ede ji nọ yin mẹhe go yè gán dejido. Eyin yè de azọ́n de na ẹn, e nọ penukundego ganji bosọ nọ fó e do mẹwhenu.

Mahopọnna dọ ovi flinflin lẹ ma nọ do nugopipe sọmọ, yé gán jẹ pinplọn ji sọn pẹvi nado pé yede ji. Owe de dọmọ: “To whenue ovi lẹ do nudi osun 15, yé nọ jẹ nuhe mẹjitọ yetọn dọna yé lẹ wà ji, amọ́ bẹsọn osun 18, yé nọ jẹ nuhe mẹjitọ yetọn to wiwà lẹ wà ji.” Owe lọ sọ yidogọ dọ “to fisusu, mẹjitọ lẹ nọ jẹ azọ́n delẹ zọ́n ovi he do owhe atọ́n jẹ ṣinawe lẹ ji, bọ yé nọ jẹ alọgọ ji to whégbè-zọ́n delẹ mẹ.”—Parenting Without Borders.

To egbehe, jọja susu wẹ nọ tlọ́n mẹjitọ yetọn lẹ glọ, bosọ nọ lẹkọwa whégbè to nukọn mẹ, na yé ma nọ penugo nado penukundo yede go. To whedelẹnu, whẹwhinwhẹ́n lọ nọ yindọ yè ma ko plọn ovi lọ nado yọ́n akuẹ zan, nado penukundo whégbè go, kavi nado nọ didẹ nuhahun egbesọegbesọ tọn lẹ.

Enẹwutu, nuyọnẹnnu wẹ nado plọn ovi lẹ nado pé yede ji whẹpo yé nido whẹ́n. Owe de dọ dọ, “A dona ko plọn ovi towe nado pé ede ji whẹpo e nado do owhe 18 bo jẹ ede si.”—How to Raise an Adult.

De whégbè-zọ́n he e na nọ wà lẹ na ẹn.

AYINAMẸ BIBLU TỌN: “Ale tin to azọ́n sinsinyẹn wunmẹ lẹpo mẹ.”—Howhinwhẹn lẹ 14:23.

To jọwamọ-liho, ovi flinflin lẹ nọ jlo na gọalọna mẹjitọ yetọn lẹ. Enẹwutu, nọ de whégbè-zọ́n lẹ na ovi towe lẹ.

Mẹjitọ delẹ nọ whleawu nado wàmọ. Yé nọ lẹndọ na ovi lọ to wehọmẹ yì wutu, e ma na plọnwe ganji eyin emi nọ de whégbè-zọ́n lẹ na ẹn.

Amọ́, e nọ bọawuna ovi delẹ he nọ wà whégbè-zọ́n nado wazọ́n ganji to wehọmẹ, na whégbè-zọ́n lẹ wiwà nọ plọn yé dọ azọ́n yin nujọnu taun. Humọ, owe de dọ dọ, “Eyin mí ma nọ deazọ́nna ovi flinflin mítọn lẹ, enẹ nọ plọn yé dọ nado yilizọn namẹ ma yin nujọnu . . . Yé sọ nọ jẹ linlẹn ji dọ mẹdevo lẹ wẹ dona nọ yilizọn na yé.”—Parenting Without Borders.

Nuhe owe lọ dọ dohia dọ whégbè-zọ́n wiwà nọ plọn ovi lẹ nado nọ gọalọnamẹ kakati nado nọ donukun alọgọ bosọ nọ nanúmẹ kakati dọ yè ni nọ nanú yé. Whégbè-zọ́n lẹ wiwà nọ zọ́n bọ ovi lẹ  nọ mọdọ emi yọ́n-na-yizan to whẹndo mẹ, podọ enẹ nọ zọ́n bọ yé nọ jlo nado wà azọ́n he yin didena yé lẹ.

Plọn ovi towe nado nọ yigbena nuṣiwa etọn lẹ.

AYINAMẸ BIBLU TỌN: “Nọ dotoaina ayinamẹ bo nọ kẹalọyi mẹplọnlọ, na hiẹ nido yọnnuin to sọgodo.” —Howhinwhẹn lẹ 19:20.

Eyin ovi towe lẹ ṣinuwa—vlavo visunnu kavi viyọnnu towe wẹ hẹn onú mẹde tọn gble—ma whlá nuṣiwa lọ blo. Plọn ovi towe nado yigbena nuṣiwa etọn, ehe gán biọ dọ ni vẹvẹ bo tlẹ kàn ayiha nado jla nulọ do eyin e yọnbasi.

Eyin a plọn ovi towe lẹ ma nado nọ sisẹ́ nuṣiwa yetọn lẹ do mẹdevo lẹ ji, enẹ na gọalọna yé . . .

• nado nọ dọ nugbo bo yigbena nuṣiwa yetọn lẹ

• ma nado nọ dowhẹ mẹdevo lẹ

• ma nado nọ dín whẹjijọ

• nado nọ vẹvẹ eyin e biọ domọ