Mẹhe nọ ze ede whè nọ si mẹdevo lẹ. E ma nọ yigo, podọ e ma nọ donukun dọ mẹdevo lẹ ni yinuwa hẹ ẹ to aliho vonọtaun mẹ. Kakatimọ, mẹhe nọ ze ede whè nọ jlo nado wà dagbe na mẹdevo lẹ bo nọ jlo na plọnnu sọn yé dè.

Whedelẹnu, mẹlẹ nọ lẹndọ madogánnọ wẹ mẹhe nọ ze ede whè. Amọ́, nado dọ hójọhó, mẹdezewhè nọ gọalọnamẹ nado kẹalọyi nuṣiwa mẹtọn bo yọ́n nuhe yè gán wà po nuhe yè ma gán wà po.

• Mẹdezewhè nọ zọ́n bọ yè nọ jihọntọn. Owe de dọmọ: “Hú popolẹpo, e nọ bọawu nado jihọntọn hẹ mẹhe nọ ze yede whè lẹ.” Owe lọ sọ yidogọ dọ, “e nọ bọawuna mẹhe nọ ze yede whè lẹ nado dọhodopọ hẹ mẹdevo lẹ bo jihọntọn hẹ yé.”—The Narcissism Epidemic.

• Mẹdezewhè na wà dagbe na ovi towe eyin e whẹ́n. Eyin ovi towe nọ ze ede whè, e na wà dagbe na ẹn todin podọ to whenue e na whẹ́n, di apajlẹ to whenue e na wá to azọ́n dín. Doto Leonard Sax wlan dọmọ: “Eyin jọja de nọ mọ ede mẹ zẹjlẹgo, bo ma nọ yọ́n nuhe e gán wà po nuhe e ma gán wà lẹ po, e gán vẹawuna ẹn nado mọ azọ́n.” E sọ yidogọ dọmọ: “Amọ́, eyin jọja de nọ yí sọwhiwhe do dotoai nado yọ́n nuhe azọ́nmẹyimẹdotọ de to dindin to e si, e gán bọawuna ẹn nado mọ azọ́n.” *

Plọn ovi towe ma nado nọ mọ ede mẹ.

AYINAMẸ BIBLU TỌN: “Eyin mẹde lẹndọ emi yin nude to whenue ewọ ma yin nude, ede klọ wẹ e te.”—Galatianu lẹ 6:3.

• Dapana linlẹn ovọ́ lẹ dido do ahun mẹ na ovi towe. Hodidọ delẹ taidi “A gán yiaga jẹ fidepope to gbẹ̀mẹ” podọ “A gán lẹzun mẹjọmẹ to gbẹ̀mẹ” gán taidi tulinina yé, amọ́ nulẹ ma nọ saba wá yì domọ. E yọnbasi dọ nulẹ ni yì ganji na ovi towe lẹ eyin yé nọ nọ̀ jlẹkaji gando nuhe yé na wà lẹ go bosọ nọ dovivẹnu to gbẹ̀mẹ.

• Nọ pà ovi towe eyin e wà nudagbe de. Eyin a nọ dọna ovi towe poun dọ “a bi taun,” ehe ma na gọalọna ẹn nado ze ede whè. Kakatimọ, nọ dọ nuhewutu a do pà ẹ taun.

• Nọ na dogbó ovi towe gando Intẹnẹt yiyizan go. Mẹlẹ nọ saba jla nuhe yé yin to Intẹnẹt ji, enẹ wẹ nuhe yé yọ́n wà gọna nuhe yé ko wà lẹ, ehe ma ka nọ do mẹdezewhè hia paali.

•   Plọn ovi towe nado nọ yawu vẹvẹ. Nọ gọalọna ovi towe nado nọ mọ fie e ṣinuwa te bo yigbe etọn.

Plọn ovi towe nado nọ do pinpẹn nutọn hia.

AYINAMẸ BIBLU TỌN: “Mì nisọ nọ dopẹ́.”—Kolosinu lẹ 3:15.

• Ni nọ yọ́n pinpẹn nudida lẹ tọn. Ovi lẹ dona nọ yọ́n pinpẹn nuhe yin didá lẹ tọn bo dona yọnẹn dọ mí do hudo yetọn nado nọgbẹ̀. Mí do hudo jẹhọn, osin, po núdùdù po tọn. Yí apajlẹ enẹlẹ zan nado plọn ovi towe nado nọ do pinpẹn nutọn hia na onú jiawu he yin didá do aihọn lọ mẹ lẹ.

• Ni nọ do pinpẹn nutọn hia mẹlẹ. Nọ dohia ovi towe dọ mẹlẹpo wẹ yọ́n nude wà hugan ẹn, enẹwutu kakati e na nọ whànwu mẹdevo lẹ, e gán nọ plọnnu sọn yé dè.

• Ni nọ dopẹ́. Plọn ovi towe nado nọ dọ “a wanu” sọn ahun mẹ, e ma yin sọn nùmẹ poun. Pinpẹn nutọn didohia nọ gọalọna mí nado plọn mẹdezewhè.

Plọn ovi towe dọ eyin yè wà dagbe na mẹdevo lẹ, yè nọ mọ ale yí.

AYINAMẸ BIBLU TỌN: “Mì nọ gbọn whiwhẹ dali pọ́n mẹdevo lẹ dọ yé yiaga hú mì, bo ma nọ ze ayidonugo do ale mẹdetiti tọn mìtọn lẹ kẹdẹ ji, ṣigba do ale mẹdevo lẹ tọn ji ga.”—Filipinu lẹ 2:3, 4.

• Plọn ovi towe nado nọ wà whégbè-zọ́n lẹ. Eyin a ma nọ dike bọ ovi towe nọ wà whégbè-zọ́n lẹ, e gán nọ lẹndọ emi ko hugan enẹlẹ. E dona nọ wà whégbè-zọ́n etọn lẹ whẹpo do yì daihun. Dohia ẹ dọ whégbè-zọ́n wiwà nọ hẹn ale wá na mẹdevo lẹ bọ yé na yọ́n pinpẹn etọn podọ e na zọ́n bọ yé na nọ si i.

• Plọn ovi towe dọ nujọnu wẹ nado nọ gọalọna mẹdevo lẹ. Eyin ovi de nọ gọalọnamẹ, enẹ na zọ́n bọ e na whèwhín. Enẹwutu, gọalọna ovi towe nado nọ doayi mẹhe to nuhudo mẹ lẹ go. Dọho hẹ ẹ do nuhe e gán wà nado gọalọna yé ji. Nọ pà ovi towe bo nọ na ẹn tuli eyin e wà dagbe na mẹdevo lẹ.