E Vẹawuna Mi Nado Diọ Pọndohlan He N’Tindo Gando Nusisọ́ po Aṣọ́dido po Go

DILE E YIN DIDỌ GBỌN EILEEN BRUMBAUGH DALI

N’YIN pinplọn whẹ́n to Ogbẹ́ Hohowhenu Tọn Mẹmẹsunnu Baptiste Allemagne Tọn lẹ Tọn (Old Order German Baptist Brethren) mẹ, yèdọ pipli sinsẹ̀n tọn de he yin nudopolọ hẹ pipli Amish po Mennonites lẹ po tọn. Ogbẹ́ ehe yin didoai to Allemagne to 1708, nado nọgodona whẹho nukleninọ to gbigbọ-liho tọn he yin yiylọdọ Piétisme. Owe de dọ dọ nuhe nọ dohiagona Piétisme wẹ “linlẹn lọ dọ gbẹtọvi lẹ do hudo wẹndagbe he gando Klisti go lọ tọn.” (The Encyclopedia of Religion) Na linlẹn enẹ wutu, ogbẹ́ lọ do mẹdehlan lẹ hlan otò voovo lẹ mẹ nado dọyẹwheho.

To 1719, pipli kleun de he Alexander Mack nọ nukọnna, wá lẹdo he yè nọ ylọ todin dọ Pennsylvanie mẹ, to États-Unis. Sọn whenẹnu, pipli devo he klan sọn yede go lẹ yin didoai. Dopodopo yetọn wẹ do zẹẹmẹ yetọn yetọn lẹ do nuplọnmẹ Alexander Mack tọn lẹ ji bo nọ nọgodona. Gbẹtọ 50 nkọ wẹ ṣọṣi pẹvi mítọn ehe bẹhẹn. Nuhe ji yè nọ saba zinnudo na mí sinsinyẹn wẹ nado nọ hia Biblu bo nọ nọgodona nudide ṣọṣi lọ tọn lẹ pẹkipẹki.

Sọn tọgbo ṣie lẹ whenu gbọ́n wẹ whẹndo ṣie ko nọ hodo nuyise po aliho gbẹninọ tọn ṣọṣi ehe tọn po. N’nọ e mẹ ga bo yí baptẹm to whenue n’do owhe 13. Sọn ovu gbọ́n wẹ yè plọn mi nado yise dọ e ma sọgbe nado tindo gbẹduhún, mọto-glelilẹ tọn, alokan, kavi etlẹ yin ladio kavi nudepope he mẹ miyọ́n lẹtliki tọn te kavi nado nọ zan onú mọnkọ lẹ. Míwu yọnnu he nọ yì ṣọṣi lọ lẹ nọ sọnú do jlẹkaji jẹ obá godo tọn mẹ, bo ma dona pà odà mítọn lẹ kavi gọ̀n nude ma ṣinyọndo ota. Sunnu he to mí mẹ lẹ nọ hlá ogbì yetọn lẹ. Mí nọ lẹndọ, ma nado yin apadewhe aihọn lọ tọn, mí dona dapana nusisọ́ he tọ́n to egbezangbe lẹ, aṣọ́dido na nukunmẹ mẹtọn kavi alọkẹ po kọnú po dido, bo nọ mọ onú ehelẹ di ylando awagundido tọn.

Yè plọn mí nado nọ na sisi Biblu sisosiso, bo nọ mọ ẹn di núdùdù gbigbọmẹ tọn mítọn. Jẹnukọnna afọnnu-núdùdù lẹpo, mí nọ pli do agbà ji bo nọ dotoaina Papa dile e to weta Biblu tọn de hia bosọ to zẹẹmẹ basi deji. Eyin e fó, mímẹpo nọ jẹklo bọ Papa nọ hodẹ̀. Enẹgodo, Mama nọ vọ́ Odẹ̀ Oklunọ tọn hò whlasusu. N’nọ to jejeji to whepoponu na sinsẹ̀n-bibasi afọnnu tọn mítọn lẹ, na whẹndo lọ blebu nọ pli dopọ bọ mí nọ lẹnayihamẹpọn do gbigbọnu lẹ ji.

Owhé mítọn tin to ogle de mẹ sẹpọ tòdaho Delphi tọn to Indiana, podọ mí nọ do omá gọna jinukun tẹnmẹ-tẹnmẹ lẹ. Mí nọ bẹ yé do osọ́ po osọ́-kẹkẹ lẹ po ji yì tòhomẹ, bọ to dọ́n mí nọ sà yé to alihogbó lẹ ji kavi sọn họndekọn jẹ họndekọn. Mí nọ mọdọ sinsẹ̀nzọn mítọn na Jiwheyẹwhe tọn bẹ azọ́n sinsinyẹn wiwà hẹn. Enẹwutu, mí nọ vánkan do azọ́n go taun, adavo Sẹgbe lẹ kẹdẹ, na to azán enẹ uwọ ji mí ma dona “wazọ́n sinsinyẹn” depope. Amọ́ to whedelẹnu, glezọ́n nọ wá miannukun na whẹndo mítọn taun, sọmọ bọ tito gbigbọmẹ tọn mítọn lẹ go titẹdo nọ vẹawu.

Alọwle po Whẹndo Po

To 1963, whenue n’do owhe 17, n’wlealọ hẹ James he yin hagbẹ ṣọṣi lọ tọn de ga. Tọgbo James tọn lẹ wẹ ko yin hagbẹ ṣọṣi Mẹmẹsunnu Hohowhenu Tọn lẹ tọn sọn odò gbọ́n. Mí omẹ awe lẹ jlo vẹkuvẹku nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe, bọ mí sọ kudeji dọ ṣọṣi mítọn kẹdẹ wẹ yin sinsẹ̀n nugbo lọ.

To 1975 mí ko tindo ovi ṣidopo, podọ to 1983 mí ji ovi mítọn ṣinawetọ he yin pòde lọ. Viyọnnu dopo gee he mí tindo nọ yin Rebecca, podọ ewọ wẹ ovi mítọn awetọ. Mí nọ wazọ́n sinsinyẹn, nọ dowéna akuẹ, bo nọ zan gbẹzan jlẹkaji tọn. Mí dovivẹnu nado plọn ovi mítọn lẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ, he mẹjitọ mílọsu tọn lẹ gọna mẹdevo he to sinsẹ̀n mítọn mẹ lẹ ko do dó ahun mítọn mẹ.

Ṣọṣi Mẹmẹsunnu Hohowhenu Tọn lẹ tọn lọ nọ na ayidonugo awusọhia gbonu tọn kavi aliho nusisọ́ tọn taun. Linlẹn mítọn wẹ yindọ, na yè ma gán mọnú yí ahun mẹde tọn mẹ wutu, aliho he mẹ mẹlọ sọnú te wẹ nọ do nuhe to ohò etọn mẹ hia. Enẹwutu, di apajlẹ, eyin hagbẹ ṣọṣi lọ tọn de doaṣọ́na odà etọn to aliho de mẹ gbau, yè gán mọdọ e to ede jlá wẹ kavi to awagundo. Eyin nukinkan he to avọ̀ he mẹde họ̀ go klo bo sọawuhia gbau, yè gán mọdọ awagundo mẹlọ te. To whedelẹnu, yè tlẹ nọ wá na ayidonugo whẹho aṣọ́ po nusisọ́ po tọn lẹ zẹ̀ nuplọnmẹ Owe-wiwe tọn lẹ go.

Nugbo lọ Mimọ to Gànpamẹ

Jei vivọnu owhe 1960 lẹ tọn, asu ṣie nọvi he nọ yin Jesse, he yin pinplọn whẹ́n to ṣọṣi Mẹmẹsunnu Hohowhenu Tọn lẹ tọn mẹ ga yin wiwle do gànpamẹ, na e gbẹ́ nado wà awhànzọ́n wutu. Whenue e to gànmẹ, e dukosọna Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ, bo mọdọ yelọsu kẹalọyi dọ alọdido to awhànfunfun mẹ jẹagọdo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ. (Isaia 2:4; Matiu 26:52) Jesse yiwanna hodọdopọ he e tindo hẹ Kunnudetọ lọ lẹ gando Biblu go, bosọ doayi jijọ dagbe yetọn lẹ go. Whenue e ko plọn Biblu hẹ yé na ojlẹ susu godo, e yí baptẹm taidi Kunnudetọ Jehovah tọn de—ehe ma vivi na depope mítọn.

Jesse dọhona asu ṣie gando nuhe e plọn lẹ go. E sọ nọ wà nulẹpo na vọkan Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn po Réveillez-Vous! po tọn nido nọ jẹ James si to gbesisọ mẹ. Dile James to owe ehelẹ hia, apàpà Biblu pinplọn tọn sọ́ ẹ taun dogọ. Na e ko do ojlo sinsinyẹn dai nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe, amọ́ nọ mọdọ e na vẹawu nado dọnsẹpọ ẹ wutu, e to gbesisọ mẹ nado kẹalọyi nudepope he na gọalọna ẹn nado dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe pẹkipẹki.

Mẹho ṣọṣi mítọn tọn lẹ nọ na mí tuli nado hia linlinwe he pipli Amish tọn po Mennonites lẹ tọn po zinjẹgbonu lẹ, gọna dehe pipli Mẹmẹsunnu Hohowhenu Tọn devo lẹ detọ́n lẹ, dile etlẹ yindọ mí nọ ylọ pipli sinsẹ̀n tọn enẹlẹ dọ apadewhe aihọn tọn. Amọ́, otọ́ ṣie tindo nuvẹun sinsinyẹn na Kunnudetọ lẹ. E ma kẹalọyi gbede dọ mí ni nọ hia vọkan Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn po Réveillez-Vous! po tọn lẹ. Enẹwutu, e ma yì na mi paali whenue n’mọ bọ James jẹ owe enẹlẹ hia ji. N’nọ hanú taun dọ e na tlọ biọ nuplọnmẹ lalo lẹ mẹ.

Amọ́, James wá jẹ ayihaawe do ji do nuyise ṣọṣi Mẹmẹsunnu Hohowhenu Tọn lẹ tọn delẹ go bo lẹndọ yé jẹagọdo nue Biblu plọnmẹ—titengbe nuplọnmẹ lọ dọ ylando wẹ e yin nado “wazọ́n sinsinyẹn” to Sẹgbe lẹ. Di apajlẹ, ṣọṣi lọ nọ plọnmẹ dọ e yin alọkẹyi dọ yè ni na osin-nùnù kanlin mẹtọn lẹ to Sẹgbe, amọ́ e ma yin alọkẹyi dọ yè ni họ̀n ogbé lẹ. Mẹho ṣọṣi lọ tọn lẹ ma penugo nado do wefọ Owe-wiwe tọn he ji osẹ́n yetọn enẹ sinai do hia ẹ. Vudevude, yẹnlọsu wá jẹ ayihaawe do ji do nuplọnmẹ mọnkọ lẹ go.

Na sọn whenu dindẹn die gbọ́n wẹ mí ko yise dọ ṣọṣi he Jiwheyẹwhe kẹalọyi lọ mẹ wẹ mí te bosọ yọ́n nuhe na gbò mí eyin mí tlọ́n e mẹ wutu, e vẹawuna mí nado sánkanna haṣinṣan mítọn hẹ pipli Mẹmẹsunnu Hohowhenu Tọn lẹ tọn lọ. Amọ́, ayihadawhẹnamẹnu mítọn ma na mí dotẹnmẹ nado gbọṣi sinsẹ̀n he e họnwun na mí dọ nuwiwa etọn lẹ jẹagọdo Biblu pete enẹ mẹ ba. Enẹwutu, to 1983 mí kanwe nado dọ whẹwhinwhẹ́n he wutu mí to tintọ́n sọn e mẹ lẹ bosọ biọ dọ wekanhlanmẹ mítọn ni yin hihia na pipli lọ pete. Mí yin didesẹ sọn pipli sinsẹ̀n tọn enẹ mẹ.

Sinsẹ̀n Nugbo lọ Dindinmọ

Enẹgodo, mí jẹ sinsẹ̀n nugbo lọ dín ji. Mí dindona sinsẹ̀n he nọ dọ nuhe sọgbe, bọ sinsẹ̀nvi etọn lẹ nọ wà nuhe yelọsu nọ plọn mẹdevo lẹ nado wà lẹ. Jẹnukọn whẹ́, mí zẹhù gbọn sinsẹ̀n depope he nọ nọgodona awhànfunfun ji. Mí gbẹ́ nọ do ojlo to sinsẹ̀n depope he ma nọ hodo pọndohlan egbezangbe tọn lẹ mẹ, na mí nọ mọdọ gbẹzan he bọawu gọna nusisọ́ he to jlẹkaji pete lẹ yin ohia sinsẹ̀n he ma yin apadewhe aihọn tọn de tọn. Sọn owhe 1983 jẹ 1985, mí dlú gbọn awà voovo otò lọ tọn lẹ ji, bo nọ to pipli sinsẹ̀n tọn dopodopo gbejepọn—Mennonites lẹ, Quakers lẹ, gọna pipli devo he nọ nọgodona linlẹn jlẹkajininọ mlẹnmlẹn tọn lẹ.

To ojlẹ enẹlẹ mẹ wẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ wá mí dè to ogle he mẹ owhé mítọn te, sẹpọ Camden, to Indiana. Mí nọ dotoaina yé, bo nọ biọ to yé si nado zan lẹdogbedevomẹ La Bible du roi Jacques tọn kẹdẹ. N’kẹalọyi gbemima Kunnudetọ lẹ tọn do whẹho awhànfunfun tọn ji. Etomọṣo, ohó yetọn nọ vẹ́ sisè na mi, na n’nọ lẹndọ eyin yé ma kẹalọyi dọ nusisọ́ do jlẹkaji jẹ obá godo tọn mẹ yin dandan nado dohia dọ yè ma yin apadewhe aihọn tọn, be yé ma yin sinsẹ̀n nugbo lọ. N’nọ mọdọ mẹhe nọ sọnú to aliho he gbọnvona mítọn mẹ lẹ to awagundo wẹ. Nuyise ṣie wẹ yindọ nutindo agbasa tọn lẹ nọ hẹnmẹ doawagun.

Asu ṣie James wá jẹ opli Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn yì ji to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ bo nọ plan visunnu mítọn lẹ sọyi. Homẹgble mi zẹjlẹgo. E nọ biọ to asi e nado zọnhẹ ẹ yì bọ n’nọ gbẹ́. To gbèdopo e wá dọ, “Eyin nuplọnmẹ yetọn delẹ ma tlẹ nọ jẹ towe ji, jaale bo gbẹ́ wá pọ́n lehe yé nọ yinuwahẹmẹ do poun.” Lehe yé nọ jọmẹ do ko whàn ewọ taun.

To godo mẹ, n’basi dide nado zọnhẹ ẹ yì, amọ́ bo na nọ aṣeji taun. N’biọ Plitẹnhọ Ahọluduta tọn lọ mẹ bo sọnú do jlẹkaji pete bosọ ṣinyọ́n gbakun yọnnu lẹ tọn de. Delẹ to visunnu mítọn lẹ mẹ zọ̀n afọ-vọ́ bo sọnú kleun de poun ga. Mahopọnna enẹ Kunnudetọ lọ lẹ dọnsẹpọ mí bo yinuwa hẹ mí po owanyi po. N’dọna dee dọ, ‘Mí gbọnvona yé, ṣogan yé yí mí po ahundopo po.’

Owanyi he yé dohia mí whàn mi sisosiso, etomọṣo gbemima he ji n’zọ̀n wá wẹ nado pọnnu poun. To hànjiji whenu, n’ma fọnṣite, mọ n’masọ ji ohàn yetọn lẹ. To vivọnu opli lọ tọn, n’kọ̀n kanbiọ lẹ kọnyìn yé ji gando nuwiwa yetọn he n’lẹndọ e ma sọgbe lẹ kavi nuhe wefọ tangan de zẹẹmẹdo go. Dile etlẹ yindọ n’ma yì bo gọwá na yé paali, dopodopo mẹhe n’kanhose lẹ tọn wẹ jọmẹ hẹ mi. Nue sọ jiawu na mi taun wẹ yindọ, n’kàn kanbiọ dopolọ sè omẹ voovo lẹ, bọ yemẹpo gblọn nudopolọ. To whedelẹnu, yé nọ kàn gblọndo yetọn lẹ do wema de ji, ehe gọalọna mi taun, na e nọ zọ́n bọ n’nọ wá vọ́ dogbapọnna whẹho lọ na dee to godo mẹ.

To ojlẹ alunlun owhe 1985 tọn mẹ, whẹndo mítọn yì plidopọ daho Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn de to tòdaho Memphis tọn mẹ, to Tennessee—nado pọ́n lehe e nọ yì do poun. James gbẹ́ tindo ogbì to agbakọ, bọ mí sọnú do jlẹkaji pete. To gbọjẹ-whenu adà dopodopo tọn, mẹlọ lẹ nọ to mí dè wá poun. Aliho he mẹ yé do owanyi hia mí, dọ̀n mí dogo bosọ yí mí te whàn mí sisosiso. Dopo-yinyin yetọn sọ yinuwado mí ji taun, na mahopọnna fidepope he mí yì opli yetọn de te, nuplọnmẹ dopolọ lẹ wẹ mí nọ sè.

Ojlo nujọnu tọn he Kunnudetọ lẹ dohia James whàn ẹn sọmọ bọ e kẹalọyi nado plọn Biblu hẹ yé. E nọ yí sọwhiwhe do gbadopọnna nulẹpo, na e jlo na hẹn ẹn diun dọ nue plọn e te lẹ sọgbe. (Owalọ lẹ 17:11; 1 Tẹsalonikanu lẹ 5:21) To nukọn mẹ, e họnwun na James uwọ dọ e ko mọ nugbo lọ. Amọ́ na yẹn tọn, n’ma ko yọ́n fie n’dona panta taun. N’jlo na wà nue sọgbe, ṣigba to ojlẹ dopolọ mẹ, n’ma jlo na doalọ to “nue to zòji lẹ” mẹ bo wá taidi “aihọnmẹnu” de. To bẹjẹeji he n’wá yigbe nado plọn Biblu hẹ Kunnudetọ lẹ, lẹdogbedevomẹ La Bible du Roi Jacques tọn ṣie po Biblu Lẹdogbedevomẹ Aihọn Yọyọ Tọn po wẹ n’nọ hẹn do akọ̀n ji. N’nọ yí sọwhiwhe do gbeje wefọ dopodopo pọ́n to lẹdogbedevomẹ Biblu tọn awe lọ lẹpo mẹ nado hẹn ẹn diun dọ yè ma to biblẹ mi.

Nuhe Wá Hẹn Mi Deji

Dile mí zindonukọn nado to nuplọn hẹ Kunnudetọ lẹ, mí wá mọnukunnujẹemẹ dọ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn, Jiwheyẹwhe dopo akàn wẹ, e ma yin yẹwhe atọ̀n-to-dopomẹ de, podọ dọ míwu gbẹtọ lẹ lọsu wẹ yin alindọn tlọlọ, bọ e ma yin nudevo he to mí mẹ bo ma nọ kú de. (Jenẹsisi 2:7; Deutelonomi 6:4; Ezekiẹli 18:4; 1 Kọlintinu lẹ 8:5, 6) Mí plọn ga dọ ‘zòmẹ’ ma yin nọtẹn miyọ́n yasanamẹ tọn de, amọ́ yọdò paa he mẹ gbẹtọvi he kú lẹpo nọ yin zizedo wẹ. (Jobu 14:13; Salmu lẹ 16:10; Yẹwhehodọtọ 9:5, 10; Owalọ lẹ 2:31) Nugbo he mí plọn gando zòmẹ go yin nukunnumọjẹnumẹ yọyọ ayidego tọn de, na ṣọṣi Mẹmẹsunnu Hohowhenu Tọn lẹ tọn lọ ma gán kẹalọyi zẹẹmẹ enẹ pọ́n.

Etomọṣo, n’gbẹ́ nọ kanse dee eyin Kunnudetọ lẹ gán yin sinsẹ̀n nugbo lọ dódó, na n’nọ lẹndọ yé gbẹ́ yin apadewhe aihọn tọn. Yé ma nọ zan gbẹzan “jlẹkajininọ jẹ obá godo tọn mẹ” tọn, he yẹn ka nọ mọ di dandannu de na Klistiani lẹ. To ojlẹ dopolọ mẹ, n’doayi e go dọ yé nọ setonuna gbedide Jesu tọn lọ nado lá wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn na gbẹtọ lẹpo. Enẹwutu, n’biọ bẹwlu mẹ!—Matiu 24:14; 28:19, 20.

To ojlẹ he ma bọawu paali enẹ mẹ, owanyi he Kunnudetọ lọ lẹ nọ dohia whàn mi bọ n’zindonukọn nado to awukọndopọ hẹ yé. Agun lọ blebu wẹ nọ dọ̀n whẹndo mítọn dogo. Lehe hagbẹ agun lọ tọn lẹ nọ wá dla mí pọ́n whẹwhẹ do—bo tlẹ nọ disa wá to whedelẹnu nado pọ́n mí poun, bo nọ na whẹjijọ dọ emi wá nado họ̀ yìnnọsìn kavi azìn to mí si wẹ—hẹn ẹn họnwun na mí dọ gbẹtọ homẹdagbenọ lẹ wẹ yé yin nugbo. Mahopọnna dọ Kunnudetọ tangan de wẹ nọ wá plọn Biblu hẹ mí to whégbè, Kunnudetọ he pò lẹ ma nọ pọ́n do enẹ go bo nọ gbọn olá na mí. Kakatimọ, whedepopenu he zọnlin hagbẹ agun lọ tọn de tọn gbọn owhé mítọn pá, yé nọ zẹ̀ gbọn mí dè janwẹ. Na nugbo tọn, mí nọ yí dotẹnmẹ hundote ehelẹ zan nado jẹakọ hẹ Kunnudetọ lẹ dogọ, podọ mí wá yọ́n pinpẹn owanyi gọna ojlo ahundopo tọn he yé nọ dohia mí tọn.

E ma yin Kunnudetọ he to agun he sẹpọ mí hugan mẹ lẹ kẹdẹ wẹ nọ do ojlo ahundopo tọn hia mí. To osaa he mẹ whẹho nusisọ́ po aṣọ́dido po tọn lọ gbẹ́ to ahunmẹduna mi te sinsinyẹn, Kay Briggs he yin Kunnudetọ de sọn agun lẹdo lọ tọn devo mẹ bo yiwanna nado nọ sọnú do jlẹkaji pete podọ ma nado nọ doaṣọ́ vonọtaun de na nukunmẹ etọn, wá mí dè to whégbè. N’voawu nado nọpọ́ hẹ ẹ taun bọ e sọ bọawuna mi nado dọhodopọ hẹ ẹ ganji. Enẹgodo to gbèdopo, mẹmẹsunnu Lewis Flora he yin pinplọn whẹ́n ga to sinsẹ̀n he nọ “tẹkudo jlẹkajininọ ji zẹjlẹgo” de mẹ, wá mí dè to whégbè. Whenue e pọ́n nukunta ṣie bo doayi e go dọ n’to bẹwlu mẹ gando nudide he n’dona bayi taun go, e do wekanhlanmẹ weda ao tọn de hlan mi nado miọnhomẹna mi. Homẹdagbe etọn yinuwado ji e sisosiso bọ dasin wayi do mi, podọ n’vọ́ wekanhlanmẹ etọn hia whlasusu.

N’biọ to Mẹmẹsunnu O’Dell he yin nugopọntọ tòmẹyitọ de si nado basi zẹẹmẹ Isaia 3:18-23 gọna 1 Pita 3:3, 4 tọn na mi. N’kanse e dọ: “Be wefọ ehelẹ ma to didohia dọ yè dona nọ sọnú do jlẹkaji jẹ obá godo tọn mẹ nado hẹn homẹhun Jiwheyẹwhe ya?” Nado hẹn mi lẹnnupọn, e kanse dọ: “Be nude ylan to e mẹ nado nọ ṣinyọ́n gbakun wẹ ya? Be oda biblá ylan wẹ ya?” To ṣọṣi Mẹmẹsunnu Hohowhenu Tọn lẹ tọn lọ mẹ, mí nọ blá oda na viyọnnu pẹvi mítọn lẹ, bọ yọnnu lẹ nọ ṣinyọ́n gbakun kavi sìn ota-blanú lẹ. N’wá mọdọ nuplọnmẹ ṣọṣi lọ tọn lẹ ma sọgbe, podọ homẹfa nugopọntọ tòmẹyitọ lọ tọn gọna lehe e jọmẹ hẹ mi do whàn mi taun.

Vudevude, n’jẹ kukudeji ji dọ nugbo lọ die, amọ́ nudevo he pò to tuklado mi taun wẹ nado yọnẹn eyin e sọgbe dọ yọnnu lẹ ni nọ pà oda yetọn. Mẹho agun tọn lẹ gọalọna mi nado mọnukunnujẹemẹ dọ oda yọnnu lẹpo tọn ma nọ wú jẹ obá dopolọ mẹ: mẹdelẹ tọn nọ nọ̀ glido, amọ́ mẹdevo lẹ tọn nọ wú bo nọ wá dite zẹjlẹgo. Be ehe dohia dọ oda yọnnu delẹ tọn sọgbe hú devo lẹ tọn wẹ ya? Yé sọ gọalọna mi nado mọdọ whẹho ayihadawhẹnamẹnu tọn wẹ nusisọ́ po aṣọ́dido po yin, bosọ na mi wema de he ji nudọnamẹ delẹ yin kinkando gandego nado hia to whégbè.

Mí Yinuwa Sọgbe hẹ Nue Plọn Mí Te

Mí dín pipli he nọ de sinsẹ́n dagbe tọ́n lọ kaka bo wá mọ ẹn. Jesu dọ dọ: “Gbọn ehe dali wẹ mẹlẹpo na yọnẹn dọ devi ṣie lẹ wẹ mì yin—eyin mì tindo owanyi to mìde ṣẹnṣẹn.” (Johanu 13:35) E họnwun na mí gblegede dọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ do owanyi nugbo hia. Amọ́, ojlẹ nudide sinsinyẹn tọn de wẹ ehe yin ga na ovi mítọn awe he ko whẹ́n hugan lẹ, Nathan po Rebecca po, na yé ko kẹalọyi ṣọṣi Mẹmẹsunnu Hohowhenu Tọn lẹ tọn lọ bo ko sọ yí baptẹm to e mẹ. To nukọn mẹ, yelọsu wá do ojlo to nugbo Biblu tọn he mí nọ má hẹ yé lẹ mẹ, podọ owanyi he Kunnudetọ lẹ nọ dohia sọ yinuwado yé ji.

Di apajlẹ, Rebecca ko nọ jlo dai nado tindo haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ Jiwheyẹwhe. Dẹ̀hiho hlan Jiwheyẹwhe wá bọawuna ẹn dogọ todin he e plọn dọ Ewọ ma nọ kàn do mẹde ji jẹnukọn gbẹzan he mẹlọ na wá zan kavi nue na yin sọgodo etọn. Rebecca sọ dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe dogọ whenue e wá mọnukunnujẹemẹ dọ Ewọ ma yin yẹwhe Atọ̀n-to-Dopomẹ he dablu de, amọ́ omẹ jọnun de wẹ ewọ, yèdọ mẹde he sin apajlẹ emi gán nọ hodo. (Efesunu lẹ 5:1) Homẹ etọn hùn nado yọnẹn dọ e gán nọ dọho hẹ Jiwheyẹwhe tlọlọ di họntọn de, bo ma to dandannu glọ nado nọ zan aliho hodidọ tọn hoho he yin yiyizan to lẹdogbedevomẹ La Bible du Roi Jacques tọn mẹ ba. To whenue e wá plọn aliho he mẹ Jiwheyẹwhe jlo dọ yè ni nọ hodẹ̀ te, gọna lẹndai jiawu etọn dọ gbẹtọvi lẹ ni nọgbẹ̀ kakadoi to aigba he na lẹzun paladisi lọ ji, e mọdọ din wẹ emi yọ́n Mẹdatọ emitọn bo do haṣinṣan de hẹ ẹ lo!—Salmu lẹ 37:29; Osọhia 21:3, 4.

Lẹblanulọkẹyi He Whẹndo lọ Blebu Tindo Lẹ

Yẹn po James po gọna ovi mítọn atọ́n he ko whẹ́n mẹho lẹpo, yèdọ Nathan, Rebecca, George, Daniel, po John po yí baptẹm taidi Kunnudetọ Jehovah tọn de to alunlun-sun owhe 1987 tọn mẹ. Harley wá yí baptẹm to 1989, podọ Simon to 1994. Mímẹpo to whẹndo mítọn mẹ wẹ ze míde jo pete nado wà azọ́n he Jesu Klisti degbena hodotọ etọn lẹ nado wà lọ, enẹ wẹ nado dọyẹwheho wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn.

Visunnu mítọn atọ́n he ko whẹ́n mẹho lẹ—Nathan, George, Daniel, John, po Harley po—gọna viyọnnu mítọn Rebecca—wẹ ko wà sinsẹ̀nzọn pọ́n to wekantẹn alahọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn to États-Unis. George ko to azọ́nwa to finẹ sọn owhe 14 die, podọ Simon lọsu he fó wepinplọn to wehọmẹ to 2001, ko lẹzun hagbẹ whẹndo Bẹtẹli tọn de. Visunnu mítọn lẹpo wẹ ko yin pipà, mẹdelẹ di mẹho agun tọn podọ mẹdevo lẹ di devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn to agun Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn mẹ. Asu ṣie lọsu sẹ̀n taidi mẹho to agun Thayer tọn mẹ to Missouri, podọ n’nọ hẹn alọnu ṣie ján taun to lizọnyizọn lọ mẹ.

Todin, mí ko do ovivi atọ̀n, enẹ wẹ Jessica, Latisha, po Caleb po, bọ homẹ mítọn hùn nado mọdọ mẹjitọ yetọn lẹ do owanyi na Jehovah do ahun yetọn mẹ sọn ovu whenu. Mímẹpo to whẹndo lọ mẹ wẹ e nọ vivi na taun dọ Jehovah dọ̀n mí wá ede dè bo ko gọalọna mí nado wá yọ́n pipli he tindo yinkọ etọn to ota lọ gbọn owanyi he yé nọ dohia dali.

Mẹdevo he to jijlo vẹkuvẹku nado hẹn homẹhun Jiwheyẹwhe lẹ sin onú nọ duahunmẹna mí taun, titengbe mẹhe pọndohlan lẹdo he mẹ yé whẹ́n te tọn lẹ yinuwado ayihadawhẹnamẹnu yetọn ji kakati ni yin pọndohlan Biblu tọn lẹ. Todido mítọn wẹ yindọ yelọsu na wá penugo nado duvivi ayajẹ he mílọsu to mimọyi to azọ́n sọn họndekọn jẹ họndekọn tọn mẹ lọ tọn, e ma yin po ajọnu he mí nọ sà dai lẹ po, amọ́ po wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po gọna dona jiawu he e na hẹnwa lẹ. Nukun ṣie lẹ nọ hlá dasin bọ n’nọ gọ́ na pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn eyin n’flin homẹfa gọna owanyi he mẹhe tindo yinkọ Jehovah tọn to ota ehelẹ dohia mí!

[Yẹdide]

Whenue n’do owhe ṣinawe, podọ whenue n’whẹ́n mẹho

[Yẹdide]

James, George, Harley, po Simon po sọnú do jlẹkaji pete

[Yẹdide]

Fọto ṣie he mẹ n’hẹn nue mí nọ sà lẹ jei ahimẹ te ehe sọawuhia to linlinwe lẹdo lọ tọn de mẹ

[Asisa Nudọnamẹ lẹ Tọn]

Journal and Courier, Lafayette, Indiana

[Yẹdide]

To pọmẹ hẹ whẹndo mítọn to egbehe