HOSỌ OPLỌN TỌN 33
Nọ Mọ Ayajẹ to Lẹblanulọkẹyi He A Tindo lẹ Mẹ
“E pọnte nado duvivi nuhe nukun mọ tọn hú nado to avìdla to godona ojlo mẹdetiti tọn lẹ.”—YẸWH. 6:9.
OHÀN 111 Nuhe Nọ Hẹn Mí Jaya Lẹ
BLADOPỌ *
1. Nawẹ mẹsusu lẹ to nuyiwa gbọn gando nuhudo he tin to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ lẹ go?
MÍ TINDO azọ́n susu nado wà dile titonu ehe to sisẹpọ vivọnu etọn. (Mat. 24:14; Luku 10:2; 1 Pita 5:2) Mímẹpo wẹ nọ jlo na sẹ̀n Jehovah to gigọ́ mẹ dile mí penugo do. Mẹsusu wẹ to adagblò na lizọnyizọn yetọn. Mẹdelẹ to linlẹn nado sẹ̀n taidi gbehosọnalitọ. Mẹdevo lẹ jlo na sẹ̀n to Bẹtẹli kavi doalọ to nọtẹn yẹwhehọluduta tọn lẹ gbigbá mẹ. Podọ, mẹmẹsunnu susu lẹ wẹ to vivẹnudo nado pegan taidi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn kavi mẹho agun tọn. (1 Tim. 3:1, 8) Lehe homẹ Jehovah tọn na ko nọ hùn do sọ nado mọ bọ omẹ etọn lẹ to gbigbọ mẹdezejo tọn ehe dohia!—Salm. 110:3; Isa. 6:8.
2. Nawẹ mí gán nọ yinuwa gbọn eyin mí ma jẹ yanwle gbigbọmẹ tọn mítọn delẹ kọ̀n?
2 Amọ́, mí gán jẹ gbigbọjọ ji eyin ojlẹ susu ko juwayi bọ mí ma ko jẹ yanwle gbigbọmẹ tọn mítọn delẹ kọ̀n. Kavi mí gán jẹflumẹ, na mí ma gán sọ mọ lẹblanulọkẹyi delẹ ba, na owhe kavi ninọmẹ devo lẹ wutu. (Howh. 13:12) Nue jọ do Melissa * go niyẹn. E na ko jlo nado sẹ̀n to Bẹtẹli kavi nado yì Wehọmẹ Wẹndagbe-Jlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn, amọ́ e dọmọ: “N’ko zẹ̀ owhe lọ go. Odlọ poun wẹ lẹblanulọkẹyi enẹlẹ yin na mi din. To whedelẹnu, n’nọ jẹflumẹ.”
3. Afọdide tẹlẹ wẹ e biọ dọ mẹdelẹ ni ze nado pegan na lẹblanulọkẹyi lẹ?
3 E gán biọ dọ jọja he to jogún-jogún delẹ ni whèwhín bo wleawuna jẹhẹnu delẹ whẹpo do pegan na lẹblanulọkẹyi devo lẹ. To alọ de mẹ, yé gán yọnnuin ganji, bikan, bosọ do ojlo vẹkuvẹku; to alọ devo mẹ, e gán biọ dọ yé ni plọn nado nọ fahomẹ bo nọ penukundo azọ́n he yin didena yé lẹ go po sọwhiwhe po kavi nọ na mẹdevo lẹ sisi. Eyin a nọ na ayidonugo jẹhẹnu he yin dandan tọn enẹlẹ, a gán mọ lẹblanulọkẹyi sinsẹ̀nzọn tọn de yí to whenue a ma donukun etọn te paali. Lẹnnupọndo apajlẹ Nick tọn ji. Whenue e do owhe 20, e jẹflumẹ taun, na e ma yin pipà di devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn de wutu. E dọmọ: “N’mọdọ nudelẹ gbẹ́ pò he ji n’dona wazọ́n do.” Amọ́, Nick ma hònúpla. E penukundo lẹblanulọkẹyi he e ko tindo lẹ go ganji. To alọnu, e to sinsẹ̀n taidi hagbẹ Wedegbẹ́ Alahọ tọn.
4. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?
4 Be a gbọjọ, na a ma ko jẹ yanwle gbigbọmẹ tọn de kọ̀n wutu wẹ ya? Eyin mọ wẹ, dọ numọtolanmẹ towe lẹ na Jehovah. (Salm. 37:5-7) Humọ, kàn ayinamẹ sè mẹmẹsunnu numimọnọ lẹ gando lehe a gán hẹn sinsẹ̀nzọn towe na Jiwheyẹwhe pọnte do go, enẹgodo dovivẹnu nado yí ayinamẹ yetọn lẹ do yizan mẹ. Eyin a wàmọ, a gán mọ lẹblanulọkẹyi enẹ yí kavi jẹ yanwle enẹ kọ̀n. Amọ́, dile e yindo na Melissa he go mí donù wayi, vlavo e gán nọma yọnbayi todin nado mọ lẹblanulọkẹyi he a do ojlo na de yí. Eyin mọ wẹ, nawẹ a gán hẹn ayajẹ towe go gbọn? Nado mọ gblọndo kanbiọ enẹ tọn, hosọ ehe na gbadopọnna (1) nuhe gán na we ayajẹ, (2) lehe a gán tindo ayajẹ dogọ do, podọ (3) yanwle he gán yidogọna ayajẹ towe lẹ.
NUHE GÁN NA WE AYAJẸ
5. Nado do ayajẹ, etẹ ji wẹ mí dona nọ ze ayiha do? (Yẹwhehodọtọ 6:9)
5 Dile Yẹwhehodọtọ 6:9 dohia do, mí gán mọ ayajẹ eyin mí dín in to fi dagbe lọ. (Hia.) Mẹhe nọ duvivi “nuhe nukun mọ” tọn, nọ yọ́n pinpẹn nuhe e do tọn, taidi ninọmẹ etọn alọnu tọn lẹ. Amọ́, mẹhe nọ to avìdla to godona ojlo ede tọn lẹ, nọ to nuhe go e ma pé lẹ jlo mapote. Enẹwutu, etẹwẹ yin nuplọnmẹ lọ na mí? Nado do ayajẹ, mí dona nọ ze ayiha do nuhe mí tindo po yanwle he kọ̀n mí gán jẹ sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe lẹ po ji.
6. Apajlẹ tẹwẹ mí na gbadopọnna todin, podọ etẹwẹ mí na na ayidonugo?
6 Be e yọnbayi nugbonugbo nado do pekọ to nuhe a ko tindo lẹ mẹ ya? To popolẹpo mẹ dile ojlẹ to yìyì, jọwamọnu wẹ e yin nado nọ doafọna yanwle yọyọ lẹ. Etomọṣo, mí gán do pekọ. Mí gán duvivi ‘nuhe nukun mítọn mọ’ lẹ tọn. Nawẹ mí gán wàmọ gbọn? Nado yọnẹn, mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ talẹnti lẹ tọn he Jesu na to Matiu 25:14-30 mẹ. To apajlẹ lọ mẹ, mí na na ayidonugo lehe mí gán tindo ayajẹ to ninọmẹ mítọn alọnu tọn mẹ do, gọna lehe mí tlẹ gán sọ hẹn ayajẹ enẹ jideji do.
LEHE A GÁN TINDO AYAJẸ DOGỌ DO
7. Bayi bladopọ apajlẹ talẹnti lẹ tọn he Jesu na tọn.
7 To apajlẹ lọ mẹ, dawe de jlo na tọ́nwhẹ̀n. Whẹpo e nido yì, e ylọ afanumẹ etọn lẹ bo na dopodopo yetọn talẹnti lẹ nado yí do wàjọ. * Po nugopipe dopodopo yetọn tọn po to ayiha mẹ, e na talẹnti atọ́n afanumẹ de, awe devo podọ dopo afanumẹ atọ̀ntọ. Afanumẹ awe tintan lẹ yí talẹnti yetọn zan ganji. Amọ́, afanumẹ atọ̀ntọ lọ ma yí talẹnti he e mọyi lọ do wà nude, podọ ogán etọn wá yàn ẹn sọn azọ́n mẹ.
8. Naegbọn homẹ afanumẹ tintan he yin nùdego to apajlẹ lọ mẹ tọn gán ko hùn?
8 Homẹ afanumẹ tintan lọ tọn dona ko hùn taun dọ ogán etọn ze talẹnti atọ́n do alọmẹ na ẹn. Akuẹ ehe ma whè paali, podọ e do obá he mẹ ogán lọ dejidego jẹ hia! Amọ́, etẹwẹ dogbọn afanumẹ awetọ lọ dali? E gán ko jẹflumẹ, na e ma mọ talẹnti sọha dopolọ yí taidi afanumẹ tintan lọ wutu. Amọ́, nawẹ e yinuwa gbọn?
Etẹlẹ wẹ mí gán plọn sọn afanumẹ awetọ he yin nùdego to apajlẹ Jesu tọn mẹ lọ dè? (1) E mọ talẹnti awe yí sọn ogán etọn dè. (2) E wazọ́n sinsinyẹn nado dín akuẹ susu dogọ na ogán etọn. (3) E hẹn talẹnti awe ogán etọn tọn lẹ zun ẹnẹ (Pọ́n hukan 9-11tọ)
9. Etẹwẹ Jesu ma dọ gando afanumẹ awetọ lọ go? (Matiu 25:22, 23)
9 Hia Matiu 25:22, 23. Jesu ma dọ dọ afanumẹ awetọ lọ gblehomẹ kavi jẹ adidu ji, na talẹnti awe poun wẹ yè ze na ẹn wutu gba. Podọ, Jesu ma dọ dọ afanumẹ lọ wule bo dọ dọ, ‘Be nue n’mọyi lẹpo ján die a? Nugopipe dopolọ wẹ yẹn po afanumẹ tintan he yè na talẹnti atọ́n lọ po ka tindo sin! Eyin ogán ṣie mọdọ n’ma yin azọ́nwatọ dagbe, ma bo gbọ bo kùndò bo bẹ talẹnti awe lọ lẹ demẹ bo pannukọn azọ́n ṣie bo.’
10. Etẹwẹ afanumẹ awetọ lọ yí talẹnti etọn lẹ do wà?
10 Taidi afanumẹ tintan lọ, afanumẹ awetọ lọ ylọ azọngban he yin zize na ẹn dọ nujọnu, bo dovivẹnu nado wadevizọn na ogán etọn. Taidi kọdetọn de, e hẹn talẹnti awe he yin zize na ẹn lẹ zun ẹnẹ. Azọ́n sinsinyẹn afanumẹ ehe tọn yin ahọsuna susugege. Gbọnvona dọ homẹ ogán etọn tọn hùn, e sọ mọdọ afanumẹ ehe jẹ nado penukundo azọngban devo lẹ go dogọ!
11. Nawẹ mí gán yidogọna ayajẹ mítọn gbọn?
11 Mọdopolọ, mí gán yidogọna ayajẹ mítọn, eyin mí nọ vánkan to nudepope he yin didena mí to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ kọ̀n. Nọ ‘hẹn alọnu towe ján petepete’ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ, bosọ nọ ze dewe jo mlẹnmlẹn na nuwiwa agun lọ tọn lẹ. (Owalọ 18:5; Heb. 10:24, 25) Nọ wleawu whẹpo do yì opli lẹ po yanwle lọ po nado na gblọndo mẹjlọdote tọn lẹ. Nọ ylọ azọ́n depope he yin didena we to opli osẹ ṣẹnṣẹn tọn ji dọ nujọnu. Eyin yè biọ to asi we nado gọalọ to azọ́n de mẹ to agun lọ mẹ, nọ wá do gànmẹ bosọ yin mẹhe go yè gán dejido. Ma nọ pọ́n azọ́n depope he yin didena we hlan taidi whenu hẹngu blo. Nọ dovivẹnu nado hẹn azọ́nyinyọnẹn towe pọnte. (Howh. 22:29) Dile a to vivẹnudo to nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ po azọ́ndenamẹ lẹ po mẹ sọ, mọ wẹ a na yawu yinukọn do niyẹn, podọ a nasọ do ayajẹ susu. (Gal. 6:4) E nasọ bọawuna we dogọ nado nọ jaya hẹ mẹdevo lẹ whenue yé mọ lẹblanulọkẹyi he a na ko jlo nado mọyi de yí.—Lom. 12:15; Gal. 5:26.
12. Afọdide tẹlẹ wẹ Kunnudetọ awe delẹ ze nado yidogọna ayajẹ yetọn?
12 Be a flin Melissa, yèdọ mẹmẹyọnnu he jlo nado sẹ̀n to Bẹtẹli kavi yì Wehọmẹ Wẹndagbe-Jlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn lọ ya? Dile etlẹ yindọ ojlo etọn enẹlẹ ma mọ hẹndi, e dọmọ: “N’nọ dovivẹnu nado wà susu to sinsẹ̀nzọn gbehosọnalitọ tọn ṣie mẹ, podọ nado do mahẹ to adà etọn lẹpo mẹ. Enẹ ko hẹn ayajẹ daho wá na mi.” Podọ, nawẹ Nick duto gbigbọjọ ji gbọn whenue e ma yin pipà taidi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn de? E dọmọ: “N’na ayidonugo lẹblanulọkẹyi he n’tindo lẹ, enẹ wẹ nado nọ do mahẹ to lizọnyizọn lọ mẹ bo nọ na gblọndo tulinamẹ tọn lẹ to opli lẹ ji. N’sọ doalọwemẹ na sinsẹ̀nzọn Bẹtẹli tọn, podọ to owhe he bọdego tlolo mẹ, n’yin oylọ-bayina.”
13. Etẹwẹ na yin kọdetọn lọ eyin a nọ ze dewe jo mlẹnmlẹn to azọ́ndenamẹ he a tindo to alọnu lẹ mẹ? (Yẹwhehodọtọ 2:24)
13 Eyin a nọ ze dewe jo mlẹnmlẹn to azọ́ndenamẹ he a tindo todin lẹ mẹ, be a na mọ azọngban devo lẹ yí to nukọn mẹ ya? E gán yinmọ, dile e yindo na Nick. Amọ́, eyin e ma wá yì domọ, taidi Melissa a gán gbẹ́ yidogọna ayajẹ towe, bosọ do pekọ nujọnu tọn to nue wà a te mẹ. (Hia Yẹwhehodọtọ 2:24.) Humọ, ayihaawe ma tin dọ a na tindo ayajẹ susu to yinyọnẹn mẹ dọ vivẹnudido towe lẹ nọ hẹn homẹ Ogán mítọn Jesu Klisti tọn hùn.
YANWLE HE GÁN YIDOGỌNA AYAJẸ MÍTỌN LẸ
14. Etẹwẹ mí dona hẹn do ayiha mẹ gando yanwle gbigbọmẹ tọn mítọn lẹ go?
14 Be ayiha zizedo azọ́ndenamẹ mítọn dintọn lẹ ji zẹẹmẹdo dọ mí ma dona sọ dín aliho lẹ nado gbloada na sinsẹ̀nzọn mítọn na Jehovah wẹ a? Paali! Mí dona nọ ze yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ dai, he na gọalọna mí nado to vivẹnudo zọnmii nado do kọdetọn dagbe to lizọnyizọn lọ mẹ, bosọ gọalọna mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po. Ehe na pà mí eyin mí gbọn nuyọnẹn po dogbó míde tọn yinyọnẹn po dali na ayidonugo lizọnyiyi na mẹdevo lẹ kakati nado nọ ze ayiha do míde ji.—Howh. 11:2; Owalọ 20:35.
15. Etẹwẹ yin delẹ to yanwle he gán yidogọna ayajẹ towe lẹ mẹ?
15 Yanwle tẹlẹ wẹ a gán zedai na dewe? Biọ to Jehovah si dọ ni gọalọna we nado yọ́n yanwle he kọ̀n a gán jẹ lẹ. (Howh. 16:3; Jak. 1:5) Be a gán doafọna dopo to yanwle he yin nùdego to hukan tintan hosọ ehe tọn mẹ lẹ mẹ, enẹ wẹ nado bayi gbehosọnalitọ alọgọtọ tọn kavi whepoponu tọn, nado sẹ̀n to Bẹtẹli kavi doalọ to nọtẹn yẹwhehọluduta tọn lẹ gbigbá mẹ ya? Kavi vlavo a do nugopipe lọ nado plọn ogbè yọyọ de bo dọyẹwheho na mẹsusu dogọ kavi tlẹ gbloada na yẹwhehodidọ to jonọ-gbéji. A gán yọ́n nuhe delẹ to yanwle ehelẹ mẹ bẹhẹn dogọ eyin a gbadopọnna weta 10tọ owe lọ Mí Yin Tito-Basina Nado Wà Ojlo Jehovah Tọn, podọ eyin a dọho hẹ mẹho agun tọn towe lẹ. * Dile a to vivẹnudo nado jẹ yanwle enẹlẹ kọ̀n, nukọnyiyi towe na họnwun podọ ayajẹ towe nasọ jideji.
16. Etẹwẹ a gán wà eyin to alọnu a ma gán jẹ yanwle tangan de kọ̀n?
16 Amọ́, etẹwẹ lo eyin to alọnu a ma gán jẹ yanwle he yin nùdego wayi lẹ de kọ̀n? Aṣli lọ wẹ nado ze yanwle devo de dai, enẹ wẹ dehe kọ̀n a gán jẹ sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe. Lẹnnupọndo dotẹnmẹ hundote he bọdego ehelẹ ji.
Etẹwẹ yin dopo to yanwle he kọ̀n a gán jẹ lẹ mẹ? (Pọ́n hukan 17tọ) *
17. Sọgbe hẹ 1 Timoti 4:13, 15, nawẹ mẹmẹsunnu de gán dovivẹnu nado yin mẹplọntọ dagbe gbọn?
17 Hia 1 Timoti 4:13, 15. Eyin mẹmẹsunnu de wẹ a yin, a gán dovivẹnu nado hẹn nugopipe hodidọ po mẹpinplọn tọn towe po pọnte. Etẹwutu? Na eyin a nọ “jo dewe na” wehihia, hodidọ po mẹpinplọn po, a na yin dona de na hosetọ towe lẹ. Yí do bayi yanwle nado gbadopọnna jẹhẹnu hodidọ tọn he to alọnuwe lọ Jo Dewe Na Wehihia po Mẹpinplọn Po mẹ lẹ dopodopo bosọ yí yé do yizan mẹ. Nọ plọn jẹhẹnu dopodopo bo nọ bayi zepọn yetọn to whégbè, bosọ dovivẹnu nado yí yé zan to azọ́ndenamẹ hodidọ tọn towe lẹ mẹ. Nọ kàn ayinamẹ biọ ayinamẹtọ alọgọtọ kavi mẹho agun tọn devo he “nọ wazọ́n sinsinyẹn to hodidọ po mẹpinplọn po mẹ lẹ.” * (1 Tim. 5:17) Dovivẹnu nado mọnukunnujẹ nupinplọn alọnuwe lọ tọn lẹ mẹ, bosọ gọalọna hosetọ towe lẹ na yé nido hẹn yise yetọn lodo kavi whàn yé nado yinuwa. Gbọnmọ dali, a na yidogọna ayajẹ yetọn po towe po.
Etẹwẹ yin dopo to yanwle he kọ̀n a gán jẹ lẹ mẹ? (Pọ́n hukan 18tọ) *
18. Etẹwẹ gán gọalọna mí nado jẹ yanwle lẹ kọ̀n to lizọnyizọn mítọn mẹ?
18 Mímẹpo wẹ yin azọ́ndena nado dọyẹwheho bo hẹn gbẹtọ lẹ zun devi. (Mat. 28:19, 20; Lom. 10:14) Be a na jlo nado hẹn azọ́nyinyọnẹn towe pọnte to azọ́n titengbe ehe mẹ ya? Nọ ze yanwle tangan lẹ dai dile a to nuhe a plọn to alọnuwe lọ Mẹpinplọn mẹ lẹ yí do yizan mẹ. A gán mọ ayinamẹ yọ́n-na-yizan devo lẹ to Nuplọnwe Opli Gbẹzan po Lizọnyizọn Mítọn po Tọn gọna nuzedonukọnnamẹ video tọn he nọ yin didohia to opli osẹ ṣẹnṣẹn tọn ji lẹ mẹ. Nọ tẹ́n nuzedonukọnnamẹ voovo lẹ pọ́n nado yọ́n dehe na wazọ́n hugan. Eyin a hodo ayinamẹ ehelẹ, ayihaawe ma tin dọ a na do numimọ ayajẹ mayọnjlẹ he lizọnyizọnwatọ Klistiani he yin azọ́nyọnẹntọ de nọ tindo tọn.—2 Tim. 4:5.
Etẹwẹ yin dopo to yanwle he kọ̀n a gán jẹ lẹ mẹ? (Pọ́n hukan 19tọ) *
19. Nawẹ a gán wleawuna jẹhẹnu Klistiani tọn lẹ gbọn?
19 Whenue a to nulẹnpọn do yanwle he a na zedai lẹ ji, ma yí nukunpẹvi do pọ́n yanwle he yin nujọnu hugan lọ blo, enẹ wẹ awuwiwlena jẹhẹnu Klistiani tọn lẹ. (Gal. 5:22, 23; Kol. 3:12; 2 Pita 1:5-8) Nawẹ e gán pà we gbọn? Mí ni dọ dọ a jlo na wleawuna yise he dolido de. A gán hia hosọ delẹ to owe mítọn lẹ mẹ he na ayinamẹ yọ́n-na-yizan lẹ gando lehe a gán hẹn yise towe lodo do go. Matin ayihaawe, a na mọaleyi eyin a pọ́n adà Televiziọn JW® tọn de he dọhodo lehe mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po do yise ayidego tọn hia to whlepọn voovo lẹ mẹ do ji. Enẹgodo, lẹnnupọndo aliho he mẹ a gán hodo apajlẹ yise yetọn tọn to gbẹzan towe titi mẹ do ji.
20. Nawẹ mí gán yidogọna ayajẹ mítọn bo de flumẹjijẹ pò gbọn?
20 Ayihaawe ma tin dọ mímẹpo wẹ nọ jlo na wà susu dogọ na Jehovah hugan lehe mí to wiwà do to alọnu. To aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ, mí na penugo nado sẹ̀n ẹn to gigọ́ mẹ. Todin whẹ́, mí gán yidogọna ayajẹ mítọn bo de flumẹjijẹ mítọn pò, eyin mí nọ yí dotẹnmẹ he hundote na mí lẹpo zan. Hú popolẹpo, mí na na gbégbò po pipà po Jehovah, yèdọ “Jiwheyẹwhe ayajẹnọ” mítọn. (1 Tim. 1:11) Enẹwutu, mì gbọ mí ni nọ mọ ayajẹ to lẹblanulọkẹyi he mí tindo lẹ mẹ!
OHÀN 82 “Mì Dike Hinhọ́n Mìtọn Ni Họnwun”
^ par. 5 Mí yiwanna Jehovah taun, podọ mí nọ jlo na wà nuhe go mí pé lẹpo to sinsẹ̀nzọn etọn mẹ. Po ehe po to ayiha mẹ, mí gán jlo nado gbloada na lizọnyizọn mítọn kavi pegan na lẹblanulọkẹyi devo lẹ to agun mẹ. Amọ́, etẹwẹ lo eyin mahopọnna vivẹnudido mítọn lẹpo, mí ma penugo bo jẹ yanwle delẹ kọ̀n? Nawẹ mí gán do kọdetọn dagbe bo hẹn ayajẹ mítọn go gbọn? Mí na mọ gblọndo kanbiọ ehelẹ tọn to apajlẹ talẹnti lẹ tọn he Jesu na mẹ.
^ par. 2 Yinkọ delẹ ko yin didiọ.
^ par. 7 ZẸẸMẸ HOGBE DE TỌN: Talẹnti dopo nọ yì nudi azọ́nkuẹ owhe 20 tọn azọ́nwatọ paa de tọn.
^ par. 15 Mẹmẹsunnu lẹ yin tulina nado dovivẹnu bo pegan taidi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn po mẹho agun tọn lẹ po. Nado mọ nudọnamẹ dogọ gando nubiọtomẹsi lẹ go, pọ́n weta 5 po 6tọ po owe lọ Mí Yin Tito-Basina Nado Wà Ojlo Jehovah Tọn.
^ par. 17 ZẸẸMẸ HOGBE LẸ TỌN: Ayinamẹtọ alọgọtọ yin mẹho agun tọn de he yin azọ́ndena nado nọ na ayinamẹ nuglọ tọn devizọnwatọ po mẹho devo lẹ po to azọ́ndenamẹ hodidọ tọn de godo, eyin e biọ domọ.
^ par. 64 ZẸẸMẸ YẸDIDE TỌN: Nado jẹ yanwle etọn nado lẹzun mẹplọntọ dagbe de kọ̀n, mẹmẹsunnu de to dodinnanu bayi to owe mítọn lẹ mẹ.
^ par. 66 ZẸẸMẸ YẸDIDE TỌN: To whenue mẹmẹyọnnu de ko ze yanwle kunnudide mayin aṣa tọn dai godo, e to kalti jw.org tọn de zedonukọnna nawe de he to nusà na ẹn to núdùdù satẹn de.
^ par. 68 ZẸẸMẸ YẸDIDE TỌN: Na mẹmẹyọnnu de jlo na do alọtútlú hia dogọ wutu, e nanú sinsẹ̀n-basitọ hatọ de to whenue e ma donukun etọn te paali.
