1, 2. Naegbọn Jesu do yin tuklado?

TO AZÁN godo tọn he Jesu yizan to aigba ji lọ gbè, ewọ yin tuklado. To ojlẹ kleun de mẹ, sẹ́nhẹngbatọ lẹ na sayana ẹn bo na hù i to aliho kanyinylan tọn mẹ. Ṣigba, nuhe to ahunmẹduna Jesu sọ hugan okú etọn he to nukọn ja. Ewọ yiwanna Otọ́ etọn sisosiso bosọ jlo na hẹn homẹ etọn hùn. Jesu yọnẹn dọ eyin emi hẹn nugbonọ-yinyin go to whlepọn sinsinyẹn he to nukọnna emi lọ glọ, emi na gọalọ nado suwhẹna yinkọ Jehovah tọn. Jesu sọ yiwanna gbẹtọ lẹ podọ e yọnẹn dọ yé sọgan tindo todido nado nọgbẹ̀ kakadoi eyin emi dotana gbẹzan aigba ji tọn emitọn po kọdetọn dagbe po.

² Eyin Jesu tlẹ to ayimajai sinsinyẹn mẹ, e nọ tin to jijọho mẹ. E dọna apọsteli etọn lẹ dọ, “yẹn na mì jijọho ṣie.” (Joh. 14:27) E tindo “jijọho Jiwheyẹwhe tọn,” enẹ wẹ vivomẹninọ he mẹde nọ tindo eyin e do haṣinṣan họakuẹ de hẹ Jehovah. Jijọho enẹ zọ́n bọ Jesu vò sọn ayiha mẹ podọ sọn ahun mẹ.—Flp. 4:6, 7.

3. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?

³ E họnwun dọ depope mítọn ma na pehẹ kọgbidinamẹ he Jesu doakọnna nkọ lẹ gbede, amọ́ hodotọ Jesu tọn lẹpo wẹ na pehẹ whlepọn. (Mat. 16:24, 25; Joh. 15:20) Podọ taidi Jesu, mílọsu nọ yin tuklado to whedelẹnu. Nawẹ mí gán glọnalina magbọjẹ lẹ ma nado húagbọ́ mí bo hò jijọho ahun mẹ tọn mítọn yí gbọn? Mì gbọ mí ni gbadopọnna onú atọ̀n delẹ he Jesu wà to lizọnyizọn etọn whenu to aigba ji, bo pọ́n lehe mí sọgan hodo apajlẹ etọn do to whenue mí pannukọn whlepọn lẹ.

4. Po 1 Tẹsalonikanu lẹ 5:17 po to ayiha mẹ, na apajlẹ delẹ nado dohia dọ Jesu hodẹ̀ whlasusu to azán godo tọn he e yizan to aigba ji lọ gbè.

⁴ Hia 1 Tẹsalonikanu lẹ 5:17. Jesu hodẹ̀ whlasusu to azán godo tọn he e yizan to aigba ji lọ gblamẹ. To whenue e ze hùnwhẹ oflin okú etọn tọn dai, e hodẹ̀ do akla po ovẹn lọ po ji. (1 Kọl. 11:23-25) Whẹpo ewọ nido tọ́n sọn fie yé dù Juwayi lọ te, e hodẹ̀ po devi lẹ po. (Joh. 17:1-26) To whenue ewọ po devi lẹ po wá Osó Olivie tọn ji to ozán enẹ mẹ, e hodẹ̀ pludopludo. (Mat. 26:36-39, 42, 44) Podọ, hogbe godo tọn he Jesu yizan jẹnukọnna okú etọn lẹ yin hogbe odẹ̀ tọn lẹ. (Luku 23:46) To odẹ̀ Jesu tọn lẹ mẹ, e dọhona Jehovah gando nujijọ ayidego tọn he wá aimẹ to azán vonọtaun enẹ gbè lẹpo go.

5. Naegbọn adọgbigbo apọsteli lẹ tọn do depò?

⁵ Whẹwhinwhẹ́n devo he wutu Jesu penugo nado doakọnna whlepọn etọn wẹ yindọ e ganjẹ Otọ́ etọn go bo nọ hodẹ̀ hlan ẹn. Amọ́, apọsteli lẹ gboawupo nado sinyẹnlin to odẹ̀ mẹ to ozán enẹ mẹ. Taidi kọdetọn de, adọgbigbo yetọn depò to whenue yé pehẹ whlepọn. (Mat. 26:40, 41, 43, 45, 56) Whenue mí pehẹ whlepọn lẹ, mí na hẹn nugbonọ-yinyin go kiki eyin mí hodo apajlẹ Jesu tọn bo “nọ hodẹ̀ to whepoponu.” Etẹ go wẹ mí sọgan nọ hodẹ̀ gando?

6. Nawẹ yise na gọalọna mí nado gbọṣi jijọho mẹ gbọn?

⁶ Mí sọgan nọ hodẹ̀ dọ Jehovah ni “do yise yise ji na mí.” (Luku 17:5; Joh. 14:1) Mí do hudo yise tọn, na Satani na tẹ́n hodotọ Jesu tọn lẹpo pọ́n wutu. (Luku 22:31) Nawẹ yise na gọalọna mí nado gbọṣi jijọho mẹ etlẹ yin to whenue mí dona pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu debọdo-dego lẹ gbọn? To whenue mí ko wà nuhe go mí pé lẹpo sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe nado pehẹ whlepọn de, yise na whàn mí nado  jo whẹho lọ do alọmẹ na Jehovah. Na mí nọ deji dọ ewọ sọgan didẹ whẹho lẹ to aliho dagbe mẹ hugan lehe míwlẹ sọgan wà do wutu, mí nọ vò sọn ayiha po ahun mítọn po mẹ.—1 Pita 5:6, 7.

7. Etẹwẹ a plọn sọn nuhe Robert dọ lẹ mẹ?

⁷ Dẹ̀hiho nọ gọalọna mí nado hẹn jijọho ahun mẹ tọn mítọn go mahopọnna whlepọn depope. Lẹnnupọndo apajlẹ Robert tọn ji, yèdọ mẹho agun tọn nugbonọ de he do owhe 80 linlán todin. E dọmọ: “Ayinamẹ he to Filipinu lẹ 4:6, 7 mẹ ko gọalọna mi nado duto whlepọn susu lẹ ji to gbẹzan ṣie mẹ. N’pehẹ nuhahun akuẹzinzan tọn lẹ. Podọ, n’hẹn lẹblanulọkẹyi ṣie taidi mẹho agun tọn bu na ojlẹ de.” Etẹwẹ gọalọna Robert nado hẹn jijọho ahun mẹ tọn go? E dọmọ: “N’nọ hodẹ̀ tlolo he n’jẹ mimọ ji dọ n’do ayimajai. N’kudeji dọ lehe n’to dẹ̀ho vẹkuvẹku podọ whẹwhẹ sọ, mọ wẹ n’nọ tindo jijọho dogọ do niyẹn.”

8. Dile Johanu 8:29 dohia do, etẹwẹ yin whẹwhinwhẹ́n devo he wutu Jesu do tindo jijọho ahun mẹ tọn?

⁸ Hia Johanu 8:29. Etlẹ yin to whenue Jesu tin to homẹkẹn glọ, ewọ tindo jijọho ahun mẹ tọn, na e yọnẹn dọ emi to homẹ Otọ́ emitọn tọn hẹn hùn wutu. Ewọ setonu, to whenue e tlẹ vẹawuna ẹn nado wàmọ. E yiwanna Otọ́ etọn bo ze gbẹzan etọn blebu jo na Jehovah sinsẹ̀n. Whẹpo e do wá aigba ji, ewọ wẹ yin “azọ́nwatọgan” Jiwheyẹwhe tọn. (Howh. 8:30) Podọ, whenue ewọ to aigba ji, e nọ yí zohunhun do plọnnu mẹdevo lẹ gando Otọ́ etọn go. (Mat. 6:9; Joh. 5:17) Azọ́n enẹ hẹn ayajẹ daho wá na Jesu.—Joh. 4:34-36.

9. Nawẹ alọnu hinhẹn ján to lizọnyizọn lọ mẹ nọ gọalọna mí nado hẹn jijọho ahun mẹ tọn go gbọn?

 ⁹ Mí sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn gbọn tonusisena Jehovah gọna “[nususu tintindo] nado wà to azọ́n Oklunọ tọn mẹ to whepoponu” dali. (1 Kọl. 15:58) Eyin mí nọ ‘hẹn alọnu mítọn ján petepete’ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ, mí na penugo dogọ nado nọ tindo pọndohlan he sọgbe gando nuhahun mítọn lẹ go. (Owalọ 18:5) Di apajlẹ, mẹhe mí nọ dukosọna to lizọnyizọn lọ mẹ lẹ nọ pehẹ nuhahun he ylanhu mítọn lẹ. Etomọṣo, eyin yé wá plọn nado yiwanna Jehovah bo yí ayinamẹ etọn lẹ do yizan mẹ, gbẹzan yetọn nọ pọnte bọ yé nọ tindo ayajẹ dogọ. Whedepopenu he mí doayi enẹ go, mí nọ kudeji dogọ dọ Jehovah na penukundo mí go. Podọ, nujikudo enẹ nọ gọalọna mí nado hẹn jijọho ahun mẹ tọn mítọn go. Mẹmẹyọnnu de he ko diahi hẹ numọtolanmẹ sinsinyẹn nuvọ́nọ-yinyin po apọṣimẹ po tọn to gbẹzan etọn blebu mẹ mọ nugbo-yinyin ehe tọn. E dọmọ: “Eyin n’hẹn alọnu ṣie ján to lizọnyizọn lọ mẹ, n’nọ vò sọn ahun mẹ taun bo nọ do ayajẹ dogọ. N’lẹndọ nuhe zọ́n wẹ yindọ, eyin n’to lizọnyizọn lọ mẹ n’nọ tindo numọtolanmẹ lọ dọ n’dọnsẹpọ Jehovah pẹkipẹki.”

10. Etẹwẹ a plọn sọn nuhe Brenda dọ lẹ mẹ?

¹⁰ Sọ lẹnnupọndo apajlẹ mẹmẹyọnnu de he nọ yin Brenda tọn ji. Ewọ po viyọnnu etọn po nọ jẹ awutu sinsinyẹn de. Brenda yin ginglọndo kẹkẹvi de mẹ podọ e masọ dohuhlọn sọmọ ba. E nọ dọyẹwheho sọn họndekọn jẹ họndekọn to whenue e penugo, ṣigba e nọ dekunnu titengbe gbọn wekanhlanmẹ yiyizan dali. E dọmọ: “Na n’mọnukunnujẹemẹ bosọ kẹalọyi dọ ninọmẹ ṣie ma na pọnte to titonu ehe mẹ wutu, n’gbọ bo ze ayidonugo do lizọnyizọn ṣie ji. Na nugbo tọn, kunnudide zọ́n bọ n’de ayiha sẹ̀ sọn magbọjẹ ṣie lẹ ji. E sọ nọ whàn mi nado gọalọna mẹhe n’dekunnuna to aigba-denamẹ agun mítọn tọn ji lẹ to gigọ́ mẹ. Podọ e zọ́n bọ n’nọ flin todido sọgodo tọn ṣie whẹwhẹ.”

11-13. (a) Nawẹ apọsteli lẹ po mẹdevo lẹ po dohia dọ yé yin họntọn nujọnu tọn lẹ na Jesu gbọn? (b) Nawẹ họntọn Jesu tọn lẹ yinuwado ewọ ji gbọn?

¹¹ To lizọnyizọn aigba ji tọn Jesu tọn he vẹawu lọ whenu, apọsteli nugbonọ etọn lẹ dohia dọ emi yin họntọn nujọnu tọn lẹ na ẹn. Yé yin apajlẹ jọnun nuhe howhinwhẹn ehe dọ tọn dọmọ: “Họntọn delẹ tin he nọ sẹpọ yede pẹkipẹki hú nọvisunnu.” (Howh. 18:24) Jesu yọ́n pinpẹn họntọn enẹlẹ tọn taun. To lizọnyizọn etọn whenu, depope to nọvisunnu jọnun etọn lẹ mẹ ma do yise hia to ewọ mẹ. (Joh. 7:3-5) To ojlẹ de mẹ, hẹnnumẹ etọn lẹ tlẹ lẹndọ ewọ hùnalẹ̀. (Malku 3:21) To vogbingbọn mẹ, Jesu dọna apọsteli nugbonọ etọn lẹ to ozán he jẹnukọnna okú etọn mẹ dọmọ: “Mìwlẹ wẹ mẹhe ko gbọṣi dè e to whlepọn ṣie lẹ mẹ.”—Luku 22:28.

¹² To whedelẹnu, apọsteli lọ lẹ nọ hẹn Jesu jẹflumẹ, ṣigba ewọ nọ miọnnukundo nuṣiwa yetọn lẹ bo nọ mọdọ yé tindo yise to emi mẹ. (Mat. 26:40; Malku 10:13, 14; Joh. 6:66-69) To ozán godo tọn he Jesu yizan hẹ yé whẹpo ewọ do yin hùhù mẹ, e dọna sunnu nugbonọ ehelẹ dọmọ: “Yẹn ko ylọ mì dọ họntọn, na nuhe yẹn sè sọn Otọ́ ṣie dè lẹpo wẹ yẹn ko hẹn zun yinyọnẹn na mì.” (Joh. 15:15) Ayihaawe ma tin dọ họntọn Jesu tọn lẹ yin asisa tulinamẹ tọn daho de na ẹn. Alọ he yé gọ́ na Jesu to lizọnyizọn etọn mẹ hẹn ahun etọn gọ́ na ayajẹ.—Luku 10:17, 21.

¹³ Gbọnvona apọsteli lẹ, Jesu tindo họntọn devo lẹ, yèdọ sunnu po yọnnu lẹ po he gọalọna ẹn to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ podọ to aliho yọ́n-na-yizan devo lẹ mẹ. Mẹdelẹ basi oylọna ẹn wá owhé yetọn gbè nado wá dùnú. (Luku 10:38-42; Joh. 12:1, 2) Mẹdevo lẹ zingbejizọnlin hẹ ẹ bosọ má nutindo yetọn lẹ po  ewọ po. (Luku 8:3) Jesu tindo họntọn dagbe lẹ na ewọ lọsu yin họntọn dagbe de na yé wutu. Ewọ wà nudagbe lẹ na yé bosọ yin lẹnpọn dagbenọ to nuhe ewọ donukun sọn yé si lẹ mẹ. Mẹpipe wẹ Jesu yin, ṣigba e nọ yọ́n pinpẹn godonọnamẹ họntọn mapenọ etọn lẹ tọn. Podọ ayihaawe ma tin dọ yé gọalọna ẹn nado hẹn jijọho ahun mẹ tọn go.

14, 15. Nawẹ mí sọgan jihọntọn dagbe lẹ gbọn, podọ nawẹ yé sọgan gọalọna mí gbọn?

¹⁴ Họntọn dagbe lẹ na gọalọna mí nado to nugbonọ yin na Jehovah zọnmii. Podọ aliho he yọ́n hugan nado jihọntọn dagbe lẹ wẹ nado yin họntọn dagbe de. (Mat. 7:12) Di apajlẹ, Biblu dotuhomẹna mí nado nọ yí míde zan do ota mẹdevo lẹ tọn mẹ, titengbe mẹhe “to nuhudo mẹ” lẹ. (Efe. 4:28) Be a lẹnnupọndo mẹhe a sọgan gọalọna to agun towe mẹ de ji ya? Be a gán nọ yì whleahi na wẹnlatọ he yin ginglọndo whégbè de ya? Be a sọgan wleawuna núdùdù de na whẹndo he to pipehẹ nuhahun akuẹ tọn de ya? Eyin a yọ́n lehe yè nọ yí nọtẹn jw.org^® po azọ́nwanu JW Library^® po zan do, be a sọgan gọalọna mẹdevo lẹ to agun towe mẹ nado nọ mọ nuhọakuẹ he to finẹ lẹ ya? Eyin mí nọ yí míde zan to gigọ́ mẹ nado nọ gọalọna mẹdevo lẹ, e yọnbasi taun dọ mí ni tindo ayajẹ.—Owalọ 20:35.

¹⁵ Họntọn he mí nọ ji lẹ na nọgodona mí to whenue mí pehẹ whlepọn lẹ bosọ gọalọna mí nado hẹn jijọho ahun mẹ tọn mítọn go. Kẹdẹdile Elihu dotoai to whenue Jobu to hodọ gando whlepọn etọn lẹ go do, họntọn mítọn lẹ nọ gọalọna mí gbọn homẹfa yíyí do dotoaina mí dali, dile mí to ahunmẹdunamẹnu mítọn lẹ dọtọ́n. (Jobu 32:4) Mí ma dona nọ donukun dọ họntọn mítọn lẹ ni basi nudide do otẹn mítọn  mẹ, ṣigba mí na yinuwa po nuyọnẹn po eyin mí nọ dotoaina ayinamẹ sinai do Biblu ji yetọn lẹ. (Howh. 15:22) Podọ kẹdẹdile Ahọlu Davidi gbọn whiwhẹ dali kẹalọyi alọgọ họntọn etọn lẹ tọn do, mí ma dona dike goyiyi ni glọnalina mí nado kẹalọyi alọgọ họntọn mítọn lẹ tọn to whenue mí tindo nuhudo etọn. (2 Sam. 17:27-29) Na nugbo tọn, họntọn mọnkọ lẹ yin nunina de sọn Jehovah dè.—Jak. 1:17.

16. Sọgbe hẹ Filipinu lẹ 4:6, 7, etẹwẹ yin aliho dopo gee he mẹ mí sọgan tindo jijọho te? Basi zẹẹmẹ.

¹⁶ Hia Filipinu lẹ 4:6, 7. Naegbọn Jehovah do dọ dọ mí sọgan mọ jijọho he emi nọ namẹ lọ yí “gbọn Klisti Jesu gblamẹ”? Na kiki eyin mí mọnukunnujẹ azọngban he Jesu hẹndi mẹ bosọ tindo yise to e mẹ wẹ mí gán tindo jijọho he nọ dẹn-to-aimẹ to apọ̀nmẹ, podọ to numọtolanmẹ-liho. Di apajlẹ, gbọn avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn gblamẹ, ylando mítọn lẹpo sọgan yin jijona mí. (1 Joh. 2:12) Lehe enẹ yinyọnẹn nọ hẹn kọgbọ wá na mí do sọ! Taidi Ahọlu Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn, Jesu na vọ́ nuhe Satani po titonu etọn po sọgan ko hẹngblena mí lẹpo jlado. (Isa. 65:17; 1 Joh. 3:8; Osọ. 21:3, 4) Lehe enẹ nọ na mí todido do sọ! Podọ, dile Jesu tlẹ ze azọ́n he vẹawu de do alọmẹ na mí, ewọ tin po mí po, bo nọ nọgodona mí to azán godo tọn titonu ehe tọn lẹ mẹ. (Mat. 28:19, 20) Lehe enẹ nọ na mí adọgbigbo do sọ! Kọgbọ, todido po adọgbigbo po—yin delẹ to dodonu dolido he ji jijọho ahun mẹ tọn mítọn nọ sinai do lẹ mẹ.

17. (a) Nawẹ Klistiani de sọgan hẹn jijọho ahun mẹ tọn go gbọn? (b) Sọgbe hẹ opagbe he tin to Johanu 16:33 mẹ, etẹwẹ mí na penugo nado wà?

¹⁷ Todin, nawẹ a sọgan hẹn jijọho ahun mẹ tọn towe go to whenue whlepọn sinsinyẹn lẹ hẹn we jẹflumẹ gbọn? A sọgan wàmọ gbọn apajlẹ nuhe Jesu wà lẹ tọn hihodo dali. Tintan, nọ hodẹ̀ bosọ nọ sinyẹnlin to odẹ̀ mẹ. Awetọ, nọ setonuna Jehovah bosọ nọ dọyẹwheho po zohunhun po etlẹ yin to whenue e vẹawu nado wàmọ. Podọ atọ̀ntọ, nọ lẹhlan họntọn towe lẹ nado mọ alọgọ yí to whlepọn lẹ mẹ. To whenẹnu, jijọho Jiwheyẹwhe tọn na họ́ ayiha po ahun towe po. Podọ taidi Jesu, a na gbawhàn whlepọn depope tọn.—Hia Johanu 16:33.