1. Etẹwẹ Jesu dọna devi etọn lẹ gando whenue opodo lọ na wá go, podọ avase tẹwẹ e na yé?

 AZÁN kleun de jẹnukọnna okú Jesu tọn, ẹnẹ to devi etọn lẹ mẹ kanse e dọ: “Etẹwẹ na yin ohia . . . vivọnu titonu lọ tọn?” (Mat. 24:3) E yọnbasi dọ nuhe devi enẹlẹ to kinkanse wẹ lehe yé na wagbọn do yọnẹn dọ titonu Ju lẹ tọn ko to dindọnsẹpọ vivọnu. To gblọndo Jesu tọn mẹ, gbọnvona dọ e dọho gando opodo titonu Ju lẹ tọn go, e sọ dọho gando “vivọnu titonu” he mẹ mí to gbẹnọ te to egbehe lọ tọn go. Gando whenue opodo lọ na wá go, Jesu dọmọ: “Na nuhe dù azán enẹ kavi gànmẹ lọ, mẹdepope ma yọnẹn, etlẹ yin angẹli olọn tọn lẹ kavi Visunnu lọ lọsu, adavo Otọ́ lọ.” Enẹgodo e na avase devi etọn lẹpo dọ “mì nọ họ́ mìde” bo nọ “gbọṣi nukle.”—Malku 13:32-37.

2. Naegbọn e do yin nujọnu na mẹhe nọgbẹ̀ to titonu Ju lẹ tọn mẹ lẹ nado gbọṣi nukle?

² Klistiani Ju owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ dona nọ aṣeji; ehe na whlẹn ogbẹ̀ yetọn gán. Jesu dọna hodotọ etọn lẹ nuhe yé na donukun nado yọnẹn dọ vivọnu titonu Ju lẹ tọn ko dọnsẹpo. E dọmọ: “Whenue mì mọ awhànpa lẹ lẹdo Jelusalẹm pé, whenẹnu mì ni yọnẹn dọ vọjijẹ etọn ko dọnsẹpọ.”  To ojlẹ enẹ mẹ, yé dona setonuna avase Jesu tọn bo “jẹ hinhọ̀n ji yì osó lẹ ji.” (Luku 21:20, 21) Mẹhe payi avase enẹ go lẹ luntọ́n whenue Lomunu lẹ và Jelusalẹm sudo.

3. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?

³ To egbehe, mí to gbẹnọ to ojlẹ opodo tọn titonu ylankan ehe tọn mẹ. Enẹwutu, mílọsu dona gbọṣi lẹnpọn dagbenọ-yinyin mẹ bosọ gbọṣi nukle. To hosọ ehe mẹ, mí na gbadopọnna lehe mí gán nọ nọ̀ jlẹkaji do dile mí to ayidonugo sọwhiwhe tọn na nujijọ aihọn lọ tọn lẹ, lehe mí gán payi míde go do, gọna lehe mí gán yí whenu he pò zan to aliho dagbe hugan mẹ do.

4. Naegbọn mí dona nọ tindo ojlo to lehe nujijọ alọnu tọn aihọn lọ tọn lẹ to dọdai Biblu tọn lẹ hẹndi do mẹ?

⁴ Na whẹwhinwhẹ́n dagbe lẹ wutu, e nọ jlo mí nado to mimọ lehe nujijọ aihọn tọn alọnu tọn lẹ to dọdai Biblu tọn lẹ hẹndi do. Di apajlẹ, Jesu slẹ nujijọ tangan delẹ nado gọalọna mí, na mí nido yọ́n whenue titonu Satani tọn to dindọnsẹpọ vivọnu. (Mat. 24:3-14) Apọsteli Pita na tuli mí nado na ayidonugo hẹndi dọdai lẹ tọn, na yise mítọn nido lodo zọnmii. (2 Pita 1:19-21) Owe godo tọn Biblu tọn bẹjẹeji po hogbe ehelẹ po dọmọ: “Osọhia de gbọn Jesu Klisti dali, ehe Jiwheyẹwhe na ẹn, nado do nuhe dona jọ to madẹnmẹ lẹ hia afanumẹ etọn lẹ.” (Osọ. 1:1) Enẹwutu, mí nọ do ojlo vẹkuvẹku to nujijọ alọnu tọn aihọn tọn lẹ mẹ, podọ ojlo vivẹ́ mítọn wẹ nado yọ́n lehe yé gán hẹn dọdai Biblu tọn lẹ di do. Mí gán sọ nọ to jejeji nado dọhodo nujijọ enẹlẹ ji hẹ ode awetọ.

5. Etẹwẹ mí dona dapana, amọ́ etẹwẹ mí dona wà? (Sọ pọ́n yẹdide lọ lẹ.)

⁵ Amọ́ whenue mí to hodọ gando dọdai Biblu tọn lẹ go, mí dona dapana hopàdọ. Etẹwutu? Na mí ma jlo na dọ nudepope he gán hẹn kinklan wá agun mẹ wutu. Di apajlẹ, mí gán sè bọ nukọntọ aihọn tọn lẹ to hodọ gando lehe yé gán didẹ gbemanọpọ tangan de bo hẹn jijọho po hihọ́ po wá do go. Kakati nado nọ pàhodọ do lehe nuhe yé dọ hẹn dọdai he to 1 Tẹsalonikanu lẹ 5:3 mẹ di do ji, mí dona yọ́n nudọnamẹ he yin zinzinjẹgbonu to agọe gando whẹho ehelẹ go. Eyin mí nọ ze hodọdopọ mítọn lẹ sinai do nuhe titobasinanu Jehovah tọn zinjẹgbonu lẹ ji, mí na gọalọna agun lọ nado gbọṣi kọndopọ mẹ “to aliho nulẹnpọn tọn dopolọ mẹ.”—1 Kọl. 1:10; 4:6.

6. Etẹlẹ wẹ mí gán plọn sọn 2 Pita 3:11-13 mẹ?

⁶ Hia 2 Pita 3:11-13. Apọsteli Pita gọalọna mí nado hẹn pọndohlan jlẹkaji tọn go whenue mí to dogbapọnna dọdai Biblu tọn lẹ. E dotuhomẹna mí nado nọ “to tintin tofi azán Jehovah tọn hẹn do ayiha mẹ gligli.” Etẹwutu? E ma yin na mí to tintẹnpọn nado yọ́n ‘azán gọna ogàn’ he mẹ Jehovah na hẹn Amagẹdọni wá te wutu wẹ gba, amọ́ na mí jlo na yí ojlẹ he pò lọ zan nado do “walọ wiwe lẹ po nuyiwa mẹdezejo na Jiwheyẹwhe tọn lẹ po” hia wutu. (Mat. 24:36; Luku 12:40) To hogbe devo mẹ, mí nọ jlo na hẹn walọ dagbe go bo hẹn ẹn diun dọ vivẹnudido mítọn lẹ to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ nọ do owanyi sisosiso he mí tindo na ẹn hia. Na enẹ nido pà mí, mí dona nọ payi míde go.

7. Nawẹ mí nọ dohia dọ mí nọ payi míde go gbọn? (Luku 21:34)

⁷ Jesu dọna devi etọn lẹ nado nọ payi, e ma yin nujijọ aihọn tọn lẹ kẹdẹ go gba, amọ́ yede go ga. Nuagokun ehe họnwun to avase he to Luku 21:34 mẹ lọ mẹ. (Hia.) Doayi nuhe Jesu dọ go dọmọ: “Mì payi mìde go.” Mẹhe  nọ payi ede go de nọ to aṣeji gando nudepope he na ze haṣinṣan etọn hẹ Jehovah do owù mẹ go, podọ e nọ ze afọdide lẹ nado dapana yé. To aliho ehe mẹ, e nọ hẹn ede do owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ.—Howh. 22:3; Juda 20, 21.

8. Ayinamẹ tẹwẹ apọsteli Paulu na Klistiani lẹ?

⁸ Apọsteli Paulu na ayinamẹ Klistiani lẹ nado nọ payi yede go. Di apajlẹ, e dọna Klistiani he to Efesu lẹ dọmọ: “Mì nọ payi tlala dọ lehe mì to zọnlinzin do ni ma yin taidi nulunọ blo ṣigba taidi nuyọnẹntọ lẹ.” (Efe. 5:15, 16) Satani nọ to vivẹnudo klinkán-klinkán nado hẹn họntọnjiji mítọn hẹ Jehovah gble, enẹwutu Biblu na mí ayinamẹ nado nọ “to ayido nuhe ojlo Jehovah tọn yin go zọnmii,” na mí nido sọgan basi hihọ́na míde sọta mẹgbeyinyan Satani tọn lẹpo.—Efe. 5:17.

9. Nawẹ mí nọ doayi ojlo Jehovah tọn na mí go gbọn?

⁹ Biblu ma donù owù he gán hẹn họntọnjiji mítọn hẹ Jehovah gble lẹpo go. E nọ saba biọ dọ mí ni basi nudide do whẹho he ji Owe-wiwe lẹ ma dọhodo tlọlọ lẹ ji. Nado basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ, mí dona yọ́n kavi doayi “ojlo Jehovah tọn” go. Mí gán wà ehe eyin mí nọ plọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn to gbesisọ mẹ bo nọ lẹnayihamẹpọn deji. Dile mí to nukunnumọjẹ ojlo Jehovah tọn mẹ bo to awuwlena “ayiha Klisti tọn” sọ, mọ wẹ e na yọnbasi na mí dogọ nado nọ zinzọnlin “taidi nuyọnẹntọ lẹ” do, etlẹ yin to whẹho he mẹ osẹ́n tangan de ma tin te lẹ. (1 Kọl. 2:14-16) To whedelẹnu e nọ bọawu nado doayi owù he mí dona dapana de go, amọ́ to ninọmẹ devo lẹ mẹ e ma nọ bọawu sọmọ.

10. Etẹwẹ yin delẹ to owù he mí dona dapana lẹ mẹ?

¹⁰ Owù he mí dona dapana lẹ bẹ nudelẹ hẹn taidi, wantuntun, nùnù zẹjlẹgo, dùdù zẹjlẹgo, ohó mẹhẹngble tọn didọ pé, ayidedai he bẹ danuwiwa hẹn lẹ pinpọn, yẹdide fẹnnuwiwa tọn pinpọn po onú mọnkọ lẹ po. (Salm. 101:3) Kẹntọ mítọn Lẹgba nọ to dotẹnmẹ lẹ dín mapote nado hẹn họntọnjiji mítọn hẹ Jehovah gble. (1 Pita 5:8) Eyin mí ma to aṣeji, Satani gán do okún nuvẹun, nugbomadọ, nukunkẹn, wangbẹna, sakla po mẹhẹndohomẹ po tọn do ayiha po ahun mítọn po mẹ. (Gal. 5:19-21) To bẹjẹeji, ayilinlẹn ehelẹ gán nọma doadọ̀do sọmọ. Amọ́, eyin mí ma ze afọdide lẹ to afọdopolọji nado họnadọ̀na yé, yé na zindonukọn bo to whinwhẹ́n taidi atin adínọ de bo na hẹn nuhahun wá.—Jak. 1:14, 15.

11. Owù he whlá tẹwẹ mí dona dapana, podọ etẹwutu?

¹¹ Dopo to owù he whlá lẹ mẹ wẹ gbẹdido ylankan lẹ. Lẹnnupọndo ninọmẹ ehe ji. A nọ wà agbasazọ́n hẹ mẹde he ma tindo nuyise dopolọ lẹ hẹ we. A jlo dọ azọ́nwatọgbẹ́ towe ni tindo pọndohlan dagbe gando Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ go, enẹwutu a nọ jọmẹ hẹ ẹ bosọ nọ gọalọna ẹn. A gán sọ yigbe nado dùnú dopọ hẹ omẹ enẹ to whedelẹnu. E ma dẹn bọ a jẹ mọwà ji whẹwhẹ. To whedelẹnu, hodọdopọ mìtọn nọ yin do onú mawé lẹ ji, podọ e ma nọ jẹ towe ji sọmọ. Amọ́ dile ojlẹ to yìyì, a wá jẹakọ hẹ hodidọ mọnkọ lẹ sọmọ bọ yé masọ nọ dọ nude na we ba. To gbèdopo, azọ́nwatọgbẹ́ towe basi oylọna we nado nù onú kleun de to azọ́n godo bọ a yigbe. To godo mẹ, a wá jẹ awuwlena pọndohlan dopolọ ji hẹ azọ́nwatọgbẹ́ towe. Todin, be e nasọ dẹn bọ a na jẹ nuyiwa ji taidi ewọ ya? Nugbo wẹ dọ mí na jọmẹ bo nọ na sisi mẹlẹpo, amọ́ mí dona flindọ mẹhe mí de nado yí whenu mítọn zan dopọ hẹ lẹ nọ yinuwado mí ji to aliho sinsinyẹn mẹ. (1 Kọl. 15:33) Eyin mí payi míde go dile Jesu dotuhomẹna mí do, mí na dapana haṣinṣan he ma yin dandan tọn hẹ mẹhe ma nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo  Jehovah tọn lẹ. (2 Kọl. 6:15) Mí na mọ owù hlan bosọ dapana ẹn.

12. Etẹwẹ devi Jesu tọn lẹ dona wà dile yé to tepọn vivọnu titonu lọ tọn?

¹² Devi Jesu tọn lẹ ma dona kànflẹmẹ dile yé to tepọn vivọnu titonu lọ tọn. Jesu deazọ́n de na yé nado wà. E degbena yé nado dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn “to Jelusalẹm, to Jude po Samalia lẹpo po, podọ kaka yì awà he dẹn hugan aigba tọn lẹ ji.” (Owalọ 1:6-8) Azọ́ndenamẹ pligidi nankọ die he hodotọ Jesu tọn lẹ mọyi! Na yé ze yede jo na azọ́ndenamẹ lọ mlẹnmlẹn wutu, yé yí whenu yetọn zan to aliho dagbe hugan mẹ.

13. Naegbọn mí dona nọ yí whenu mítọn zan to aliho dagbe hugan mẹ? (Kolosinu lẹ 4:5)

¹³ Hia Kolosinu lẹ 4:5. Nado sọgan payi míde go, e na biọ dọ mí ni nọ lẹnnupọndo aliho he mẹ mí nọ yí whenu mítọn zan te ji. “Nujijọ madonukun” lẹ gán jọ do depope to mí mẹ go. (Yẹwh. 9:11; Odò) Mí gán hẹn ogbẹ̀ mítọn bu to ajiji mẹ.

14, 15. Nawẹ mí gán nọ yí whenu mítọn zan to aliho dagbe hugan mẹ gbọn? (Heblu lẹ 6:11, 12) (Sọ pọ́n yẹdide lọ.)

¹⁴ Mí gán yí whenu mítọn zan to aliho dagbe hugan mẹ eyin mí nọ wà ojlo Jehovah tọn bo  nọ hẹn họntọnjiji mítọn hẹ ewọ lodo. (Joh. 14:21) Mí dona “nọte gligli, masẹafọ bo nọ tindo nususu nado wà to azọ́n Oklunọ tọn mẹ to whepoponu.” (1 Kọl. 15:58) To whenẹnu eyin opodo lọ wá, enẹ wẹ vlavo opodo gbẹzan mítọn tọn kavi opodo titonu ylankan ehe tọn, mí ma na dọ eyin n’ko yọnẹn dai wẹ.—Mat. 24:13; Lom. 14:8.

¹⁵ To egbehe Jesu zindonukọn nado to anadena devi etọn lẹ dile yé to yẹwhehodọ gando Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn go to aigba lọ blebu ji. E ko hẹn opà etọn di. Gbọn titobasinanu Jehovah tọn gblamẹ, Jesu nọ plọn mí lehe mí na dọyẹwheho do, podọ e nọ wleawu azọ́nwanu he mí do hudo yetọn nado hẹn wẹndagbe lọ gbayipe lẹ tọn na mí. (Mat. 28:18-20) Mí nọ yí adà mítọn wà eyin mí nọ wà nuhe go mí pé lẹpo to azọ́n yẹwhehodidọ po mẹpinplọn tọn lọ po mẹ, bosọ nọ nọ̀ aṣeji dile mí to tenọpọn Jehovah nado hẹn opodo wá na titonu ehe. Eyin mí yí ayinamẹ he to Heblu lẹ 6:11, 12 mẹ do yizan mẹ, mí na hẹn todido mítọn go gligli “kakajẹ opodo.”—Hia.

16. Etẹwẹ mí magbe nado wà?

¹⁶ Jehovah ko de azán po ogàn he mẹ e na hẹn opodo wá na titonu Satani tọn te po. Eyin azán enẹ pé, Jehovah na hẹn dọdai he to Ohó etọn mẹ lẹpo di. Ṣigba, to whedelẹnu, e gán nọ taidi na mí dọ opodo titonu ehe tọn to dindẹn. Amọ́, azán Jehovah tọn “ma na gbọwhenu!” (Hab. 2:3) Enẹwutu, mì gbọ mí ni magbe nado nọ “họ́ali bo nọtepọn Jehovah,” bosọ nọ “yí homẹfa do nọtepọn Jiwheyẹwhe whlẹngán [mítọn] tọn.”—Mika 7:7.