1, 2. Etẹwẹ mí dona zindonukọn nado to wiwà to baptẹm godo? Basi zẹẹmẹ.

 WHLA nẹmu wẹ a nọ hẹn owhé towe do wiweji? Vlavo whla tintan he a jlo na jẹ e mẹ, a yí sọwhiwhe do hẹn ẹn do wiweji. Amọ́, etẹwẹ na jọ eyin to enẹgodo a dovọ́na ẹn? Dile a yọnẹn do, afínfín po dihónu lẹ po gán yawu gọ́ owhé lọ gbè. Nado hẹn owhé towe do ninọmẹ dagbe mẹ, a dona nọ hẹn ẹn do wiweji whẹwhẹ.

² Mọdopolọ, mí dona nọ dovivẹnu madoalọte nado jla linlẹn po gbẹtọ-yinyin mítọn po do. Na nugbo tọn whẹpo mí do yí baptẹm, mí ko dovivẹnu sinsinyẹn nado basi diọdo he e biọ lẹ to gbẹzan mítọn mẹ nado “klọ́ míde wé sọn hẹnflu agbasalan tọn podọ gbigbọ tọn lẹpo mẹ.” (2 Kọl. 7:1) Amọ́ todin, mí dona hodo ayinamẹ apọsteli Paulu tọn lọ nado “nọ to [míde] hẹn jẹ yọyọ.” (Efe. 4:23) Naegbọn mí dona to vivẹnudo zọnmii nado to mọwà? Na nuyiwadomẹji aihọn ehe tọn gán yawu hẹn mí zun mawé to nukun Jehovah tọn mẹ wutu. Ma nado dike enẹ ni wá jọ podọ nado nọ hẹn homẹ Jehovah tọn hùn, mí dona nọ gbeje linlẹn, gbẹtọ-yinyin po ojlo mítọn lẹ po pọ́n whẹwhẹ.

3. Etẹwẹ hodidọ lọ “ayiha mìtọn didiọ” zẹẹmẹdo? (Lomunu lẹ 12:2)

³ Etẹwẹ mí dona wà nado diọ ayiha mítọn, enẹ wẹ nado diọ aliho nulẹnpọn tọn mítọn? (Hia Lomunu lẹ 12:2.) Hodidọ Glẹkigbe tọn lọ he yin lilẹdo “ayiha mìtọn didiọ” gán sọ yin lilẹdo nado “hẹn linlẹn mìtọn jẹ yọyọ.” Enẹwutu, e ma ko pé nado wà onú dagbe delẹ poun to gbẹzan míton mẹ. Kakatimọ,  mí dona nọ gbeje gbẹtọ-yinyin homẹ tọn mítọn pọ́n bo basi diọdo depope he e biọ nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo Jehovah tọn lẹ dile mí penugo do. Mí dona nọ wàmọ, e ma yin whladopo poun, amọ́ zọnmii.

4. Nawẹ mí gán dapana titonu ehe hihodo to linlẹn mítọn mẹ gbọn?

⁴ To whenue mí na ko jẹ pipé kọ̀n, mí na nọ penugo to whelẹponu nado nọ hẹn homẹ Jehovah tọn hùn to nuhe mí nọ wà lẹpo mẹ. Amọ́, kakajẹ whenẹnu, e na biọ dọ mí ni to vivẹnudo zọnmii nado nọ hẹn homẹ Jehovah tọn hùn. Doayi kanṣiṣa he Paulu basi to ayiha mítọn didiọ po ojlo Jiwheyẹwhe tọn yinyọnẹn po ṣẹnṣẹn go to Lomunu lẹ 12:2 mẹ. Kakati nado nọ to hihodo titonu ehe domọ poun, mí dona nọ gbeje míde pọ́n whẹ́ nado yọ́n obá he mẹ mí to dotẹnmẹ na linlẹn Jiwheyẹwhe tọn—e ma yin aihọn lọ tọn—nado yinuwado yanwle po nudide mítọn lẹ po ji jẹ.

5. Na nuhe dù niyaniya-yinyin azán Jehovah tọn, nawẹ mí gán nọ gbeje linlẹn mítọn lẹ pọ́n gbọn? (Pọ́n yẹdide lọ.)

⁵ Lẹnnupọndo apajlẹ de ji. Jehovah jlo dọ mí ni nọ “to tintin tofi azán Jehovah tọn hẹn do ayiha mẹ gligli.” (2 Pita 3:12) Kanse dewe dọ: ‘Be aliho gbẹninọ tọn ṣie nọ dohia dọ n’yọ́n obá he mẹ mí ko sẹpọ vivọnu titonu ehe tọn jẹ ya? Be nudide ṣie lẹ gando wepinplọn po agbasazọ́n po go nọ dohia dọ Jehovah sinsẹ̀n wẹ yin nujọnu hugan na mi to gbẹ̀mẹ ya? Be n’do yise dọ Jehovah na penukundo yẹn po whẹndo ṣie po go ya, kavi n’nọ to nuhà mapote gando agbasanu lẹ go?’ Lẹnnupọndo lehe homẹ Jehovah tọn nọ hùn do ji whenue e mọ bọ mí to vivẹnudo nado nọgbẹ̀ to kọndopọ mẹ hẹ ojlo etọn.—Mat. 6:25-27, 33; Flp. 4:12, 13.

6. Etẹwẹ mí dona zindonukọn nado to wiwà?

⁶ Mí dona nọ gbeje linlẹn mítọn lẹ pọ́n whẹwhẹ bosọ nọ basi vọjlado depope he  e biọ. Paulu dọna Kọlintinu lẹ dọmọ: “Mì nọ tẹ́n mìde pọ́n eyin mì to yise mẹ; mì nọ dindona mìde nado yọ́n mẹhe nkọ mìwlẹ yin.” (2 Kọl. 13:5) Nado “to yise mẹ” bẹ nususu hẹn hú opli lẹ yìyì po mahẹ tintindo to lizọnyizọn lọ mẹ sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ po. E sọ gando linlẹn, ayilinlẹn po mẹwhinwhàn mítọn lẹ po go ga. Enẹwutu, mí dona nọ to ayiha mítọn diọ zọnmii gbọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn hihia, awuwiwlena pọndohlan Etọn nkọ, gọna nudepope he e biọ nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ ojlo Jehovah tọn wiwà dali.—1 Kọl. 2:14-16.

7. Sọgbe hẹ Efesunu lẹ 4:31, 32, nudevo tẹwẹ mí dona wà, podọ naegbọn e gán vẹawu?

⁷ Hia Efesunu lẹ 4:31, 32. Gbọnvona dọ mí dona diọ nulẹnpọn mítọn, mí sọ dona “ze gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ do.” (Efe. 4:24) Ehe nọ biọ dọ mí ni yí nude wà. Delẹ to nuhe mí gán wà lẹ mẹ wẹ nado dovivẹnu sinsinyẹn bo duto jijọ delẹ ji taidi adi sinsinyẹn, homẹgble po adánjijẹ po. Naegbọn enẹ gán vẹawu? Na jijọ ylankan delẹ ko doadọ̀do to mí mẹ wutu. Di apajlẹ, Biblu dọ dọ mẹdelẹ “nọ yawu gblehomẹ” bo “nọ yawu duadi.” (Howh. 29:22) Ayihaawe ma tin dọ nado duto jijọ he ko doadọ̀do to mí mẹ lẹ ji, e na biọ vivẹnudido madoalọte etlẹ yin to baptẹm godo, dile numimọ he bọdego dohia do.

8, 9. Nawẹ numimọ Stephen tọn dohia gbọn dọ nujọnu wẹ e yin nado to gbẹtọ-yinyin hoho lọ desẹ zọnmii?

⁸ E nọ vẹawuna mẹmẹsunnu de he nọ yin Stephen nado dava homẹgble etọn. E dọmọ: “Etlẹ yin to baptẹm ṣie godo, n’dona gbẹ́ to vivẹnudo nado nọ duto homẹgble ji. Di apajlẹ, to gbèdopo he n’to yẹwhehodọ sọn whédegbè jẹ whédegbè, ajotọ de fìn ladio mọto ṣie tọn, bọ n’jẹ yinyan ẹn ji. To whenue n’dibla plá ẹ, e ze ladio lọ dlan bo họnyi. To whenue n’dọ lehe n’gọ̀ ladio ṣie yí gbọn na mẹhe po yẹn po zọ̀n lẹ, mẹho agun tọn de kanse mi dọ: ‘Stephen, eyin alọ towe ko jẹ e go dai wẹ, etẹwẹ a na wà na ẹn?’ Kanbiọ enẹ hẹn mi lẹnnupọn, bo whàn mi nado to vivẹnudo nado nọ yinuwa po jijọho po.” b

⁹ Dile numimọ Stephen tọn dohia do, jijọ ylankan de gán sọawuhia whenue mí ma donukun etọn, etlẹ yin to whenue mí lẹndọ mí ko dudeji. Eyin enẹ jọ do gowe, ma jẹflumẹ bo wá tadona kọ̀n dọ a ko gboawupo taidi Klistiani de blo. Apọsteli Paulu lọsu tlẹ yigbe dọmọ: “Whenue yẹn jlo nado wà nuhe sọgbe, nuhe ylan wẹ nọ tin to dè e.” (Lom. 7:21-23) Taidi mapenọ lẹ, Klistiani lẹpo dona diahi hẹ jijọ ylankan lẹ he nọ sọawuhia sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ kẹdẹdile e nọ yin do na afínfín po dihónu lẹ po to owhé mítọn gbè. Mí dona to vivẹnudo zọnmii nado gbọṣi wiweji. Nawẹ mí gán wàmọ gbọn?

10. Nawẹ mí gán hoavùn sọta jijọ ylankan lẹ gbọn? (1 Johanu 5:14, 15)

¹⁰ Nọ hodẹ̀ hlan Jehovah gando jijọ he a to ahidi hẹ lẹ go, bo kudeji dọ e na sè odẹ̀ towe lẹ bo gọalọna we. (Hia 1 Johanu 5:14, 15.) Dile etlẹ yindọ Jehovah ma na de jijọ lọ lẹ sẹ̀ to azọnjiawu-liho, e gán na we huhlọn he na zọ́n bọ a ma na nọ joawuna yé. (1 Pita 5:10) Kakajẹ whenẹnu, nọ yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ odẹ̀ towe lẹ bo dapana nuhe gán fọ́n gbẹtọ-yinyin hoho lọ dote lẹ. Di apajlẹ, nọ nọ̀ aṣeji ma nado nọ pọ́n sinima gọna tito televiziọn ji tọn he nọ ze jijọ he ji a to tintẹnpọn nado dute lẹ daga lẹ, podọ ma nọ hia otànwe mọnkọ lẹ blo. Humọ, nọ de ayiha towe sọn ojlo he ma sọgbe lẹ ji.—Flp. 4:8; Kol. 3:2.

11. Afọdide tẹlẹ wẹ mí gán ze nado to gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ zedo zọnmii?

 ¹¹ Dile etlẹ yindọ a ko de gbẹtọ-yinyin hoho lọ sẹ̀, nujọnu wẹ e yin nado wleawuna gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ. Nawẹ a gán wàmọ gbọn? Yí do basi yanwle nado nọ hodo apajlẹ Jehovah tọn dile a to nuplọn gando jẹhẹnu etọn lẹ go. (Efe. 5:1, 2) Di apajlẹ, eyin a to kandai Biblu tọn he zinnudo jonamẹ Jehovah tọn ji de hia, nọ kanse dewe dọ, ‘Be n’nọ jona mẹdevo lẹ ya?’ Eyin a to nuhia gando lehe Jehovah do awuvẹmẹ hia wamọnọ lẹ do go, nọ kanse dewe dọ, ‘Be n’nọ tindo numọtolanmẹ dopolọ na yisenọ hatọ he to hudo mẹ lẹ ya, podọ be n’nọ do e hia to nuyiwa ṣie lẹ mẹ ya?’ Zindonukọn nado nọ diọ ayiha towe gbọn gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ zize do dali, podọ nọ fahomẹ hẹ dewe dile a to mọwà.

12. Nawẹ Stephen do numimọ lehe Biblu dohuhlọn nado diọ gbẹzan mẹtọn do tọn gbọn?

¹² Stephen he go mí donù wayi mọdọ vudevude wẹ emi penugo bo ze gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ do. E dọmọ: “Sọn whenue gbọ́n n’yí baptẹm, n’pehẹ ninọmẹ susu he sọgan fọ́n homẹgble ṣie dote. N’ko plọn nado nọ tlọ́n mẹhe to tintẹnpọn nado hẹn homẹgble mi lẹ dè kavi nado nọ didẹ whẹho lọ to aliho devo lẹ mẹ. Mẹsusu wẹ pà mi na lehe n’didẹ whẹho enẹlẹ do, kakajẹ asi e ji. E tlẹ nọ paṣa yẹnlọsu! Diọdo ehelẹ he n’basi ma yin po huhlọn ṣie titi po. N’kudeji dọ yé yin kunnudenu lọ dọ Biblu tindo huhlọn nado diọ gbẹzan mẹtọn.”

13. Etẹwẹ na gọalọna mí nado wleawuna ojlo he sọgbe lẹ? (Galatianu lẹ 5:16)

¹³ Hia Galatianu lẹ 5:16. Na mí nido duto avùnhiho mítọn nado wà nuhe sọgbe ji, Jehovah ko gbọn alọtútlú dali wleawu gbigbọ wiwe etọn tọn na mí. Whenue mí to Ohó Jiwheyẹwhe tọn plọn, mí nọ na dotẹnmẹ gbigbọ enẹ nado yinuwado mí ji. Mí sọ nọ mọ gbigbọ wiwe yí whenue mí yì opli mítọn lẹ. To opli enẹlẹ ji, mí gán yí whenu zan dopọ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po he to vivẹnudo taidi mílọsu nado wà nuhe sọgbe lẹ, enẹ sọ nọ na tulimẹ. (Heb. 10:24, 25; 13:7) Podọ to whenue mí hodẹ̀ vẹkuvẹku hlan Jehovah bo vẹ̀ ẹ nado gọalọna mí nado duto awugbopo mítọn lẹ ji, ewọ na yí gbigbọ wiwe etọn zan nado na mí huhlọn na agbọ́ nikaa pé mí. Dile etlẹ yindọ nuwiwa mọnkọ lẹ gán nọma de ojlo he ma sọgbe lẹ sẹ̀, yé na gọalọna mí nado nọavùnte sọta mẹwhinwhàn lọ nado joawuna yé. Dile Galatianu lẹ 5:16 dọ do, mẹhe nọ zinzọnlin gbọn gbigbọ dali lẹ ‘ma na hẹn ojlo agbasalan tọn depope di.’

14. Naegbọn e do yin nujọnu nado nọ wleawuna ojlo he sọgbe lẹ?

¹⁴ To whenue mí ko bẹ aṣa gbigbọmẹ tọn he nọ gọalọna mí nado tindo haṣinṣan dagbe de hẹ Jehovah lẹ jẹeji godo, nujọnu wẹ e yin dọ mí ni tẹdo aṣa enẹlẹ go, bo zindonukọn nado nọ wleawuna ojlo he sọgbe lẹ. Etẹwutu? Na dopo to kẹntọ mítọn lẹ mẹ ma nọ damlọn gbede wutu. Kẹntọ enẹ wẹ ayilinlẹn lọ nado wà nuhe ma sọgbe. Etlẹ yin to baptẹm mítọn godo, mí gán yin whiwhlepọn nado wà nudelẹ he mí dona dapana, taidi akọhiho, ahàn sinsinyẹn ṣiṣizan kavi yẹdide fẹnnuwiwa tọn pinpọn. (Efe. 5:3, 4) Mẹmẹsunnu jọja de yigbe dọmọ: “Dopo to nuhe vẹawu hugan he n’dona hoavùn hẹ lẹ mẹ wẹ numọtolanmẹ owanyi tọn tintindo na mẹhe do vijinu dopolọ hẹ mi lẹ. N’lẹn dai dọ numọtolanmẹ mọnkọ lẹ ma na nọ aimẹ dẹn, amọ́ e ma yì domọ.” Etẹwẹ gán gọalọna we eyin e vẹawuna we taun nado duto ojlo he ma sọgbe de ji?

15. Naegbọn e do yin tulinamẹnu nado yọnẹn dọ ojlo he ma sọgbe lẹ “to paa mẹ na gbẹtọ lẹ”? (Pọ́n yẹdide lọ.)

 ¹⁵ Dile a to kanván nado duto ojlo ylankan de ji, nọ flindọ mẹdevo lẹ to jujugbọn ninọmẹ dopolọ mẹ. Biblu dọmọ: “Whlepọn depope ma ko wá mì ji adavo dehe to paa mẹ na gbẹtọ lẹ.” (1 Kọl. 10:13a) Lẹdogbedevomẹ devo lilẹ́ wefọ ehe to aliho ehe mẹ: “Owhlepọ́n de ma sa ko pla mì adavo ehe hunkọ tin ayà hlan gbẹtọ.” Wefọ ehe yin kinkan na Klistiani sunnu po yọnnu po he nọ nọ̀ Kọlinti lẹ. To ojlẹ de mẹ wayi, delẹ to yé mẹ ko yin ayọdetọ, mẹhe nọ tindo kọndopọ zanhẹmẹ tọn to omẹ vijinu dopolọ lẹ ṣẹnṣẹn lẹ po ahànnumunọ lẹ po. (1 Kọl. 6:9-11) Be a lẹndọ to baptẹm yetọn godo, yé masọ diahi hẹ ojlo he ma sọgbe depope ba wẹ ya? E ma gán ko yinmọ. Nugbo wẹ dọ Klistiani yiamisisadode lẹ wẹ yemẹpo, ṣogan yé gbẹ́ yin gbẹtọvi mapenọ lẹ. Ayihaawe ma tin dọ yé dona diahi hẹ ojlo he ma sọgbe lẹ sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ. Ehe dona na tuli mílọsu. Etẹwutu? Na e dohia dọ mahopọnna ojlo he ma sọgbe depope he a to ahidi hẹ, mẹdevo de ko duto e ji pọ́n. Na nugbo tọn, a gán ‘lodo to yise mẹ, to yinyọnẹn mẹ dọ yajiji wunmẹ dopolọ lẹ wẹ pipli mẹmẹsunnu towe lẹ tọn pete to pipehẹ.’—1 Pita 5:9.

16. Owù tẹwẹ mí dona dapana, podọ etẹwutu?

¹⁶ Nọ dapana owù lọ nado nọ lẹndọ mẹdevo depope ma gán mọnukunnujẹ nuhahun tangan he a to pipehẹ mẹ. Nulinlẹnpọn to aliho enẹ mẹ gán zọ́n bọ a na wá tadona kọ̀n dọ wà-gbọn-de-ma-tin na ninọmẹ towe, podọ dọ a ma tindo huhlọn nado duto ojlo he ma sọgbe lẹ ji. Nuhe Biblu dọ gbọnvona enẹ. E dọmọ: “Nugbonọ wẹ Jiwheyẹwhe, podọ ewọ ma na dike mì ni yin whiwhlepọn zẹ̀ nuhe mì sọgan doakọnna go, ṣigba eyin whlepọn lọ wá, ewọ nasọ deali de, na mìwlẹ nido penugo nado doakọnna ẹn.” (1 Kọl. 10:13b) Enẹwutu, etlẹ yin whenue ojlo ylankan de sinyẹn,  mí gán duto e ji po kọdetọn dagbe po. Po alọgọ Jehovah tọn po, mí gán dapana nuhe ma sọgbe wiwà.

17. Dile etlẹ yindọ mí ma gán dapana ojlo ylankan lẹ tintindo, etẹwẹ mí gán wà?

¹⁷ Nọ flin to whelẹponu dọ: Na mí yin gbẹtọvi mapenọ lẹ wutu, mí ma gán dapana ojlo ylankan lẹ tintindo. Amọ́ whenue yé sọawuhia, a gán gbẹ́ yé dai po nujikudo po, dile Josẹfu wà do whenue e yawu họ̀n sọn asi Pọtifali tọn dè. (Jen. 39:12) E ma biọ dọ a ni joawuna ojlo ylankan lẹ!

18, 19. Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí gán nọ kanse míde dile mí to vivẹnudo nado diọ ayiha mítọn?

¹⁸ Ayiha mítọn didiọ nọ biọ dọ mí ni dovivẹnu madoalọte nado hẹn nulẹnpọn po nuyiwa mítọn lẹ po tin to kọndopọ mẹ hẹ ojlo Jehovah tọn. Na enẹ nido pà we, nọ gbeje dewe pọ́n whẹwhẹ bo nọ kanse dọ: ‘Be n’nọ yinuwa to aliho de mẹ he dohia dọ n’mọnukunnujẹ niyaniya-yinyin ojlẹ he mẹ mí to gbẹnọ te tọn mẹ ya? Be n’to vivẹnudo nado ze gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ do ya? Be n’nọ na dotẹnmẹ gbigbọ Jehovah tọn nado deanana gbẹzan ṣie na ma do penugo bo nọavùnte sọta ayilinlẹn lọ nado joawuna ojlo agbasalan tọn lẹ ya?’

¹⁹ Dile a to dewe gbeje pọ́n, nọ na ayidonugo nukọnyiyi towe lẹ, bo ma nọ donukun pipe-yinyin sọn dewetiti dè blo. Eyin a mọdọ fidelẹ tin he emi gán basi vọjlado te, ma gbọjọ blo. Kakatimọ, hodo ayinamẹ he to Filipinu lẹ 3:16 mẹ he dọmọ: “Sọgbe hẹ obá he mẹ mí ko yinukọn jẹ, mì gbọ mí ni nọ to zọnlin jijlọ zìn sọgbe hẹ aliho nuyiwa tọn ehe dopolọ.” Eyin a wàmọ, deji dọ Jehovah na dona vivẹnu he a to dido nado to ayiha towe diọ zọnmii lẹ.