1. Etẹwẹ nọ yin numọtolanmẹ Jehovah tọn to whenue dopo to lẹngbọ etọn lẹ mẹ lẹkọwa?

DILE mí dọ to hosọ he wayi mẹ do, Jehovah yí ede jlẹdo lẹngbọhọtọ dagbe de go he nọ yí owanyi do penukundo lẹngbọ etọn lẹ dopodopo go. Podọ, e nọ dín depope yetọn he danbú mọ. Jehovah dọna Islaelivi he ko jo e do lẹ dọmọ: “Mì lẹkọwa dè e, yẹn nasọ lẹkọ do mì dè.” Mí yọnẹn dọ ewọ gbẹ́ nọ tindo numọtolanmẹ dopolọ, na e dọmọ: “N’ma nọ diọ.” (Mal. 3:6, 7) Jesu dọ dọ Jehovah po angẹli lẹ po nọ jaya tlala eyin dopo tata to devizọnwatọ Etọn he ko danbú lẹ mẹ lẹkọwa E dè.—Luku 15:10, 32.

2. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?

² Mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ atọ̀n delẹ he Jesu na nado zinnudo lehe mí sọgan gọalọna mẹhe danbú lẹ nado lẹkọwa Jehovah dè do ji. Mí na dọhodo jẹhẹnu titengbe delẹ ji he mí dona wleawuna nado sọgan gọalọna lẹngbọ he bu lẹ na yé nido lẹkọwa e dè. Podọ, mí na mọ nuhewutu vivẹnudido nado gọalọna mẹhe gbọjọ kavi yin gbemasọtọ lẹ ma nọ yin to ovọ́ mẹ.

3, 4. Naegbọn nawe he yin nùdego to Luku 15:8-10 mẹ lọ do yí sọwhiwhe do dín abọgan-kuẹ etọn he bu lọ?

³ Mí dona dovivẹnu sinsinyẹn nado mọ mẹhe jlo na lẹkọwa Jehovah dè lẹ. To Wẹndagbe Luku tọn mẹ, Jesu na apajlẹ nawe de tọn he dín nuhọakuẹ he e hẹnbu de mọ, enẹ wẹ abọgan-kuẹ dlakma tọn de. Lẹndai apajlẹ ehe tọn wẹ nado zinnudo lehe nawe lọ vánkan nado dín akuẹ lọ mọ do ji.—Hia Luku 15:8-10.

⁴ Jesu basi zẹẹmẹ numọtolanmẹ he nawe de tindo tọn to whenue e mọ abọgan-kuẹ dlakma tọn vivẹ́ he e hẹnbu de. To ojlẹ Jesu tọn mẹ, e taidi dọ onọ̀ Ju delẹ nọ na viyọnnu de abọgan-kuẹ dlakma tọn ao dopọ ji to alọwle-zan etọn gbè. Vlavo dopo to abọgan-kuẹ ehelẹ mẹ wẹ bu do nawe lọ. Nawe lọ lẹndọ kọmẹ wẹ akuẹ lọ flẹ jẹ. Enẹwutu, e tá miyọ́ngbán de bo dín in pé gbọn  filẹpo bo ma mọ. Vlavo alọnu-miyọ́ngbán etọn ma na hinhọ́n sọmọ na e nido mọ abọgan-kuẹ fataka tọn pẹvi enẹ. Enẹwutu, e wá yí sọwhiwhe do zà ohọ̀ lọ mẹ pete. Podọ to kọ́gudu he e zà pli mẹ, e mọ dlakma vivẹ́ etọn he to sisẹ́ to hinhọ́n miyọ́ngbán lọ tọn nù. Lehe agbọ́ etọn jẹdò todin do sọ! E ylọ họntọn po kọmẹnu etọn lẹ po pli bo má wẹndagbe lọ hẹ yé.

5. Naegbọn e sọgan vẹawu nado yọ́n fie mẹhe jo agun lọ do lẹ te?

⁵ Dile mí mọ do to apajlẹ he Jesu na lọ mẹ, e nọ biọ vivẹnudido susu nado mọ nuhe yin hinhẹnbu de. To aliho dopolọ mẹ, e gán biọ dọ mí ni dovivẹnu taun nado yọ́n fie mẹhe jo agun lọ do lẹ te. E sọgan ko yì owhe susu lẹ din he yé doalọtena gbẹdido hẹ mí. Yé tlẹ sọgan ko sẹtẹn jẹ fide he mẹmẹsunnu lẹdo enẹ tọn lẹ ma yọ́n yé te. Ṣigba to alọnu din, ayihaawe ma tin dọ delẹ to mẹhe ko gbọjọ enẹlẹ mẹ to jijlo vẹkuvẹku nado lẹkọwa Jehovah dè. Yé jlo na gọjẹ Jehovah sẹ̀n ji to pọmẹ hẹ whẹndo etọn he bẹ sinsẹ̀n-basitọ nugbo lẹ hẹn, ṣigba yé do hudo alọgọ mítọn tọn.

6. Nawẹ agun lọ blebu sọgan gọalọ nado dín mẹhe ko gbọjọ lẹ mọ gbọn?

⁶ Mẹnu lẹ wẹ sọgan gọalọ nado dín mẹhe ko gbọjọ lẹ mọ? Mímẹpo wẹ sọgan gọalọ nado yọ́n fie yé te, yèdọ mẹho agun tọn, gbehosọnalitọ, hagbẹ whẹndo tọn po wẹnlatọ lẹ po. Be a do họntọn kavi hẹnnumẹ de he ko gbọjọ kavi yin gbemasọtọ wẹ ya? Be a ko dukosọna wẹnlatọ mọnkọ de to lizọnyizọn whédegbè jẹ whédegbè tọn mẹ kavi to whenue a to kunnudide gbangba tọn mẹ ya? Basi zẹẹmẹ na mẹlọ dọ eyin e jlo dọ yè ni lẹkọwa e dè, homẹ emitọn na hùn nado yí adlẹsi etọn bo ze na mẹho lẹ.

7. Etẹwẹ a plọn sọn nuhe mẹho agun tọn de he nọ yin Thomas dọ mẹ?

⁷ Afọdide yọ́n-na-yizan tẹlẹ wẹ mẹho agun tọn lẹ na taun tọn sọgan ze nado yọ́n fie mẹhe jlo na lẹkọwa Jehovah dè lẹ te? Doayi nuhe mẹho agun tọn de he nọ yin Thomas * bo nọ nọ̀ Espagne dọ go. E ko gọalọna Kunnudetọ 40 linlán nado lẹkọwa agun mẹ. Thomas dọmọ: “Jẹnukọn whẹ́, n’nọ kanse mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po voovo lẹ eyin yé yọ́n fie mẹhe gbọjọ lọ nọ nọ̀ todin. Kavi n’nọ kanse wẹnlatọ lẹ eyin yé flin mẹdepope he masọ to opli wá ba. Suhugan mẹhe to agun lọ mẹ lẹ tọn nọ na mi gblọndo po zohunhun po, na yé nọ mọdọ emi lọsu dona yí adà de wà nado dín mẹlọ mọ wutu. To godo mẹ, eyin n’dla mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu he gbọjọ lọ lẹ pọ́n, n’nọ kanhose yé gando ovi yetọn lẹ po hẹnnumẹ yetọn devo lẹ po go. Mẹhe gbọjọ delẹ nọ saba plan ovi yetọn lẹ wá opli dai, podọ ovi ehelẹ sọgan ko yin wẹnlatọ pọ́n. Yelọsu sọgan yin alọgọna nado lẹkọwa Jehovah dè.”

8. To apajlẹ visunnu he danbú lọ tọn he tin to Luku 15:17-24 mẹ, nawẹ otọ́ lọ yinuwa hẹ visunnu etọn he lẹnvọjọ lọ gbọn?

⁸ Jẹhẹnu tẹlẹ wẹ mí dona tindo nado sọgan gọalọna mẹhe jlo na lẹkọwa Jehovah dè lẹ? Doayi nuplọnmẹ delẹ go he mí sọgan mọyi sọn apajlẹ he Jesu na gando visunnu tasinyẹntọ he tọ́n sọn whégbè lọ go mẹ. (Hia Luku 15:17-24.) Jesu basi zẹẹmẹ dọ visunnu lọ wá gọ̀ biọ ede mẹ bo basi dide nado lẹkọwa whégbè. Otọ́ lọ họ̀nwezun yì pé visunnu etọn bo gbò e fán po zohunhun po nado hẹn visunnu lọ deji dọ emi yiwanna ẹn. Ayihadawhẹnamẹnu visunnu lọ tọn dotukla ẹ, podọ e mọdọ emi ma jẹ nado yin yiylọdọ visunnu etọn ba. Otọ́ lọ vẹawu visunnu etọn he dọ numọtolanmẹ etọn lẹ na ẹn. Enẹgodo, otọ́ lọ ze afọdide nujọnu tọn lẹ nado hẹn visunnu etọn deji dọ po homẹhunhun po wẹ emi to kuavọdona ẹn wá whégbè, e ma yin taidi pakanọ de gba, amọ́ di hagbẹ whẹndo lọ  tọn vivẹ́ de. Enẹwutu, otọ́ lọ wleawuna hùnwhẹ de bosọ biọ dọ yè ni do avọ̀ dagbedagbe lẹ na visunnu emitọn he lẹnvọjọ lọ.

9. Jẹhẹnu tẹlẹ wẹ mí dona wleawuna nado gọalọna mẹhe ko gbọjọ lẹ nado lẹkọwa Jehovah dè? (Pọ́n apotin lọ “ Alọgigọna Mẹhe Jlo Na Lẹkọwa Lẹ.”)

⁹ Jehovah taidi otọ́ he yin nùdego to apajlẹ lọ mẹ nkọ. E yiwanna mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn he ko gbọjọ lẹ po, bosọ jlo dọ yé ni lẹkọwa emi dè. Eyin mí hodo apajlẹ Jehovah tọn, mí sọgan gọalọna yé nado lẹkọwa. Ehe na biọ homẹfa, awuvẹmẹ po owanyi po didohia to mí si. Naegbọn mí dona nọ do jẹhẹnu titengbe enẹlẹ hia, podọ nawẹ mí sọgan wàmọ gbọn?

10. Naegbọn homẹfa do yin nujọnu eyin mí jlo na gọalọna mẹde nado gọ̀ jẹgangan to gbigbọ-liho?

¹⁰ Mí dona fahomẹ, na e nọ biọ whenu to mẹde si nado gọ̀ jẹgangan to gbigbọ-liho. Mẹsusu he ko gbọjọ wayi lẹ yigbe dọ emi gọ̀ nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ bẹ kiki to whenue mẹho lẹ po mẹdevo he to agun lọ mẹ lẹ po ko wá dla emi pọ́n de-to-deji godo. Mẹmẹyọnnu Nancy he wá sọn Hùwaji-whèzẹtẹn Asie tọn wlan dọmọ: “Họntọn vivẹ́ ṣie de to agun lọ mẹ gọalọna mi taun. E yiwanna mi di dọ mẹdaho ṣie yọnnu wẹ e yin nkọ. E nọ flin mi ojlẹ dagbe he mí ko yizan dopọ wayi lẹ. E nọ dotoaina mi po homẹfa po dile n’to numọtolanmẹ ṣie lẹ dọna ẹn, podọ e ma nọ whleawu nado na mi ayinamẹ. E do ede hia di họntọn nugbo, bosọ nọ to gbesisọ mẹ nado gọalọ to whedepopenu.”

11. Naegbọn mí do hudo awuvẹmẹ tọn nado gọalọna mẹde nado duto numọtolanmẹ awugble tọn ji?

¹¹ Awuvẹmẹ taidi nusisá he do huhlọn taun de; e sọgan gọalọ nado hù aṣẹ na numọtolanmẹ awugble tọn lẹ. Mẹhe gbọjọ delẹ ko diahi na owhe susu lẹ hẹ numọtolanmẹ homẹgble tọn  he yé tindo gando hagbẹ agun lọ tọn de go. Numọtolanmẹ mọnkọ lẹ ko zọ́n bọ ojlo yetọn nado lẹkọwa Jehovah dè miọn. Mẹdelẹ sọgan lẹndọ yè yinuwa hẹ emi to aliho mawadodo tọn mẹ. Yé gán do hudo mẹde tọn he na dotoaina yé bosọ mọnukunnujẹ numọtolanmẹ yetọn lẹ mẹ. (Jak. 1:19) María he gbọjọ to ojlẹ de mẹ wayi dọmọ: “N’do hudo mẹde tọn he na dotoaina mi, sè vivẹ́ hẹ mi, gọalọna mi bo na mi ayinamẹ.”

12. Na apajlẹ de he do lehe owanyi Jehovah tọn nọ dọ̀n mẹhe gbọjọ lẹ gọwá omẹ etọn lẹ ṣẹnṣẹn do hia.

¹² Biblu yí owanyi he Jehovah tindo na omẹ etọn lẹ jlẹdo okàn de go. Linlẹn tẹ mẹ wẹ owanyi Jiwheyẹwhe tọn taidi okàn de te? Lẹnnupọndo apajlẹ ehe ji: Mí ni dọ dọ a to tọ̀kú to ohù he to adán ji de mẹ bọ mẹde dlan nuyizan he gán zọ́n bọ a na fò to osin nukunmẹ de hlan we. Ayihaawe ma tin dọ a na yọ́n pinpẹn alọgọ etọn tọn, na ehe sọgan zọ́n bọ vivẹnu he do a te ma nado kútọ lẹ na pà we. Amọ́, nuyizan enẹ kẹdẹ ma ko pé nado hẹn we dogbẹ̀. Osin lọ fá, podọ a ma sọgan gán adavo a penugo bo biọ bato gbẹwhlẹngán tọn de mẹ. E na biọ dọ mẹde ni yìn okàn de hlan we bo dọ̀n we sẹpọ bato enẹ. Jehovah dọ gando Islaelivi he danbú lẹ go dọmọ: “N’nọ . . . dọ̀n yé, yèdọ po okàn owanyi tọn lẹ po.” (Hos. 11:4) Numọtolanmẹ dopolọ wẹ Jiwheyẹwhe nọ tindo to egbehe gando mẹhe ko doalọtena sinsẹ̀n-bibasi hlan ẹn, bo to titlọ biọ nuhahun po ayimajai lẹ po mẹ lẹ go. E jlo dọ yé ni yọnẹn dọ emi yiwanna yé, bosọ jlo na dọ̀n yé wá ede dè. Podọ, Jehovah sọgan yí we zan nado do owanyi etọn hia yé.

13. Donù numimọ de go he dohia dọ owanyi mẹmẹsunnu tọn dohuhlọn.

¹³ Nujọnu wẹ e yin nado nọ hẹn mẹhe gbọjọ lẹ kudeji dọ Jehovah yiwanna yé, podọ mílọsu  yiwanna yé ga. Pablo he yin nùdego to hosọ he jẹnukọn mẹ gbọjọ na owhe 30 linlán. E dọmọ: “To afọnnu dopo, dile n’to tintọ́n sọn owhé ṣie gbè, mẹmẹyọnnu mẹhomẹ homẹdagbenọ de dukosọna mi bo dọhona mi po owanyi po. N’jẹ avivi ji taidi ovivu de. N’dọna ẹn dọ, e di dọ Jehovah wẹ do e hlan nado wá dọhona mi. Whenẹnu wẹ n’basi dide nado lẹkọwa Jehovah dè.”

14. Sọgbe hẹ apajlẹ he tin to Luku 15:4, 5 mẹ, etẹwẹ lẹngbọhọtọ lọ wà to whenue e ko mọ fie lẹngbọ he bu lọ te godo?

¹⁴ E nọ biọ dọ mí ni to alọgọna mẹhe ko gbọjọ lẹ gbọzangbọzan. Taidi visunnu he danbú to apajlẹ Jesu tọn mẹ lọ, yelọsu sọgan ko tindo numọtolanmẹ awufiẹsa tọn lẹ. Podọ, e yọnbasi dọ yé ma lodo to gbigbọ-liho ba, na nuhe ko gbò yé to aihọn Satani tọn mẹ lẹ wutu. Mí dona gọalọna yé nado vọ́ huhlọnna yise yetọn to Jehovah mẹ. To apajlẹ lẹngbọ he bu lọ tọn mẹ, Jesu basi zẹẹmẹ lehe lẹngbọhọtọ lọ ze lẹngbọ lọ do abọ́ etọn lẹ ji bo hẹn ẹn gọwá lẹngbọpa lọ mẹ do tọn. Lẹngbọhọtọ lọ ko zan whenu po huhlọn susu po whẹpo do mọ lẹngbọ he bu lọ. Ṣigba, e wá mọdọ emi sọ dona ze e kaka wá apó lọ mẹ, na lẹngbọ lọ ma do huhlọn he e nado lẹkọwa na ede wutu.—Hia Luku 15:4, 5.

15. Nawẹ mí sọgan gọalọna mẹhe ko gbọjọ bo jlo na lẹkọwa Jehovah dè lẹ gbọn? (Pọ́n apotin lọ “ Azọ́nwanu Vivẹ́ De.”)

¹⁵ E sọgan biọ dọ mí ni zan whenu po huhlọn susu po nado gọalọna mẹhe ko gbọjọ delẹ nado duto nuhe to aliglọnna yé lẹ ji. Ṣigba, gbigbọ Jehovah tọn, Ohó etọn po owe he mí nọ mọyi gbọn agun lọ gblamẹ lẹ po sọgan hẹn ẹn yọnbasi na mí nado gọalọna yé nado gọ̀ nuwiwa gbigbọmẹ tọn yetọn lẹ bẹ. (Lom. 15:1) Nawẹ mí sọgan wà ehe gbọn? Mẹho agun tọn numimọnọ  de dọmọ: “Suhugan mẹhe ko gbọjọ lẹ tọn nọ do hudo oplọn Biblu tọn de tọn to whenue yé basi dide nado lẹkọwa Jehovah dè nugbonugbo godo.” * Enẹwutu, eyin yè biọ to asi we nado plọnnu hẹ mẹhe ko gbọjọ de, naegbọn a ma na yí zohunhun do kẹalọyi lẹblanulọkẹyi ehe? Mẹho agun tọn lọ yidogọ dọ: “Wẹnlatọ he to anadena oplọn lọ dona yin họntọn dagbe de, yèdọ mẹde he mẹhe ko gbọjọ lọ sọgan dọ homẹ na.”

16. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ mí sọgan ganjẹ alọgọ he nọ wá sọn olọn mẹ go?

¹⁶ Numimọ susu wẹ dohia dọ angẹli lẹ to azọ́nwa hẹ mí bo nọ gọalọna mí nado mọ mẹhe ko gbọjọ bo jlo vẹkuvẹku nado lẹkọwa Jehovah dè lẹ. (Osọ. 14:6) Di apajlẹ, Silvio he nọ nọ̀ Équateur hodẹ̀ vivẹvivẹ bo biọ alọgọ nado lẹkọwa agun mẹ. Dile e gbẹ́ to dẹ̀ho to alọnu, ogàn họngbo ji tọn etọn dọnú. Mẹho agun tọn awe wẹ wá ohọ̀n etọn ji. To dlapọn enẹ whenu, homẹ yetọn hùn dọ yé jẹ alọgọna ẹn ji, yèdọ nuhe sin hudo e tindo.

17. Ale tẹwẹ mí nọ mọyi eyin mí gọalọna mẹhe yin madogánnọ to gbigbọ-liho lẹ?

¹⁷ Mí na mọ ayajẹ susu eyin mí gọalọna mẹhe yin madogánnọ to gbigbọ-liho lẹ nado lẹkọwa Jehovah dè. Salvador, yèdọ gbehosọnalitọ de he nọ na ayidonugo vonọtaun mẹhe ko gbọjọ lẹ dọ dọ: “To whedelẹnu, n’ma tlẹ nọ yọ́n whenue dasin ayajẹ tọn wayi do mi. Homẹ ṣie nọ hùn taun eyin n’lẹnnupọndo lehe Jehovah whlẹn lẹngbọ vivẹ́ etọn de sọn alọ aihọn Satani tọn mẹ do ji, podọ do lẹblanulọkẹyi he n’tindo nado wazọ́n ehe dopọ hẹ Ẹ ji.”—Owalọ 20:35.

18. Eyin a ko gbọjọ, jidide tẹwẹ a sọgan tindo?

¹⁸ Eyin a ko doalọtena gbẹdido hẹ omẹ Jehovah tọn lẹ, a sọgan deji dọ ewọ gbẹ́ yiwanna we. E jlo dọ a ni lẹkọwa emi dè. A dona ze afọdide delẹ nado lẹkọwa e dè. Ṣigba, taidi otọ́ he go apajlẹ Jesu tọn donù lọ, Jehovah to ali pọ́n na we, podọ e na dokuavọna we po homẹhunhun po.