1, 2. Taidi Lọti, avùnnukundiọsọmẹnu tẹwẹ Klistiani lẹ nọ pehẹ to egbehe?

 MÍ NỌ do numọtolanmẹ Lọti dodonọ lọ tọn nkọ, na nuhe dù nujinọtedo walọyizan tọn he aihọn ehe nọ zedaga lẹ. ‘Walọ gblezọn tasinsinyẹn tọn sẹ́nhẹngbatọ lẹ tọn nọ dotukla ẹ tlala,’ na e yọnẹn dọ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn gbẹwanna walọ ylankan mọnkọ lẹ wutu. (2 Pita 2:7, 8) Lọti nọ dibusi Jiwheyẹwhe bosọ yiwanna ẹn, ehe whàn ẹn nado gbẹ́ walọ gblezọn mẹhe lẹdo e lẹ tọn dai. Mẹhe nọ yí nukunpẹvi do pọ́n nujinọtedo walọ dagbe tọn Jehovah tọn lẹ kavi ma tlẹ nọ do sisi depope na ẹn lẹ wẹ lẹdo mílọsu lẹ to egbehe. Etomọṣo, mí gán gbọṣi wiweji to walọyizan-liho eyin mí nọ wlebòna owanyi he mí do na Jiwheyẹwhe bosọ wleawuna budisi nujọnu tọn na ẹn.—Howh. 14:2.

² Nado jẹ yanwle enẹ kọ̀n, Jehovah ko wleawu ayinamẹ he na gọalọna mí lẹ tọn do owe Howhinwhẹn lẹ tọn mẹ na mí. Klistiani lẹpo, yèdọ sunnu po yọnnu po, jọja po mẹho po wẹ sọgan mọaleyi sọn ayinamẹ nuyọnẹn tọn he to e mẹ lẹ mẹ.

3. Sọgbe hẹ Howhinwhẹn lẹ 17:3, etẹwẹ yin dopo to whẹwhinwhẹ́n he wutu mí dona nọ basi hihọ́na ahun mítọn lẹ mẹ? (Sọ pọ́n yẹdide lọ.)

³ Whẹwhinwhẹ́n titengbe he wutu mí dona nọ basi hihọ́na ahun mítọn wẹ yindọ, Jehovah nọ gbeje ahun mítọn pọ́n. Ehe zẹẹmẹdo dọ e nọ mọnú zẹ̀ nuhe mẹdevo lẹ gán mọ go, podọ e nọ yọ́n nuhe mí yin to homẹ na taun tọn. (Hia Howhinwhẹn lẹ 17:3.) Ewọ na yiwanna mí eyin mí nọ hẹn nuyọnẹn etọn he nọ namẹ ogbẹ̀ do ayiha mẹ gligli. (Joh. 4:14) Gbọnmọ dali, walọyizan gblezọn gọna lalo Satani po mẹylankan lẹ po tọn ma na bẹpla mí gbede. (1 Joh. 5:18, 19) Dile mí to dindọnsẹpọ Jehovah, owanyi po sisi he mí do na ẹn po na jideji. Na mí ma jlo na hẹn  homẹgble Otọ́ mítọn wutu, mí na gbẹwanna etlẹ yin linlẹn lọ nado waylando. Whenue mí yin whiwhlepọn nado wà nuhe ma sọgbe, mí na kanse míde dọ, ‘Be n’na desọn ojlo mẹ nado hẹn awugblena Mẹhe ko do owanyi hia mi sọmọ lọ ya?’—1 Joh. 4:9, 10.

4. Nawẹ budisi Jehovah gọalọna mẹmẹyọnnu de ma nado jai jẹ whlepọn mẹ gbọn?

⁴ Marta yèdọ mẹmẹyọnnu de to Croatie yin whiwhlepọn nado doalọ to fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn mẹ, e dọmọ: “E vẹawuna mi taun nado lẹnnupọn to aliho he sọgbe mẹ, podọ nado duto ojlo lọ nado waylando he na hẹn awuvivi ojlẹ kleun de tọn wá na mi ji. Amọ́, budisi he n’do na Jehovah wẹ whlẹn mi.” b Nawẹ budisi Jiwheyẹwhe gọalọna ẹn gbọn? Marta dọ dọ, emi lẹnayihamẹpọn do kọdetọn vẹadi he nudide ylankan de bibasi sọgan hẹnwa lẹ ji. Mílọsu sọgan wà nudopolọ. Kọdetọn he ylan hugan lọ wẹ nado hẹn homẹgble Jehovah, podọ mí gán hẹn dotẹnmẹ lọ nado sẹ̀n ẹn kakadoi bu.—Jen. 6:5, 6.

5. Etẹwẹ a sọgan plọn sọn apajlẹ Leo tọn mẹ?

⁵ Eyin mí nọ dibusi Jehovah, mí na to aṣeji ma nado nọ sùwhẹna walọ ylankan. Leo he nọ nọ̀ Congo do numimọ enẹ tọn. Owhe ẹnẹ to baptẹm etọn godo, e jihọntọn ylankan lẹ. E lẹndọ eyin emi ma ko gbẹ́ doalọ to walọ ylankan lẹ mẹ, be emi ma ko waylando sọta Jehovah. Amọ́, e ma dẹn bọ họntọn ylankan etọn lẹ do e bọ e ṣì ahàn sinsinyẹn zan bosọ doalọ to fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn mẹ. Enẹgodo, e jẹ nulẹnpọn do nuhe mẹjitọ etọn he yin Klistiani lẹ plọn ẹn lẹ gọna ayajẹ etọn he e hẹnbu ji. Etẹwẹ yin kọdetọn lọ? E gọ̀ biọ ede mẹ. Po alọgọ mẹho agun tọn lẹ tọn po, e lẹkọwa Jehovah dè. To egbehe, e to sinsẹ̀n po ayajẹ po taidi mẹho podọ gbehosọnalitọ titengbe de.

6. Yọnnu yẹhiadonu tọn awe tẹlẹ ji wẹ mí na dọhodo?

⁶ Mì gbọ mí ni gbadopọnna Howhinwhẹn lẹ  weta 9​tọ he dọho gando nuyọnẹn po nulu po go, ehe e yijlẹdo yọnnu yẹhiadonu tọn awe delẹ go. (Yijlẹdo Lomunu lẹ 5:14; Galatianu lẹ 4:24 go.) To dogbapọn ehe whenu, mì hẹn do ayiha mẹ dọ fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn po yẹdide fẹnnuwiwa tọn po ko do tadu aihọn Satani tọn. (Efe. 4:19) Enẹwutu, nujọnu wẹ e yin dọ mí ni nọ wleawuna budisi Jiwheyẹwhe bo nọ nọla na nuylankan. (Howh. 16:6) Gbọnmọ dali, mímẹpo sọgan mọaleyi sọn weta ehe mẹ, vlavo mí yin sunnu kavi yọnnu. Dopodopo yọnnu lọ lẹ tọn to oylọ-basina wunvinọ lẹ, yèdọ “mẹhe zinzin whèdo lẹ.” Dopodopo yetọn lẹ wẹ to didọ to linlẹn de mẹ dọ, ‘Mì wá whé ṣie gbè bo wá dùnú.’ (Howh. 9:1, 5, 6, 13, 16, 17) Amọ́, kọdetọn he gbọnvo pete lẹ wẹ mẹhe kẹalọyi oylọ-basinamẹ yọnnu awe ehelẹ tọn mọyi.

7. Sọgbe hẹ Howhinwhẹn lẹ 9:13-18, etẹwẹ jọ do mẹhe kẹalọyi oylọ-basinamẹ yọnnu nulunọ lọ tọn lẹ go? (Sọ pọ́n yẹdide lọ.)

⁷ Lẹnnupọndo oylọ-basinamẹ “yọnnu nulunọ” lọ tọn ji. (Hia Howhinwhẹn lẹ 9:13-18.) E yí adọgbigbo do to oylọ-basina mẹhe zinzin whèdo lẹ dọmọ: ‘Mì gbọ yé ni wáfi’ bo wá dùnú. Etẹwẹ yin kọdetọn lọ? “Finẹ wẹ mẹhe ko lẹzun madogánnọ to okú mẹ lẹ tin te.” A sọgan flin hogbe yẹhiadonu tọn mọnkọ lẹ to weta he jẹnukọn lẹ mẹ to owe Howhinwhẹn lẹ tọn mẹ. Mí yin avase na gando yọnnu “gblewanọ” podọ “yọnnu fẹnnuwatọ” lọ go. Mí hia dọmọ: “Okú mẹ wẹ ohọ̀ etọn nọ tlọ omẹ do.” (Howh. 2:11-19) Howhinwhẹn lẹ 5:3-10 sọ bẹ avase hẹn gando “yọnnu gblewanọ” devo go, mẹhe ‘afọ etọn lẹ nọ jẹte yì okú mẹ.’

8. Nudide tẹwẹ mí nọ pannukọn?

⁸ Mẹhe to todoaina “yọnnu nulunọ” lọ lẹ dona basi nudide de: Be yé na kẹalọyi oylọ-basinamẹ etọn wẹ ya kavi gbẹ́ ẹ dai? Mílọsu lẹ gán pannukọn nudide mọnkọ. Whenue fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn kavi yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ yin zizedonukọnna mí to linlinnamẹnu lẹ mẹ kavi to Intẹnẹt ji, nudide tẹwẹ mí na basi?

9, 10. Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ wutu wẹ mí dona dapana walọ gblezọn lẹ?

⁹ Mí do whẹwhinwhẹ́n dagbe lẹ he wutu mí dona dapana walọyizan gblezọn. Na “yọnnu nulunọ” lọ nọ to didọmọ “osin he yè fìn nọ vivi taun.” Etẹwẹ “osin he yè fìn” lọ zẹẹmẹdo? Biblu yí kọndopọ zanhẹmẹ tọn he sunnu po yọnnu po he ko wlealọ lẹ nọ duvivi etọn jlẹdo osin kọfanamẹ tọn go. (Howh. 5:15-18) Asu po asi po he ko wlealọ sọgbe hẹ osẹ́n lẹ nọ mọ awuvivi to kọndopọ zanhẹmẹ tọn he sọgbe mẹ. Amọ́, enẹ ma yin nudopolọ po “osin he yè fìn” po. Enẹ sọgan dlẹnalọdo fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn. Onú mọnkọ nọ saba jọ to nuglọ dile ajotọ de nọ saba  fìnnú to nuglọ do. “Osin he yè fìn” gán taidi nuhe vivi taun, eyin mẹhe nọ wàmọ lẹ nọ lẹndọ mẹde ma na mọdona ylando he yé wà. Lehe yé klọ yede do sọ! Jehovah uwọ nọ mọ nulẹpo. Nude masọ ylan sọ nukundagbe etọn hinhẹnbu, enẹwutu nudepope ma “vivi” to enẹ mẹ. (1 Kọl. 6:9, 10) Podọ, e ma ko fó do finẹ.

¹⁰ Fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn gán hẹn winyan, numọtolanmẹ nuvọ́nọ-yinyin tọn, hòmimọ madonukun po gbakija whẹndo tọn po wá. Ayihaawe ma tin dọ, nuyọnẹnnu wẹ e na yin nado dapana “ohọ̀” yọnnu nulunọ lọ tọn po núdùdù etọn po. Gbọnvona dọ e sọgan hẹn haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah gble, susu mẹhe nọ doalọ to aṣa mawé mẹ lẹ tọn wẹ nọ bẹ azọ̀n he nọ zọ́n bọ yé nọ kú azán mapemape. (Howh. 7:23, 26) Abajọ weta 9 wefọ 18tọ do dotana dole: “Yọdò mẹ wẹ mẹhe yọnnu ehe ko basi oylọna lẹ tin te.” Eyin mọ wẹ, naegbọn mẹsusu do nọ kẹalọyi oylọ-basinamẹ oklọ tọn etọn he nọ hẹn nugbajẹmẹji wá lọ lo?—Howh. 9:13-18.

11. Naegbọn yẹdide fẹnnuwiwa tọn pinpọn do nọ hẹn awugble sinsinyẹn wá?

¹¹ To paa mẹ, dopo to omọ̀ he mí dona dapana lẹ mẹ wẹ yẹdide fẹnnuwiwa tọn. Mẹdelẹ nọ lẹndọ owù de ma to e mẹ nado nọ pọ́n yẹdide fẹnnuwiwa tọn. Amọ́, yẹdide fẹnnuwiwa tọn nọ hẹn awugble wá, nọ demẹpò bosọ nọ hẹnmẹ zun afanumẹ. Yẹdide gblewa tọn lẹ dohuhlọn taun; e nọ vẹawu nado de yé sẹ̀ sọn ayiha mẹ. Humọ, yẹdide fẹnnuwiwa tọn ma nọ hù aṣẹ na ojlo ylankan lẹ, kakatimọ, e nọ vọ́ huhlọn na yé wẹ. (Kol. 3:5; Jak. 1:14, 15) Na nugbo tọn, susu mẹhe nọ pọ́n yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ tọn wẹ nọ wá doalọ to walọ mawé lẹ mẹ.

12. Nawẹ mí nọ dohia gbọn dọ mí nọ nọ̀ aṣeji sọta yẹdide he gán fọ́n linlẹn mawé lẹ dote lẹ?

¹² Taidi Klistiani lẹ, etẹwẹ mí dona wà eyin yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ sọawuhia to nuyizan lẹtliki tọn mítọn lẹ ji? Mí dona de nukun sẹ̀ sọn yé ji to afọdopolọji. E gán pà mí eyin mí nọ flindọ haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah wẹ adọkunnu họakuẹ hugan he mí do. Nado dọ hójọhó, yẹdide he mẹlẹ ma nọ pọnhlan to paa mẹ taidi fẹnnuwiwa tọn lẹ tlẹ sọgan fọ́n numọtolanmẹ agọ̀ dote namẹ. Naegbọn mí dona dapana yé? Na mí ma na jlo nado tlẹ lẹnnupọndo onú mawé de ji to ahun mítọn mẹ kaka bo wá dọ dọ mí na doalọ to e mẹ. (Mat. 5:28, 29) Mẹho agun tọn de to Thaïlande he nọ yin David dọmọ: “N’nọ kanse dee dọ: ‘Eyin yẹdide lọ lẹ ma tlẹ yin fẹnnuwiwa tọn, be homẹ Jehovah tọn na hùn eyin n’zindonukọn nado to yé pọ́n ya?’ Nulinlẹnpọn to aliho ehe mẹ nọ gọalọna mi nado yinuwa po nuyọnẹn po.”

13. Etẹwẹ nọ gọalọna mí nado yinuwa po nuyọnẹn po?

¹³ Eyin mí nọ wleawuna budisi nujọnu tọn na Jehovah bo ma nọ hẹn homẹgble e, ehe na zọ́n bọ mí na nọ yinuwa po nuyọnẹn po. Budisi Jiwheyẹwhe wẹ “bẹjẹeji nuyọnẹn tọn.” (Howh. 9:10) Mí mọ apajlẹ ehe tọn to bẹjẹeji Howhinwhẹn lẹ weta 9​tọ tọn, fie “nuyọnẹn nugbo” yin yiyijlẹdo yọnnu yẹhiadonu tọn de go te.

14. Oylọ-basinamẹ he gbọnvo tẹwẹ to Howhinwhẹn lẹ 9:1-6 mẹ?

¹⁴ Hia Howhinwhẹn lẹ 9:1-6. Tofi, mí hianu gando oylọ-basinamẹ Jehovah tọn go, yèdọ mẹhe yin Mẹdatọ mítọn, podọ Asisa nuyọnẹn lẹpo tọn. (Howh. 2:6; Lom. 16:27) Apajlẹ de yin yiyizan tofi gando owhé daho de he do dòtin ṣinawe go. Ehe dohia dọ Jehovah yin alọtlútọ bo nọ kẹalọyi mẹhe jlo na yí nuyọnẹn etọn do yizan mẹ to gbẹzan yetọn mẹ lẹpo.

15. Etẹwẹ Jiwheyẹwhe basi oylọna mí nado wà?

¹⁵ Howhinwhẹn lẹ weta 9​tọ donù apajlẹ yọnnu de tọn go he nọtena “nuyọnẹn nugbo.” Apajlẹ ehe plọn mí dọ Jehovah yin alọtlutọ́ bosọ nọ na mí nudagbe susu lẹ. Kandai lọ dohia dọ yọnnu yẹhiadonu tọn lọ ko wleawuna olàn po ovẹn  flusọ́ po bo ko sọ tẹ́ tafo dai to ohọ̀ etọn mẹ. (Howh. 9:2, Odò.) Humọ, sọgbe hẹ wefọ 4 po 5tọ po, “E [enẹ wẹ nuyọnẹn nugbo] sọ nọ dọna mẹhe zinzin whèdo dọmọ: ‘Wá dù núdùdù he n’ko wleawu etọn dai na we.’” Naegbọn mí dona wá ohọ̀ nuyọnẹn nugbo tọn mẹ bo dù núdùdù etọn? Jehovah jlo dọ ovi emitọn lẹ ni yin nuyọnẹntọ bosọ to hihọ́ glọ. Ewọ ma jlo dọ mí ni plọnnu to aliho sinsinyẹn mẹ to gbẹ̀mẹ, enẹ wẹ gbọn numimọ ylankan lẹ gblamẹ bo wá dọ dọ eyin n’ko yọnẹn dai wẹ. Abajọ “e nọ whlá nuyọnẹn yọ́n-na-yizan dai na nugbonọ.” (Howh. 2:7) Eyin mí do budisi nujọnu tọn na Jehovah, mí na nọ jlo na hẹn homẹ etọn hùn. Mí nọ dotoaina ayinamẹ nuyọnẹn tọn etọn lẹ, podọ eyin mí yí yé do yizan mẹ, mí na do ayajẹ.—Jak. 1:25.

16. Nawẹ budisi Jiwheyẹwhe gọalọna Alain nado basi nudide nuyọnẹn tọn gbọn, podọ etẹwẹ yin kọdetọn lọ?

¹⁶ Pọ́n lehe budisi Jiwheyẹwhe ko gọalọna Alain nado basi nudide nuyọnẹn tọn de do. Mẹho agun tọn, podọ mẹplọntọ wehọmẹ tọn de wẹ ewọ yin, e dọmọ: “Azọ́nwatọgbẹ́ ṣie susu wẹ nọ pọ́n video fẹnnuwiwa tọn lẹ bo nọ na whẹ̀jijọ dọ emi jlo na plọn nususu gando zanhẹmẹ go.” Amọ́, Alain ma yin yẹdoklọ. E yidogọ dọ, “Budisi he n’do na Jiwheyẹwhe gọalọna mi bọ n’gbẹ́ po nujikudo po ma nado pọ́n video enẹlẹ. Podọ, n’basi zẹẹmẹ nuhewutu n’do gbẹ́ tọn na azọ́nwatọgbẹ́ ṣie lẹ.” E yí ayinamẹ “nuyọnẹn nugbo” tọn do yizan mẹ, enẹ wẹ nado “to zọnlinzin zọnmii to aliho nukunnumọjẹnumẹ tọn ji.” (Howh. 9:6) Teninọ nujikudo tọn he Alain ze zọ́n bọ delẹ to mẹplọntọ hatọ etọn lẹ mẹ ko jẹ Biblu plọn ji todin bosọ nọ yì opli Klistiani tọn lẹ.

17, 18. Dona tẹlẹ wẹ mẹhe kẹalọyi oylọ-basinamẹ “nuyọnẹn nugbo” tọn lẹ to vivi etọn dù, podọ etẹwẹ yé sọgan donukun?

¹⁷ Jehovah yí apajlẹ yọnnu yẹhiadonu tọn awe tọn zan nado do lehe sọgodo mítọn sọgan gọ́ na ayajẹ do hia. Mẹhe to alọkẹyi oylọ-basinamẹ zingidi tọn “yọnnu nulunọ” lọ tọn lẹ nọ mọ ‘awuvivi’ to fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn mẹ. Nado dọ hójọhó, aliho gbẹninọ tọn yetọn nọ dohia dọ sọgodo yetọn ma nọ duahunmẹna yé. Podọ “Yọdò mẹ” wẹ yé nọ wá fó do.—Howh. 9:13, 17, 18.

¹⁸ Lehe sọgodo mẹhe kẹalọyi oylọ-basinamẹ “nuyọnẹn nugbo” tọn lẹ tọn nọ gbọnvo do sọ! To egbehe, jonọ etọn lẹ to vivi núdùdù hunsindagbe tọn he yin awuwlena ganji bosọ yin zizedonukọnnamẹ to aliho he dọnmẹ de mẹ lẹ tọn dù to gbigbọ-liho. (Isa. 65:13) Jehovah dọ gbọn yẹwhegán Isaia gblamẹ dọmọ: “Mì yí sọwhiwhe do dotoaina mi, bo dù nuhe yin dagbe, mì nasọ mọ homẹhunhun daho to nuhe dojó nugbonugbo lẹ mẹ.” (Isa. 55:1, 2) Mí to pinplọn  nado yiwanna nuhe Jehovah yiwanna lẹ, podọ nado gbẹwanna nuhe ewọ gbẹwanna lẹ. (Salm. 97:10) Podọ, mí nọ mọ pekọ dile mí to oylọ-basina mẹdevo lẹ nado wá duvivi “nuyọnẹn nugbo” tọn. E nọ taidi dọ mí “yì ofi yiaga tòdaho lọ tọn lẹ nado ylọ gbẹtọ lẹ wá dọmọ: ‘Mẹdepope he yin wunvinọ, mì gbọ e ni wáfi.’” E ma yin egbehe kẹdẹ wẹ míwlẹ po mẹhe kẹalọyi oylọ-basinamẹ ehe po lẹ na duvivi dona lẹ tọn te, amọ́ to sọgodo ga. Dona enẹlẹ nọ gbọṣi aimẹ, podọ yé na hùn dotẹnmẹ dote na mí nado “nọgbẹ” kakadoi dile “mí to zọnlinzin zọnmii to aliho nukunnumọjẹnumẹ tọn ji.”—Howh. 9:3, 4, 6.

19. Sọgbe hẹ Yẹwhehodọtọ 12:13, 14, etẹwẹ mí dona magbe nado wà? (Sọ pọ́n apotin lọ “ Budisi Jiwheyẹwhe Doale.”)

¹⁹ Hia Yẹwhehodọtọ 12:13, 14. Mì gbọ budisi Jiwheyẹwhe ni to hihọ́-basina ahun mítọn zọnmii bo gọalọna mí nado gbọṣi wiweji to walọyizan-liho bosọ dọnsẹpọ Jehovah dogọ to azán godo tọn he ylan taun ehelẹ mẹ. Budisi nujọnu tọn enẹ na whàn mí nado to oylọ-basina mẹsusu dile e sọgan yọnbasi do nado dín “nuyọnẹn nugbo” bo mọaleyi sọn e mẹ.