Yì hosọ lẹ ji

Yì todowhinnu hosọ lẹ tọn ji

HOSỌ OPLỌN TỌN 11

Lehe A Gán Wleawufo Nado Yí Baptẹm Do

Lehe A Gán Wleawufo Nado Yí Baptẹm Do

Etẹwẹ glọnalina mi nado yin bibaptizi?”—OWALỌ 8:36.

OHÀN 50 Odẹ̀ Klandowiwe Ṣie Tọn

BLADOPỌ a

Lẹdo aihọn pé, yọpọ po mẹho po to nukọnyiyi basi bo to baptẹm yí (Pọ́n hukan 1, 2tọ 1-2)

1, 2. Eyin a ma ko wleawufo na baptẹm, naegbọn awàkan mẹ ma dona kú we? (Pọ́n yẹdide he to wepa ji.)

 EYIN e nọ jlo we nado yí baptẹm, yanwle dagbedagbe de wẹ a tindo. Be a ko wleawufo nado ze afọdide enẹ todin hadopo ya? Eyin a kudeji dọ emi ko wleawufo bọ mẹho lẹ kọngbedopọ, a dike dotẹnmẹ devo he na bọdego ni gbọ̀ gowe blo. Gbẹzan he doale to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ de wẹ to tepọn we.

2 To alọ devo mẹ, be mẹde ko dọna we dọ a dona basi nukọnyiyi dogọ whẹpo do yí baptẹm wẹ ya? Kavi hiẹ lọsu wẹ mọ do mọ? Eyin mọ wẹ, awàkan mẹ ni ma kú we blo. A gán yinukọn bo jẹ yanwle titengbe enẹ kọ̀n vlavo a yin jọja kavi mẹho.

“ETẸWẸ GLỌNALINA MI?”

3. Etẹwẹ ahọluzọnwatọ họ̀nmẹ tọn Etiopianu de kanse Filipi, podọ kanbiọ tẹwẹ fọndote? (Owalọ lẹ 8:36, 38)

3 Hia Owalọ lẹ 8:36, 38. Ahọluzọnwatọ họ̀nmẹ tọn Etiopianu de kanse Filipi wẹndagbe-jlatọ lọ dọmọ: “Etẹwẹ glọnalina mi nado yin bibaptizi?” Dawe Etiopianu lọ jlo nado yí baptẹm, amọ́ be e ko wleawufo nugbonugbo nado ze afọdide titengbe enẹ ya?

Ahọluzọnwatọ Etiopianu lọ magbe nado to nuplọn gando Jehovah go zọnmii (Pọ́n hukan 4tọ)

4. Nawẹ Etiopianu lọ dohia dọ emi magbe nado to nuplọn zọnmii gbọn?

4 Dawe Etiopianu lọ “ko yì Jelusalẹm nado basi sinsẹ̀n.” (Owalọ 8:27) Enẹwutu, e dona ko yin mẹdiọzun Ju de; yèdọ mẹhe kẹalọyi sinsẹ̀n Ju lẹ tọn de. Matin ayihaawe, e ko plọnnu gando Jehovah go sọn kandai Owe-wiwe Heblu tọn lẹ mẹ. Etomọṣo, e to jejeji nado plọnnu dogọ. Na nugbo tọn, to whenue Filipi dukosọna ahọluzọnwatọ ehe to aliji, etẹwẹ Filipi mọ bọ dawe lọ to wiwà? E yí sọwhiwhe do to owe hihá yẹwhegán Isaia tọn lẹ hia. (Owalọ 8:28) Núdùdù gbigbọmẹ tọn sinsinyẹn de wẹ ehe yin. Ahọluzọnwatọ họ̀nmẹ tọn lọ ma nọte do nuplọnmẹ dodonu tọn Biblu tọn lẹ pinplọn ji poun; e jlo na zindonukọn nado to nuplọn.

5. Etẹwẹ Etiopianu lọ wà gando nuhe e plọn go?

5 Ahọluzọnwatọ họ̀nmẹ tọn nukundeji de wẹ dawe lọ to Ahọsi Kandasi Etiopianu lọ glọ; ewọ wẹ “tin to adọkun etọn lẹpo ji.” (Owalọ 8:27) Enẹwutu alọnu etọn dona ko nọ ján taun po azọngban planplan he e do lẹ po. Etomọṣo, e de whenu dovo nado basi sinsẹ̀n hlan Jehovah. E ma nọ plọn nugbo lọ poun; e sọ nọ yinuwa sọgbe hẹ nuhe e plọn. Enẹwutu, e zingbejizọnlin sọn Etiopia kaka wá Jelusalẹm nado basi sinsẹ̀n hlan Jehovah to tẹmpli mẹ. Gbejizọnlin ehe dona ko biọ whenu po akuẹzinzan susu po, amọ́ dawe lọ jlo na basi sinsẹ̀n hlan Jehovah mahopọnna nudepope he e biọ.

6, 7. Nawẹ owanyi he Etiopianu lọ do na Jehovah to sinsinyẹn deji zọnmii gbọn?

6 Etiopianu lọ plọn nugbo yọyọ titengbe delẹ sọn Filipi dè, ehe bẹ mẹhe Mẹsia lọ yin hẹn. (Owalọ 8:34, 35) Ayihaawe ma tin dọ nuhe ahọluzọnwatọ họ̀nmẹ tọn ehe plọn gando nuhe Jesu ko wà do ota etọn mẹ go yinuwadeji. Nawẹ e na yinuwa gbọn? E gán ko gbọṣi lehe e te, enẹ wẹ mẹdiọzun Ju he nọ yin sisi na de. Kakatimọ, owanyi etọn na Jehovah po Visunnu Etọn po sinyẹn deji. E yin whinwhàn nado basi nudide titengbe lọ nado yí baptẹm taidi hodotọ Jesu Klisti tọn de. Whenue Filipi mọdọ dawe lọ ko wleawufo, e baptizi i.

7 Eyin a hodo apajlẹ Etiopianu ehe tọn, a gán wleawufo nado yí baptẹm. Hiẹ lọsu gán dọ po nujikudo mlẹnmlẹn po dọ, “Etẹwẹ glọnalina mi nado yin bibaptizi?” Mì gbọ mí ni gbadopọnna lehe a gán ze afọdide dopolọ lẹ taidi Etiopianu lọ do: E zindonukọn nado to nuplọn, e yinuwa sọgbe hẹ nuhe e plọn, podọ e nọ to owanyi etọn na Jiwheyẹwhe hẹn sinyẹn deji zọnmii.

ZINDONUKỌN NADO NỌ PLỌNNU

8. Nawẹ Johanu 17:3 gando gowe gbọn?

8 Hia Johanu 17:3. Be hogbe Jesu tọn ehelẹ gọalọna we nado basi dide nado plọn Biblu ya? E ko yinmọ na susu mítọn. Amọ́, be hogbe dopolọ lẹ sọ dohia dọ mí dona zindonukọn nado to nuplọn ya? Gbau. Mí ma na “wá yọ́n . . . Jiwheyẹwhe nugbo dopo kẹdẹ lọ” fó gbede. (Yẹwh. 3:11) Mí na zindonukọn nado to nuplọn kakadoi. Lehe mí to nuplọn sọ, mọ wẹ mí na dọnsẹpọ Jehovah dogọ do niyẹn.—Salm. 73:28.

9. Etẹwẹ mí dona wà whenue mí ko tindo oyọnẹn dodonu tọn nugbo lọ tọn godo?

9 Na nugbo tọn, nupinplọn gando Jehovah go nọ bẹjẹeji po nuplọnmẹ dodonu tọn Biblu tọn lẹ po. To wekanhlanmẹ etọn hlan Heblu lẹ mẹ, apọsteli Paulu dlẹnalọdo nuplọnmẹ dodonu tọn Biblu tọn lẹ taidi “onú dodonu” tọn lẹ. E ma to nukunpẹvi yí do pọ́n “nuplọnmẹ dodonu tọn” lọ lẹ; kakatimọ, e to yíyí yé jlẹdo anọ́sin he nọ yin nina viyẹyẹ de go wẹ. (Heb. 5:12; 6:1) Amọ́, e sọ dotuhomẹna Klistiani lẹpo nado yinukọn zẹ̀ nuplọnmẹ dodonu tọn enẹlẹ go bosọ plọn nugbo sisosiso he to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ. Be huvẹ nuplọnmẹ sisosiso Biblu tọn lẹ tọn nọ hù we ya? Be a jlo na to whinwhẹ́n deji, bo to nuplọn gando Jehovah po lẹndai etọn lẹ po go zọnmii ya?

10. Naegbọn e nọ vẹawuna mẹdelẹ nado plọnnu?

10 Amọ́, avùnnukundiọsọmẹnu de wẹ e nọ yin na susu to mí mẹ nado nọ plọnnu. Bọ hiẹ lo? To wehọmẹ, be a ko plọn nado nọ hianu bosọ plọnnu ganji ya? Be a nọ mọ awuvivi to nupinplọn mẹ bosọ nọ mọaleyi sọn e mẹ ya? Kavi be a ko wá tadona lọ kọ̀n dọ emi ma do nugopipe lọ nado nọ yí owe lẹ do plọnnu wẹ ya? Eyin mọ wẹ, e ma yin hiẹ ṣo wẹ e to mọ na. Amọ́, Jehovah gán gọalọna we. Ewọ yin mẹpipe podọ Mẹplọntọ dagbe hugan lọ.

11. Nawẹ Jehovah dohia dọ emi yin “Nuplọnmẹtọ Daho” lọ gbọn?

11 Jehovah ylọ ede dọ “Nuplọnmẹtọ Daho towe.” (Isa. 30:20, 21) Mẹplọntọ he nọ fahomẹ, jọmẹ bosọ nọ mọnukunnujẹ mí mẹ de wẹ. E nọ na ayidonugo jẹhẹnu he wehọmẹvi etọn lẹ tindo. (Salm. 130:3) Podọ, e ma nọ donukun nuhe zẹ̀ huhlọn mítọn go sọn mí si gbede. Pọ́n bo, ewọ wẹ dá apọ̀n towe, yèdọ nunina jiawu de. (Salm. 139:14) To jọwamọ-liho, huvẹ nupinplọn tọn nọ hù mí. Mẹdatọ mítọn jlo dọ mí ni to nuplọn kakadoi—bosọ nọ mọ awuvivi to e mẹ. Enẹwutu, nuyọnẹnnu wẹ e yin nado “wleawuna ojlo vẹkuvẹku” na nugbo Biblu tọn lẹ todin. (1 Pita 2:2) Nọ ze yanwle he kọ̀n a gán jẹ lẹ dai, bosọ nọ tẹdo tito Biblu hihia po Biblu pinplọn tọn de po go. (Jọṣ. 1:8) Po alọgọ Jehovah tọn po, a na wá yiwanna wehihia po nupinplọn gando Ewọ go po dogọ.

12. Naegbọn mí dona nọ plọnnu gando gbẹzan po lizọnyizọn Jesu tọn po go to oplọn mẹdetiti tọn mítọn whenu?

12 Nọ yí whenu zan whẹwhẹ nado nọ lẹnayihamẹpọn do gbẹzan po lizọnyizọn Jesu tọn po ji. Afọdòmẹ Jesu tọn hihodo pẹkipẹki wẹ yin họnhùngan lọ nado sẹ̀n Jehovah, titengbe to ojlẹ awusinyẹn tọn ehelẹ mẹ. (1 Pita 2:21) Jesu dọhona hodotọ etọn lẹ madoadúdẹji gando avùnnukundiọsọmẹnu he yé na pehẹ lẹ go. (Luku 14:27, 28) Amọ́, e kudeji dọ e gán pà hodotọ nugbo etọn lẹ dile e pà ewọ lọsu do. (Joh. 16:33) Nọ plọnnu sisosiso gando gbẹzan Jesu tọn go, bo nọ ze yanwle lẹ dai nado hodo apajlẹ etọn to gbẹzan egbesọegbesọ tọn towe mẹ.

13. Etẹwẹ a dona to bibiọ Jehovah zọnmii, podọ etẹwutu?

13 Oyọnẹn kẹdẹ tintindo ma nọ pé pọ́n gbede. Yanwle tangan oyọnẹn tọn wẹ nado gọalọna we nado yọ́n nususu dogọ gando Jehovah go bosọ wleawuna jẹhẹnu delẹ taidi owanyi na ewọ gọna yise to ewọ mẹ. (1 Kọl. 8:1-3) Dile a zindonukọn nado to nuplọn, nọ biọ dọ Jehovah ni gọalọna we nado wleawuna yise dogọ. (Luku 17:5) E nọ yí alọtútlú do na gblọndo odẹ̀ mọnkọ lẹ tọn. Yise nujọnu tọn he sinai do oyọnẹn he sọgbe gando Jiwheyẹwhe mítọn go ji na gọalọna we nado yinukọn.—Jak. 2:26.

ZINDONUKỌN NADO NỌ YÍ NUHE A PLỌN LẸ DO YIZAN MẸ

Jẹnukọnna Singigọ lọ, Noa po whẹndo etọn po yí nugbonọ-yinyin do yinuwa sọgbe hẹ nuhe yé plọn lẹ (Pọ́n hukan 14tọ)

14. Nawẹ apọsteli Pita zinnudeji dọ nujọnu wẹ e yin nado nọ yinuwa sọgbe hẹ nuhe mí plọn lẹ gbọn? (Sọ pọ́n yẹdide lọ.)

14 Apọsteli Pita zinnudo lehe e yin nujọnu sọ dọ devi Klisti tọn lẹ ni nọ to nuhe yé plọn lẹ yido yizan mẹ zọnmii do ji. E donù kandai Noa tọn go. Jehovah dọna Noa dọ emi na yí singigọ de zan nado và mẹylankan azán etọn gbè tọn lẹ sudo. Nado yin whinwhlẹngán, e ma ko pé poun dọ Noa po whẹndo etọn po ni yọnẹn dọ singigọ de ja. Doayi e go dọ ojlẹ he jẹnukọnna Singigọ lọ hodọ wẹ Pita te, enẹ wẹ, [whenue] aki lọ to yinyin gbigbá.” (1 Pita 3:20) Mọwẹ, Noa po whẹndo etọn po yinuwa sọgbe hẹ nuhe yé plọn sọn Jiwheyẹwhe dè lẹ bo gbá aki de, yèdọ tọ̀jihun daho de. (Heb. 11:7) Enẹgodo, Pita yí nuhe Noa wà jlẹdo baptẹm go whenue e dọmọ: “Baptẹm, yèdọ nuhe sọzẹn hẹ ehe, sọ to mì whlẹngán todin ga.” (1 Pita 3:21) To linlẹn de mẹ, mí gán yí azọ́n he wà a te to alọnu nado wleawufo na baptẹm jlẹdo azọ́n he Noa po whẹndo etọn po wà na owhe susu lẹ nado gbá aki lọ go. Azọ́n tẹwẹ a dona wà nado wleawufo na baptẹm?

15. Etẹwẹ lẹnvọjọ nujọnu tọn nọ bẹhẹn?

15 Dopo to onú tintan he mí dona wà lẹ mẹ wẹ nado lẹnvọjọ sọn ahun mẹ wá sọn ylando mítọn lẹ mẹ. (Owalọ 2:37, 38) Lẹnvọjọ nujọnu tọn nọ zọ́n bọ yè nọ basi diọdo nujọnu tọn. Be a ko gbẹ́ walọyizan depope he nọ hẹn homẹgble Jehovah lẹ dai, taidi gbẹzan fẹnnuwiwa tọn, azọ̀-nùnù kavi hogbe he kudiho kavi mẹzunzun tọn lẹ zinzan ya? (1 Kọl. 6:9, 10; 2 Kọl. 7:1; Efe. 4:29) Eyin a ma ko wàmọ, to vivẹnudo zọnmii nado basi diọdo lẹ. Dọho hẹ mẹhe nọ plọn Biblu hẹ we kavi biọ to mẹho agun tọn lẹ si nado gọalọna we bo na we anademẹ lẹ. Eyin jọja de wẹ a yin bo gbẹ́ pò topọ hẹ mẹjitọ towe lẹ, zindonukọn nado nọ biọ alọgọ yetọn nado jo aṣa ylankan depope he gán glọnalina we nado yí baptẹm do.

16. Etẹwẹ aṣa gbigbọmẹ tọn dagbe de hihodo nọ bẹhẹn?

16 Nujọnu wẹ e sọ yin nado nọ hodo aṣa gbigbọmẹ tọn dagbe de. Ehe nọ bẹ opli Klistiani tọn lẹ yìyì po mahẹ dido to yé mẹ po hẹn. (Heb. 10:24, 25) Podọ tlolo he a pegan nado nọ do mahẹ to lizọnyizọn Klistiani tọn mẹ, hẹn ẹn diun dọ a nọ wàmọ whẹwhẹ. Dile a to mahẹ do to azọ́n gbẹwhlẹngán tọn enẹ mẹ sọ, mọ wẹ a na duvivi etọn dogọ do niyẹn. (2 Tim. 4:5) Eyin jọja de wẹ a yin bo gbẹ́ pò to whégbè, kanse dewe dọ: ‘Be mẹjitọ ṣie lẹ wẹ dona nọ flinnu mi nado nọ yì opli kavi tọ́n na lizọnyizọn lọ ya? Kavi yẹnlọsu wẹ nọ wàmọ na dee?’ Eyin hiẹ lọsu wẹ nọ desọn ojlo mẹ nado wà onú enẹlẹ, yise, owanyi po pinpẹn nutọn po dohia Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ a te. “Nuyiwa mẹdezejo na Jiwheyẹwhe tọn lẹ,” wẹ ehelẹ yin, yèdọ nunina de he a to nina Jehovah. (2 Pita 3:11; Heb. 13:15) Nunina depope he mí basi sọn ojlo mẹ wá bọ e ma yindọ yè hẹn mí gbọ́gúngún-kangúngún nọ hẹn homẹ Jiwheyẹwhe mítọn tọn hùn. (Yijlẹdo 2 Kọlintinu lẹ 9:7 go.) Mí nọ ze afọdide ehelẹ, na homẹ mítọn nọ hùn nado na dagbe hugan mítọn Jehovah wutu.

ZINDONUKỌN NADO NỌ HẸN OWANYI TOWE NA JEHOVAH SINYẸN DEJI

17, 18. Jẹhẹnu titengbe tẹwẹ na gọalọna we nado pegan na baptẹm, podọ etẹwutu? (Howhinwhẹn lẹ 3:3-6)

17 Dile a to nukọnyiyi basi nado pegan na baptẹm, a na pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu lẹ. Mẹdelẹ gán nọ ṣàn we kò na nuyise yọyọ towe lẹ wutu; yé tlẹ gán diọnukunsọ we kavi dohomẹkẹn we. (2 Tim. 3:12) Dile a to vivẹnudo nado duto walọyizan ylankan de ji, a gán gbẹ́ nọ wá jai jẹ walọ mọnkọ lẹ mẹ to whedelẹnu. Kavi a gán hẹn homẹfa bu bo nọ mọ apọ̀, na e taidi dọ yanwle towe kọ̀n jijẹ gbẹ́ dẹn do we. Etẹwẹ na gọalọna we nado doakọnnanu? Jẹhẹnu titengbe de wẹ, enẹ wẹ owanyi na Jehovah.

18 Owanyi towe na Jehovah yin jẹhẹnu dagbedagbe de, yèdọ jẹhẹnu dagbe hugan he a tindo. (Hia Howhinwhẹn lẹ 3:3-6.) Owanyi sisosiso tintindo na Jiwheyẹwhe gán gọalọna we nado pehẹ nuhahun gbẹ̀mẹ tọn lẹ po kọdetọn dagbe po. Biblu nọ saba donù owanyi nugbo Jehovah tọn na devizọnwatọ etọn lẹ go. Kanṣiṣa he sinyẹn taun de wẹ he ma nọ busẹ gbede, e nọ gbọṣi aimẹ. (Salm. 100:5) A yin didá to apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ. (Jen. 1:26) Nawẹ a gán nọ do owanyi mọnkọ hia gbọn?

A gán nọ do pinpẹn nutọn hia na Jehovah egbesọegbesọ (Pọ́n hukan 19tọ) b

19. Nawẹ a gán hẹn pinpẹn nutọn towe na nuhe Jehovah ko wà na we lẹpo siso dogọ gbọn? (Galatianu lẹ 2:20)

19 Jẹnukọn whẹ́, wleawuna pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn. (1 Tẹs. 5:18) To azán dopodopo ji, nọ kanse dewe dọ, ‘Nawẹ Jehovah ko do owanyi etọn hia mi gbọn?’ Enẹgodo, nọ hẹn ẹn diun dọ a nọ dopẹna Jehovah to odẹ̀ towe lẹ mẹ bo nọ donù onú tangan he e wà na we lẹ go. Nọ mọ nuyiwa owanyi tọn etọn lẹ hlan taidi dehe yin didohia we tlọlọ dile apọsteli Paulu wá mọnukunnujẹemẹ do gando Jehovah go. (Hia Galatianu lẹ 2:20.) Nọ kanse dewe dọ, ‘Be yẹnlọsu jlo na do owanyi ṣie hia ẹ ga ya?’ Owanyi na Jehovah na gọalọna we nado nọ nọavùnte sọta mẹtẹnpọn lẹ zọnmii bosọ pehẹ nuhahun lẹ po kọdetọn dagbe po. E na whàn we nado tẹdo aṣa gbigbọmẹ tọn towe lẹ go, podọ nado nọ to owanyi towe na Otọ́ towe dohia egbesọegbesọ.

20. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado klan dewe do wiwe na Jehovah, podọ nawẹ nudide ehe yin nujọnu sọ?

20 Dile ojlẹ to yìyì, owanyi towe na Jehovah na whàn we nado hò odẹ̀ vonọtaun de. A na klan dewe do wiwe na Jiwheyẹwhe. Flindọ to whenue a ko klan dewe do wiwe na Jehovah godo, a tindo todido jiawu ehe: A gán yin etọn kakadoi. Eyin a basi klandowiwe na Jehovah, opà do wẹ a te dọ emi na sẹ̀n ewọ eyin e tlẹ to kínni bo to kànna. E ma na biọ gbede dọ a ni vọ́ opà ehe do. Mọwẹ, whenue mí basi klandowiwe, afọdide titengbe de wẹ mí ze. Amọ́, lẹnnupọndo ehe ji: Nudide susu lẹ wẹ a na basi to gbẹ̀mẹ, delẹ to yé mẹ na yọ́n taun, amọ́ a ma nasọ wá basi nudide devo de gbede he yọ́n hú gbẹzan towe kinklandowiwe na Jehovah. (Salm. 50:14) Satani na tẹnpọn nado dekanpona owanyi he a tindo na Otọ́ towe, po todido lọ po dọ a na jo tenọgligo-hinhẹn towe do. A dike Satani gbawhàn gbede blo! (Jobu 27:5) Owanyi sisosiso he a tindo na Jehovah na gọalọna we nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ klandowiwe towe bo dọnsẹpọ Otọ́ olọn mẹ tọn towe dogọ hugan gbede pọ́n.

21. Naegbọn mí gán dọ dọ baptẹm ma yin gbedewema de, amọ́ bẹjẹeji de poun?

21 To whenue a ko klan dewe do wiwe na Jehovah godo, dọna mẹho agun tọn towe lẹ dọ emi jlo na ze afọdide titengbe he bọdego. Amọ́, nọ flin to whelẹponu dọ baptẹm ma yin gbedewema de, amọ́ bẹjẹeji de poun wẹ. Bẹjẹeji gbẹ̀zọnlin gaa Jehovah sinsẹ̀n tọn de wẹ e yin. Enẹwutu, nọ hẹn owanyi he a do na Otọ́ towe siso deji todin. Nọ ze yanwle lẹ dai, na owanyi towe nido nọ to sinsinyẹn deji egbesọegbesọ. Mọwiwà na zọ́n bọ a na pegan na baptẹm. Azán ayajẹ tọn de wẹ azán enẹ na yin. Amọ́, bẹjẹeji de poun wẹ. Na owanyi towe na Jehovah po Visunnu etọn po ni to sinsinyẹn deji kakadoi!

OHÀN 135 ‘Ovi Ṣie, Yin Nuyọnẹntọ’ Wẹ Jehovah Dọ

a Nado yinukọn bo pegan na baptẹm, mí dona tindo mẹwhinwhàn he sọgbe. Mí sọ dona nọ wà nuhe sọgbe lẹ. Apajlẹ ahọluzọnwatọ họ̀nmẹ tọn Etiopianu de tọn na gọalọna mí nado gbadopọnna afọdide he Biblu plọntọ de dona ze nado pegan na baptẹm lẹ.

b ZẸẸMẸ YẸDIDE TỌN: Mẹmẹyọnnu jọja de to dẹ̀ho hlan Jehovah bo to lehe e yọ́n pinpẹn nuhe ewọ wleawuna lẹ tọn do dọna ẹn.