Etẹwẹ Yin Họ̀nhungàn lọ Hlan Kọdetọn Dagbe Kọ̀n?

DAWE jọja awe vivẹnudotọ lẹ gbọn kannukannu dali do to awuwlena zomọ he gẹdẹ de na nutẹnpọn vonọtaun de. To ajiji mẹ, jẹhọn ahìzì sinsinyẹn de yìn bo ze zomọ he ma lodo lọ, lilẹ ẹ pé gbọn jẹhọn mẹ, podọ po awhágbe daho de po hányan ẹn do aigba. Na yinyin hinhẹn gbọjọ wutu, dawe lọ lẹ nọte whii. Azọ́n sinsinyẹn linsinlinsin tọn yetọn ko gbakija bo lẹzun owhlẹ po ogàn kija po.

Na Orville po Wilbur Wright po, nuhe jọ to azán octobre tọn enẹ gbè to 1900 ma yin nuhẹnmẹ jẹflumẹ tintan to vivẹnudido yetọn nado basi zomọ he na zlọn gbọn jẹhọn mẹ ṣigba bo tindo zínpinpẹn-hugan-jẹhọn de gba. Yé ko yí owhe delẹ zan po akuẹ sọha nujọnu tọn de po na nutẹnpọn.

Nalete, to godo mẹ, linsinsinyẹn yetọn yin ahọsuna. To 17 décembre 1903, to Kitty Hawk, Caroline du Nord, États-Unis, nọvisunnu Wright lẹ penugo nado do nuyizan he zomọ nọ sisẹ de hlan jẹhọn mẹ nado zlọ́n na nuhe ma pé nukunwhiwhe-daa—ojlẹ vude tlala to yijlẹdo ojlẹ he nọ yin yiyizan gbọn agahun lẹ dali to egbehe mẹ, ṣigba ko pé nado diọ aihọn kakadoi!

Kọdetọn dagbe to vivẹnudido susu lẹ mẹ nọ sinai do linsinsinyẹn ji tlala. Vlavo e yin ogbè yọyọ de pinplọn, ajọwiwa de pinplọn, kavi etlẹ yin awuwiwlena họntọnjiji, suhugan nuhe yin nujọnu lẹ tọn nọ yin jijẹ e kọ̀n gbọn vivẹnudido he zindonukọn kẹdẹ dali. “Ojlẹ ṣinẹnẹ to ao mẹ, kọdetọn dagbe nọ gando onú dopo go tlọlọ: yèdọ azọ́n sinsinyẹn wiwà,” wẹ wekantọ Charles Templeton dọ. Linlinwekantọ Leonard Pitts, Jr., dọ dọ: “Mí nọ dọho dogbọn nunina dali, mí nọ lẹhlan tadagbe, ṣigba whlasusu, mí nọ yí nukunpẹvi do pọ́n onú titengbe hugan lọ. Azọ́n sinsinyẹn po awugbopo susu lẹ po. Azọnwiwa ganhiho susu tọn lẹ.”

Ehe zinnudo nuhe Biblu dọ to ojlẹ dindẹn die wayi ji dọmọ: “Alọ vivẹnunọ tọn na dugán.” (Howhinwhẹn lẹ 12:24) Vivẹnunọ-yinyin zẹẹmẹdo dọ mí ni sinyẹnlin to vivẹnu mítọn mẹ. Ehe yin dandan eyin mí jlo nado tindo kọdetọn dagbe to nuhe mí jẹ wiwà ji lẹ mẹ. Etẹwẹ linsinsinyẹn yin? Nawẹ mí sọgan sinyẹnlin to afọdona yanwle mítọn lẹ mẹ gbọn, podọ etẹ mẹ wẹ mí dona sinyẹnlin te? Kanbiọ ehelẹ na yin gblọndo etọn na to hosọ he bọdego mẹ.

[Asisa Yẹdide Tọn to weda 3]

U.S. National Archives photo